«Είναι η ταινία της ζωής μου»: O Arnaud Valois μας μίλησε για το ‘120 Beats per Minute’
- 25 ΣΕΠ 2017
To ‘120 Beats per Minute’ δεν κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις φετινές Κάννες, αλλά για πολλούς είναι ο αληθινός νικητής. Σε αυτούς by the way συμπεριλαμβάνεται και ο Πρόεδρος της φετινής επιτροπής, Pedro Almodovar, ο οποίος καθόλου δεν έχει κρύψει το γεγονός ότι η ταινία του Robin Campillo ήταν η αγαπημένη του από όλες του Διαγωνιστικού.
Το φιλμ διαδραματίζεται στο Παρίσι της αρχής των ‘90s, όπου ομάδα ακτιβιστών τα βάζει με φαρμακευτικά εργαστήρια που κατέχουν ζωτικής σημασίας πληροφορίες για την αντιμετώπιση του AIDS, προχωρώντας σε παράλληλες δράσης με στόχο την διάδοση της πληροφόρησης. Ο Campillo, σεναριογράφος έτσι κι αλλιώς του αξέχαστου ‘Ανάμεσα στους Τοίχους’ που είχε με τη σειρά του πάρει τον Χρυσό Φοίνικα, αφηγείται μιας τεράστιας σημασίας και ευαισθησίας ιστορία για τον κοινωνικοπολιτικά απαραίτητο χαρακτήρα του ακτιβισμού, ακολουθώντας τις δράσεις -αλλά και τις προσωπικές ζωές- μιας ομάδας νέων σε μια προ 25ετίας εποχή που μοιάζει εξίσου αγκυλωμένη και συντηρητική με το σήμερα. Κινηματογραφεί τους ακτιβιστές τόσο στα έδρανα όπου ανταλλάζουν πληροφορία και γνώμες όσο και στα δωμάτια και στις πίστες χορού όπου ανταλλάζουν προσωπικές στιγμές ευτυχίας, πάθους και ορμής.
Ένας από τους νεαρούς ακτιβιστές ερμηνεύεται από τον Arnaud Valois, ο οποίος έχει τη δική του ενδιαφέρουσα ιστορία. Παράτησε την ηθοποιία πριν 5 χρόνια για να βρει το δρόμο του ταξιδεύοντας ή κάνοντας διάφορα άλλα επαγγέλματα, όμως μια επαφή μόνο με την ιστορία που ήθελε να διηγηθεί ο Campillo αρκούσε για να τον τραβήξει ξανά στο σινεμά.
Στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας τόσο ο Valois όσο και ο Campillo βρέθηκαν καλεσμένοι του Φεστιβάλ, κι εμείς μιλήσαμε με τον πρωταγωνιστή της -βραβευμένης με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες- ταινίας, για τη σημασία που είχε για τον ίδιο αυτή η ιστορία, και για την ένταση των αντιδράσεων που έχει προκαλέσει στους θεατές.
Πες μου πώς ήταν σαν εμπειρία το να γυρίζεις μια τέτοια ταινία και να είναι πάνω σου, τη στιγμή που δεν το είχες κάνει ξανά.
Ναι είναι ο πρώτος μου πρωταγωνιστικός ρόλος σε ταινία, εντελώς νέα εμπειρία, είναι η ταινία της ζωής μου. Είναι τόσο απίστευτη, έντονη, θαυμάσια, κάθε βήμα είναι μεγαλύτερο από το προηγούμενο. Είναι δύο ιστορίες στην πραγματικότητα, η μία είναι το γύρισμα της ταινίας, όπου ήμασταν όλοι μέσα σε μια φούσκα κάνοντας κάτι που νιώθαμε πως ήταν εκπληκτικό, αλλά ήμασταν ακόμα όλοι μαζί μεταξύ μας. Και μετά, όταν πήγαμε στις Κάννες, ήταν που συνειδητοποίησα πως αυτό το πράγμα που κάναμε μεταξύ μας, μπορούμε να το μοιραστούμε και με άλλους ανθρώπους. Νέους, γέρους, γυναίκες, γκέι, στρέιτ, κάτι παγκόσμιο, κάτι εκπληκτικό.
Δεν είχα καμία προσδοκία σχετικά με την υποδοχή της ταινίας, πίστευα πως είχαμε κάνει μια πολύ καλή ταινία αλλά αναρωτιόμουν πώς θα φαινόταν στον κόσμο. Ήταν μια όμορφη έκπληξη πως οι πάντες μπορούσαν να συνδεθούν με τον δικό τους τρόπο. Τώρα στο Παρίσι πολλές φορές οι άνθρωποι με σταματούν στο δρόμο όχι για να ζητήσουν selfies αλλά για να μιλήσουν για την ταινία, να μιλήσουν για τα ‘90s και τι έκαναν τότε με τις ζωές τους και πώς ήταν το συναίσθημα του να βλέπουν αυτή την ιστορία. Είναι ενδιαφέρον, είναι περισσότερο από μια ταινία, είναι μια εμπειρία ζωής.
