Ο Adam Sandler πάντα πίστευε ότι μια μέρα θα ταξιδέψει στο διάστημα

Είναι δύσκολο να φανταστείς τον Adam Sandler να νιώθει μόνος στο κενό. Όταν όλη του η καριέρα, όλη του η επιτυχία, είναι χτισμένη πάνω σε μια εμπορική μεν, σχεδόν οικογενειακή δε κωμική επιχείρηση, με ταινίες γυρισμένες από φίλους, ανάμεσά σε φίλους.

Αλλά από την άλλη, πολλά πράγματα στο Spaceman δεν θυμίζουν ακριβώς τον Adam Sandler που έχεις συνηθίσει.

***

«Ως παιδί, πίστευα ότι θα πήγαινα σίγουρα στο διάστημα. Πραγματικά το πίστευα», λέει με αυτό το αγνό χαμόγελο θαυμασμού που έχουμε όλοι στο πρόσωπό μας όταν θυμόμαστε με απόλυτη καθαρότητα κάποια γλυκιά αφελή μας παιδική ανάμνηση.

«Νομίζω ότι είχα δύο σκέψεις. Ήθελα να γίνω αστροναύτης γιατί είχα μια κούκλα που ήταν αστροναύτης και την οποία γύρισα κι έδειξα στους γονείς μου και τους έλεγα, αυτό θα κάνω. Και το άλλο είναι ότι είχα ένα σετ χημείας και νόμιζα ότι θα εφεύρισκα ένα χάπι που ονομάζεται Infinity Liver και σε βοηθάει να μην πεθάνεις ποτέ. Πάντα έλεγα στον πατέρα μου, θα φτιάξω το άπειρο συκώτι γιατί δεν ήθελα να πεθάνει ποτέ. Και αυτό συνέβαινε σε όλη τη διάρκεια των παιδικών μου χρόνων. Δούλευα πάνω σε αυτό το χάπι μέχρι τα δέκα μου χρόνια».

«Δεν τα κατάφερα», γελάει.

«Γιατί;», αναρωτιέται με έναν faux θεατρικό τρόπο. «Γιατί πρέπει όλοι να πεθάνουν; Δεν μου άρεσε αυτό!»

Σύμφωνοι, ούτε στο διάστημα πήγε ούτε το αιώνιο συκώτι εφηύρε, αλλά κάτι έκανε τελικά ο Adam Sandler με το χρόνο του: Έκανε τον κόσμο να γελάει. Κι αυτό μια μορφή αιωνιότητας είναι.

Η ιδιομορφία της περίπτωσης Sandler είναι φυσικά, και πάντα ήταν, το είδος της κωμωδίας. Ένα χοντροκομμένο σλάπστικ χιούμορ που πάντως λειτουργεί με τους δικούς του κανόνες και τη δική του αισθητική, όσο κι αν για μεγάλο διάστημα η γενική εκτίμηση ήταν πως οι κωμωδίες του Sandler είναι κακόγουστες. Στην πραγματικότητα, μια κωμωδία δική του μπορείς να την σταμπάρεις από μακριά, ενώ αυτό το αποστασιοποιημένα καρτουνίστικο στυλ γκαφατζίδικης κωμωδίας του άρχισε να βρίσκει απρόσμενα πολλούς (και συχνά εστέτ) φανς στο πέρασμα των χρόνων. Από τον Paul Thomas Anderson μέχρι τα αδέρφια Safdie.

Σκηνοθέτες που, συχνά, άρχισα να δίνουν στον Sandler αναπάντεχους ρόλους στις δικές τους ταινίες, με τον Sandler να τους δικαιώνει ξανά και ξανά, αποδεικνύοντας με ευκολία πως είναι κάτι πολύ περισσότερο και πολύ πιο άξιο από ό,τι οι επικριτές του καταλόγιζαν.

Παίζοντας στα μέσα των ‘90s σε επιτυχίες σαν το Happy Gilmore και το Billy Madison ο Sandler θεμελίωσε την κωμική περσόνα και αισθητική του, και μετά την επιτυχία του Wedding Singer το ‘98 προχώρησε στην ίδρυση δικής του εταιρείας παραγωγής ονόματι Happy Madison, ονομασμένη φυσικά προς τιμήν των δύο προηγούμενων επιτυχιών του. Στην εταιρεία βρήκαν στέγη σταθεροί σκηνοθέτες, σεναριογράφοι, παραγωγοί και φυσικά ηθοποιοί, ένας αληθινός θίασος φίλων, συνεργατών και συνοδοιπόρων που άρχισαν να παράγουν σταθερά πετυχημένες (απέναντι στο κοινό τουλάχιστον) κωμωδίες.

