MaXXXine: Ο Ti West εξηγεί πώς έφτιαξε την μοντέρνα τριλογία τρόμου
Ο σκηνοθέτης των Χ, Pearl και MaXXXine μιλάει αποκλειστικά στο OneMan για τον τρόμο, τη νοσταλγία και φυσικά τη Mia Goth.
- 5 ΙΟΥΛ 2024
Ο Ti West ποτέ δεν σκόπευε να χτίσει αυτό το μικρό κινηματογραφικό σύμπαν τρόμου. Όχι ακριβώς. Στην αρχή είχε την ιδέα για το Χ, το χορταστικό σπλάτερ με ‘70s γεύση, για ένα μικρό συνεργείο που γυρίζει μια ταινία τρόμου σε ένα απομονωμένο αχυρώνα στο Τέξας, μέχρι που αποδεικνύεται πως οι γερασμένοι ιδιοκτήτες δεν είναι ακριβώς ειρηνικές παρουσίες.
Ο West ανέκαθεν απολάμβανε αυτά τα κινηματογραφικά παιχνίδια με το παρελθόν –ας πούμε το δικό του House of the Devil το είχαμε συμπεριλάβει στη λίστα με τις καλύτερες ταινίες τρόμου του 21ου αιώνα– αλλά με το Χ χτύπησε μια φλέβα και η ταινία βρήκε ανταπόκριση στο κοινό των ταινιών είδους.
Βοήθησε φυσικά η πρωταγωνίστρια Mia Goth, σε έναν κάπως ανατριχιαστικό διπλό ρόλο, να κοιτάζει και να ζηλεύει τον ίδιο τον εαυτό της κατά μία έννοια.
Ο West κι η Goth δε σταμάτησαν εκεί. Όταν κυκλοφόρησε το Χ μάθαμε πως υπήρχε ήδη ένα πρίκουελ ήδη γυρισμένο(!), το άμεσα καλτ Pearl, που μετρά τον Martin Scorsese ανάμεσα στους θαυμαστές του και το οποίο αποτέλεσε ένα τεράστιο showcase για την ερμηνευτική δύναμη της Mia Goth. Όσο μπορεί μια ηθοποιός να πάρει πάνω της μια ταινία, το έκανε η Goth με το Pearl, σε αυτό τον Technicolor 1930s πολύχρωμο αιματηρό εφιάλτη για μια κοπέλα και τα εμμονικά της όνειρα «να γίνει αστέρι».
Το MaXXXine κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Tanweer.
Αυτά τα αιματοβαμμένα κινηματογραφικά όνειρα κορυφώνονται τώρα με το MaXXXine, το τρίτο μέρος αυτής της απρόσμενης τριλογίας, που συνεχίζει την ιστορία από εκεί που την άφησε το Χ: Η Maxine του τίτλου, το final girl που τα κατάφερε, τώρα θέλει –όπως κι η εφιαλτική Pearl πριν από αυτή– να γίνει αστέρι. Έτσι, επιχειρεί να αφήσει πίσω της τον κόσμο του πορνό και να κλείσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο για μια επερχόμενη ταινία τρόμου, στο Λος Άντζελες των ‘80s. Όμως γρήγορα, ο τρόμος γίνεται αληθινός γύρω της, ξεπερνώντας τα όρια του fiction.
Με αφορμή την κυκλοφορία του MaXXXine στις αίθουσες από την Tanweer και την ολοκλήρωση μιας τριλογίας που δημιουργήθηκε οργανικά, με την κάθε ταινία να γεννά την ιδέα της επόμενης, βρήκαμε τον Ti West για μια κουβέντα μέσω zoom. Εκεί μας εξήγησε πώς κατασκευάστηκε εξαρχής αυτή η ιδιόμορφη τριλογία (με το Pearl να βγαίνει περίπου σαν outtake του Χ), τι είναι αυτό που τον συναρπάζει στο να λέει ιστορίες σε παλαιότερες εποχές («αυτό που με σαγηνεύει σε αυτές δεν έχει να κάνει με τη νοσταλγία», μας λέει), κατά πόσο σκοπεύει να συνεχίσει να κάνει ταινίες τρόμου («ξέρω πως είμαι τεχνικά ικανός για να το κάνω, αλλά αυτό δεν είναι λόγος να συνεχίσω να το κάνω»), και πώς βρήκε την πρωταγωνίστρια της καριέρας του στο πρόσωπο της Mia Goth.
