Andre Ovredal, πώς κάνεις σήμερα μια αληθινή ταινία τρόμου για τον Δράκουλα;

Ο Andre Ovredal μας παραθέτει σαν σημεία αναφοράς το Alien και το The Thing, αλλά φυσικά και το Nosferatu μιας που αυτή είναι, ναι, μια ιστορία τρόμου για τον Δράκουλα. Και μάλιστα τον Δράκουλα στην πιο τρομακτική του φόρμα. Με το παρουσιαστικό ενός απόκοσμου δαίμονα, διψάει για αίμα ώστε να επιβιώσει. Αυτός δεν είναι ο γοητευτικός Δράκουλας των ρομαντικών εκδοχών. Είναι ο τρόμος ο ίδιος.

Αυτή ήταν η πρόθεση του Nορβηγού σκηνοθέτη, ο οποίος βρήκε επιτυχία πριν χρόνια με ταινίες σαν το Trollhunters και σταδιακά μετακινήθηκε προς διεθνείς παραγωγές ανάμεσα στις οποίες το Scary Stories to Tell in the Dark, με τη σφραγίδα του Guillermo Del Toro. Ο ίδιος ο Del Toro ήταν σύμφωνα με τον Ovredal κι εκείνος που διάβασε το σενάριο -μιας και το Demeter είναι ένα πρότζεκτ που για πάνω από μια δεκαετία προσπαθούσαν άνθρωποι να φέρουν στη μεγάλη οθόνη- και πίστεψε πως ο Ovredal ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος για να το σκηνοθετήσει.

Παιδί του σεναριογράφου Bragi Schut Jr., το Demeter: Η Αφύπνιση του Κακού φαντάζεται μια ολόκληρη ταινία τρόμου μέσα από ένα και μόνο κεφάλαιο του βιβλίου του Bram Stoker, το The Captain’s Log. Όμως μην πάτε στην αίθουσα περιμένοντας κάποιο κλασικό πρίκουελ σαν αυτά που μας φέρνει ασταμάτητα το Χόλιγουντ τα τελευταία χρόνια ή κάποιο μπαράζ αναφορών τύπου «έτσι απέκτησε το όνομά του ο Han Solo». Αυτή η ταινία είναι ένα απομονωμένο στόρι τρόμου με συγκεκριμένο στόχο και σκοπό και αισθητική προσέγγιση.

Είναι σύμφωνα με τον Ovredal μια τραγωδία όσο είναι μια ταινία τρόμου. Μια τραγωδία για ένα πλήρωμα που ξεκίνησε για ένα ταξίδι προς την κόλαση χωρίς να το γνωρίζει, για χαρακτήρες που βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα παράλογο κακό που σταδιακά προσβάλει τους πάντες. Και, κυριότερα, χωρίς να υπάρχει διέξοδος.

Για αυτή λοιπόν την ξεχωριστή διασκευή του μύθου του Δράκουλα, μιλήσαμε με τον Andre Ovredal μέσω zoom, για να μάθουμε περισσότερα για το πώς δημιουργείς μια ολοκληρωμένη ταινία τρόμου μέσα από μια τόσο μικρή γωνία της μυθολογίας του Δράκουλα.

Υπάρχει σαφής τάση στο Χόλιγουντ για origin stories που παρουσιάζουν αναλυτικά, από πού ήρθε κάθε χαρακτήρας, τις πρώτες περιπέτειες, πώς πήρε το όνομά του, όλα αυτά. Το Demeter πολύ συγκεκριμένα δεν είναι αυτό το πράγμα, το αποφεύγει. Επιλέγει ένα επιμέρους κομμάτι του μύθου, συγκεκριμένο, κλειστό, ένα κεφάλαιο, και ζει σε αυτό τον μικρό χώρο. Είναι μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση. Ποιο ήταν το σκεπτικό πίσω από αυτή την προσέγγιση και τι προκλήσεις συνάντησες;

Φυσικά, η πρόκληση ήταν ότι ξέρεις την αρχή και ξέρεις το τέλος, κι η ταινία αυτή είναι στο μέσον μιας πολύ διάσημης ιστορίας. Το βιβλίο του Δράκουλα είναι σαν Ιστορία σχεδόν, όχι μόνο φιξιόν, είναι σαν κομμάτι της κοινής μας ιστορίας, τόσο γνωστό είναι. Αυτή είναι η πρόκληση.

Το αβαντάζ από την άλλη είναι ότι υπάρχει ένας τόσο υπέροχος και πλούσιος κόσμος στον οποίο εξαρχής τοποθετείται αυτή η ιστορία. Η όλη ύπαρξη του Δράκουλα στην Τρανσυλβανία, και το πώς πάει στο Λονδίνο, κι εμείς ζούμε απλά σε μια γέφυρα ανάμεσα σε αυτούς τους δύο κόσμους. Είναι μια ευφυής ιδέα από τον σεναριογράφο Bragi Schut Jr. το να σκεφτεί κάτι τόσο συγκεκριμένο, να διαβάσει αυτό το τόσο μικρό κεφάλαιο στο βιβλίο και να πει– «εδώ είναι μια ολόκληρη ταινία». Κι αυτό ήταν πρόκληση λοιπόν. Το είδα σαν πρόκληση δηλαδή. Ήθελα να κάνω μια τραγωδία για όλους αυτούς τους ανθρώπους που είναι πάνω στο πλοίο κι έρχονται αντιμέτωποι με κάτι το φρικώδες που δεν μπορούν να έχουν την παραμικρή ιδέα πώς να το χειριστούν.

