Αποκλειστικό Q&A: Ο Christopher McQuarrie για την μεγαλύτερη Επικίνδυνη Αποστολή του Tom Cruise

Επιμέλεια: Θοδωρής Δημητρόπουλος

Όταν μιλάμε για αποδοτικές συνεργασίες σκηνοθετών με ηθοποιούς μας έρχονται συνήθως στο μυαλό πιο οσκαρικά δίδυμα όμως υπάρχει ένα ζευγάρι που κατέχει πλέον σημαντική θέση στις σελίδες του σύγχρονου σινεμά.

Ο Christopher McQuarrie πήρε Όσκαρ στα μέσα των ‘90s για το ‘Usual Suspects’ αλλά σύντομα η καριέρα του πήρε την κατιούσα. Όταν σκηνοθέτησε τη δική του ταινία, το υποτιμημένο καλτ ‘Way of the Gun’ το εμπορικό φιάσκο ήταν τόσο μεγάλο που μπήκε σε αυτό που στη χολιγουντιανή λίνγκο λέγεται ‘φυλακή σκηνοθετών’. Η καριέρα του μπήκε στον πάγο και η βιομηχανία τον κρατούσε σε απόσταση.

Ο Tom Cruise, που πάντα είχε διάθεση να συνεργάζεται με τους σκηνοθέτες που θαύμαζε περισσότερο αφήνοντάς τους όσο περισσότερο ανοιχτό χώρο για να δουλεύουν ελεύθερα (όπως βλέπουμε αναλυτικά όλο αυτό το μήνα μέσα από τη σειρά κειμένων για το franchise ‘Mission: Impossible’), βρέθηκε σε μια δύσκολη περίοδο για την καριέρα του εκεί προς τα τέλη των ‘00s. Τότε γύρισε το ‘Valkyrie’, το οποίο είχε γράψει ο McQuarrie. Κάτι στον σεναριογράφο τον εντυπωσίασε και έκτοτε άρχισε να του δείχνει όλο και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. Πρωταγωνίστησε στο ‘Jack Reacher’ του. Τον έφερε να γράψει το φανταστικό ‘Edge of Tomorrow’. Και, τελικά, του εμπιστεύθηκε τη σημαντικότερη θέση όλων: Να τον σκηνοθετήσει στο επόμενο ‘Mission: Impossible’.

Η συνεργασία τους είναι άκρως αποδοτική. O McQuarrie είναι μετά από 20 χρόνια, ξανά υπολογίσιμη δύναμη στο Χόλιγουντ, σε μια θέση ισχύος από την οποία μπορεί τώρα να σκηνοθετήσει ό,τι θέλει. Κι ο Cruise σε μια περίοδο αβέβαιης σταρ δύναμης, βρήκε έναν συνεργάτη που τον φέρνει με σιγουριά και συνέπεια στην κορυφή του box office, σκηνοθετώντας 2 από τις 4 εμπορικότερες ταινίες της καριέρας του.

Λίγες μέρες πριν η πιο πρόσφατη από τις ‘Επικίνδυνες Αποστολές’ τους κάνει πρεμιέρα στις ελληνικές αίθουσες (με τίτλο ‘Επικίνδυνη Αποστολή: Η Πτώση’, σε διανομή Odeon), εξασφαλίσαμε ένα αποκλειστικό Q&A με τον σκηνοθέτη των δύο τελευταίων ταινιών της σειράς. Ο Christopher McQuarrie μιλά για τα πιο τρελά stunts του Tom Cruise, για το πιο δύσκολο κομμάτι των γυρισμάτων της ‘Πτώσης’ και για την πολυετή συνεργασία του με τον μεγάλο σταρ.

Στη διάρκεια των χρόνων εσύ κι ο Tom έχετε εκτελέσει μερικά τρελά stunts. Αλλά ακόμα και για τα δικά σας δεδομένα η HALO σεκάνς του ‘Fallout’, όπου ο Tom πηδά από ένα αεροπλάνο στα 25,000 πόδια, είναι εκπληκτική. Πώς συνέβη;

Ο Tom κι εγώ συζητούσαμε μια σεκάνς σαν κι αυτή για χρόνια. Τα συμβάντα στο ‘Fallout’ δημιούργησαν οργανικά ένα μέρος για αυτήν. Η ίδια η σεκάνς ήταν τρομερά περίπλοκη στην εκτέλεση – από την ανάπτυξη της κάμερας και τον εξοπλισμό ασφαλείας μέχρι το εκπληκτικά λεπτό χρονικό περιθώριο του φωτός το σούρουπο. Δε μπορούσαμε να έχουμε κάνει αυτή τη δουλειά δυσκολότερη για τους εαυτούς μας. Εκτός ίσως αν ο Tom προσπαθούσε να μοιράσει και τράπουλα. Ενώ φλεγόταν.

