Γεράσιμε Κουρούκλη, γιατί έφερες το Silver Alert στην Ελλάδα;

Βρισκόμαστε στο 2011 και στη χώρα μας, μέχρι εκείνη τη μέρα, υπήρχε μόνο το Amber Alert, το οποίο είχε να κάνει, όμως, με τις εξαφανίσεις ανηλίκων. Η μόνη υπηρεσία που ασχολούνταν με ηλικιωμένους βρισκόταν στις ΗΠΑ. Ο κ. Κουρούκλης, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού Γραμμή Ζωής, έρχεται σε επικοινωνία με τους ιδρυτές της και καταφέρνει να φέρει στην Ελλάδα την πρώτη υπηρεσία αναζήτησης ενήλικων ανθρώπων. Δέκα χρόνια μετά, το Silver Alert υπολογίζεται πως έχει ασχοληθεί με περισσότερες από 3.000 υποθέσεις εξαφάνισης στην Ελλάδα, ενώ, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του οργανισμού, το ποσοστό εύρεσης φτάνει το 87%, με το 72% από αυτούς να είναι ζωντανοί.

Η κατάσταση που ίσχυε μέχρι το 2011 ήταν αποκαρδιωτική. «Ως τότε, όλα τα περιστατικά εξαφάνισης τα αναλάμβανε η Ελληνική Αστυνομία, το ποσοστό εύρεσης της οποίας ξεπερνούσε κατά λίγο το 11%. Δυστυχώς, υπήρχαν και υπάρχουν άνθρωποι στο σώμα, οι οποίοι λένε στην οικογένεια, που φτάνει στο τμήμα για να δηλώσει την εξαφάνιση, να έρθει πάλι μετά από 24 ή 48 ώρες. Τότε, όμως, μπορεί να είναι αργά» εξηγεί ο ίδιος.

Οι πρώτες κρίσιμες ώρες

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Silver Alert, στην Ελλάδα υπάρχουν 28.000 εθελοντές, οι οποίοι είναι έτοιμοι να ερευνήσουν ανά πάσα στιγμή, σε περίπτωση που τους ζητηθεί. Δεν αρκούν, όμως, μόνο αυτοί. «Εάν δείτε έναν άνθρωπο που παραμιλά, περιφέρεται από δω και από κει χωρίς να έχει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση ή να περνά τα φανάρια χωρίς να τον νοιάζει, καλέστε το 1065 ή την Άμεση Δράση».

Η κλήση αυτή, όμως, πρέπει να γίνει άμεσα. «Στην Αθήνα υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να τον έχουν δει, να συνεχίσουν τις δουλειές, να πάνε σπίτι τους, να παρατηρήσουν τον συναγερμό στην τηλεόραση και τότε να πάρουν τηλέφωνο. Καθημερινά λαμβάνουμε δεκάδες μηνύματα τα οποία μας ενημερώνουν πως είδαν τον τάδε εξαφανισμένο σ’ ένα συγκεκριμένο σημείο πριν από δύο μέρες. Δεν έχει νόημα, όμως, πια. Αυτός μπορεί να έχει μπει σ’ ένα πλοίο ή σ’ ένα τρένο και να έχει φύγει πολλά χιλιόμετρα μακριά».

Ποια είναι η διαδικασία για να κινηθεί κοινωνικός συναγερμός

Επίσημη ιστοσελίδα της «Γραμμής Ζωής»

 

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει μια οικογένεια, σύμφωνα με τον κ. Κουρούκλη, είναι να απευθυνθεί στην αστυνομία και να δηλώσει αυτοπροσώπως την εξαφάνιση. Αφότου ολοκληρωθεί η διαδικασία, οι οικείοι προσκομίζουν στο Silver Alert το έγγραφο της δήλωσης εξαφάνισης, μια έγχρωμη φωτογραφία του εξαφανισμένου -όσο το δυνατόν πιο πρόσφατη- και μια υπεύθυνη δήλωση για τη δημοσιοποίηση των προσωπικών δεδομένων.

Το σήμα ετοιμάζεται και αποστέλλεται άμεσα σε τηλεοπτικούς σταθμούς και ιστοσελίδες. Η διαδικασία αυτή κρατά 4 ώρες. Όπως εξηγεί, όμως, οι μισές από τις εξαφανίσεις που έχουν φτάσει στο Silver Alert έχουν δημοσιοποιηθεί. Οι υπόλοιπες έχουν προλάβει να εξιχνιαστούν στο κρίσιμο αυτό τετράωρο.

Οι εξαφανισμένοι που θάβονται ως αγνώστων στοιχείων

Πολλές φορές, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Δήμητρας της Λέσβου, η οποία είχε δηλωθεί εξαφανισμένη, ωστόσο, βρισκόταν νεκρή για εβδομάδες στο νεκροτομείο του Τζανείου και, τελικά, θάφτηκε στο 3ο Νεκροταφείο Αθηνών χωρίς κανείς να το πάρει χαμπάρι.

Το χρονικό είχε ως εξής: Στις 6 Απριλίου η Δημήτρη Καλογιάννη εξαφανίστηκε από το Δρομοκαΐτειο στο οποίο νοσηλευόταν. Τρεις μέρες μετά, ενεπλάκη σ’ ένα τροχαίο δυστύχημα με αποτέλεσμα να χάσει της ζωής της. Ο οδηγός που τη χτύπησε, μάλιστα, την εγκατέλειψε αβοήθητη.

