O Jordan Peele δάκρυζε γράφοντας το ‘Get Out’

Δεν τον ξέρεις καλά -ακόμα-, αλλά ο Jordan Peele έγραψε ιστορία αυτή τη βδομάδα. Έγινε ο πρώτος μαύρος σκηνοθέτης του οποίου η πρώτη του ταινία ξεπερνά τα $100 εκατομμύρια στο αμερικάνικο box office.

Το ‘Get Out’ (μεταφρασμένο πολύ έξυπνα ως ‘Τρέξε!’ για την κυκλοφορία του στην Ελλάδα) είναι μια ταινία τρόμου με έντονα κωμικά στοιχεία που αφηγείται μια αληθινά ανατριχιαστική ιστορία: Τη γνωριμία ενός αγοριού με τους γονείς της κοπέλας του. Όχι, πλακίτσα, ΟΚ. Το αγόρι είναι μαύρο και το κορίτσι είναι λευκό (η Allison Williams του ‘Girls’, συγκεκριμένα) οπότε η επίσκεψή του στο εξοχικό των λεφτάδων γονιών της γίνεται εκ των πραγμάτων ένα ζήτημα με υπόγεια ζητήματα διαφυλετικής έντασης.

Είναι το ‘Guess Who’s Coming to Dinner’ για την μετα-Obama γενιά; Θα μπορούσε. Επίσης, είναι ταινία τρόμου, γιατί προφανώς και στο εξοχικό των κατά τα άλλα σούπερ ανοιχτόμυαλων γονιών, κάτι είναι πολύ-πολύ ύποπτο. (Τους γονείς παίζουν ο Bradley Whitford του ‘Cabin in the Woods’ και η Catherine Keener, φοβεροί και οι δύο.)

Ο Jordan Peele έχει κωμικό background πολλών ετών, μιας και αν τον ξέρεις από κάπου, θα είναι μάλλον από την κωμική σκετς σειρά ‘Key & Peele’, ή έστω από την απολαυστική εμφάνισή του (μαζί με τον Key) στο τηλεοπτικό ‘Fargo’. Πώς παίρνεις το κωμικό know-how ετών και το μετατρέπεις σε μια από τις πιο πετυχημένες ταινίες τρόμου της δεκαετίας;

Χάρη στο ‘Get Out’, που έχει κάνει τρελή πορεία στα ταμεία και έχει ενθουσιάσει κοινό και κριτικούς, ο Peele μπορεί τώρα να θεωρείται ελπιδοφόρο νέο μέλος μιας γενιάς νέων μαύρων σκηνοθετών που δίνουν νέα ζωή σε κλασικά είδη, φέρνοντας νέες οπτικές. Μετά το ‘Get Out’ είναι απολύτως βέβαιο πως θα έχει τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε ό,τι μεγάλα projects του προσφερθούν. Κοινώς, στο μέλλον θα ακούμε πολλά για αυτόν.

Οπότε σήμερα, θελήσαμε να ακούσουμε από αυτόν.

Το PopCode βρήκε τον Jordan Peele στο τηλέφωνο και μιλήσαμε μαζί του για την κουβέντα περί ρατσισμού που κανείς δεν ήθελε πριν λίγα χρόνια να κάνει, για τη σχέση τρόμου και κωμωδίας, και για το πώς το ‘Straight Outta Compton’ άλλαξε τα πάντα.

