Λάκης Λαζόπουλος: «Όταν δεν έχω απόλυτη ελευθερία, δεν είμαι στην τηλεόραση»

Τότε θεωρούσε ότι είναι παράλογο να σταματήσουν οι παραστάσεις αφού δεν παρατηρείται συνωστισμός και δεν υπήρχαν κρούσματα που να συνδέονται με τα θέατρα. Για τον μύθο ότι η αδήλωτη εργασία στο θέατρο και στον κινηματογράφο ευθύνεται για τα προβλήματα του κλάδου, απάντησε ορθά, κοφτά πως «Αδήλωτοι, υπάρχουν στα μπουζούκια. Αυτό που υπάρχει ότι πολλά παιδιά για κάνουν το όνειρό τους, αφού δε βρίσκουν παραγωγούς, μαζεύονται μεταξύ τους, βάζουν από 100 ευρώ και λένε ότι όταν τα βγάλουμε θα τα μοιραστούμε. Αυτοί επειδή δεν έχουν παραγωγό, κάνουν μόνοι τους ένα όνειρο. Αυτοί είναι αδήλωτοι. Αλλά πρόσεξε να δεις, όταν έχεις μια πολιτεία που δε σου βοηθάει το αρχικό σου όνειρο. Θα μπορούσε, για τα πιτσιρίκια, να κάλυπτε τα ένσημα των πρώτων τους χρόνων, σε θεωρώ εργαζόμενο, αρκεί να μου πεις ότι θα κάνεις το όνειρό σου. Αυτό θα ήταν πολύ πιο έντιμο από μια πολιτεία. Στη Γαλλία, για πάνω από δέκα χρόνια σε κρατάνε μ’ ένα επίδομα για να μη χαθεί το επάγγελμα. Δεν είμαστε Γαλλία, αλλά μ’ ένα σωστό υπουργείο Πολιτισμού θα μπορούσε να συνταχθεί ένας κώδικας για να διασφαλιστούν οι εργαζόμενοι. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δεν υπάρχει Υπουργείο Πολιτισμού».

Ήδη από τότε σκεφτόταν το streaming, κίνηση που έγινε πραγματικότητα αυτές τις μέρες αφού από το Σάββατο 13 Φεβρουαρίου, ο Λάκης Λαζόπουλος επέστρεψε για να κάνει 5 live streaming εκπομπές ξεκινώντας με το Αλ Τσαντίρι Νιουζ. Τα επόμενα 3 Σάββατα τη σκυτάλη παίρνουν οι «10 Μικροί Μήτσοι» και οι εκπομπές ολοκληρώνονται πανηγυρικά με ένα ακόμη Αλ Τσαντίρι Νιουζ.

Όποτε είστε έτοιμος ξεκινάμε;

Ξέρω ‘γω αν είμαι έτοιμος.

Με τόση μεγάλη παράδοση στο θέατρο, σπουδαίους σκηνοθέτες και ηθοποιούς, γιατί δεν έχουμε ένα μεγάλο σύγχρονο θεατρικό συγγραφέα;

Εμείς ασχοληθήκαμε πιο καλά με αυτό που λένε την τέχνη του εφήμερου. Ο Έλληνας θέλει να βλέπει κωμωδίες, να περάσει καλά. Εμείς είμαστε συνέχεια έξω και πιάνουμε την ψιλή κουβέντα. Οι βόρειοι λαοί είναι πιο κλειστοί. Όταν είσαι μέσα, όταν οργανώνεσαι σε μια μουντή πόλη, τα συναισθήματα σου ακολουθούν τον καιρό. Οι σκέψεις σου πολλαπλασιάζονται διαφορετικά όταν δεν μπορείς ν’ ανοίξεις το παράθυρο σου και να φωνάξεις. Αυτή τη φωνή προσπαθούν να την πουν αλλιώς, άρα ο τρόπος που γράφουν είναι πολύ πιο πιεστικός, απ’ ότι θα γράψει ένας Έλληνας. Από τον Αριστοφάνη να πάρεις, έγραφε έργα για ανοιχτά θέατρα, έργα που παίζονταν στο φως της ημέρας, τρίτον τα χωρικά ήταν διαλείμματα για φαγητό, τέταρτο τα έργα έχουν δομή: πρόλογος, κυρίως θέμα και στο τέλος κάτι σαν επιθεώρηση. Ο Αριστοφάνης με τη σάτιρα λειτουργούσε σαν καθρέφτης της κοινωνίας. Τους καλούσε για να τους δείξει τον εαυτό τους.Σατίριζε υπαρκτά πρόσωπα, πρόσωπα που τα ξέρει ο κόσμος. Δες ποια είδη θεάτρου γεννήθηκαν εδώ. Η τραγωδία, δηλαδή η περιγραφή του απόλυτου αδιεξόδου και ο σατιρικός σχολιασμός.