«Aισθάνομαι καλά με όλες τις επιλογές μου. Όλα αυτά τα χρόνια, η πρώτη μου αγάπη είναι πάντα η κωμωδία και μου αρέσει να κάνω κωμωδίες.» – Adam Sandler

Οι κριτικοί βέβαια για καιρό δεν σταμάτησαν να διαχωρίζουν τις πλευρές του Sandler – την λαϊκά κωμική με την σποραδικά auter-ίστικη. (Το μυστικό βέβαια; Σε όλη του την φιλμογραφία ο Sandler πάντα auteur ήταν.) «Δεν ενοχλούμαι από αυτό», μας λέει όταν καθόμαστε μαζί του στο Βερολίνο για μια σύντομη συζήτηση λίγο πριν το Spaceman, η νέα Netflix ταινία του, κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο πλαίσιο του κινηματογραφικού φεστιβάλ.

«Όχι, αισθάνομαι καλά με όλες τις επιλογές μου. Όλα αυτά τα χρόνια, η πρώτη μου αγάπη είναι πάντα η κωμωδία και μου αρέσει να κάνω κωμωδίες. Μου αρέσουν αυτοί οι τόνοι», ξεκαθαρίζει. «Μόλις έκανα αυτή την ταινία κινουμένων σχεδίων, το Leo, όπου βοήθησα και να το γράψω αλλά και να συμβεί το πρότζεκτ. Κι είναι μια ολοκληρωμένη κωμωδία, μια παιδική κωμωδία. Αισθάνομαι υπέροχα όταν μια οικογένεια λέει, α, το είδαμε και περάσαμε καλά μαζί, τίποτα δεν με κάνει να αισθάνομαι καλύτερα από αυτό».

«Αλλά μετά κάτι σαν το Spaceman, είναι πολύ ικανοποιητικό να το κάνω. Κάτι διαφορετικό, κάτι με το οποίο προκαλώ τον εαυτό μου».

«Ο στόχος είναι πάντα να προσπαθήσουμε να κάνουμε τους ανθρώπους να γελάσουν με έναν τρόπο που δεν περίμεναν. Και αν αυτό συμβεί, είναι θρίαμβος», λέει κατηγορηματικά. «Το κάνω τόσο καιρό που προσπαθώ να μην επαναλαμβάνω τον εαυτό μου – αυτή είναι σίγουρα μια πρόκληση. Αλλά, ναι, δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο να είσαι περήφανος και να μην χρειάζεται σκληρή δουλειά».

Υπάρχει λοιπόν κάποια από τις κωμωδίες που τον δυσκόλεψε ιδιαίτερα; «Όλες είναι δύσκολες εκείνη τη στιγμή. Ξέρεις, είναι απλά το να αφιερώνεις ώρα μετά την ώρα και μέρα μετά τη μέρα και να σκέφτεσαι, μπορούμε να το ξεπεράσουμε αυτό; Ή μήπως είναι όσο πιο αστείο μπορεί να είναι;»

«Είναι το είδος του πράγματος από το οποίο δε μπορώ να προχωρήσω μέχρι να γίνει. Ας πούμε είμαι έτοιμος να κάνω ένα special τώρα, ένα stand up. Οπότε είμαι συγκεντρωμένος στο να προσπαθώ να βρω όσο το δυνατόν περισσότερα αστεία για τα οποία θα ήμουν περήφανος. Μέχρι να το γυρίσουμε, σε μια βδομάδα περίπου. Οπότε ελπίζω να πάει καλά». 

Μιας που ανέφερε το stand-up, ξεκαθαρίζει και ότι (παρά την αναπολογητικά και ακομπλεξάριστα χοντροκομμένη κωμική του αισθητική) ποτέ δεν ένιωσε «κυνηγημένος» ή θύμα της εποχής, όπως συχνά διαλαλούν άλλοι συνάδελφοί του. «Δεν θέλω να συμβεί αυτό, να νιώθουν άνθρωποι προσβεβλημένοι. Και όταν συμβαίνει, πονάει. Δεν μου αρέσει να πληγώνω τα συναισθήματα κανενός», λέει.