Η σορός της μεταφέρθηκε στο Τζάνειο και, όπως επιτάσσει το πρωτόκολλο, εξετάστηκε και πάρθηκαν δακτυλικά αποτυπώματα και φωτογραφίες. Κι ενώ κανείς θα πίστευε πως η αναγνώριση της σορού θα πραγματοποιούνταν άμεσα, αυτή δεν έγινε ποτέ, κι έτσι επί αρκετές εβδομάδες τόσο οι εθελοντές του Silver Alert όσο και οι οικείοι της Δήμητρας συνέχιζαν να την ψάχνουν σ’ όλη τη χώρα.

«Την αναζητούσαμε για 20 μέρες από τον Πειραιά ως την Εύβοια, την οποία οργώσαμε πραγματικά. Είχαμε μαρτυρίες, μάλιστα. Και πράγματι κυκλοφορούσε στην Εύβοια ένας άνθρωπος που της έμοιαζε φοβερά.

Δύο στοιχεία να μας έδιναν: πού πήγε το τροχαίο της Καλλιθέας και τι ρούχα φορούσε. Μ’ αυτά εμείς θα είχαμε θα είχαμε βρει την άκρη και τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο απλά».

Αυτή, όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται ένα τέτοιο μπέρδεμα, σύμφωνα με τον ίδιο. «Χτυπάει κάποιον ένα αυτοκίνητο στο δρόμο και δεν έχει πάνω του τα στοιχεία ή έχουν χαθεί κατά την πρόσκρουση. Πάει στο νοσοκομείο και αν δεν τον αναζητήσει κανένας, τον θάβουν ως αγνώστων στοιχείων. Και αν γίνει ταφή, τότε δε βρίσκεις τίποτα. Έχουν υπάρξει ακόμη και υπάλληλοι που δουλεύουν σε γραφεία τελετών, οι οποίοι μας έχουν ενημερώσει πως έχουν ένα πτώμα, το πρόσωπό του οποίου είχαν δει στα κανάλια» επισημαίνει.

Οι γυναίκες που εξαφανίζονται από έναν κακοποιητικό σύντροφο

Οι λόγοι εξαφάνισης ενός ατόμου, κατά τον κ. Κουρούκλη, είναι πολλοί και ορισμένες φορές, πολύ περίπλοκοι. Ο ίδιος θυμάται την περίπτωση μιας εξαφανισμένης γυναίκας, η υπόθεση της οποίας σόκαρε το πανελλήνιο.

«Την ψάχναμε επί 10 μέρες στο βουνό της Πάρνηθας. Είχα χτενίσει όλες τις χαράδρες αλλά τίποτα. Ξαφνικά εμφανίστηκε στο σπίτι της, το οποίο βρισκόταν στις παρυφές της, λες και δεν είχε συμβεί τίποτα. Όλοι μας έλεγαν πως επρόκειτο για μια τέλεια οικογένεια, ωστόσο, μάθαμε αργότερα πως ο σύζυγός της την κακοποιούσε βαριά. Είχε πάει κιόλας σε ειδική συμβουλευτική δομή για κακοποιημένες γυναίκες αλλά γύρισε για την οικογένειά της. Τελικά, πράγματι είχε κρυφτεί στην Πάρνηθα και, κατά πάσα πιθανότητα, της πήγαινε φαγητό και νερό η αδερφή της, που ήξερε τα προβλήματα που περνούσε. Θεώρησε πως εάν το όνομά της έπαιρνε δημοσιότητα, τότε ο άνδρας της δε θα μπορούσε να την πειράξει».

Όπως εξηγεί, υπάρχουν πολλά παρόμοια περιστατικά γυναικών οι οποίες εξαφανίζονται για να γλιτώσουν από έναν κακοποιητικό σύντροφο. Άλλες φορές τα καταφέρνουν και άλλες όχι. «Υπήρχε μια γυναίκα την οποία αναζητούσαμε αλλά ο σύζυγός της τη σκότωσε, την έθαψε στην πίσω αυλή και στη συνέχεια έριξε και τσιμέντο από πάνω. Ο δολοφόνος, όμως, διέφυγε στο εξωτερικό και δεν καταφέραμε ποτέ να τον βρούμε».

Silver Alert: Μια δουλειά χωρίς ωράριο

Ο Γεράσιμος Κουρούκλης μπαίνει πια στα 65 του και δεν ξέρει κατά πόσο θα έχει το κουράγιο να συνεχίσει σ’ αυτούς τους ρυθμούς. «Η δουλειά αυτή δε σταματά ποτέ, 365 μέρες το χρόνο, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Ανά πάσα στιγμή μπορείς να πάρεις την πληροφορία που θα σε φτάσει κοντά στον εξαφανισμένο».

Οι συνθήκες κατά τις οποίες λειτουργεί ο οργανισμός έχουν επιδεινωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας του κορονοϊού. «Όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουμε πάρει ποτέ κρατικό χρήμα. Όλοι οι πόροι μας είναι από δωρεές και βοήθεια του κόσμου».

Το ετήσιο μπάτζετ του οργανισμού αγγίζει τις 200.000 ευρώ, οι επιχειρήσεις που τον ενισχύουν οικονομικά βρίσκονται στο κόκκινο και, όπως καταλήγει, εάν δεν υπάρξει υποστήριξη, το Silver Alert, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να βρεθεί μπροστά στο φάσμα μιας πιθανής διάλυσης.

Η συζήτησή μας τελειώνει απότομα. Ο ίδιος κλείνει το τηλέφωνο, μιας και έχει προκύψει μια εξέλιξη της τελευταίας στιγμής. Ίσως, η εξιχνίαση μιας ακόμη εξαφάνισης να είναι κοντά.