Ξεκινάτε κάτι εκτός τηλεόρασης, μόνος σας.

Η άποψη μου είναι πως σε μια πενταετία θα υπάρχουν αυτόνομες παραγωγές, σε αυτόνομα κανάλια.

Οι πλατφόρμες τελικά όμως δεν σκότωσαν την τηλεόραση. Όλο και πιο πολύς κόσμος βλέπει.

Δεν είναι ακριβώς έτσι. Πήγαινε να δεις τι λέγαμε για τις εφημερίδες πριν χρόνια και που βρίσκονται τώρα οι εφημερίδες. Θ’ αντέξουν τώρα για παραπάνω από δύο χρόνια; Άντε να μείνουν τρεις.

Δεν έχει οντότητα η τηλεόραση, δηλαδη;

Προφανώς και έχει. Δε θα σβήσει. Οι νέοι έχουν όμως διαφορετική συμπεριφορά. Θα μπουν να δουν, 2, 3 από τα reality, που έχουν νέους, με επίδραση στα social media. Ουσιαστικά δηλαδή τι έκαναν; Δανείστηκαν πρόσωπα τα οποία έχουν μια ισχύ στα social media, και τους κουβαλάνε, ώς «δάνειο». Αυτή τη στιγμή η μικρή τηλεόραση, δανείζεται από τη μικρότερη, όταν δανείζεσαι από τη μικρότερη, ο τροφοδότης σου κάποια στιγμή θα γίνει ο αρχηγός. Οι «Άγριες Μέλισσες» τι έκαναν; Αυτό που έκανε το Netflix. Ωραίοι ηθοποιοί σε ωραία παραγωγή. ‘Ηδη έχουμε μια επιρροή από τις πλατφόρμες και δάνεια από τα social media. Σε επίπεδο δελτίων ειδήσεων, δεν έχει βελτιωθεί κάτι στην τηλεόραση, αντιθέτως είμαστε οι δεύτεροι σε συνωμοσιολογία μετά τη Νιγηρία.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γιατί δεν είναι δεδομένο ότι αυτό που σου πλασάρουν είναι η αλήθεια. Σκέψου αυτή τη στιγμή όλα τα νέα είναι ιδιωτικά. Δεν υπάρχει δημόσια τηλεόραση.

Υπήρχε κάποτε δημόσια;

Φοβάμαι ότι η ΕΡΤ δεν υπήρξε ποτέ.

Και τα «νέα» πάντα ιδιωτικά δεν ήταν;

Σε κάποιες περιόδους μπορούσες να μιλήσεις ελεύθερα.

Έχετε νιώσει ποτέ ότι σας έχουν αποτρέψει να μιλάτε ελεύθερα;

Με το «Τσαντίρι» απαιτούσα να μιλάω ελεύθερα. Όταν δεν μπορώ να το κάνω, δεν είμαι στην τηλεόραση.

Γι’ αυτό δεν είστε τώρα;

Ασφαλώς.