«Δεν θέλω άνθρωποι να νιώθουν προσβεβλημένοι. Όταν συμβαίνει, πονάει.» – Adam Sandler

«Κάνω λάθη. Αλλά νομίζω ότι ο κόσμος μετατοπίζεται και μαζί κι εμείς. Κατά τη διαδικασία σκέψης και ετοιμασίας είναι ωραίο να έχεις υπόψη σου τους άλλους ανθρώπους. Μου αρέσει το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε. Ξέρω ότι ο στόχος για μένα και τους φίλους μου που είναι κωμικοί, είναι ότι θέλουμε απλά να βλέπουμε ένα δωμάτιο να γελάει και να περνάει καλά. Ποτέ δεν θέλεις να έχεις ένα τμήμα ανθρώπων να αισθάνεται μακριά από κάτι που εγώ προσπαθώ να είναι συμπεριληπτικό», ξεκαθαρίζει.

Η κουβέντα γυρνάει πίσω στο Spaceman. «Ναι, ναι, αρκετά με όλες αυτές τις κωμωδίες!», λέει γελώντας και κάνοντας αυτή την χαρακτηριστική φωνή της κωμικής του περσόνας – σα να ξύπνησε από κάποιο σύντομο όνειρο που είχε ενώ ήταν ξύπνιος.

***

Έχοντας μπει σε μια σειρά από πανάκριβες συμφωνίες με το Netflix, για το οποίο οι Happy Madison κωμωδίες αποδεικνύονται αλάνθαστες επιτυχίες, ο Sandler βρίσκει τον εαυτό του σε μια κάποια θέση ισχύος, από την οποία μπορεί να βοηθήσει κάποια πιο δύσκολα πρότζεκτ να γίνουν πραγματικότητα – όπως το Spaceman. Είναι το γνωστό χολιγουντιανό concept της «λευκής επιταγής», δηλαδή κάτι σαν «κάνε ό,τι θες» ενός στούντιο απέναντι σε κάποιο από τα πολύτιμα ταλέντα του στα οποία δεν θέλει να πει όχι.

«Βέβαια και είναι σημαντικό για μένα», επιβεβαιώνει ο Sandler όταν τον ρωτάω αν επιδιώκει να βοηθά με την παρουσία του, ταινίες όπως το Uncut Gems ή το Spaceman να γίνουν πραγματικότητα. «Αλλά το κάνουμε όλοι μαζί. Δεν κάθομαι μόνος μου και λέω “εγώ θα κάνω αυτό μετά”. Σίγουρα μιλάω με πολλούς ανθρώπους και με το Netflix, και είμαι πολύ κοντά με τον Ted [Sarandos] που το διευθύνει», λέει. «Αλλά το Spaceman ήταν απλά συναρπαστικό και το έστειλα στους ανθρώπους που βοηθούν στη λήψη αποφάσεων. Όλοι είχαν την ίδια αντίδραση με μένα: “Φίλε, αυτό είναι διαφορετικό”.»

«Διαφορετικό. Συναρπαστικό. Και διασκεδαστικό να το κάνεις. Να κάνεις κάτι που σκέφτεσαι πως ναι, σίγουρα δεν έχω κάνει κάτι παρόμοιο. “Θέλω να πάω στο διάστημα”.»

Ο Sandler γνωρίστηκε με τον Johan Renck, σκηνοθέτη του Chernobyl ο οποίος και ήθελε παθιασμένα να κάνει ταινία του βιβλίο Spaceman of Bohemia, για έναν αστροναύτη σε μια μοναχική αποστολή στα άκρα του ηλιακού συστήματος – εκεί όπου συναντά ένα αραχνοειδές πλάσμα (στη φωνή ο Paul Dano) το οποίο και τον βοηθά να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί την υπαρξιακή του κρίση και το αισθηματικό και προσωπικό του αδιέξοδο, πίσω στη Γη.

Θυμάται τη συνάντησή τους ο Sandler. «Εμφανίστηκε. Είχε ένα μπαστούνι. Περπατούσε κάπως άνετα. Φορούσε ωραία ρούχα. Ήμουν σε φάση, ποιος είναι αυτός ο τύπος;», λέει γελώντας με μια χροιά εντυπωσιασμού. «Μετά μου είπε, έχω ένα σενάριο που μπορεί να σου αρέσει. Και το διάβασα και χάθηκα σε αυτό και το πώς ήταν με τον τρόπο του ρομαντικό, αλλά ήταν καταθλιπτικό και ενδιαφέρον».

Ίσως το διάστημα να μοιάζει πιο κοντά στη γη από ό,τι αυτός ο ρόλος ακούγεται σαν κάτι στο οποίο θα φανταζόσουν εύκολα τον Adam Sandler. Το θέμα με τον Sandler είναι πως ακόμα και στους δραματικούς του ρόλους, από τη γοητευτικά νευρωτική ρομαντική κωμωδία του Punch-Drunk Love μέχρι το νευρωτικά αγωνιώδες αδιέξοδο κοινωνικό θρίλερ του Uncut Gems, μπορείς τελικά να δεις εκεί μέσα τον Sandler που αναγνωρίζεις. Διαφορετικό, ναι. Με άλλο υλικό, άλλες ευαισθησίες, οπωσδήποτε. Αλλά βλέπεις τον ίδιο άνθρωπο – την ενέργειά του, την έντασή του.