Προφανώς με τον Tom έχετε μια σπουδαία σχέση συνεργασίας. Αλλά αν ήταν οι ρόλοι αντίστροφοι, θα πηδούσες εσύ από ένα αεροπλάνο για αυτόν;

Απολύτως. Θα ένοιαζε κανέναν;

Σοβαρά τώρα, αυτή είναι η έβδομη φορά που δουλεύετε μαζί. Πώς έχει αναπτυχθεί η σχέση σας στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας;

Έχουμε αναπτύξει κάποιους κώδικες που κανείς εκτός από εμάς δε μπορεί να ακολουθήσει. Κάποιες φορές το ξεχνάμε αυτό και πρέπει κάποιος να μας θυμίσει ότι είμαστε οι μοναδικοί που έχουν ιδέα τι διάβολο συμβαίνει.

Συγκεκριμένα στο ‘Mission: Impossible’, πώς θα περιέγραφες το ταξίδι σας σε αυτό το χατ-τρικ ταινιών; Ξεκίνησε κάπως ανεπίσημα και ενστικτωδώς όταν σε φώναξε να γράψεις για το ‘Ghost Protocol’. Έχει καλμάρει η διαδιαδία σας από τότε;

Είναι η ίδια τρέλα. Αλλά τώρα ξέρουμε πως μια καταστροφή δεν εγγυάται αποτυχία, ούτε ένα πλάνο εγγυάται επιτυχία. Απλά πας όπως σε πάει. Να είσαι καλός με την ‘Αποστολή’ και η ‘Αποστολή’ θα είναι καλή μαζί σου.

Από σύλληψής του, αυτό είναι ένα franchise συνώνυμο με την πρόσληψη διαφορετικών σκηνοθετών για κάθε κεφάλαιο. Πώς ήταν η πίεση του να είσαι ο πρώτος σκηνοθέτης που επιστρέφει;

Θα είμαι ξεκάθαρος. Κανένα λογικό άτομο δε θα το έκανε αυτό δύο φορές σερί. Αυτός είναι πιθανώς ο αληθινός λόγος που είμαι ο πρώτος που το κάνει. Όσο για την πίεση αυτής της παράδοσης, είναι εκεί. Και ένιωσα πως έπρεπε να την τιμήσω. Ήθελα αυτή η ταινία να έχει την αίσθηση σαν ένας διαφορετικός σκηνοθέτης να την είχε γυρίσει. Θα δούμε αν το πέτυχα.

Δεν είναι λοιπόν απευθείας σίκουελ; Όπως ας πούμε το ‘Spectre’ ήταν για το ‘Skyfall’ στο σύμπαν του 007;

Ακολούθησα την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτές τις ταινίες. Λειτουργούν καλύτερα σαν box set. Ήθελα το ‘Fallout’ να είναι αυτοτελές, να στέκεται μόνο του. Αν έχεις δει τις προηγούμενες ταινίες -οποιαδήποτε από αυτές- ακόμα καλύτερα.

Σχετικά λοιπόν με το να κάνεις το ‘Fallout’ να μοιάζει διαφορετικό, έχεις φέρει κάποια διαφορετική παλέτα στο φιλμ;

Εντελώς. Η ‘Αποστολές’ πρέπει να εξελίσσονται. Το ‘Rogue Nation’ ήταν ένα συνειδητό νεύμα προς τις προηγούμενες ταινίες, κάτι σαν Μεγαλύτερες Επιτυχίες. Το ‘Fallout’ είναι μια αποχώρηση από όλες, αν και με επίγνωση των όσων προηγήθηκαν.

