Πώς ο Makoto Nagahisa έφτιαξε μια παιδική πανκ Οδύσσεια θλίψης εμπνευσμένη από οχτάμπιτα RPG και Μπουνιούελ

Αυτή ήταν η μία ταινία στο φετινό Βερολίνο που απλά συνέχιζε να μου τικάρει το ένα κουτάκι μετά το άλλο.

Είχε κερδίσει στο Σάντανς ένα Ειδικό Βραβείο Πρωτοτυπίας, ένα βραβείο που δίνεις γενικά ως επιτροπή όταν κάτι είναι τόσο παράξενο και out of the box που ντρέπεσαι να μην το αναγνωρίσεις αλλά δεν ξέρεις και τι συμβατικό να του δώσεις, οπότε γεννάς ένα βραβείο.

Η αφίσα είναι μια πιξελιασμένη αναφορά στα οχτάμπιτα RPG που το ενέπνευσαν και που βρίσκονται παντού μες στο φιλμ ως αισθητική κατευθύνση.

To τραγούδι του τίτλου είναι μια εθιστική μαγεία που μουρμούραγα 5 μέρες στο Βερολίνο.

Ο σκηνοθέτης της ταινίας εμπνέεται εξίσου από RPG κι από τον Χάνεκε και τον Λινκλέιτερ.

Ο σκηνοθέτης της ταινίας είναι, επίσης, αυτός:

O Μακότο Ναγκαχίσα, που είναι creative director της εταιρείας επικοινωνίας Dentsu στην Ιαπωνία έχοντας πίσω του μεγάλη καριέρα ως σκηνοθέτης διαφημιστικών και βίντεο κλιπ, έκανε τη μετάβαση στο σινεμά, πραγματοποιώντας ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα ντεμπούτα που θα βρεις τα τελευταία χρόνια.

Στο “We Are Little Zombies”, 4 παιδιά που έχουν χάσει τους γονείς τους, έρχονται κοντά και ενώνουν τις θλιμμένες, μοναχικές διαδρομές τους, δημιουργώντας μια μπάντα και εκφράζοντας μέσα από τη μουσική όλα τους τα περίπλοκα συναισθήματα. Η επιτυχία της μπάντας στέλνει τα παιδιά σε περιπέτειες που δεν φαντάζονταν, με την όλη αυτή διαδικασία απότομης, σκληρής ενηλικίωσης να αποδίδεται από τον Ναγκαχίσα με τους αισθητικούς όρους ενός RPG, μέσα από γωνίες λήψεις-κατόψεις, κεφάλαια-πίστες, επιμέρους αποστολές και μεγάλους κακούς.

Είναι μια από τις πιο παράξενες και μοναδικές ταινίες που μπορείτε να δείτε στο σινεμά αυτή την περίοδο, και προβάλλεται σε πανελλήνια πρεμιέρα απόψε Τετάρτη 25/9 και την Κυριακή 29/9 στις Νύχτες Πρεμιέρας, σε συνεργασία με το Παιδικό και Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας.

Εμείς μιλήσαμε στο Βερολίνο με τον σκηνοθέτη της ταινίας, και του ζητήσαμε να μας πει πώς βγήκε κάτι τόσο πολύχρωμο και μοναδικό μέσα από το κεφάλι του.

Τα RPG ως ιστορία

“Αρχικά από το στάδιο του σεναρίου κιόλας, είχα στο μυαλό μου ότι η ιστορία ήθελα να είναι σε πίστες. Ήθελα να έχω γωνίες λήψεις από ψηλά. Ήθελα να είναι όλο σαν RPG.”

“Ήθελα πρώτα απ’όλα να κάνω αυτή την ιστορία πιο νεανική, και γενικά να αφορά εφήβους, για το πώς αντλούν ελπίδα ακόμα και σε στιγμές απόγνωσης ή τραγωδίας. Κι ένιωσα πως ταίριαζε πολύ με την RPG θεματική, το πώς και σε ένα RPG ο κύριος χαρακτήρας θα γινόταν φίλος με άλλους στη διαδρομή και θα πέρναγε μια περιπέτεια. Μου άρεσε αυτή η διάσταση του RPG και ένιωσα πως ταίριαζε αυτή η δομή του παιχνιδιού στην ιστορία που ήθελα να πω.”