Περίμενες από την πρώτη στιγμή πως θα ήταν μια ταινία που θα έκανε διαφορά στην καθημερινότητα ανθρώπων, πως θα είχε αυτή την επίδραση;
Είναι πολύ προσωπική, πολύ συναισθηματική, κάποιες φορές οι άνθρωποι είχαν δάκρυα στα μάτια τους. Μπορεί κάποιος να είχε χάσει ένα αγαπημένο του πρόσωπο από AIDS ή από οτιδήποτε άλλο. Νομίζω είναι επειδή η ταινία μιλάει για συναίσθημα χωρίς να εστιάζει διαρκώς σε αυτό, δε σου φωνάζει πως ΤΩΡΑ ΕΔΩ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΝΙΩΣΕΙΣ ΚΑΤΙ. Όχι. Ο Robin [σσ. Campillo, σκηνοθέτης] σου δίνει μια ιστορία και σε αφήνει να την βιώσεις όπως εσύ θες.
Είναι σημαντική αυτή η προσέγγιση επειδή πολλές ταινίες νιώθω πως προσπαθώντας να είναι παγκόσμιες, θυσιάζουν κάτι από το συγκεκριμένο του χαρακτήρα τους–
Αυτό δεν συμβαίνει με αυτή την ταινία.
Αυτό δεν συμβαίνει με αυτή την ταινία! Και την ίδια στιγμή μπορεί κανείς να… Ας πούμε χωρίς να έχω τη συγκεκριμένη εμπειρία που είδα εδώ στην οθόνη, με έπιασε το όλο αίσθημα του ακτιβισμού, της κοινωνικής δικαιοσύνης, αυτού του όλου ‘μπορούμε να τα καταφέρνουμε ΚΑΛΥΤΕΡΑ’ αισθήματος, του πώς ερχόμαστε όλοι μαζί. Το οποίο είναι κάτι που δε γίνεται να μην σε αγγίξει.
Δεν υπάρχει κανένας συμβιβασμός! Με το σεξ, με την πολιτική, με της απεικόνιση της γκέι κοινότητας. Αυτό είναι που αγαπώ σε αυτό το είδος κινηματογράφου. Δεν υπάρχει συμβιβασμός, κι ύστερα ο κόσμος είτε το αποδέχεται, είτε όχι. Είναι ρίσκο, αλλά… [κοιτάει, σα να λέει “και τι άλλο να κάνεις;”]
Εσύ παίζεις κάτι σαν τον χαρακτήρα που εκπροσωπεί τους θεατές, υπό μία έννοια κουβαλάς την ταινία. Αλλά χωρίς να έχεις πολλή εμπειρία από το σινεμά. Οπότε πώς το προσέγγισες;
Ήταν πολύ δύσκολο στην αρχή. Ήταν μεγάλη η διαδικασία του κάστινγκ, για 4 μήνες κάθε βδομάδα, 2 ώρες τη βδομάδα, κάναμε όλες τις σκηνές, αλλάζαμε παρτενέρ… Στο τέλος του τέταρτου μήνα είπα, ΟΚ, στοπ, δεν είμαι ηθοποιός πια, σταμάτησα πριν 5 χρόνια, στην αρχή είχε πλάκα αλλά τώρα δεν κοιμάμαι, δεν τρώω, σκέφτομαι το ρόλο συνεχώς. Οπότε θα παραιτηθώ. 3 βδομάδες πριν τα γυρίσματα συνειδητοποίησα δηλαδή πόσο μεγάλα θα ήταν τα γυρίσματα, καθημερινά, πόσο μεγάλη θα ήταν η πίεση. Και είπα στον Robin, “δε νομίζω πως είμαι ο άνθρωπός σου”. Είχε όμως κάποιες πολύ όμορφες λέξεις να πει για μένα και ένιωσα αληθινή προστασία, οπότε είπα ΟΚ, ας το κάνουμε.
Στο σετ ήταν κάτι τελείως διαφορετικό γιατί ήμασταν πια ομάδα, όλοι μαζί, γυρίζαμε από την αρχή ως το τέλος, οπότε ήταν πολύ εύκολο να χτίζεις τον χαρακτήρα βλέποντας και τι κάνουν οι άλλοι συμπρωταγωνιστές γύρω μου. Προσπάθησα να είμαι αφελής, φρέσκος, και να μη σκέφτομαι τόσο πολύ. Αυτή ήταν η προσέγγιση του ρόλου για μένα. Δεν σκεφτόμουν ούτε άκουγα τίποτα, προσπαθούσα να είμαι αφοσιωμένος, να ξεκουράζομαι τα βράδια, και να προσπαθώ να είμαι συγκεντρωμένος στον Robin και στους άλλους.