Στο Spaceman είναι απλά… κάτι άλλο. Κι αυτό από μόνο του είναι σίγουρα θαρραλέο και εντυπωσιακό. 

«Έπαιζα έναν χαρακτήρα από την Τσεχία. Αλλά φυσικά δεν έκανα καμία προφορά. Χρησιμοποιούσα μια αμερικανική προφορά. Όταν ο Johan έκανε το Chernobyl, είπε ότι δεν ήθελε κανείς να προσπαθεί να κάνει προφορά, απλά να μιλάει στα αγγλικά. Και το έκανα αυτό», θυμάται. Και δούλεψε σχεδόν ως ηθοποιός μεθόδου, θέλοντας να αφουγκραστεί το χώρο, τους ανθρώπους, τις εμπειρίες. «Ήθελα απλώς να πάρω την ιστορία και να περπατήσω μαζί της, να την αισθανθώ, να μιλήσω με τους ανθρώπους», εξηγεί το σημασία του να ταξιδέψει όντως στην Τσεχία για το συγκεκριμένο πρότζεκτ.

«Συνάντησα έναν αστροναύτη από εκεί. Και συνάντησα ανθρώπους που μου είπαν ιστορίες, πράγματα που έζησαν. Δεν μπορούσα να σταματήσω να περπατάω εκεί. Περπατούσαμε κάθε μέρα, κάθε βράδυ. Περπατούσαμε και νιώθαμε τους δρόμους και μαθαίναμε πράγματα».

«O Johan Renck μου είχε πει συγκεκριμένα ότι δεν ήθελε να δει τον Adam Sandler στον ρόλο.» – Adam Sandler

Ήταν σημαντικό και δύσκολο και αναγκαίο το να δώσει αληθινές διαστάσεις σε έναν χαρακτήρα τόσο εύκολο να συμβολοποιηθεί και άρα παιχτεί με αμηχανία. «Είναι δύσκολο να παίξεις μια μεταφορά ως ηθοποιός», όπως σχολιάζει εύστοχα ο Paul Dano που κάθεται στο τραπέζι μαζί μας. Οι δυο τους πρόβαραν αρκετά τις εκτεταμένες, μοναχικές σκηνές βαθυστόχαστων διαλόγων τους μέσω zoom, αλλά στα γυρίσματα ο Dano δεν ήταν εκεί. Ήταν ο Sandler, μόνος, απέναντι στο κενό ή σε μπαλάκια του τένις.

«Ο Adam ήταν πραγματικά κρεμασμένος εκεί έξω, κυριολεκτικά, σε καλώδια μόνος του, μερικές φορές με μια μπάλα του τένις», θυμάται ο Dano. Και μερικές φορές, ο σκηνοθέτης Johan Renck έκανε τον διάλογο του Dano, αφήνοντας τον Sandler να μιλά στο κενό. «Το σχεδίασε πολύ ο Johan με τέτοιο τρόπο ώστε ακόμα και τα μέλη του συνεργείου να μην είναι κάπως κοντά μου, και υπήρχαν κάμερες παντού, και ένιωσα τη μοναξιά όλων αυτών», εξηγεί ο Sandler.

«Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία. Αλλά ναι, ήταν πολύ μοναχικά όταν το γύριζα».

Ναι, πράγματι. Όλα αυτά μαρτυρούν μια νέα εμπειρία για τον κωμικό, μια νέα άσκηση, μια νέα πρόκληση και –όντως, εμφανώς– κάτι εντελώς διαφορετικό από εκείνον, ερμηνευτικά μιλώντας.

«Ο Johan μου είχε πει συγκεκριμένα πως δεν ήθελε να δει τον Adam Sandler στο ρόλο», παραδέχεται ο ίδιος. «Μου το έλεγε συνέχεια αυτό και προσπαθούσα να κάνω πράγματα που ένιωθα πραγματικά διαφορετικά, σχεδόν αμήχανα. Προσπαθούσα να είμαι όσο πιο ακίνητος μπορούσα…», λέει και η προσοχή του χάνεται για μια στιγμή, πέφτει σε ένα cinnamon roll που καταφθάνει μπροστά στον συμπρωταγωνιστή του. Το κοιτάει για μια στιγμή, αρχίζουν μεταξύ τους να αστειεύονται για το jet lag τους, την πείνα τους, να προσπαθεί καθένας να μαντέψει τι ακριβώς είναι.