Σας είπαν δηλαδή να περνάτε από λογοκρισία;

Δεν χρειάζεται να σου πουν κάτι. Βλέπεις εσύ κάποια σατιρική εκπομπή; Συμπτωματικά δηλαδή, έκοψαν όλοι τη σάτιρα;

Ήταν πιο ελεύθερα τα πράγματα όταν κάνατε το Τσαντίρι;

Αν δεν ήταν ελεύθερα, δε θα ήμουν εκεί.

Δεν σας είπε ποτέ κανείς να ρίξετε τους τόνους;

Όχι, αυτά μπορεί να τα διαβάσεις να γράφονται αλλά σ’ επίπεδο ιδιοκτησίας ούτε στο Mega είχα πρόβλημα δέκα χρόνια. Για την ακρίβεια είχα μια φορά, οπότε και αποχώρησα για 3 μέρες. Ένας από τους πέντε εκδότες είπε να φύγω επειδή δε του άρεσε κάτι, ο άλλος του απάντησε ότι θα μείνει και έμεινα. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν πολυμετοχικές συνθέσεις, αποφασίζει ο ένας.

Σκέφτεστε ότι μπορεί να έρχονται να σας δουν στο θέατρο επειδή είστε δημοφιλής στην τηλεόραση;

Σίγουρα θα γίνεται αυτό αλλά η απάντηση είναι η εξής: Εμένα είναι χαρά μου σε κάθε περίπτωση να έρθει ένας θεατής. Το λόγο αυτός τον διαλέγει, εμένα γιατί πρέπει να πικράνει αυτό, αντί να με χαροποιήσει. Το στοίχημα μου είναι να καταφέρνω να παραβιάζω την εικόνα που έχω φτιάξει σαν ηθοποιός. Δεν φοβάμαι να εκτεθώ, δεν φοβάμαι και να χάσω. Ποτέ δεν μπήκα μέσα στη ζωή μου για να κερδίσω. Όχι, ότι δεν είμαι μαχητής, απλά δεν μπαίνω με δεδομένη την επιτυχία.

Πώς τα έχετε όλα αυτά στο μυαλό σας, ας πούμε το γεγονός ότι «έκλεινε η χώρα» είτε για τους «Μήτσους» είτε για το «Τσαντίρι».

Πέρασα ωραία, το ευχαριστήθηκα, θα είμαι πάντα ευγνώμων για τους ανθρώπους, μπορεί να συμβεί ξανά στο μέλλον.

Το «Αλ Τσαντίρι» είναι ένα ενισχυμένο stand up comedy;

Μου αρέσει πολύ το stand up comedy αλλά έχει τρομερό άγχος. Ξέρεις τι δουλειά θέλει για να κρατάς το κοινό για δύο ώρες; Ένα καλώδιο να πήγαινε λάθος, αυτό έφερνε σε αναστάτωση όλο το πρόγραμμα.

Θέλει τρομακτική πειθαρχία για να βγει μια εκπομπή, δεν είναι ότι «άντε ανέβηκα στην σκηνή και τα λέω».

Ημέρα Τρίτη τελείωνε, για να κοιμηθώ μετά την ένταση έπρεπε να πάει έξι το πρωί. Ξυπνούσα Τετάρτη μία το μεσημέρι, στις πέντε το απόγευμα ξεκίναγα να βλέπω βίντεο. Από την Πέμπτη έως το Σάββατο έβλεπα 1.600 με 1.700 βίντεο. Μετά να δώσω οδηγίες για το πως θα γίνουν τα κοψίματα. Το Σάββατο το βράδυ ξεκινούσα να γράφω το κείμενο με τα πρώτα 50 βίντεο. Την Κυριακή πάλι βίντεο και ξανά γράψιμο το κείμενο με τα νέα δεδομένα. Μια εκπομπή μπορεί να είχε και 160 βίντεο. Τον πρώτο καιρό έμπαιναν με το χέρι. Μέχρι να βρούμε το σωστό χέρι άλλαζα συνέχεια ανθρώπους. Δευτέρα, λοιπόν, έβλεπα τα βίντεο και στις 11.30 το βράδυ να τελειώσω το κείμενο. Τρίτη, πάλι νέα βίντεο, πάλι νέο κείμενο μέχρι το μεσημέρι. Από τις τέσσερις το μεσημέρι ξεκινούσε η πρόβα, έξι και μισή ξεκινούσε η γενική δοκιμή. 20 και 25 κατέβαινα για να μπει ο κόσμος μέσα.

