Θα πεις “aloha” στο χαβανέζικο πουκάμισο;

Θα ήταν είναι ασφαλές να πούμε πως κανένα ρούχο δεν έχει δεχθεί περισσότερο κράξιμο και για περισσότερο καιρό απ’ όσο το χαβανέζικο πουκάμισο. Στολισμένο με εξωτικά λουλούδια, κοκοφοίνικες, σερφ, κύματα, ουκελελέ και χρώματα που μπορούν να προκαλέσουν επιληπτική κρίση, τα aloha shirts (όπως τα αποκαλούν οι αμερικάνοι)  βρίσκονται στον αντίποδα του μίνιμαλ, στην αντίπερα όχθη της αφαιρετικής καλαισθησίας, και μας κουνάνε το χέρι με νάζι από την χαρούμενη πλευρά της ζωής.

Ο Jonah Hill και ο Jason Segel στο Forgetting Sarah Marshall, 2008

Συνθετικό κοντομάνικο πουκάμισο, €44, www.topman.com 

Γιατί άσχετα με το αν είναι μέσα στη μόδα ή στα μαύρα κατάστιχά της, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως μιλάμε για το πιο fun και ακομπλεξάριστο ρούχο, κάτι που μπορεί να φορέσει μόνο ένας πανευτυχής, μακάριος τουρίστας την ώρα που ρουφάει το φρούιτ πάντς του από ένα ποτήρι γεμάτο ομπρελίνο και φούξια πλαστικά μαϊμουδάκια ή, με ελληνικά δεδομένα, ένας τύπος με το κέφι και το μπρίο που χαρακτήριζε, π.χ. τον Δάκη ή τον Βλάση Μπονάτσο.

O Nicholas Cage στο Raising Arizona, 1987

Όλοι οι προαναφερθέντες δεν ακούγονται και πολύ ελκυστικά στιλιστικά πρότυπα. Μέσα σε αυτή την καταφανή κακογουστιά, όμως, κρύβεται το μεγάλο ατού του ρούχου: Το χαβανέζικο πουκάμισο και ο ιδιοκτήτης του δεν δίνουν δεκάρα για τις τάσεις της μόδας, δεν τους καίγεται ιβίσκος για το τι είναι stylish και αδιαφορούν πλήρως για τη γνώμη όσων τους κρίνουν – συμπεριλαμβανομένου και αυτού του κείμενου. Και αυτό το θρασύτατο «δεν με νοιάζει», είναι που τους κάνει cool.

Ο Rango, ο χαμαιλέοντας με τη φωνή του Johnny Depp, 2011

Όχι πως το χαβανέζικο πουκάμισο δεν έχει ζήσει τις ένδοξες στιγμές του. Ξεκίνησε δειλά – δειλά την καριέρα του στη δεκαετία του ‘30, όταν τοπικοί ράφτες και οι μοδίστρες στην Χαβάη άρχισαν να φτιάχνουν δυτικού τύπου ενδύματα από πολύχρωμα γιαπωνέζικα υφάσματα, αρχικά για να τα πουλάνε στους τουρίστες και έπειτα για να τα φορούν και οι ίδιοι.

Βαμβακερό πουκάμισο, €21,99, www.newlook.com

Η παραγωγή αυξήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς πολλοί επέστρεφαν από την Ασία και τα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού με αυτά τα ζωηρόχρωμα πουκάμισα, που ήταν κάτι σαν χαζοχαρούμενο σουβενίρ, ένα ευχάριστο δώρο να φέρεις πίσω στην πατρίδα από τις εξωτικές σου περιπλανήσεις. Είχαν φαρδιά γραμμή για να διαχέεται ο αέρας στο σώμα, κοντά μανίκια, ανοιχτή V λαιμόκοψη και κατασκευάζονταν από το δροσερό ημισυνθετικό ύφασμα rayon, που τα έκανε να γυαλίζουν σαν να είναι φτιαγμένα από μετάξι.

Φυσικά, δεν θα γινόντουσαν ποτέ πραγματικά δημοφιλή αν δεν είχαν και την απαιτούμενη βοήθεια από πρόσωπα κοινής αποδοχής: Ο πρόεδρος Harry Truman, που δεχόταν συχνά κριτική για το «μη-προεδρικό» ντύσιμό του, εμφανίστηκε στο εξώφυλλο του περιοδικού LIFE το Δεκέμβριο του 1951 με πλατύ χαμόγελο, χαβανέζικο πουκάμισο και τίτλο “Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών: η εξέλιξη μιας γκαρνταρόμπας”.

Λιγότερο από δύο χρόνια μετά, ο Montgomery Clift, ο Burt Lancaster και ο Frank Sinatra καλωσόρισαν τη Χαβάη στη γκαρνταρόμπα τους στην ταινία “From Here to Eternity”.

Η πραγματική μαζική επιτυχία του Χαβανέζικου πουκάμισου και η μετεξέλιξη του από τουριστικό σουβενίρ σε funky επιλογή ένδυσης αποδίδεται συχνά στον Alfred Shaheen, έναν επιχειρηματία που ήταν ο πρώτος που επιχείρησε να φτιάξει χαβανέζικα πουκάμισα από ποιοτικά υλικά και με σύγχρονες μεθόδους στο printing.

Το πρώτο του κατάστημα άνοιξε το 1948 και στα μέσα της δεκαετίας του ‘60 το προσωπικό του ξεπερνούσε τους 400 υπαλλήλους. Οι πωλήσεις του εκτοξεύθηκαν όταν ο βασιλιάς Elvis επέλεξε να φορέσει ένα κόκκινο πουκάμισο του Shaheen για το εξώφυλλο του άλμπουμ του, Blue Hawaii, το 1961. 