Μεγαλώνοντας μόνος

“Είναι λυπητερή ιστορία αλλά το πώς οι χαρακτήρες δεν νιώθουν λυπημένοι παρόλο που βρίσκονται σε μια στενάχωρη κατάσταση, αντικατοπτρίζει το πώς ήμουν εγώ ως μικρό παιδί. Οι γονείς μου δεν πέθαναν, αλλά δούλευαν πάντα και ήμουν πάντα μόνος μου. Έπαιζα παιχνίδια μόνος μου όπως ο κεντρικός χαρακτήρας κι έτσι έμαθα να μη νιώθω στεναχωρημένος ή μόνος ακόμα κι όταν ήμουν μοναχός μου. Είναι αυτό το ύφος νιχιλισμού που απέκτησα εκείνη όλη την περίοδο. Το έβαλα κι αυτό στην ταινία. Γενικά όλη η εμπειρία ζωής μου βρίσκεται στην ιστορία.”

“Έχει ενδιαφέρον η αντίδραση του κόσμου. Στο Σάντανς υπήρχε 5 φορές πιο πολύ γέλιο στο κοινό, ο κόσμος εκεί το διασκέδασε και το πήρε πολύ περισσότερο ως κωμωδία από ό,τι εδώ.”

Από τη διαφήμιση στο σινεμά

“Δούλευα σε διαφημιστικό γραφείο και έκανα 100 διαφημιστικά το χρόνο. Για χρόνια. Έκανα και μουσικά βίντεο. Αλλά πάντα ήθελα να κάνω ταινία. Κουράστηκα με τη διαφήμιση και πήρα χρόνο off για να κάνω το μικρού μήκους μου που πήρε το σπουδαστικό βραβείο στο Σάντανς, οπότε μετά από αυτό κατάφερα να κάνω και τη μεγάλου μήκους που ήθελα.”

“Στη διαφήμιση έκανα πολλά βίντεο που έπαιζαν σε σούπερ μάρκετ, τύπου “πώς να κάνεις γκριλ”, ήταν βίντεο που απευθύνοντας στο αγοραστικό κοινό που που ήδη ήταν μες στο μαγαζί, σε πελάτες, έπρεπε λοιπόν να είναι οπτικά ενδιαφέροντα με ένα τρόπο που να αρπάζει και να κρατά συνεχώς την προσοχή. Αυτό με βοήθησε πολύ στο να φτιάξω και αυτή την ταινία. Πώς να βάλω πολλά πράγματα μέσα στο φιλμ που θα πιάσουν την προσοχή αλλά και θα το κρατήσω αρκετά οργανωμένο ώστε να βγάζει νόημα σαν ιστορία.”

Τα λόγια των μικρών ζόμπι

“Δεν είχα δυσκολίες γράφοντας την ιστορία, ήταν πολύ γρήγορη διαδικασία. Καθόμουν κάθε μέρα 10 λεπτά σε εμπορικά κατασταστήματα, υπάρχει μια γωνιά για φαγητό εκεί όπου μπορείς να κάτσεις, καθόμουν 10-15 λεπτά τη μέρα, για ένα μήνα, κι έγραφα. Από εκείνο το σενάριο δεν υπήρξαν μετά πολλές αλλαγές. Αυτό ήταν το πιο φαν κομμάτι του να κάνω το φιλμ.”