Είχες πάντα στο μυαλό σου αυτή την ταινία ως μέρος μιας τριλογίας; Σκεφτόσουν με αυτούς τους όρους; Γιατί διάλεξες αυτές τις εποχές;
Ξεκίνησε απλά ως μια ταινία που είχα γράψει, το Χ, και την είχα στείλει στην A24 για να δω αν θα ήταν πρόθυμοι να την κάνουν, και ήταν πρόθυμοι. Το μόνο μέρος που μπορούσαμε να την κάνουμε λόγω του Covid ήταν η Νέα Ζηλανδία. Ήταν το μόνο μέρος που μπορούσαμε να γυρίσουμε εκείνη την εποχή. Και ήμασταν μία από τις μοναδικές ταινίες στη γη που γυρίζαμε, και ένιωσα ότι αυτή ήταν μια τόσο μοναδική ευκαιρία.
Δηλαδή το να πάμε μέχρι τη Νέα Ζηλανδία, να ξοδέψουμε έναν τόνο χρήματα για να χτίσουμε το Τέξας και μετά να τα γκρεμίσουμε και να πάμε πίσω και να καθόμαστε στα σπίτια μας ήταν κάπως χαμένη ευκαιρία. Και έτσι προσπαθούσα να σκεφτώ, πώς θα μείνουμε εκεί και πώς θα κάνουμε περισσότερες από μία ταινίες; «Πρέπει να προσπαθήσουμε να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες». Σκεφτόμουν: Ποιος ξέρει αν θα ξανακάνουμε ποτέ ταινία;; Θα πρέπει να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες.
Από εκεί προήλθε η ιδέα του Pearl, γιατί δεν υπήρχε και πολλή ιστορία που θα μπορούσες να κάνεις στη φάρμα μετά το Χ, αλλά επειδή η Mia έπαιζε και τον γηραιότερο χαρακτήρα, μπορούσαμε να πάμε προς τα πίσω. Και επειδή είχαμε ήδη ξοδέψει όλα τα χρήματα του μπάτζετ για την κατασκευή της τοποθεσίας, δεν χρειαζόταν να ξοδέψουμε καθόλου χρήματα για τη δεύτερη ταινία. Έτσι, η δεύτερη ταινία ήταν φθηνότερη, κάτι ελκυστικό για την A24. Κι έτσι γεννήθηκε η δυνατότητα να γυρίσουμε δύο ταινίες.
Τότε εγώ αστειεύτηκα ότι αν αυτό δούλευε, θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε στο Λος Άντζελες και να γυρίσουμε μια τρίτη ταινία μετά το τέλος της πανδημίας. Οπότε για να μην τα πολυλογώ, καταλήξαμε να κάνουμε τις δύο πρώτες ταινίες και αυτές απέκτησαν ένα φανατικό κοινό. Οπότε εγώ έγραψα την τρίτη ενώ τελείωνα το post-production του Pearl. Και ξεκινήσαμε να την γυρίζουμε αμέσως!
Ήταν ένα σύνολο 4μιση χρόνων που ποτέ δεν πίστευα ότι θα συνέβαινε. Κι όμως, εδώ είμαστε.
Άρα δεν υπήρχαν στοιχεία της MaXXXine που είχες στο μυαλό σου όταν ξεκινούσες όλη αυτή την ιστορία;
Όταν είχα την ιδέα για το Pearl, είχα και την ιδέα για το MaXXXine. Αλλά όταν έγραψα το Χ, δεν σκεφτόμουν καμία από αυτές, όχι.
