Η Μαρία-Ελουίζα Σταβάρα ταξίδευε 6 μέρες για την Ανταρκτική. Μετά, έτρεξε στον πιο παγωμένο Μαραθώνιο.
«Από τη μία μεριά βλέπαμε παγετώνες και από την άλλη την παγωμένη θάλασσα»: Η πρώτη Ελληνίδα που τερμάτισε ποτέ στον Μαραθώνιο της Ανταρκτικής μιλά σε πρώτο πρόσωπο για τον άθλο της, φέρνοντας στον νου του εξερευνητές της παγωμένης ηπείρου.
- 7 ΜΑΡ 2022
Ακούγεται επίπονο και κουραστικό και μόνο να το σκεφτείς, η Μαρία-Ελουίζα Σταβάρα όμως δε δίστασε ούτε για ένα μέτρο της διαδρομής. Για εκείνη, το πιο δύσκολο κομμάτι ήταν να φτάσει μέχρι την εκκίνηση. Η αφήγησή της για ένα τόσο μακρινό ταξίδι εν μέσω πανδημίας έχει κάτι από τους πρώτους εξερευνητές της παγωμένης ηπείρου.
Η αφορμή, η αρχή και η μεγάλη απόφαση
Ξεκίνησα να τρέχω το 2015. Μόλις είχα γεννήσει τον δεύτερο μου γιο και ήμουν σε πολύ κακή φυσική κατάσταση – είχε πάρει πολλά κιλά, είχα μία δύσκολη εγκυμοσύνη. Είναι σοκ για μία γυναίκα να βλέπει τέτοιες αλλαγές στο σώμα της.
Είχα δυσκολία ακόμα και να περπατήσω, να κάνω ακόμα και απλά πράγματα όπως το να πάω στο σούπερ μάρκετ. Όλο μου το σώμα πονούσε από το επιπλέον βάρος και από τους πολλούς μήνες παραμονής στο κρεβάτι.
Γνώριζα ότι ο μοναδικός τρόπος για να συνέλθω ήταν το τρέξιμο. Χρειαζόμουν μία καρδιοαναπνευστική άσκηση και μάλιστα συστηματική. Έτσι, ξεκίνησα από ανάγκη.
«Εδώ υπάρχει κάτι που με κάνει να νιώθω πάρα πολύ όμορφα». Αυτήν ήταν η σκέψη μου από την πρώτη-πρώτη στιγμή που ξεκίνησα τις προπονήσεις με τη Μαρία την Πολύζου.
Γρήγορα φάνηκε ότι είμαι και καλή δρομέας, δεν ήταν μόνο ότι μου αρέσει το άθλημα. Έχω κάποιες βιολογικές παραμέτρους που με βοηθούν στις μεγάλες αποστάσεις. Φυσικά, παίζει ρόλο και η αδιάκοπη προπόνηση.
Στην πανδημία το τρέξιμο ήταν ο μοναδικός μου τρόπος για να βγω από το σπίτι.
Τον πρώτο μου Μαραθώνιο στην Αθήνα τον έτρεξα σε 4 ώρες και 11 λεπτά. Ένας αρκετά καλός χρόνος για κάποια που βρίσκεται στα πρώτα της βήματα και μάλιστα σε αυτή τη διαδρομή.
Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Σικάγο, Βοστόνη, Τόκιο. Κάθε πέντε με έξι μήνες έτρεχα σε κάποιον μεγάλο Μαραθώνιο. Όσο πιο πολύ εκτίθεσαι, τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση αποκτάς.
Το ένα φέρνει το άλλο. Καθώς συναναστρέφεσαι άλλους μαραθωνοδρόμους σιγά-σιγά μαθαίνεις και για αγώνες -σε άλλες ηπείρους, σε άλλες περιοχές- που δεν γνώριζες.
Πώς αποφάσισα να τρέξω στον Μαραθώνιο της Ανταρκτικής; Την απόφαση την πήρα τον Απρίλιο του 2018 στο Μαραθώνιο της Βοστόνης. Σε μία διοργάνωση που δε σταμάτα σχεδόν ποτέ (πρώτη φορά δεν έγινε λόγω πανδημίας το 2020), αγωνίστηκα κάτω από ακραίες συνθήκες – έβρεχε καταρρακτωδώς, φυσούσαν πολύ ισχυροί άνεμοι και η θερμοκρασία ήταν 3 Βαθμούς Κελσίου. Εκείνη τη χρονιά εγκατέλειψαν τον αγώνα 2500 αθλητές. Σε μία συζήτηση μετά τη διαδρομή, έμαθα ότι υπάρχει ένας Μαραθώνιος στη νοτιότερη και πιο παγωμένη ήπειρο της Γης. Άκουσα, μάλιστα, ότι οι συνθήκες είναι καλύτερες από εκείνες που βιώσαμε στη Βοστόνη.