Το ότι όλοι τους δεν ξέρουν τίποτα για τον Δράκουλα είναι κι αυτό συναρπαστικό. Σε πολλές περιπτώσεις, όλες οι ταινίες Δράκουλα θα έχουν τελικά κάποιον που ξέρει τι είναι ο Δράκουλας, ή ξέρει τι είναι τα βαμπίρ, όλα αυτά. Αυτοί εδώ οι άνθρωποι απλά δουλεύουν σε ένα πλοίο. Δεν είναι μέρος του κόσμου τους το να σκέφτονται για μεταφυσικά πλάσματα. Ως σκηνοθέτης πήρα μια καθαρή οπτική γωνία σε αυτό το σημείο. Ότι βλέπω την ιστορία από τη δική τους πλευρά, σαν κανείς τους να μην είχε ακούσει ποτέ για βαμπίρ. Εκτός ίσως από την Άννα που ζούσε μαζί του, αλλά κι εκείνη ακόμα δεν ξέρει ακριβώς τι είναι.

Επειδή είναι πράγματι ένα τόσο συγκεκριμένο πράγμα, αναρωτιέμαι αν είχες σημεία αναφοράς από την εικονογραφία του Δράκουλα, επειδή πολλά από αυτά απουσιάζουν από την ταινία για προφανή λόγο. Αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν πράγματα που δεν μπορείς να αποφύγεις λόγω ακριβώς του πόσο εμβληματικά είναι.

Οπωσδήποτε κοιτάξαμε το Nosferatu. Γιατί εκεί δεν έχεις τον γοητευτικό άντρα που περπατάει στο Λονδίνο και γοητεύει τους πάντες, είναι ένα τερατώδες πλάσμα και οπωσδήποτε ήταν έμπνευση. Ήταν έτσι και στο σενάριο αλλά κι εγώ αποφάσισα να επιμείνω μσε αυτή την προσέγγιση, ότι δηλαδή θα δούμε έναν τερατώδη χαρακτήρα, θα δούμε τον δαίμονα που μπορεί να είναι μια ακραία απεικόνιση του ποιος είναι ο Δράκουλας σε αντίθεση με αυτό το μεσαίο έδαφος όπου συνήθως είναι μεν άντρας άντρας αλλά με μια μεταφυσική συνθήκη. Το έχουμε δει τόσο πολύ αυτό, οπότε χαίρομαι που πήραμε αυτό το ρίσκο και σπρώξαμε τον χαρακτήρα εντελώς προς την τερατώδη κατεύθυνση.

Το είναι τόσο ελκυστικό πάνω σε αυτό τον χαρακτήρα, στο πέρασμα τόσου χρόνου; Ακριβώς επειδή δε μιλάμε για μία μόνο εκδοχή. Υπάρχει αυτή η τερατώδης προσέγγιση, υπάρχει η ρομαντική πλευρά.

Ό,τι είπες. Είναι χαρακτήρας με πολλές πλευρές. Είναι ενσάρκωση του αγνού κακού, και ενός κακού μάλιστα που απλώνεται σε όσους συναντά και με όσους έρχεται σε επαφή, κάθε τι που αγγίζει. Θρέφεται από ανθρώπους. Είναι τόσοι οι αληθινοί τρόμοι που συνδέονται με αυτή την ιδέα… πχ ακόμα κι η πρόσφατη πανδημία, αν δεις πώς απλώνεται ο τρόμος στο πλοίο σαν αρρώστια κατά κάποιο τρόπο. Όχι, ότι το είχαμε ποτέ αυτό στο μυαλό μας, αλλά κάπως συνέβη ενώ δημιουργούσαμε την ταινία. Κι είναι απλώς μια περίπτωση του πώς αντικατοπτρίζεται σε παγκόσμιες, διαχρονικές αλήθειες, το κάθε στοιχείο που χρησιμοποίησε ο Bram Stoker. Εξ ου και η έλξη.

Κι επίσης ο βαμπιρισμός μπορεί πολύ εύκολα να πραγματωθεί και με αυτόν να πας προς μια πιο ρομαντική πλευρά ή προς κάπου αλλού, είναι τόσο μεγάλο το εύρος.

Στην ουσία μιλάμε για διαφορετικά είδη μέσα στην ίδια ιστορία.

Ακριβώς, μπορείς να έχεις το Twilight από μία και τη δική μας ταινία από την άλλη πλευρά.

