“Κάποιος πρέπει να πει στους επιβάτες της business class ότι θα πεθάνουν πρώτοι”
Συνέντευξη με τον Sebastian Fitzek, τον πιο διάσημο Γερμανό συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων.
- 24 ΑΠΡ 2019
“Το 2013, κάποιοι επιστήμονες συνέτριψαν επίτηδες ένα πλήρως καλωδιωμένο επιβατηγό αεροσκάφος στην έρημο, στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό. Ήταν κάτι σαν κρας τεστ της πολιτικής αεροπορίας… Η παραμόρφωση των ανδρείκελων έδειξε, ότι σε περίπτωση συντριβής, οι εφτά πρώτες σειρές βρίσκονται στη ζώνη βέβαιου θανάτου. Μάλιστα, η θέση 7Α εκτινάχτηκε από το αεροπλάνο…”. Ολοκλήρωσα την ανάγνωση της παραγράφου της σελίδας 43 του νέου του βιβλίου με τίτλο ‘Η Θέση 7Α’ φωναχτά. Ο ίδιος γέλασε. “Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου γεννήθηκε όντως σε ένα αεροπλάνο. Σκεφτόμουν ποιες είναι οι καλύτερες θέσεις για να επιβιώσεις μετά από ένα αεροπορικό δυστύχημα. Στην έρευνα που έκανα έπεσε στα χέρια μου το πείραμα του 2013. Δεν μου έδωσε πληροφορίες για το ποιες είναι οι ασφαλέστερες θέσεις, αλλά ανέφερε ποιες βρίσκονταν σίγουρα στη ζώνη θανάτου, με αποκορύφωμα τη θέση 7Α που έδωσε και τον τίτλο στο βιβλίο. Κάποιος, λοιπόν, πρέπει να πει στους επιβάτες της business class ότι θα πεθάνουν πρώτοι (γέλια)”.
Η συνέντευξή μας είχε ήδη αρχίσει.
Ένα από τα χαρακτηριστικά των βιβλίων σας είναι η έρευνα. Το καταλαβαίνει κανείς από τις λεπτομέρειες που συνοδεύουν την εκάστοτε υπόθεση. Πρόκειται για ένα από τα «παράσημα» που σας έχουν αφήσει οι σπουδές στη Νομική;
Η Νομική σχολή επηρέασε όντως τη συγγραφική μου πορεία. Αρχικά, γιατί με έφερε σε επαφή με πολύ ενδιαφέρουσες υποθέσεις του ποινικού κώδικα, που αποτέλεσαν τροφή για ιδέες. Σκέψου πόσο σημαντικό είναι για έναν μελλοντικό συγγραφέα να έχουν περάσει από μπροστά του τόσες πληροφορίες και περιγραφές. Έπειτα, δικηγορία σημαίνει ψάξιμο, μελέτη, έρευνα. Κι αυτές είναι πολύ σημαντικές λέξεις για κάποιον που γράφει. Το οτιδήποτε.
Ποια στοιχεία από το οικογενειακό σας περιβάλλον καθρεφτίζονται στα βιβλία σας; Ο αδερφός σας, για παράδειγμα, είναι νευρολόγος και συνεργάζεται – όπως έχετε δηλώσει – συχνά με ψυχιάτρους. Σας βοήθησαν οι συζητήσεις σας; Αναζητήσατε ποτέ τη συμβολή του στη σκιαγράφηση ενός ήρωα;
Με βοήθησε πολύ η τριβή αυτή. Μου άνοιξε κόσμους και ορίζοντες. Επίσης, πρέπει να σου πω ότι και η γυναίκα του είναι γιατρός. Οπότε συζητάμε συχνά και προτού δημοσιεύσω το οτιδήποτε το διαβάζουν για να μου πουν αν είναι ΟΚ. Αν πάλι αυτό που τους ρωτάω δεν ανήκει στις ειδικότητές τους, με συστήσουν σε συναδέλφους τους που θα με βοηθήσουν καλύτερα με πληροφορίες και υλικό. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό για έναν συγγραφέα.