Έχει γίνει ποτέ καμία μεγάλη γκάφα;

Στους «Δέκα Μικρούς Μήτσους». Ήταν η μόνη φορά που αποφάσισα να δω την εκπομπή. Συνήθως έκλεινα να πάω σ’ ένα εστιατόριο να φάω. Τότε που θα ήταν άδειο, γιατί όλοι έβλεπαν Μήτσους. Μια φορά το είδα και έγινε το εξής. Είχα συμφωνήσει με το Mega για να μην μπορούν να κόψουν τίποτα, τους παρέδιδα την εκπομπή δέκα λεπτά πριν. Όχι και όλη. Το πρώτο μέρος. Μετά έδινα το δεύτερο και το τρίτο. Έτσι εξασφάλιζα ότι δε θα κοπεί τίποτα. Σ’ εκείνη την εκπομπή έγιναν διάφορα λάθη στο γύρισμα όπου αναγκάστηκα να ξαναγυρίσω το δεύτερο μέρος. 56 ώρες ξάγρυπνος. Φεύγει η κασέτα τελευταία στιγμή για να πάει στο Mega και το παιδί γλιστράει με τη μηχανή από τη βροχή. Ο άνθρωπος ευτυχώς ζει αλλά η κασέτα στα χωράφια. Μ’ ενημερώνουν ότι δεν έχουμε δεύτερο μέρος και στην τηλεόραση ξαναπαίζει το πρώτο. Από την πίεση, ανοίγω την πόρτα του σπιτιού μου και βγαίνω και δεν ξέρω προς τα που πηγαίνω, ούτε πόση ώρα περπάταγα, ούτε που πήγα. Ε, στο πρώτο διάλειμμα μπήκε κανονικά το δεύτερο μέρος.

Πολλά αστεία που κάνατε τότε, θα πέρναγαν τώρα από την πολιτική ορθότητα;

Tις ελληνικές ταινίες τώρα δεν μπορείς να τις παίξεις;

Ορισμένα στερέοτυπα δεν μπορείς να μη τα σχολιάσεις. Ο ρόλος της γυναίκας, η καρικατούρα του ομοφυλόφιλου.

Είτε τα σχολιάζεις είτε όχι, δεν παύεις να τα βλέπεις. Είναι η αλήθεια μιας εποχής, όπως παρακολουθείς ένα ντοκιμαντέρ του ’30 και του ’40. Αν κάτι έχει ντυθεί με την αλήθεια της εποχής, δεν χάνεται σαν τέτοιο είδος.

Τους τωρινούς πολιτικούς θα τους θυμόμαστε στο μέλλον;

Αυτή τη στιγμή έχεις μια κυβέρνηση που λειτουργεί σε συνθήκες πανδημίας. Η χώρα είναι ένα τεράστιο νοσοκομείο, βρισκόμαστε μέσα στα σπίτια μας, προσπαθώντας να προφυλαχθούμε. Έχει αλλάξει η κατάσταση. Μπορείς να θες ένα καλό διαχειριστή ή ένα καλό γιατρό αλλά μόλις ο ασθενής νιώσει λίγο καλύτερα θα θέλει να βγει έξω. Αυτή τη στιγμή έχουμε μάθει να είναι απρόσωπα όλα. Πέθαναν λέει 1.600 άνθρωποι, ξέρεις ποιοι είναι; Έχεις δει κάποια κηδεία; Έτσι συνέβαινε και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, κανείς δεν ήξερε ποιος πεθαίνει. Όταν είχα πάει στο Νταχάου, το σημείο που ήταν οι φούρνοι, έμοιαζε σαν το ιδανικό μέρος για να φτάσει κανείς. Κήποι, λουλούδια, σαν τον παράδεισο. Χωρίς να μιλάω για στρατόπεδα, είμαστε σε μια αντίστοιχη περίοδο. Αυτοί που πεθαίνουν, είναι νούμερα και έχουν μέσο όρο ηλικίας. Αν είσαι εσύ 16 ετών και σου πουν πέθαναν 1.500 γέροι, θα σ’ ενδιαφέρει;