Το timing στην κυκλοφορία της ταινίας είναι φοβερό καθώς βγαίνει στο ξεκίνημα της εποχής Trump, όμως δουλεύεις σε αυτήν εδώ και αρκετά χρόνια. Γιατί πιστεύεις είναι σημαντικό το ότι βγαίνει τώρα, και γιατί πιστεύεις πως θα ήταν σημαντική ακόμα και πριν κάποια χρόνια;

Την ταινία τη συνέλαβα όταν ο Barack Obama έγινε πρόεδρος. Το αρχικό της νόημα ήταν να φωνάξω για το ρατσισμό τότε, επειδή όταν εξελέγη ο Obama μπήκαμε σε αυτό το μετα-φυλετικό ψέμα στην Αμερική. Ένιωθες πως οι άνθρωποι δεν ήθελαν πια να μιλάνε για αυτό το θέμα επειδή ήλπιζαν πως η εκλογή του Obama θα είχε γιατρέψει το ρατσισμό. Οπότε ο αρχικός σκοπός της ταινίας ήταν να ξεφλουδίσει τα επίπεδα της συζήτησης και να αποδείξει ότι η φυλή είναι ακόμα ένα μεγάλο ζήτημα σε αυτή τη χώρα.

Τώρα, την τελευταία διετία το θέμα του συστημικού ρατσισμού έχει γίνει αναπόφευκτο πια. Είχαμε περιστάσεις όπως του Trayvon Martin ή του Mike Brown, μαύροι άντρες που σκοτώθηκαν άδικα από αστυνομικούς, και αυτό δημιούργησε αυτή την εποχή wokeness τα τελευταία δυο χρόνια. Και τώρα έχουμε τον Trump για πρόεδρο, οπότε βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου η συζήτησης περί φυλής είναι πραγματικά αναπόφευκτη και κάτι οι πάντες κατανοούν πως πρέπει να συμβεί. Διότι υπάρχει πολύς φόβος όταν μιλάμε για φυλή.

Οπότε το γεγονός πως η ταινία βγαίνει τώρα, υπό μία έννοια δεν εξυπηρετεί πολύ τον αρχικό της σκοπό ως κάποιο είδος ξυπνήματος, όμως από την άλλη έχει απήχηση επειδή ακριβώς οι άνθρωποι πλέον δεν κοιτούν πώς θα αποφύγουν τις συζητήσεις περί ρατσισμού, που πλέον είναι απαραίτητες. Οπότε αυτή η ταινία είναι ένας διασκεδαστικός, ένας fun τρόπος να μιλήσουμε για αυτό το ζήτημα.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Η Σοφία Εξάρχου του ‘Park’ πιστεύει πως κάτι πολύ διεστραμμένο συμβαίνει στη Δύση

Ανέφερες τον παράγοντα της διασκέδασης, και έχει ενδιαφέρον ότι έχεις background στην κωμωδία, με δουλειές όπως το ‘Key & Peele’. Νιώθεις το ‘Get Out’ σαν κάποια επέκταση των κωμικών σου ενδιαφερόντων; Η εμπειρία σου στην κωμωδία έχει κάποια επίδραση πάνω στο πώς σχηματίστηκε η ταινία;

Απολύτως. Νομίζω πως ο τρόμος και η κωμωδία έχουν πολύ κοντινή σχέση, είναι σαν δίδυμα. Είναι στην πραγματικότητα μια μικρή τονική προσαρμογή που σε πάει από το αστείο στο τρομακτικό. Αλλά κατά τα άλλα έχουν και οι δύο ρυθμό, ένταση και απελευθέρωση, και αφορούν και τα είδη την αναζήτηση κάποιας βαθύτερης αλήθειας που θα έχει επίδραση στους ανθρώπους. Και πρέπει και στα δύο είδη να μπορείς να προβλέψεις πώς θα αντιδρά το κοινό σου στην κάθε στιγμή καθώς παρακολουθεί την ταινία.