Φωτογραφίες:Tourette Photography/Ανδρέας Παπακωνσταντίνου
Συνεχίζοντας σε ιατρικά μονοπάτια, συνδέεται συχνά τους ήρωές σας με μία ασθένεια. Σχιζοφρένεια, AIDS, σπάνιες παθήσεις. Είναι ένας τρόπος να μας θυμίσετε την ανθρώπινη και θνητή υπόστασή τους;
Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο καθένας μας υποφέρει από κάτι. Όχι απαραίτητα θανατηφόρο και σοβαρό, αλλά σίγουρα από κάτι. Οπότε θέλω πάντα να κάνω τους ήρωές μου πιο ανθρώπινους, πιο συνηθισμένους, να είναι όπως όλοι. Να μπορεί ο οποιοσδήποτε να αντικρίσει σε αυτούς τις αγωνίες και τους φόβους του.
Έχετε φόβους κύριε Fitzek; Στο καινούριο σας βιβλίο ο διαπρεπής ψυχίατρος Ματς Κρούγκερ παρακολουθεί σεμινάριο αντιμετώπισης της αεροφοβίας για να ταξιδέψει από το Μπουένος Άιρες στο Βερολίνο. Μοιράζεστε τον ίδιο φόβο με τον ήρωά σας;
Φοβάμαι τα αεροπλάνα. Το παραδέχομαι. Αλλά σίγουρα δεν χρειάστηκα τη βοήθεια ενός γιατρού για να πετάξω όπως ο ήρωάς μου. Ακόμα τουλάχιστον. Αλλά με αγχώνουν. Δεν θεωρώ ότι είμαστε γεννημένοι για να βρισκόμαστε στα 10 χιλιάδες πόδια στον αέρα (γέλια).
Στο κομμάτι της συγγραφής, ποιο σημείο σας ‘φοβίζει’ περισσότερο;
Οι πρώτες 80 σελίδες. Είναι το δυσκολότερο κομμάτι. Σκέψου να έχεις μπροστά σου μία τεράστια μαθηματική εξίσωση. Αν ξεκινήσεις με κάποιο λάθος τότε δεν θα τη λύσεις ποτέ. Οπότε πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός στις πρώτες 80 σελίδες. Μετά συνήθως συμβαίνει κάτι και οι χαρακτήρες κάνουν αυτά που «θέλουν» κι όχι αυτά που θέλω εγώ. Το πράγμα κυλάει πιο φυσικά και ανθρώπινα.
Βρίσκετε πρώτα τον ένοχο και χτίζετε την πλοκή προς τα πίσω ή δημιουργείτε την πλοκή και μετά αποκαλύπτεται ο ένοχος στο μυαλό σας;
Δεν χτίζω γύρω από τον ένοχο, αλλά γύρω από το θύμα. Αυτό το κάνει πιο ενδιαφέρον στο μυαλό μου. Όταν γράφω ένα βιβλίο, δημιουργείται πάντα ένα μεγάλο ‘εάν’ στο κεφάλι μου. Τι θα γινόταν εάν αυτό συνέβαινε σε εμένα. Πως θα αντιδρούσα; Πως θα αντιδρούσε ένα συνηθισμένος άνθρωπος σε μία τέτοια αφύσικη για αυτόν συνθήκη; Αυτό σκέφτομαι. Τις αντιδράσεις. Δεν με ενδιαφέρει πως θα αντιδράσει ένας αστυνομικός π.χ. Αυτός είναι εξοικειωμένος με όλα αυτά. Ένας συνηθισμένος περαστικός όχι. Αυτός θα μου δώσει το υλικό για να χτίσω και να φτάσω σιγά σιγά στην ολοκλήρωση του παζλ.
Υπάρχει κάποια ‘ρουτίνα’ που ακολουθείται κατά γράμμα την περίοδο που γράφετε;
Σε περιόδους συγγραφής υπάρχει πάντα μία τετράμηνη περίοδος που γράφω κάθε μέρα. Είναι σαν μία δουλειά. Από τη στιγμή που τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο μέχρι όσο πάει, καθώς η έμπνευση δεν έρχεται όποτε τη θέλεις. Στο διάστημα αυτό δεν βάζω καθόλου ραντεβού. Είτε με φίλους, είτε επαγγελματικά για συνεντεύξεις κτλ. Κι αυτό γιατί θέλω να είμαι συγκεντρωμένος στο βιβλίο μου. Αν π.χ. έχω ραντεβού για συνέντευξη στις 5 και μου έρθει μία ιδέα στις 4 θα πρέπει να ακυρώσω το ραντεβού. Οπότε επειδή δεν μπορώ να ελέγξω την έμπνευση, ούτε να ακυρώνω συνέχεια τις συναντήσεις μου, το συγκεκριμένο διάστημα απομονώνομαι και γράφω το πρώτο draft. Συνήθως είναι για τα σκουπίδια (γέλια), οπότε μετά προχωράω με διορθώσεις, ακολουθούν κι άλλα drafts και φτάνουμε στο τελικό.