Εσάς θα σας ενδιέφερε αν ήσασταν 16 ετών;

Μπορεί και να μη μ’ ενδιέφερε και τόσο. Και αν δεν ήμουν εγώ, σίγουρα θα ήταν κάποιοι από την παρέα μου. Ξέρεις γιατί; Γιατί δε συγκινείται κανείς. Δεν είναι όπως ένας σεισμός που πεθαίνουν δύο παιδιά, όπως στη Σάμο, που συγκινείται όλη η Ελλάδα. Δε συμπονάς κάτι που είναι αριθμός. Αυτή τη στιγμή υπάρχει αποξένωση, μεγαλώνουν οι αποστάσεις στις ηλικίες, στις τάξεις, στα πρόσωπα.

Πάντως αυτό δε μας απαγορεύει να κρίνουμε πολιτικές που υπάρχουν τώρα.

Δεν είπα ότι μας απαγορεύει αλλά δεν μπορούν να κριθούν σε μια πανδημία. Δεν είναι νορμάλ συνθήκες για να κριθεί μια κυβέρνηση επακριβώς.

Σάτιρα σηκώνει η εποχή;

Μπορεί να κάνει τα πάντα η σάτιρα γιατί παρακολουθεί πράγματα που όλοι μας τα βλέπουν και γελάμε. Υπάρχουν σκηνές που δεν μπορείς να μη γελάσεις. Ερχόμουν από την Πάρο, ήταν μια κυρία με μια μάσκα όπου έλεγε στις φίλες της «ότι τρώω από την Αμοργό για να μη βάλω τη μάσκα. Έχω φάει το μισό κυλικείο.» Επίσης, είχα ανάγκη να πάω στην εκκλησία μια άλλη φορά και έβαλα τη μάσκα μου. Μου λένε μέσα, «εδώ είναι ο οίκος του Θεού, δεν κυκλοφορούν μικρόβια. Βγάλτε τη μάσκα, αλλιώς δεν μπαίνετε». Απαντώ, «θα μπω με τη μάσκα γιατί έχω πάρει ένα μήνυμα από την Πολιτική Προστασία που δε μου λέει ότι εξαιρούνται οι εκκλησίες. Αν μπω χωρίς μάσκα κάπου, είμαι παράνομος, θα με βάλετε να παρανομήσω; Δεν είναι ωραίο». Βάζω τη μάσκα, μπαίνω μέσα, κάθονται γριές και γέροι χωρίς μάσκα. Βήχες, φταρνίσματα, μύξες, χαμός και ήμουν σαν αυτά τα πολεμικά έργα που τρέχει ο ήρωας να ξεφύγει από τα πυρά. Σαν να ήμουν ανάμεσα σε πολυβόλα. Συναντάμε εκατομμύρια τέτοιες σκηνές. Μου έλεγε ένας ταξιτζής ότι πελάτης είχε βάλει την κυλότα, τη Μινέρβα αντί για μάσκα. Υπάρχει μια υστερία παντού, όπου μπορεί να αποδοθεί σατιρικά. Στο ξαναλέω, δεν είναι τυχαίο ότι γεννήθηκε εδώ η σάτιρα. Ο Έλληνας ξέρει να βλέπει αμέσως και την άλλη πλευρά.

Έχετε νιώσει ότι έχετε χάσει το μέτρο ποτέ;

Εύχομαι να έχω ξεφύγει. Γιατί αυτό σημαίνει ότι πειθαρχούσα σε κάποιους νόμους. Η σάτιρα είναι να πεις αυτό που σκέφτεσαι κατευθείαν.