Στα παρεξηγημένα Aloha Shirts χρωστούν όμως και οι Αμερικάνοι και τις Casual Fridays τους, της καθιερωμένη, πλέον, συνήθεια να ντύνονται πιο casual τις Παρασκευές στο χώρο εργασίας τους. Η πόλη της Χονολουλού ήταν η πρώτη που αποφάσισε το 1965 πως επιτρέπεται οι υπάλληλοι να φορούν τα άνετα χαβανέζικα πουκάμισά τους στα γραφεία, και έπειτα και άλλες πόλεις ακολούθησαν τον κανόνα (περιορίζοντας τον, βέβαια, σε μια ημέρα την εβδομάδα). 

Χάρη σε μια σειρά από guest εμφανίσεις σε σειρές και ταινίες που σημάδεψαν τα 80’s, τα 90’s και τα 00’s, η ενσωμάτωσή του χαβανέζικου πουκάμισου στην pop κουλτούρα ήρθε γρήγορα και ομαλά:

ο Tom Selleck ήταν ο θρυλικός χαβανέζος Magnum P.I. επί 8 χρόνια στη μικρή οθόνη,

  ο Al Pacino σημαδεύτηκε από τις ενδυματολογικές επιλογές του στο ρόλο του Σημαδεμένου,

ο Johhny Depp και ο Benicio Del Toro σκόρπισαν Φόβο και Παράνοια στο Las Vegas το 1998 με το wacky ντύσιμό τους,

ενώ μόλις πέρσι ο George Clooney, οι Απόγονοι του και τα παρδαλά πουκάμισά του πήραν το δρόμο για τα Όσκαρ.

Και αν το ρητό “any publicity is good publicity” ισχύει και για τα χαβανέζικα πουκάμισα, στα highlights της καριέρας του ρούχου οφείλει να συμπεριληφθεί και η φωτογραφία ενός διαλυμένου από τις καταχρήσεις Nick Nolte το 2002, φορώντας ένα από τα πιο αστεία, κραυγαλέα και αξιοθρήνητα (σε συνδυασμό με τον ιδιοκτήτη) πουκάμισα που είδε ποτέ ανθρώπου μάτι. 

Σε  ένα επεισόδιο των Simpsons, ο Homer δήλωνε “υπάρχουν δύο τύποι άντρα που φορούν χαβανέζικα πουκάμισα: οι γκέι και τα big, fat party animals”. Σήμερα, θα έπρεπε να δημιουργηθεί και μια τρίτη κατηγορία,  εκείνων που κάθε χρόνο βρίσκονται (ή ονειρεύονται να βρεθούν) πρώτη σειρά στο Coachella, το τριήμερο φεστιβάλ στην Καλιφόρνια και παγκόσμια γιορτή της αλτερνατίβας, καθώς πλέον τα χαβανέζικα πουκάμισα έχουν περάσει -σχεδόν ειρωνικά- στις ντουλάπες των hipsters και όσων αγκαλιάζουν αυτό το νοσταλγικό un-cool στιλ, αναζητώντας το επόμενό τους θησαυρό με λουλούδια, καρύδες και ηλιοβασιλέματα σε second hand μαγαζιά του Portobello και vintage shops στο κέντρο της Αθήνας. 

Πουκάμισο με φοίνικες από τη σειρά H&M for Water, www.hm.com  

Φέτος το καλοκαίρι, όμως, το στιλιστικό outsider πήρε και επίσημη έγκριση από τα catwalks: οι μεγαλύτεροι οίκοι μόδας, όπως Prada και Givenchy, συμφώνησαν πως το χαβανέζικο πουκάμισο δεν είναι πλέον not αλλά πολύ hot, σε μια σύγχρονη, βέβαια, εκδοχή του, που θέλει τη γραμμή πιο slim fit και το ύφασμα βαμβακερό για να συνάδει με τον casual χαρακτήρα του (και να μη θυμίζει σε τίποτα τους αναψοκοκκινισμένους, ιδρωμένους τουρίστες με τις φωτογραφικές μηχανές στο λαιμό που, από πλευρά χρησικτησίας και μόνο να το δεις, το look τους ανήκει). 

Βαμβακερό κοντομάνικο πουκάμισο, McQ Alexander McQueen, €120 (από €240), www.mrporter.com

Προφανώς και το χαβανέζικο πουκάμισο δεν θα γίνει ποτέ μια σοβαρή στιλιστική επιλογή και σίγουρα δεν είναι το ρούχο που πρέπει να προτιμήσεις στο επόμενό σου επαγγελματικό interview. Αλλά, έτσι, έστω για αλλαγή, θα μπορούσες να του δώσεις μια ευκαιρία στις ξέγνοιαστες μέρες των διακοπών σου, πάνω από το μονόχρωμο μαγιό σου, παρέα με την cargo βερμούδα σου ή με το μπεζ chino παντελόνι σου.

Κοντομάνικο πουκάμισο με τσέπη, €34, www.topman.com

Σαν statement ελευθερίας, σαν μια αλλόκοτη επιλογή πριν επιστρέψεις στη βαρετή στολή εργασίας σου, σαν επιστροφή στην παιδικότητα και την ενδυματολογική ανεμελιά. Και θα το συνδυάσεις προπάντων με μια γενναία δόση αυτοσαρκασμού, γιατί εκείνος που φορά το χαβανέζικο πουκάμισο δεν πήρε ποτέ τον εαυτό του πολύ στα σοβαρά.