Έχετε γράψει το πρώτο draft για το επόμενο βιβλίο σας;
Το είχα γράψει στο μυαλό μου από την επίσκεψή μου στην έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης, μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις βιβλίου της χώρας μου. Εκεί ανάμεσα σε όλα τα σταντ και τα περίπτερα ήταν και ένα σταντ αφιερωμένο στους αναλφάβητους ανθρώπους! Σε ανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν. Το ποσοστό δεν είναι όσο απειροελάχιστο νομίζουμε. Μου φάνηκαν τόσο συγκλονιστικές οι ιστορίες που μου αφηγήθηκαν και αποτέλεσαν έμπνευση για το επόμενο βιβλίο μου που θα εκδοθεί τον Οκτώβριο στη Γερμανία.
Μπορούμε να κάνουμε ένα μικρό ‘spoiler’ για την υπόθεση;
Ένα 25χρονο αναλφάβητο αγόρι στέκεται σε μία διασταύρωση και βλέπει ένα αμάξι να περνά από μπροστά του. Στο πίσω κάθισμα του αμαξιού ένα μικρό κορίτσι γράφει απελπισμένο ένα μήνυμα στο τζάμι για να προλάβει να το δει o νεαρός. Ο ίδιος ταράζεται επειδή καταλαβαίνει ότι έγινε μάρτυρας μιας απαγωγής ωστόσο δεν γνωρίζει να διαβάζει και δεν καταλαβαίνει το μήνυμά της! Κι έτσι πυροδοτείται η μελλοντική δράση.
Πώς φαντάζεστε το μέλλον του βιβλίου της δικής σας ζωής σε 30 χρόνια;
Θα ήθελα, αρχικά, να είμαι ζωντανός. Βασικό (γέλια). Έπειτα, θα ήθελα να συνεχίζω να αφηγούμαι ιστορίες. Έχω καταλήξει ότι ένα από τα σημαντικότερα πράγματα στη ζωή μας είναι να ακούμε και να ζούμε διαφορετικές ιστορίες – αφηγήσεις. Οι ιστορίες αυτές είναι ταξίδια. Κάθε βιβλίο είναι ένα ταξίδι σε μέρη που δεν έχεις πάει ποτέ. Και θα ήθελα να έχω το προνόμιο να τις αφηγούμαι και σε 30 χρόνια από τώρα. Έστω και αν στο κοινό υπάρχει μόνο η σύζυγός μου (γέλια).
Μιλώντας για αφηγήσεις και ιστορίες με ενδιαφέρον, ποια σειρά είδατε πρόσφατα και σας άρεσε πολύ;
Τελείωσα το ‘The Sinner’ στο Netflix. Έχει στηριχτεί σε ένα πολύ γνωστό γερμανικό βιβλίο και είναι δυνατό. Επίσης, μου άρεσε πολύ το ‘Bird Box’, το βρήκα ευφυέστατο, όπως και το ‘Dark’. Θεωρώ ότι οι γερμανικές παραγωγές έχουν εξελιχτεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια.
To ‘Dogs of Berlin’;
Φυσικά. Αν το έχεις δει να βάλεις στο πρόγραμμα και το ‘4 Blocks’, που είναι της ίδιας θεματικής. Είναι φοβερές οι αφηγήσεις που έχουν δημιουργηθεί για το Βερολίνο και το πόσο σκοτεινό μπορεί να γίνει. Επίσης, ένα από τα χαρακτηριστικά της εποχής μας είναι ότι χτίζονται καινούριοι ντετέκτιβ και αστυνομικές φιγούρες που αποτελούν τη σύγχρονη συνέχεια των θρυλικών μορφών του παρελθόντος.
Μιλώντας για θρύλους, Σέρλοκ Χολμς ή Ηρακλής Πουαρό;
Σέρλοκ Χολμς. Λατρεύω τα ανεξήγητα μυστήρια του μυαλού.
*Το βιβλίο του Sebastian Fitzek ‘Η Θέση 7Α’ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.
** Ευχαριστούμε το Public Συντάγματος για την ευγενική φιλοξενία.