“Μου αρέσει να εστιάζω στο διάλογο οπότε ό,τι κομμάτια διαλόγου άκουγα και τα έβρισκα ενδιαφέροντα, τα κράταγα και τα έβαζα στους χαρακτήρες. Μου αρέσει να δουλεύω με διάλογο που δεν είναι τυπικός, έχει μοναδική χρήση των λέξεων, κλπ. Για να κάνω αυτούς τους διαλόγους αποτελεσματικούς έπρεπε τα παιδιά να μην παίζουν υπερβολικά. Οπότε 2 από τα παιδιά δεν είναι καν ηθοποιοί. Το να δουλέψουμε μαζί ήταν εύκολο, η μόνη πρόκληση ήταν ότι έπρεπε να μπορούν σε κάποιο επίπεδο να παίζουν τα όργανα που παίζουν ως μέλη της μπάντας.”

“Ως χαρακτήρες, η ιδέα του πώς ΠΡΕΠΕΙ να φέρονται τα αγόρια και πώς ΠΡΕΠΕΙ να φέρονται τα κορίτσια είναι κάτι που δεν το βρίσκω πολύ κουλ, κι αυτό ήθελα να είμαι σίγουρος πως γίνεται ξεκάθαρο, και μάλιστα μέσα από τα λόγια του κοριτσιού.”

Η σπανιότητα της ευτυχίας

“Όταν η μπάντα σχηματίζεται είναι η χαρούμενη στιγμή τους και είναι η κορύφωση του συναισθηματικού τους ταξιδιού. Το βρίσκω ενδιαφέρον και πολύ ελκυστικό όταν η επιτυχία γίνεται χιονόμπαλα και σε παρασύρει σε κάτι χαοτικό. Ήθελα να δείξω αυτό το effect και γι’αυτό η στιγμή [σσ. που ενώνονται ως μπάντα και λένε το τραγούδι τους] είναι κάτι που αλλάζει την ταινία δραστικά σε τόνο και στυλ.”

“Επίσης νιώθω πως τόσο ευτυχισμένες στιγμές είναι τόσο σπάνιες που ήθελα να είμαι σίγουρος πως και στην ιστορία μέσα, δε θα κρατήσει πολύ. Και το μήνυμα που θέλω να περάσω είναι πως οι άνθρωποι μπορούν να ταυτιστούν με το θλιμμένο κομμάτι ώστε να βρουν την ελπίδα μετά. Ήθελα όμως να είμαι σίγουρος πως η στιγμή της ευτυχίας είναι τόσο γρήγορη και σύντομη. Είναι πιο ρεαλιστικό έτσι. Σαν την πραγματική ζωή.”

Για τις επιρροές βιντεοπαιχνιδιών και σινεμά

“Από βιντεοπαιχνίδια είμαι επηρεασμένος από πολλά RPG, “Dragon Warriors”, “EarthBound”, “Final Fantasy”, “Dragonball”. Από σκηνοθέτες, σπούδασα σουρεαλισμό οπότε σημαίνει πολλά για μένα ο Μπουνιουέλ. Κι ο Χάνεκε. Επίσης ο Λινκλέιτερ που κάνει πολλά πειραματικά φιλμ σε φόρμα.”

Του λέω αποχαιρετώντας τον πως το να εντοπίσω όλες τις επιρροές είναι ένας λόγος να ξαναδώ το φιλμ, κάτι που ούτως ή άλλως ήθελα. “Είναι γεμάτο σε homage σε ταινίες που αγαπώ,” λέει χαμογελώντας μέχρι τα αυτιά. “Οπότε ναι, ξαναδείτε το!”

Όχι τίποτα άλλο, αλλά ταινία σαν αυτό δε θα ξαναπετύχουμε πολύ εύκολα τώρα εδώ κοντά. Οπότε ναι, γιατί όχι.

(Μετά την προβολή της ταινίας στο τμήμα Berlinale Goes Kiez του Φεστιβάλ Βερολίνου)

*Το “We Are Little Zombies” (“Είμαστε Μικρά Ζόμπι”) προβάλλεται Τετάρτη 25 και Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου στις 25ες Νύχτες Πρεμιέρας, σε συνεργασία με το Παιδικό και Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας. Η συνέντευξη με τον Μακότο Ναγκαχίσα πραγματοποιήθηκε τον Φλεβάρη του ‘19 στο Φεστιβάλ Βερολίνου.