Είναι ένας περιζήτητος αγώνας. Δήλωσα αμέσως συμμετοχή όταν το έμαθα το 2018, αλλά η πρώτη διαθέσιμη ημερομηνία ήταν δύο χρόνια μετά και το 2020.
Το ταξίδι για την Ανταρκτική
Χρειάζονται πολλές μέρες και πρέπει να αλλάξεις πολλές πτήσεις και μέσα για να φτάσεις μέχρι εκεί. Έφυγα από την Αθήνα, πήγα στη Φρανκφούρτη και περίμενα εκεί 12 ώρες, αφού τα μέτρα υγειονομικής ασφάλειας ήταν πολύ αυξημένα λόγω της επέλασης της μετάλλαξης Όμικρον. Στη συνέχεια πήραμε την πτήση για το Μπουένος Άιρες όπου παραμείναμε για τρεις μέρες.
Υπήρχαν και επιπλέον δυσκολίες: τα πρωτόκολλα εισόδου και εξόδου στην Αργεντινή ήταν πολύ αυστηρά, καθώς πρόκειται για μία χώρα που χτυπήθηκε σφοδρά από την Covid-19 μετρώντας 118 χιλιάδες νεκρούς.
Την Ανταρκτική την προσεγγίσαμε μέσω θαλάσσης. Μετά το Μπουένος Άιρες πετάξαμε με αεροπλάνο μέχρι τη Γη του Πυρός. Εκεί μας περίμενε το καράβι, όπου επιβιβαστήκαμε, αφού πρώτα κάναμε άλλο ένα rapid test.
To θαλάσσιο ταξίδι μέχρι την παγωμένη ήπειρο διαρκεί συνολικά δύο ολόκληρες μέρες. Μπήκαμε Δευτέρα μεσημέρι και φτάσαμε Τετάρτη απόγευμα εκεί.
Χρειάστηκαν συνολικά έξι μέρες για να πατήσω το πόδι μου στην Ανταρκτική, τώρα που το σκέφτομαι.
27 αθλητές από όσους ήταν να αγωνιστούν νόσησαν τελικά με Covid-19 με αποτέλεσμα να μην καταφέρουν να αγωνιστούν την ημέρα του Μαραθωνίου. Κάποιοι, ακόμα πιο άτυχοι δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν εγκαίρως στα σπίτια τους, με αποτέλεσμα να είναι αναγκασμένοι να παραμείνουν σε καραντίνα μέσα στο πλοίο, στο οποίο και μέναμε.
Το «Πέρασμα του Ντρέικ» είναι η πιο ταραχώδης θάλασσα στον πλανήτη, με κύματα που μπορούν να φτάσουν και τα 12 μέτρα ύψος. Χρειάστηκε, λοιπόν, να περάσουμε από αυτό το σημείο αλλά ευτυχώς προσωπικά δε ζαλίζομαι. Για κάποιους συναθλητές μου αυτό ήταν ένα πραγματικός εφιάλτης, αφού ούτε οι δραμαμίνες δεν μπορούσαν να τους σώσουν από τη φοβερή ναυτία που βίωναν.
Πολλοί αθλητές δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν τον Μαραθώνιο· η ναυτία σε συνδυασμό με τις δραμαμίνες είχαν κάνει «ζημιά». Μάλιστα, ένας συναθλητής ερχόταν για δεύτερη φορά στον αγώνα, αφού την πρώτη φορά που βρέθηκε στην Ανταρκτική δεν κατάφερε να αγωνιστεί καθόλου εξαιτίας της ναυτίας που συνέχιζε να νιώθει.
Ήταν τόσα πολλά τα στάδια και τόσες πολλές οι δυσκολίες που έπρεπε να περάσω, έτσι ώστε να φτάσω στην Ανταρκτική, με αποτέλεσμα να μη σκέφτομαι καν τον ίδιο τον αγώνα. Ήθελα απλά να καταφέρω να βρεθώ στην εκκίνηση.
Στιγμές από τον αγώνα
Η διαδρομή είναι πολύ δύσκολη, γιατί επί της ουσίας πρόκειται για off road μονοπάτι και όχι για κανονικό δρόμο. Οι δρομείς ασφάλτου (όπως είμαι εγώ) δεν είναι καθόλου εξοικειωμένοι με αυτές τις συνθήκες: υψομετρικές διαφορές, δύσβατα σημεία και ασταμάτητες ανηφοροκατηφόρες.