Ξαφνικά επιστρέφει στη γη. «Δεν ξέρω αν τελείωσα την απάντηση… αλλά νομίζω ότι πήγαινε πολύ καλά ε;», λέει γελώντας.

***

Στο Spaceman, ο Jakub (ο αστροναύτης που παίζει ο Sandler) προσπαθεί διαρκώς να καταλάβει τι έχει κάνει λάθος στη σχέση του με την έγκυο γυναίκα του Lenka (Carey Mulligan), οπότε υπό μια έννοια διαρκώς επιστρέφει πίσω από όπου έφυγε. Για να καταλάβει τι συνέβη. Για να διορθώσει τα λάθη. Στις σχέσεις του, αλλά και μέσα του.

«Η επιστροφή στην αρχή είναι τόσο σημαντική στο βιβλίο όσο και στην ταινία μας. Το να έχουμε την ευκαιρία να επιστρέψουμε στην αρχή είναι ένα μεγάλο μέρος όλης αυτής της περιπέτειας. Είναι πολύ βαθιά ταινία», λέει ο Sandler και το λέει όχι με το στόμφο πολλών συναδέλφων του όταν συζητούν κάτι αντίστοιχο, αλλά με την ευθεία απλότητα ενός ανθρώπου που μοιάζει πρωτίστως εντυπωσιασμένος κι ο ίδιος από τις σκέψεις και τις ιδέες που καλείται να διαχειριστεί.

«Έχει να κάνει με το να ξεκινάς από ένα σημείο σε μια σχέση και να βλέπεις πού σε φέρνει. Σε ένα σημείο που δεν ήξερες ότι θα έφτανες ποτέ. Και πώς μπορείς να βγεις από αυτό. Αν μπορείς;», λέει.

Πίσω στα όνειρα ενός παιδιού που ήθελε να πάει στο διάστημα και να βοηθήσει τους φίλους του να ζήσουν για πάντα, ίσως. Και πίσω ξανά, στο Τώρα ενός ανθρώπου που, με κάποιο τρόπο, το κατάφερε.

«Έχω καταφέρει να είμαι με φίλους και οικογένεια πολύ συχνά. Όταν δεν είμαι, αμφισβητώ τα πράγματα που κάνω.» – Adam Sandler

«Σίγουρα στην καριέρα του καθενός, όταν το κάνεις τόσο μεγάλη προτεραιότητα, μπορεί να σου στερήσει την οικογένεια, μπορεί να σου στερήσει τους φίλους. Μπορεί να σε πάρει μακριά ακόμα και από αυτό που είναι το πιο σημαντικό… δεν ξέρω. Όταν αναλαμβάνω να κάνω μια ταινία που θα με απασχολήσει για μερικούς μήνες νιώθω ότι πάντα μου το θυμίζουν», λέει κάπως μελαγχολικά χωρίς ποτέ όμως να χάνει αυτή την κάπως μοναδικά τραχιά εσάνς της φωνής του.

Ίσως γι’αυτό κι όλη η επιτυχία της καριέρας του να είναι τελικά στημένη γύρω από φίλους, και σταθερούς συνεργάτες, και ένα κάποιο είδος οικογένειας – κι όπου ακόμα και στις αποκλίσεις που συχνά-πυκνά πια επιχειρεί, ο Sandler δεν φαίνεται να κουβαλά πάνω του ίχνος ματαιοδοξίας.

«Ευτυχώς, έχω καταφέρει να είμαι με φίλους και οικογένεια πολύ συχνά», λέει χαμογελαστός. «Όταν δεν είμαι, σίγουρα αναρωτιέμαι για ό,τι είναι αυτό που κάνω. Όταν είμαι μόνος μου και είμαι μακριά από όλους, αγχώνομαι πολύ και μου λείπουν. Μου λείπουν και αμφισβητώ τα πράγματα που κάνω».

«Σε αυτό ακριβώς είναι που διεισδύει το Spaceman. Τι ακριβώς παίρνεις. Ποιες πόρτες κλείνεις προσπαθώντας να χτυπήσεις άλλες πόρτες. Τι κάνεις σημαντικό για τον εαυτό σου». Και την (όπως κι αν ορίζεται) οικογένειά σου, θα συμπληρώναμε εμείς. Γιατί ίσως τελικά αυτή να είναι η μεγάλη αποχώρηση αυτού του Sandler ρόλου από όλους τους υπόλοιπους – η μοναξιά.

*Το Spaceman στριμάρει στο Netflix. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο στο φεστιβάλ Βερολίνου.