Το ‘Rogue Nation’ είχε μια αίσθηση χιτσκοκική. Είναι δίκαιο να πούμε ότι το ‘Fallout’ φέρνει σε ‘70s στο ύφος και την αίσθησή του;

Δεν στοχεύω σε κάτι πέραν του να είναι μια πιο συναισθηματική ιστορία για τους χαρακτήρες. Η ‘70s αίσθηση είναι πιθανώς ένα αναπόφευκτο προϊόν των ίδιων των ταινιών, ιδίως η κινηματογράφηση, που λατρεύω. Προσπαθώ διαρκώς να πετύχω αυτό που για μένα μοιάζει με ταινία. Δεν φτάνω ποτέ ακριβώς εκεί. Αυτό είναι το περισσότερο που έχω σκεφτεί, στυλιστικά.

Φυσικά δεν είσαι ο μόνος άνθρωπος που επιστρέφει. Τι ήταν αυτό που σε να θες να ξαναδούμε την Ilsa Faust της Rebecca Ferguson και τον Solomon Lane του Sean Harris;

Η Rebecca είναι απολαυστική συνεργάτης – εξαιρετικά ταλαντούχα και σπάνιος συνδυασμός ενσυναίσθησης, δύναμης και ευαισθησίας. Για ποιον λόγο δε θα την ήθελα πίσω; Όσο για τον Solomon Lane, o Sean Harris εξαρχής αποδέχτηκε τον ρόλο πιστεύοντας πως θα πέθαινε στο τέλος της ταινίας. Αλλά η ‘Αποστολή’ ζωντανεύει και έτσι έμεινε ζωντανός στο τέλος του ‘Rogue Nation’, παρά τα αρχικά μας αντίθετα σχέδια. Η ιστορία της Ilsa έγινε κεντρική στο ‘Rogue Nation’ και ο Lane ξέμεινε περισσότερο ως κίνητρο παρά ως πλήρως αναπτυγμένος χαρακτήρας. Ως εκ του αποτελέσματος, έμεινε κάτι σαν γρίφος. Ήθελα το κοινό να δει ποιος είναι πραγματικά ο Lane.

Και, τι σημαίνει αυτό για τον Ethan; Πώς θα περιέγραφες τα όσα κρίνονται για αυτόν αυτή τη φορά;

Συναισθηματικά είναι ό,τι μεγαλύτερο έχει αντιμετωπίσει λόγω του ότι είναι ευθέως υπεύθυνος. Έχει μια φρικτή επιλογή να κάνει στο άνοιγμα της ταινίας – να ολοκληρώσει την αποστολή ή να σώσει τους φίλους του. Διαλέγει τους φίλους του και τώρα όλοι οι άνθρωποι που αγαπά, όπως κι όλος ο κόσμος, βρίσκονται σε κίνδυνο.

Και σωματικά ήταν επίσης επώδυνη η ταινία για αυτόν. Πώς ένιωσες όταν έσπασε τον αστράγαλό του πηδώντας από την ταράτσα;

Φρικτό ότι συνέβη, ευτυχώς δεν ήταν κάτι χειρότερο.

Προφανώς τα stunts που κάνετε δεν γίνονται ανεύθυνα, αλλά αυτό το ατύχημα επηρέασε τις αποφάσεις σας προχωρώντας μπροστά, η συνειδητοποίηση πως ο Tom δεν είναι τελείως άφθαρτος;

Δεν πίστεψα ούτε για δευτερόλεπτο πως ήταν. Ήξερα από τις παλιότερες συνεργασίες μου με τον Tom πως το μικρότερο stunt μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνο με το μεγαλύτερο. Ο τραυματισμός δεν άλλαξε τίποτα παρά τη σειρά με την οποία γυρίσαμε την ταινία. Ξεκίνησα δουλειά στο μοντάζ κι ο Tom ήταν στην ανάρρωση. Και σαν κάθε τι άλλο κάνει, αφοσιώθηκε πλήρως σε αυτό. Ήμασταν πίσω στη δουλειά νωρίτερα κι από τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις.

Τι σημαίνει για σένα ένα τέτοιο διάλειμμα στο γύρισμα;

Είχα χρόνο να κοιτάξω το φιλμ που φτιάχναμε σε αντίθεση με αυτό που είχαμε ξεκινήσει να φτιάχνουμε, και μπόρεσα να ξαναγράψω κάποια πράγματα αντιστοίχως. Ο τραυματισμός του Tom δεν πλήγωσε το φιλμ καθόλου τελικά.