Οπότε… από πού προήλθε; Προφανώς ένα κομμάτι είναι όπως είπες: Είχαμε αυτό τον χαρακτήρα, είχαμε την ηθοποιό, είχαμε το σκηνικό, ας προχωρήσουμε στην επόμενη δεκαετία. Αλλά η ιστορία πώς βρήκες ότι είναι κάτι που ταιριάζει σε αυτό το σύμπαν;
Βασικά… με το Pearl ήταν: Εντάξει, ας πάμε πίσω στον χρόνο. Και το ερώτημα ήταν, πότε θα διαδραματίζεται;
Μεγάλο κομμάτι του Χ ήταν η τεχνική του σινεμά και πώς αυτό επηρεάζει τους χαρακτήρες και το πώς γυρίζονται οι ταινίες, ειδικά στα ‘70s και στην εποχή του ανεξάρτητου κινηματογράφου. Όλα αυτά δεν είχαν σχέση με το Pearl. Οπότε όταν ήρθε η ώρα να κάνουμε το Pearl, έγινε πολύ περισσότερο για το πώς είναι να σε σαγηνεύει το σινεμά, πώς είναι να βιώνεις την μαγεία των ταινιών στη μεγάλη οθόνη. Αντί δηλαδή να κάνεις σινεμά, είχε να κάνει με το πώς σε επηρεάζει όλο αυτό ως χαρακτήρα. Εντελώς διαφορετική εμπειρία.
Γι’αυτό και θέλαμε να είναι ένα πιο παραδοσιακό είδος ταινίας. Ένα ενδεχόμενο που συζητήσαμε ήταν να το κάναμε ακόμα και ασπρόμαυρο, με έναν παλιομοδίτικο τρόπο δηλαδή. Η άλλη εκδοχή ήταν να αγκαλιάσουμε την φαντασιώδη φύση των ελπίδων και των ονείρων της και να το κάνουμε με έναν πάρα πολύ οπτικά ζωηρό τρόπο, Technicolor, εμπνευσμένο από τη Χρυσή Εποχή του Χόλιγουντ. Κι αυτό επιλέξαμε τελικά.
Αυτό λοιπόν εκπροσωπούσε μια άλλη εποχή και ένα άλλο είδος κινηματογράφησης κι αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να συνεχίσουμε με αυτές τις ιστορίες χωρίς να επαναλαμβανόμαστε. Και να ολοκληρώσουμε έτσι αυτή την ιστορία πηγαίνοντας στα ‘80s και σε ένα εντελώς διαφορετικό πια στυλ ταινίας. Μας επέτρεψε να κάνουμε κάτι αντίστοιχο. Να κοιτάξουμε τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επηρεάζονται από ένα διαφορετικό είδος σινεμά πια.
Έχουμε λοιπόν στα χέρια μας τρεις ταινίες που ως συνδετικό ιστό έχουν το ίδιο το σινεμά, αλλά είναι πολύ διαφορετικές ταινίες μεταξύ τους. Ώστε το κοινό να μπορεί να απολαύσει και τις τρεις ελπίζω, αλλά τουλάχιστον να μπορεί έστω να αγαπήσει κάποια από αυτές – δίνουμε στο κοινό κάτι για όλους.