Είχατε εμμονές όμως με πρόσωπα. Τους «παίζατε» συνέχεια.

Η εμμονή είναι στοιχείο της σάτιρας. Σε όλα τα έργα του Αριστοφάνη υπάρχει ο Ευριπίδης, ο Τίμων ο Αθηναίος, συγκεκριμένα πρόσωπα. Την εμμονή του αλλουνού που βγαίνει στην τηλεόραση συνέχεια δεν τη μετράς, αλλά μετράς τη δική μου;

Υπάρχει και μια κριτική ότι χρησιμοποιήσατε τη σάτιρα για να υποστηρίξετε το ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοί που την κάνουν την κριτική μάλιστα περιμένουν με αγωνία και μια δήλωση μετάνοιας σας.

Δεν υπάρχει καμιά μετάνοια. Μετανοείς όταν κάνεις κάτι παρά τη θέληση σου. Θες να ισχυριστώ εγώ, πως ότι είπα μου τα έβαλε κάποιος στο κεφάλι; Μου τα είπε κάποιος να τα πω και τώρα πρέπει να μετανοήσω; Αφού είναι δικά μου. Δεν έχω μάθει να χρεώνω σε άλλους. Ό,τι αποφάσεις παίρνω, ό,τι λέω, ό,τι είπα είναι το κεφαλιού μου, δε μου τα είπε κανένας. Αν εγώ έκρινα εκείνη τη στιγμή ότι αυτό έπρεπε να στηρίξω μέσα στη δίνη των μνημονίων, αυτό έκανα. Δεν πίστευα ότι η αποσυμπίεση μπορεί να έρθει από την ακροδεξιά. Είχες ένα σύστημα που πάθαινε και θα προτιμούσες να πάει η χώρα στην ακροδεξιά; Ένας προοδευτικός άνθρωπος τι υποχρεώσεις έχει; Να λέει μονάχα ανοησίες; Να κάνει πλάκα; Ή να πάρει και να χρεωθεί ότι του αναλογεί; Προοδευτικός ήμουν πάντα, προοδευτικά βλέπω τις λύσεις στον τόπο. Τελεία και παύλα. Απλά πράγματα.

Social Media έχετε;

Έχω κινητό αλλά δεν έχω laptop. Και το κινητό σκέφτομαι να το πετάξω. Δεν μπορώ, με νευριάζει. Δε το καταλαβαίνω και αισθάνομαι αμήχανα. Μου στέλνουν μηνύματα κάτι μπανάνες και κάτι μπαλόνια και λέω «μαλάκα που τα βρίσκουν όλα αυτά».

Το βιβλίο πότε θα βγει;

Είμαι σε διαπραγματεύσεις και ψάχνω τον καλύτερο τρόπο πώλησης γιατί τα βιβλιοπωλεία δεν είναι πολύ στα πάνω τους σε αυτές τις συνθήκες.

Είναι αυτοβιογραφικό;

Πέρασα 3 χρόνια που όταν βαράγαν και λέγανε όλα αυτά για μένα που ούτε τ’ άκουσα. Δεν άκουγα γιατί είχα θέμα ζωής και θανάτου. Από ένα νοσοκομείο σε άλλο. Από ένα κρεβάτι σε ένα άλλο. Από έναν θάνατο σ’ έναν άλλο. Δεν είχα χρόνο. Δεν το παίρνω εγώ το δηλητήριο που θα μου προσφέρεις. Στο χαρίζω πίσω. Το έμαθα από τη μάνα μου που μου έλεγε θα πίνεις μόνο γλυκά. Την ακολουθώ τη μάνα μου και δεν πίνω ποτέ το δηλητήριο. Είμαι καθαρός. Εσένα δουλειά σου είναι να κάνεις αυτές τις ερωτήσεις, αλλά στο λέω και για σένα, γιατί τα βλέπω ότι τα παίρνεις τα δηλητήρια.

Δε μου το είπε η μάνα μου, βλέπετε.