Τα πόδια μου έβγαλαν πολύ σύντομα πληγές μέσα στα παπούτσια. Πολύ γρήγορα το σώμα μου βίωνε ένα μυικό κάματο από την υπερπροσπάθεια. Έπρεπε να βάζω δύναμη στις ανηφόρες και να κατεβαίνω προσεκτικά στις κατηφόρες.
Χαλίκια, παγωμένες λάσπες, ο παγετώνας να λιώνει στην άκρη του μονοπατιού. Τα εμπόδια ήταν πολλά και σκέψου ότι μιλάμε για το καλοκαίρι της Ανταρκτικής. Δεν έτρεχες σε χιόνι αλλά η θερμοκρασία ήταν κοντά στους -3 Βαθμούς Κελσίους.
Δεν είναι σπάνιο να διακοπεί λόγω καιρού ο Μαραθώνιος της Ανταρκτικής.
Ο άνεμος εκείνη την ημέρα δεν ήταν πολύ δυνατός. Ήμασταν τυχεροί, γιατί πολύ συχνά οι άνεμοι είναι πραγματικά σφοδροί σε αυτήν την περιοχή της Γης.
Το μοναδικό πράγμα που με ένοιαζε ήταν να φτάσω στη γραμμή της εκκίνησης. Ήταν μία διαδικασία που ξεκίνησε για μένα το 2018 και συνεχίστηκε με αδιάκοπη προπόνηση. Στη διαδρομή μέχρι την παγωμένη ήπειρο, είδα συναθλητές να μην καταφέρνουν να φτάσουν καν στον αγώνα λόγω των δυσκολιών του ταξιδιού αλλά και της πανδημίας. Ένιωθα μεγάλη ψυχική πίεση αλλά δεν το έβαζα κάτω.
Δε με ένοιαζε τίποτα. Έκανα τον αγώνα πολύ δυνατά και χωρίς να καταλαβαίνω καν αν κουράζομαι. Ήθελα μόνο να τερματίσω – δεν μπορούσε τίποτα να με σταματήσει.
Από τη μία μεριά βλέπαμε παγετώνες και από την άλλη την παγωμένη θάλασσα. Στο ενδιάμεσο υπήρχε μία πρωτόγνωρη ερημιά, σαν να είσαι σε έναν άλλο πλανήτη. Είναι εικόνες που το μάτι μας δεν έχει συνηθίσει.
Υπήρχαν στιγμές που ήμουν μόνη μου στη διαδρομή, σε ένα τοπίο άγριας και ταυτόχρονα γαλήνιας ομορφιάς. Το μοναδικό πράγμα που άκουγα ήταν ο αέρας. Νιώθεις στο έλεος των συνθηκών.
Κοιτούσα μόνο μέσα μου για να βρω δύναμη. Η Ανταρκτική είναι τόσο επιβλητική που εύκολα σε κάνει να νιώσεις μικρός. Και εγώ δεν ήθελα να βιώσω αυτό το συναίσθημα – φοβόμουν ότι μπορεί να με επηρεάσει στον αγώνα.
Τερματίζοντας το συναίσθημα που ένιωσα ήταν «ανακούφιση». Ο μαραθωνοδρόμος σέβεται και το τελευταίο μέτρο της διαδρομής που κάνει. Μπορείς να είσαι 100 μέτρα πριν τον τερματισμό και να μην καταφέρεις να ολοκληρώσεις. Εγώ, όμως, έτρεχα με ορμή και δεν άφηνα το μυαλό μου να τρέψει σε αρνητικές σκέψεις. Η χαρά που ένιωσα ερχόταν μέτρο-μέτρο, βήμα-βήμα σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής.
Αντί επιλόγου
Οι γυναίκες είμαστε πολλά περισσότερα από τη στερεοτυπική εικόνα του φροντιστή των οικείων τους. Η Ημέρα της Γυναίκας είναι η Ημέρα του Ανθρώπου που έχει χώρο στην καρδιά του για όλους· που αποδέχεται, που τρέφει, που στηρίζει, χωρίς προϋποθέσεις. Αυτήν την ικανότητα την έχουμε πιο έμφυτη. Όταν όλοι θα μπορούμε να το κάνουμε αυτό, ανεξαρτήτως φύλου, τότε ο κόσμος μας θα έχει περισσότερη αποδοχή, συμπερίληψη, ειρήνη.
Τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, θέλουμε να θυμίσουμε τις υπόλοιπες 364 ημέρες του χρόνου, που μπορεί να μην λέγονται ημέρες της γυναίκας, αλλά είναι. Η 24 MEDIA ενώνει τις δυνάμεις των Μέσων της κάνοντας μια κοινή ετήσια αναδρομή του περιεχομένου που έχει παράξει με στόχο τη στήριξη των γυναικών σε κάθε τους μάχη.