Ποια είναι η μεγαλύτερη γοητεία για σένα όταν κάνεις αυτές τις homage ταινίες τρόμου – το House of the Devil είναι επίσης μία τέτοια – ιστορίες τρόμου που αναφέρονται σε μια συγκεκριμένη εποχή από το παρελθόν. Μεγάλωσες αγαπώντας αυτές τις διαφορετικές εποχές του τρόμου; Αυτό το σινεμά γενικότερα;
Όταν πρόκειται να κάνεις μια ταινία εποχής, αυτό που πρόκειται να φωτογραφίσεις δεν υπάρχει και πρέπει να το δημιουργήσεις. Οπότε αν πρόκειται να κάνεις μια τέτοια ταινία, κάθε τι που θα εμφανιστεί μπροστά στον φακό είναι μια απόφαση, είναι μια δημιουργική και συλλογική απόφαση. Πες ότι θες να βάψεις ένα δωμάτιο με ένα χρώμα – τι χρώμα θα είναι; Τώρα πρέπει να κοιτάξουμε τα δείγματα και να διαλέξουμε ένα. Αλλά γιατί διαλέγουμε αυτό το ένα; Τι λέει για την εποχή; Θα το επαναλάβουμε κι αργότερα; Γιατί αυτή τη στιγμή αποφασίζουμε ότι θα γίνει μέρος της υφής της ταινίας.
Όλες αυτές οι αποφάσεις είναι δημιουργικές. Τα props, η γκαρνταρόμπα, το είδος του φακού που θα χρησιμοποιήσουμε, το πώς κινείται η κάμερα – όλα αυτά τα πράγματα γίνονται νευραλγικό κομμάτι της αισθητικής και της δημιουργίας της ταινίας. Και για μένα, αυτός είναι ο λόγος που μου αρέσει να κάνω ταινίες. Αυτή είναι η εμπειρία για μένα, το να μπορέσω να δημιουργήσω κάτι αντί απλώς να καταγράψω κάτι.
Αυτό που με σαγηνεύει, αυτό που με διασκεδάζει στο να κάνω ταινίες εποχής έχει πολύ λιγότερο να κάνει με με τη νοσταλγία ή με το να αναδημιουργώ συγκεκριμένους τόνους και vibes από άλλες παλιότερες ταινίες – και πολύ περισσότερο το να έχω τη δημιουργική εμπειρία του να αποφασίζω τι πάει μπροστά από την κάμερα ανά πάσα στιγμή. Το να έχω αυτή την απόφαση στα χέρια μου, κάτι που να νιώθω πως είναι πολύ σκόπιμο όταν το πετυχαίνω… αυτό είναι που κάνει τα πάντα να αξίζουν τον κόπο.
Οπότε αυτό δεν είναι κάτι που συνδέεται απαραιτήτως με το συγκεκριμένο είδος. Δεν ξέρω ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον, αλλά βλέπεις τον εαυτό σου να απομακρύνεται από τον τρόμο; Ή ακόμα και να λες ιστορίες στο παρόν δοκιμάζοντας όλα αυτά τα πράγματα που μόλις περιέγραψες σε μια σύγχρονη ιστορία ή σκηνικό;
Ναι. Εννοώ, θέλω απλά να συνεχίσω να κάνω όλα τα διαφορετικά είδη ταινιών, και δεν χρειάζεται σε καμία περίπτωση να είναι τρόμου. Πρέπει να είναι κάτι που όταν έχω την ιδέα για την ταινία ή πάρω την απόφαση να κάνω την ταινία, θα πρέπει να είμαι το ίδιο ενθουσιασμένος γι’ αυτό, τουλάχιστον δύο χρόνια αργότερα από τότε που είχα την ιδέα. Και δεν σου κολλάει τόσο πολύ κάθε ιδέα, στην πραγματικότητα. Ξέρεις, μερικές από αυτές ακόμα κι αν είναι καλές ιδέες, σκέφτομαι: Ωχ, φίλε, θέλω να δεσμευτώ σε αυτό το ύφος και αυτό το κλίμα για τα επόμενα δύο χρόνια της ζωής μου;
Νομίζω ότι το ακούς συχνά αυτό με τους ηθοποιούς. Όταν μερικές φορές κουράζονται να παίζουν πραγματικά σκοτεινούς ρόλους, γιατί επηρεάζεται η ζωή σου από αυτό. Θέλεις πραγματικά να περάσεις χρόνια από τη ζωή σου με μια τόσο περίεργη διάθεση όλη την ώρα; Θα σε επηρεάσει αυτό! Και το ίδιο ισχύει και για τη σκηνοθεσία μιας ταινίας. Θες να ξυπνάς ενθουσιασμένος με αυτό που κάνεις κάθε μέρα και όχι να σκέφτεσαι ότι κάνω άλλη μια ταινία τρόμου απλά επειδή μπορώ, κάνω κάτι μηχανικά.