Μιλώντας για το πώς προβλέπει κανείς την αντίδραση του κοινού κατά την παρακολούθηση. Είναι μια ταινία με μια πολύ σαφή και συγκεκριμένη θεματική, οπότε πώς πιστεύεις πως αντιδρούν διαφορετικά είδη θεατών; Πώς πιστεύεις πως θα δει αυτή την ταινία ο κόσμος στην Ευρώπη, για παράδειγμα;

Νομίζω πως αυτή η ταινία αψηφά πολλές από τις προσδοκίες που υπήρχαν για αυτήν. Πολλοί αρχικά πίστευαν πως “α, είναι αυτή η μαύρη αμερικάνικη ταινία για λίγους” αλλά διαπιστώνουμε πως τελικά την πιάνουν όλοι. Και είναι σχεδιασμένη ώστε να αφορά πολύ κόσμο. Ένα από τα πιο δυνατά πράγματα στην αντίδραση που έχουμε λάβει είναι η απόδειξη πως αν η ιστορία είναι καλή τότε είναι και παγκόσμια. Όλοι βλέπουμε μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή σε μια καλά γραμμένη ιστορία. Οπότε αυτή είναι μια ταινία που λειτουργεί ανεξαρτήτως. Αν δεν είσαι αφροαμερικάνος τότε πολύ απλά σε προσκαλεί να δεις την ιστορία μέσα από τη σκοπιά ενός αφροαμερικάνου πρωταγωνιστή, και ο κόσμος νομίζω δεν είχε πρόβλημα σε αυτή τη μετάβαση.

Υπήρχε μια παρόμοια συζήτηση πρόσφατα και με αφορμή το ‘Moonlight’, για την παγκοσμιότητα μιας ιστορίας σε σχέση με την προσωπική εμπειρία. Νιώθεις πως έχει συντελεστεί μια μεγάλη μεταστροφή αυτή τη στιγμή όσο αφορά σε ιστορίες μαύρων ηρώων;

Ναι, νομίζω πως ζούμε μια Αναγέννηση. Για πολλά χρόνια ο κανόνας στο Χόλιγουντ ήταν πως μαύροι πρωταγωνιστές σε ταινίες δεν βοηθούν μια ταινία να ταξιδέψει σε άλλες χώρες. Και μετά φυσικά συνέβη το ‘Straight Outta Compton’ πριν 2 χρόνια, μια ταινία εξαιρετική και τρομερά πετυχημένη, που δίδαξε στο Χόλιγουντ ένα πολύ σημαντικό μάθημα, πως οι καλές ταινίες μπορούν να ταξιδέψουν και εκτός συνόρων ανεξαρτήτως του πρωταγωνιστή.

Για την ακρίβεια, υπάρχει τέτοιο μεγάλο κενό στο diversity, τέτοια έλλειψη διαφορετικών οπτικών, που τώρα φαίνεται πως μπαίνουμε σε μια εποχή όπου ο κόσμος διψά για τέτοιες ταινίες. Επειδή μοιάζουν πρωτότυπες, μοιάζουν μοναδικές, δεν μοιάζουν με την ίδια ακριβώς ταινία που παρακολουθούμε εδώ και 60 χρόνια.

Ναι, και μιας και μιλάμε για μια ταινία τρόμου ειδικά, όπου το μεγάλο κλισέ πάντα ήταν πως ο μαύρος πεθαίνει πρώτος. Στην πραγματικότητα υπάρχουν ελάχιστες ταινίες τρόμου που ασχολούνται με τη φυλή, εσύ γιατί αποφάσισες να γυρίσεις μια ταινία τέτοιας συγκεκριμένα θεματικής;

Κοίτα, το πρώτο κλασικό του είδους είναι η ‘Νύχτα των Ζωντανών Νεκρών’, που είναι μια φυλετική σάτιρα. Και μετά ναι, όπως το είπες, μόνο καναδυό ταινίες τρόμου έχουν ασχοληθεί με το ρατσισμό. Το ‘Candyman’, το ‘People Under the Stairs’ και αυτό είναι όλο, βασικά. Σπάνια μια ταινία τρόμου έχει μιλήσει για τη φυλή με τον τρόπο που το κάνει το ‘Get Out’.