H ταινία έχει διαφορετική αίσθηση από σημείο σε σημείο, ας πούμε υπάρχουν οι σκηνές στην τάξη που είναι κυρίως επεξηγηματικές, υπάρχουν οι πιο έντονες διαπροσωπικές σκηνές, και ενδιάμεσα χωρίζονται από τις λήψεις χορού. Πώς ήταν οι μεταβάσεις αυτές καθώς η ενέργεια μοιάζει τόσο διαφορετική;
Θα ακουστεί περίεργο αλλά ήμουν πιο άνετος στις πιο κοντινές, προσωπικές σκηνές. Όχι τις σεξουαλικές, αλλά αυτές που αφορούσαν την οικειότητα των ηρώων. Επειδή και στη ζωή νιώθω πιο άνετα όταν δεν είμαι σε γκρουπ. Αυτό μου φαίνεται πιο δύσκολο, μου παίρνει τόση πολλή ενέργεια όταν υπάρχουν 100 άνθρωποι στο σετ. Έπρεπε πάντα να εστιάζω. Και η ευκολότερη ήταν η σκηνή στο τέλος. Όχι εύκολο να παίξω σε αυτήν, αλλά εύκολο να είμαι στο κλίμα για αυτήν. Συναισθηματικά αυτό που έπρεπε να δώσω ήταν κάτι πολύ έντονο και δύσκολο.
Αλλά ναι, ήταν σαν δύο ταινίες σε μία για έναν ηθοποιό. Πρώτη ταινία, οι σκηνές στην τάξη και οι σκηνές του πάρτυ, που γυρίστηκαν παράλληλα, και μετά η δεύτερη ταινία μόνο με τον Nahuel [σσ. Pérez Biscayart, ο συμπρωταγωνιστής του] κι εμένα που ήμασταν οι δυο μας για ένα μήνα. Ένα μήνα το γκρουπ, ένα μήνα μαζί στο τέλος. Και στο τέλος, το γκρουπ ήρθε ξανά πίσω για την κηδεία και ήταν κάτι σαν έκπληξη. Γιατί ήμασταν οι δυο μας μόνο για τόσο καιρό και η επιστροφή αυτή μας έδωσε την ενέργεια να τελειώσουμε την ταινία.
Στο τέλος συνειδητοποίησα πως “ουφφφφφ, το έκανα αυτό!”, έμοιαζε αδύνατο αλλά το είχαμε κάνει. Ξεφύσηξα με ικανοποίηση. Είναι ένα περίεργο συναίσθημα, να έχεις καταφέρει κάτι πολύ πολύ μεγάλο και να το έχεις κάνει σωστά. Και μετά να βλέπεις την ταινία 7 μήνες μετά. [γελάει] Η ταινία σταμάτησε στη ζωή μου στο τέλος Οκτώβρη και μετά η πρώτη φορά που την είδα ήταν μια βδομάδα πριν τις Κάννες! Γύρισε ξαφνικά στη ζωή μου κι από τότε δεν έχω σταματήσει το πρόμο για 4 μήνες. Δύο μεγάλα κεφάλαια.
Έχεις δει από κοντά έντονες αντιδράσεις;
Έχω δει ανθρώπους να καταρρέουν στη διάρκεια των προβολών, στη σκηνή στο τέλος.
Πώς είναι να… δεν είναι μυστικό, πως ο Πρόεδρος της επιτροπής στις Κάννες, ο Pedro Almodovar, αυτή ήταν για εκείνον η ταινία του Χρυσού Φοίνικα.
Έβαλα τον εαυτό μου σε μια διαφορετική κατάσταση. Όταν μας κάλεσαν πίσω το πρωί των βραβείων είπα στον Robin πως μπορούσε να είναι οτιδήποτε. Ένα βραβείο για τον Nahuel, για τον Robin, για την ταινία, οτιδήποτε. Οπότε είπα στον εαυτό μου να είναι προετοιμασμένος για το χαμηλότερο. Και μετά, κάθε φορά που δεν μας φώναζαν και ανεβαίναμε θέσεις ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Οπότε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής ήταν εκπληκτικό. Δεν είμαι καθόλου απογοητευμένος.