Πέρα από το HALO άλμα για το οποίο μιλήσαμε νωρίτερα, ποια ήταν τα πιο δύσκολα κομμάτια; Τα ελικόπτερα;

Κάθε σεκάνς παρουσίαζε προκλήσεις. Η σκηνή με τους πυροβολισμούς στο Λονδίνο και το ποδαράτο κυνηγητό -όπου ο αστράγαλος του Tom είναι ακόμα σπασμένος στο 99% των πλάνων- ήταν με τον δικό τους τρόπο εξίσου έντονες και αγχωτικές όσο η HALO σεκάνς ή τα ελικόπτερα. Ήμασταν φιλόδοξοι και πήγαμε να τα κάνουμε όλα. Όπως μας αρέσει να λέμε: Δεν είναι ‘Mission: Difficult’.

Πολλοί άνθρωποι της παραγωγής μιλούν για το τι κινηματογραφικό επίτευγμα είναι η σεκάνς στο Παρίσι. Τι μπορείς να μας πεις για αυτή; Είναι ένα ερωτικό γράμμα προς την πόλη;

Αγαπώ το Παρίσι και έχω περάσει πολύ χρόνο εκεί με την οικογένειά μου. Η πόλη υπέφερε πολλές τραγωδίες όσο αναπτύσσαμε το ‘Fallout’ και μου ράγισε την καρδιά. Ήμουν αποφασισμένος να κάνουμε γυρίσματα εκεί. Ο Tom αγαπάει την πόλη επίσης και συμφώνησε αμέσως. Πολλοί άνθρωποι με καλές προσθέσεις προσπάθησαν να μας αποτρέψουν από το να πάμε. Υπήρχαν φόβοι σχετικά με την ασφάλεια της πόλης. Ο Tom είπε, «ακριβώς γι’αυτό θα πάμε, θέλουμε ο κόσμος να δει ότι είναι ασφαλές». Το καλωσόρισμα που μας επεφύλαξαν στο Παρίσι ήταν υπέροχο και το επίπεδο συνεργασίας στην πόλη ήταν εξαιρετικό. Υπήρχε σίγουρα κάποιος φόβος όταν περιγράψαμε τι θέλαμε να κάνουμε, αλλά όσο περισσότερο καθόμασταν εκεί, τόσο περισσότερο έβλεπαν πόση φροντίδα δείχναμε για τα πάντα. Ήμασταν στον αέρα, στο ποτάμι, στους δρόμους – ελικόπτερα, φορτηγά, αυτοκίνητα, μηχανές, πλοία. Είχαμε το Grand Palais για εννιά νύχτες. Είχαμε την Αψίδα του Θριάμβου για μόνο δυο ώρες, ξεκινώντας από 30 λεπτά πριν το ξημέρωμα. Είπαμε, «θα το πάρουμε». Ό,τι βλέπετε εκεί γυρίστηκε μέσα σε 90 λεπτά.

Ακούγεται σαν εξαιρετικά έντονο πρόγραμμα.

Συνολικά στο Παρίσι είχαμε 4 μέρες στο πρόγραμμα στις οποίες ο [παραγωγός] Jame Myers και ο [βοηθός σκηνοθέτη] Tommy Gormley αναφερόταν ως ‘οι αδύνατες μέρες’ – ήταν τόσο γεμάτες που θεωρήθηκε πως δεν γινόταν να συμβούν. Χάρη στην συνεργασία της πόλης και των ανθρώπων του Παρισιού, τα καταφέραμε όλα. Η σεκάνς δεν είναι μόνο το ερωτικό μου γράμμα προς το Παρίσι, είναι το «ευχαριστώ» για όσα μου έδωσε το Παρίσι. Paris, je t’aime.

Τέλος, εσύ κι ο Tom μιλάτε ήδη για μια τρίτη ‘Αποστολή’ μαζί ως σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής; Έχετε κάποιο μεγάλο stunt κατά νου ήδη;

Κανένας λογικός άνθρωπος θα έκανε ποτέ δύο από αυτά τα πράγματα, πόσο μάλλον τρία στη σειρά. Αλλά μπορεί να μην είναι καν πάνω μου. Εξάλλου, η ‘Αποστολή’ αποφασίζει πάντα από μόνη της…

*H ‘Επικίνδυνη Αποστολή: Η Πτώση’ προβάλλεται στις αίθουσες την Πέμπτη 30 Αυγούστου από την Odeon.