Ξέρω ότι είμαι τεχνικά αρκετά ικανός για να το κάνω, αλλά αυτός δεν είναι αρκετός λόγος για να θέλω να το κάνω.
Το σημαντικό για μένα είναι η αισθητική εμπειρία. Γιατί γίνεται μέρος της ζωής μου. Οπότε το «θέλω να περάσω με αυτό τα επόμενα δύο χρόνια της ζωής μου» είναι το πραγματικά μεγάλο ερώτημα για κάθε ιδέα που έχω.
Μιας που ανέφερες και τους ηθοποιούς. Τι σε έκανε αρχικά να θέλεις να είναι πρωταγωνίστριά σου σε αυτό το εγχείρημα η Mia Goth; Και πώς ήταν η συνεργασία σας κατά την ανάπτυξη αυτών των χαρακτήρων σε όλη αυτή την τριλογία;
Ήμουν φαν της και μιλήσαμε στο zoom αρχικά για τον ρόλο της Maxine, και πραγματικά καταλάβαινε την ταινία και είχε ενθουσιασμό για αυτήν. Αλλά είχε επίσης και μια πικρία που κουβαλούσε πάνω της. Ότι ήταν πολύ έτοιμη να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία και δεν την είχε βρει. Ήταν έτοιμη για την ευθύνη και την πρόκληση να αναλάβει κάτι τέτοιο, και το είδα αυτό ειδικά όταν της είπα ότι με ενδιέφερε όποια έπαιζε τη Maxine να παίξει και την Pearl. Τότε ενδιαφέρθηκε ακόμα περισσότερο! Νομίζω ότι ήταν έτοιμη να δει ο κόσμος αυτό για το οποίο ήξερε ότι ήταν ικανή. Το Χ έγινε μια ευκαιρία γι’ αυτό.
Για μένα ήταν καλό επειδή ήξερα ότι ήταν πρόθυμη να δουλέψει τόσο σκληρά όσο κι εγώ, κάτι που δεν κάνουν όλοι. Και αυτό είναι ένα σπουδαίο είδος συνεργάτη και συντρόφου στο έγκλημα. Θέλεις κάποιον που θα σε προκαλεί ώστε να διατηρείς τον καλύτερό σου εαυτό συνεχώς. Έτσι, όταν μου ήρθε η ιδέα για το Pearl της είπα: Θα ήθελες να μείνεις στη Νέα Ζηλανδία περισσότερο και να γυρίσεις δύο ταινίες μαζί μου; Και μήπως θα ήθελες να συνεργαστείς σε αυτή την ιδέα, επειδή παίζεις τον μεγαλύτερο σε ηλικία χαρακτήρα; Ας προσπαθήσουμε να το κάνουμε μαζί.
Τότε άρπαξε την ευκαιρία και ήταν μια διαφορετική εμπειρία που την ανέδειξε με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο. Και μετά αυτό συνεχίστηκε στο MaXXXine, όπου πλέον λέμε – ας το εξελίξουμε αυτό άλλη μια φορά και ας το ολοκληρώσουμε με κάτι που θα είναι μια εξαιρετική απόδειξη του ότι ήσουν όντως έτοιμη για εκείνη την πρόκληση. Το πήρε πολύ σοβαρά. Και τώρα έχουμε κάνει τρεις ταινίες μαζί στη σειρά.
*Το MaXXXine κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Tanweer.