Είναι τεράστιο όλο αυτό. Όταν σε φωνάζουν πίσω σε βάζουν σε ένα μεγάλο ξενοδοχείο στις Κάννες, σε μια θεόρατη σουίτα, τα πάντα είναι γιγαντιαία. Είναι τόσο περίεργη και έντονη εμπειρία. Θυμάμαι η υποδοχή για την πρώτη μου ταινία, ‘Selon Charlie’, ήταν πολύ κακή. Και θες να γυρίσεις σπίτι όσο πιο γρήγορα γίνεται γιατί δεν υπάρχει καθόλου καλή ενέργεια. Οπότε όταν είναι καλό, είναι φανταστικά καλό, όταν είναι κακό είναι φανταστικά κακό. Είναι σαν μια μηχανή. Που είτε όλα θα είναι υπέροχα είτε όλα θα είναι ό,τι χειρότερο.
O Arnaud Valois στο κόκκινο χαλί του Φεστιβάλ Καννών μαζί με το καστ και τον σκηνοθέτη της ταινίας ‘120 Beats per Minute’ (AP Photo/Alastair Grant)
Είχε αυτό να κάνει καθόλου με το γιατί αρχικά σταμάτησες;
Όχι, είχε πιο πολύ να κάνει με το ότι περίμενα να έρθει μια οντισιόν και μετά πήγαινα κάπου πολύ πολύ μακριά και μετά στο τέλος σου λέγανε πως είσαι δεύτερος, “αντίο!”, τέτοια πράγματα. Ήταν πολύ δύσκολο. Όπως και το να προσπαθώ να χτίσω μια καριέρα και να προσπαθώ να κάνω καλές ταινίες, να μην κάνω τηλεόραση. Δεν άντεχα άλλο. Ήμουν νέος, 25 χρονών, και δεν έκανα τίποτα, δεν έχτιζα τίποτα. Ήθελα να κάνω κάτι με τη ζωή μου. Κι αυτό είναι κάτι που καθοριζόταν υπερβολικά από άλλους.
Πόσα χρόνια κενό ήταν ακριβώς;
5 χρόνια.
Και δεν είχες την παραμικρή σχέση με σινεμά αυτά τα 5 χρόνια.
Καμία απολύτως. Ήταν νεκρό για μένα. Ένα κεφάλαιο της ζωής μου. Τελειωμένο.
Γιατί επέστρεψες λοιπόν;
Ο Robin έψαχνε στο fb για πρόσωπα που θύμιζαν τα ‘90s και πίστευε πως εγώ θα μπορούσα να είμαι ένα πρόσωπο των ‘90s. Ο διευθυντής του κάστινγκ μου τηλεφώνησε και με ρώτησε αν είμαι ακόμα ηθοποιός. Είπα όχι πια, όχι εδώ και 5 χρόνια, και πως έπρεπε να ανανεώσουν τη βάση τους. Και μου λέει όχι όχι, θα σου πω την ιστορία και θα μου πεις αν σε ενδιαφέρει να κάνεις ένα δοκιμαστικό. Του είπα “όοοοοχι, πραγματικά όχι” και μου λέει ΟΚ, άσε με να σου εξηγήσω το πρότζεκτ. Κι όταν τελείωσα είπα, ΟΚ, ας το δοκιμάσουμε.
Είχε να κάνει με το θέμα;
Ναι. Δεν ήξερα τον Roin τότε, και είχε να κάνει βασικά με το θέμα, με το πόσο πολιτικό ήταν, το πόσο έντονα το είχε προσεγγίσει.
Ειδικά σήμερα που, κάπως νιώθεις… Η ταινία διαδραματίζεται στα ‘90s αλλά δε νιώθεις πως αυτή τη στιγμή παντού στον κόσμο είναι σαν να υπάρχει μια στροφή απέναντι σε κάθε μειονότητα, κάθε καταπιεσμένη ομάδα;
Ναι. Πάμε πίσω στο χρόνο. Όταν τελείωσα με το διάβασμα του σεναρίου αναρωτήθηκα γιατί δεν έχει γίνει μια ταινία σαν αυτή ήδη. Δεν έχω την απάντηση σε αυτή την ερώτηση, αλλά οπωσδήποτε νιώθω πως ο καιρός είχε έρθει για να γίνει. Και η υποδοχή της ταινίας, η υποδοχή αυτή γι’αυτό είναι τόσο μεγάλη και έντονη για όλους, γιατί η ταινία αυτή ήταν κάτι που έλειπε. Μια τέτοια πολιτική, κοινωνική ταινία. Είναι κάτι που χρειαζόμασταν. Και ήρθε τώρα. Γιατί τώρα; Δεν ξέρω. Αλλά νιώθω σπουδαία που έγινε.
*Το ‘120 battements par minute’ προβλήθηκε σε πανελλήνια πρεμιέρα στις Νύχτες Πρεμιέρας και κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Weirdwave.