Βασικά, ως φαν των ταινιών τρόμου ήξερα πως όλες οι κλασικές ταινίες του είδες είναι προεκτάσεις κάποιου πολύ αληθινού τρόμου, κάποιου συνόλων πολύ αληθινών φόβων. Και ο ρατσισμός είναι κάτι που με τρομάζει. Είναι ένα ελάττωμα της ανθρωπότητας, ένα ελάττωμα της κοινωνίας. Και για μένα, και μόνο η συνειδητοποίηση πως υπήρχε αυτό το κενό, ήταν κάτι που αρκούσε ώστε να το κυνηγήσω. Ο λόγος που δεν έχουμε πολλές ταινίες που μιλούν για το ρατσισμό είναι ότι δεν έχουμε βοηθήσει να αναπτυχθούν πολλοί μαύροι σκηνοθέτες. Το συστημικό ζήτημα με την έλλειψη εκπροσώπηση σημαίνει πως ένας νεαρός μαύρος σκηνοθέτης δεν ξέρει πώς να κάνει αρκετά μεγάλα όνειρα. Εγώ πάντα ήθελα να γίνω σκηνοθέτης, αλλά ποτέ δεν πίστεψα πως αυτή η ταινία θα γυριζόταν.

Τώρα έχουμε πράγματα στα οποία μπορούμε να κοιτάμε για έμπνευση. Έχουμε, ξέρεις, την Ava DuVernay, τον F. Gary Gray, έχουμε έναν Ryan Coogler, υπάρχουν φανταστικοί μαύροι σκηνοθέτες αυτή τη στιγμή που νομίζω πως εμπνέουν μια ολόκληρη νέα γενιά. Ανάμεσα σε αυτούς και εμένα.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Συνέντευξη με τον Ryan Coogler του ‘Creed’

Τι άλλο σε ενέπνευσε; Υπήρχε προσωπική εμπειρία που γέννησε την ταινία ή η αγάπη για κάποια κλασική ταινία τρόμου;

Και τα δύο. Πραγματικά η κοντινότερη ταινία είναι το ‘Stepford Wives’ που είναι από τις αγαπημένες μου ever, οπότε πήρα εκείνο το ρυθμό ανάπτυξης ταινίας και τον εφάρμοσα στις δικές μου εμπειρίες. Δεν έχω δηλαδή γνωρίσει ποτέ τους γονείς κάποιας κοπέλας μου που τελικά προέκυψαν κακοί! [γελάει] Αλλά τα αισθήματα και οι φοβίες που βιώνει ο Chris διαμέσου της ταινίας είναι όλοι οι δικοί μου φόβοι. Υπό αυτή την έννοια είναι μια πολύ αυτοβιογραφική ταινία.

Και μιλώντας για τους γονείς, ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η επιλογή να βάλεις ως villains ένα μάτσο λευκούς liberals αντί να έχεις κάποιους πιο αναμενόμενα ανίδεους ρατσιστές.

Πολύ μεγάλο μέρος της επιλογής να είναι liberals η οικογένεια αυτή έχει να κάνει με την αρχική πρόθεση της ταινίας να μιλήσει για τον ρατσισμό εκεί που οι άνθρωποι ορκίζονται πως δεν υπάρχει. Επίσης ήθελα η οικογένεια αυτή να φέρει στον Chris, τον πρωταγωνιστή μας, μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας. Βρίσκω πως οι ταινίες τρόμου που τείνουν να είναι πιο αποτελεσματικές για εμένα, είναι όταν ανατρέπουν ένα όμορφο ή ειδυλλιακό ή φαινομενικά τέλειο μέρος ή ανθρώπους. Και οπωσδήποτε ήθελα να μεταδώσω στο κοινό αυτό το συναίσθημα πως κάτι φρικτό συμβαίνει αλλά ακόμα δεν ξέρουμε τι.

Είπες πως υπό μία έννοια η ταινία είναι αυτοβιογραφική. Υπήρχε κάποια σκηνή που σε δυσκόλεψε πολύ στο γύρισμα; Για παράδειγμα εγώ ως θεατής ένιωσα μεγάλη ένταση στη σκηνή που τους σταματά ο αστυνομικός στο δρόμο.