Το ίδιο το τέρας πώς δημιουργήθηκε;

Ήθελα να τον απεικονίσω αρχικά σαν ένα πολύ γερασμένο άντρα που είναι εύθραυστος, που έχει προβλήματα. Όταν σκοτώνει το πρώτο μέλος του πληρώματος έχει τόσο μικρό πρόσβαση σε αίμα, έχει χάσει ό,τι είχε μαζί του για να επιβιώσει στο ταξίδι. Κι ήθελα να τον δω σαν ένα ευάλωτο πλάσμα που είχε ανάγκη. Είναι σα να έχει εθισμό κατά κάποιο τρόπο. Έχει μια ανάγκη για να επιβιώσει. Και ταυτόχρονα το ίδιο το πλήρωμα έχει τη δική του ανάγκη. Έτσι η δική του συνθήκη επιβίωσης μπαίνει σε αντίθεση με του πληρώματος– είναι όπως συμβαίνει και στη φύση, όλοι είμαστε εκεί για να επιβιώσουμε.

Το προσέγγισα έτσι αντί να είναι ένα τέρας που μοιάζει να απολαμβάνει την ανάγκη του. Αλλά την ίδια στιγμή, είναι ένα πλάσμα που το κάνει αυτό το πράγμα για πάνω από 400 χρόνια οπότε όταν ανακτά τη δύναμή του θα αρχίσει να είναι πιο παιχνιδιάρικο, θα αρχίσει ξανά να απολαμβάνει αυτό που κάνει. Οπότε γέρνουμε και προς τα εκείνη την πλευρά όσο προχωρά η ταινία. Αλλά το πλήρωμα τον βλέπει σαν δαίμονα. Όχι τόσο σαν νυχτερίδα. Τον βλέπει σαν δαίμονα. Κι αυτό είναι που τελικά ήθελα να βάλω στην οθόνη.

Πολύ βασικό πράγμα επίσης σε μια τέτοια ιστορία τρόμου σε ένα τόσο κλειστό περιβάλλον, είναι το καστ, οι χαρακτήρες, οι αλληλεπιδράσεις τους. Κι είναι το είδος του ensemble που αναγνωρίζεις τους πάντες αλλά χωρίς να υπάρχει κάποιος τεράστιος σταρ. Λες για όλους «α, είναι αυτός! μου αρέσει αυτός!».

Ναι τους έχω δει όλους σε ταινίες και σειρές, ήταν πολύ διασκεδαστικό να διαλέγω αυτούς τους υπέροχους ηθοποιούς από τη στιγμή που καταλήξαμε ποιοι θα ήταν οι σωστοί τύποι χαρακτήρα για αυτό το ensemble. Είναι όπως με το Alien, ή σε μια ταινία σαν το Thing. Το γεμίζεις με καρατερίστες που μπαίνουν βαθιά στους χαρακτήρες τους, και που συνήθως παίζουν μικρότερους ρόλους κι όχι πρωταγωνιστικούς, δεν είναι Tom Cruise. Αλλά είναι στιβαροί, φανταστικοί ηθοποιοί, και για μένα το να μπορώ να γεμίζω μια ταινία με τέτοιους ηθοπιούς ήταν απόλυτη χαρά. Μου επέτρεψαν να διαλέξω πραγματικά όποιον ήθελα για τον κάθε ρόλο.

Γενικότερα έχεις δουλέψει μέσα κι έξω από το Χόλιγουντ και για αρκετά χρόνια πια κάνοντας ταινίες τρόμου. Έχεις αντιληφθεί από την πλευρά σου κάποια γενική αλλαγή στο γούστο της βιομηχανίας ή στο γούστο του κοινού όσο αφορά το horror; Μας τρομάζουν ακόμα τα ίδια πράγματα; Πάντα υπάρχουν φυσικά τάσεις στο Χόλιγουντ αλλά αναρωτιέμαι πώς το βιώνεις εσύ.

Ίσως υπάρχει μια αλλαγή στον τρόμο, ναι. Το κοινό σήμερα έχει μάθει να παρακολουθεί πολύ έξυπνες, high concept μικρές ταινίες, όχι έναν μεγαλύτερο εκτεινόμενο τρόμο όπως είναι το Demeter. Αυτή η ταινία είναι μια τραγωδία κι είναι ένα ταξίδι, όσο είναι και μια ταινία τρόμου. Έχει όλα αυτά τα πράγματα μέσα της. Ενώ σήμερα οι περισσότερες ταινίες τρόμου είναι gung ho, έρχονται κατευθείαν για τον λαιμό σου, σε πιάνουν και δε σε αφήνουν ποτέ σε όλη την ταινία. Εμείς κάναμε κάτι διαφορετικό από αυτό. Οπότε ναι θα έλεγα υπάρχει σίγουρα αλλαγή. Και μπορείς να κοιτάξεις πίσω, στα ’70s ή ίσως και στα ’80s, στις ταινίες τρόμου συναντούσες περισσότερο ιστορίες αντί απλά για concepts.

*Το Demeter: Η Αφύπνιση του Κακού (The Last Voyage of the Demeter) κυκλοφορεί στις αίθουσες την Τετάρτη 23 Αυγούστου.