Ξέρεις, μεγάλο μέρος του να κάνω αυτή την ταινία είχε να κάνει με τον τρόμο του να κοιτάω τους φόβους μου κατάματα και να μαθαίνω να τους ελέγχω. Ήταν κάτι πολύ διασκεδαστικό για μένα! [γελάει] Τίποτα στο γύρισμα δεν ήταν δύσκολο ή συναισθηματικά εξεζητημένο ως εμπειρία. Διασκέδαζα με τον ίδιο τρόπο που διασκεδάζω κάνοντας ένα σκετσάκι στο ‘Key & Peele’.

Αλλά υπήρχαν στιγμές ενώ το έγραφα που μου έρχονταν δάκρυα. Κάπου στα μισά της όλης διαδικασίας συνειδητοποίησα για τι ακριβώς μιλούσε αυτή η ταινία και ότι της έμελλε να αφορά την ίδια μας τη φωνή. Έχουμε μια τρομερά δυσανάλογη ποσότητα μαύρων αντρών και γυναικών στις φυλακές αυτής της χώρας όπως ανέλυσε εκπληκτικά το ντοκιμαντέρ ‘13th’ της Ava DuVernay. Μέσα από αυτό γίνεται σαφές πως βασικά η σκλαβιά δεν πήγε πουθενά, απλά μεταμορφώθηκε σε αυτή την πιο ήσυχη και πιο αποδεκτή μορφή σκλαβιάς. Οπότε υπήρξε ένα σημείο στη διαδικασία της συγγραφής του έργου που απλά έπρεπε να σταματήσω και πραγματικά να σκεφτώ για όλους αυτούς τους άντρες και τις γυναίκες που ουσιαστικά τους πετάνε μέσα σε σκοτεινές τρύπες, τους πετάμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας, αφήνοντας παιδιά να μεγαλώνουν χωρίς πατεράδες. Θεματικά αυτή έγινε μια πολύ βαριά ταινία για μένα.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Όλες οι κινηματογραφικές συνεντεύξεις του PopCode

Ο πρωταγωνιστής σου, Daniel Kaluuya, πόσο νωρίς έγινε κομμάτι αυτής της ταινίας;

Πρόσεξα πρώτη φορά τον Daniel στο επεισόδιο ‘Black Mirror’ που έπαιξε, ήταν τρομερός εκεί. Και στο ‘Sicario’, και στο ‘Welcome to the Punch’, ήταν φοβερός εκεί. Οπότε μιλήσαμε από νωρίς μέσω Skype και συζητήσαμε για διάφορα πράγματα. Για διαφορές και ομοιότητες, για την αφροαμερικάνικη ταυτότητα και για την αφρικάνικη-βρετανική ταυτότητα-

Σωστά, επειδή είναι Άγγλος παρότι παίζει αυτό τον Αμερικάνο χαρακτήρα.

Ναι, και επειδή ήθελα να πάρω μια αίσθηση της ψυχής του. Ήρθε μετά και έκανε οντισιόν της σκηνή του υπνωτισμού και αυτή ήταν βασικά η καλύτερη οντισιόν που έχω δει ποτέ από οποιονδήποτε. Ελπίζω να γίνει μεγάλος πρωταγωνιστής.

Ένας επιπέδου Michael B. Jordan σταρ.

Hell yeah. Οπωσδήποτε. Και νομίζω πως ο Daniel είναι το είδος του ηθοποιού για τον οποίο ο αγώνας για εκπροσώπηση αφορά απολύτως. Έπρεπε να είναι ήδη σταρ. Όχι απλά να παίζει σε ταινίες. Έπρεπε να είναι ήδη γνωστός πρωταγωνιστής.

*Το ‘Get Out’ / ‘Τρέξε!’ βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη 16 Μαρτίου από την UIP.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Michael B. Jordan, πώς είναι να έχεις δάσκαλο τον Rocky;