Μία κουβέντα με την Mirin Fader που έγραψε το πιο ολοκληρωμένο βιβλίο για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο

Στο θέμα μας, με τη Mirin γνωριστήκαμε μέσω του Whatsapp πριν ένα χρόνο. Μου έστειλε ένα μήνυμα με το οποίο με ενημέρωνε ότι γράφει ένα βιβλίο για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο και ήθελε να μιλήσουμε. Άλλος Έλληνας δημοσιογράφος (μίλησε με πολλούς) την είχε ενημερώσει για μια παραγωγή του Sport24 που είχε ως θέμα, αυτό που ερευνούσε εκείνη την περίοδο. Δηλαδή, το πώς μπορεί να πάρει ελληνική υπηκοότητα ένα παιδί που έχει γεννηθεί και έχει μεγαλώσει στη χώρα μας, αλλά οι κυβερνήσεις αρνούνται να το αναγνωρίσουν ως Έλληνα -εκτός και αν είναι τρομακτική περίπτωση ταλέντου.

Για να μη στα πολυλογώ (να αφήσω και τη Mirin να μιλήσει) η δουλειά που έκανε ολοκληρώθηκε την πλέον κατάλληλη στιγμή, με το GIANNIS: The Improbable Rise of an NBA MVP να κυκλοφορεί στις 10 Αυγούστου -από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ. Δηλαδή, η συγγραφέας το είχε τελειώσει πριν πατήσει το Greek Freak στην κορυφή του κόσμου, για να εμφανιστεί στις προθήκες των βιβλιοπωλείων πάνω στο hype από την ανάδειξη του σε πρωταθλητή ΝΒΑ και MVP των NBA Finals.

Το έβδομο βιβλίο που κυκλοφορεί εκεί έξω και αφορά τον Γιάννη Αντετοκούνμπο είναι το δεύτερο (μετά το Γιάννης: Γράφοντας ιστορία του Ισπανού Jose Manuel Puertas, από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ) που ασχολείται πολύ με το πώς μεγάλωσε ο νυν superstar. Η Mirin είχε τη δυνατότητα να φτάσει εκεί όπου δεν κατάφερε ο Jose Manuel: δηλαδή, μίλησε με τους ανθρώπους που την ύστατη ώρα αποφάσισαν να κάνουν Έλληνα το παιδί που το 2013 ήταν ένα λιπόσαρκο αγόρι, το οποίο είχε ταλέντο που «βγαίνει» μια φορά στο ένα εκατομμύριο ανθρώπους.

«Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο που γράφω. Η πρώτη φορά που σκέφτηκα πως θα με ενδιέφερε να αναζητήσω πληροφορίες για τον Γιάννη ήταν μετά ένα άρθρο που έγραψα στο Bleacher Report (σ.σ. τώρα ανήκει στο δυναμικό του Ringer) για νεαρότερο αδελφό του, τον Άλεξ, το 2019. Τότε μάλιστα, σκέφτηκα και τον τίτλο που θα μπορούσα να βάλω στο βιβλίο, αν τελικά αποφάσιζα να το γράψω κάποτε. Παρουσίασα την ιδέα που είχα σε έναν εκδοτικό οίκο, με τον οποίον συμφωνήσαμε να συνεργαστούμε το Μάιο του 2020. Τότε έπιασα και δουλειά».

Πάμε να δούμε τι έγινε εκείνη τη μέρα που συνάντησε τον Άλεξ. «Ομολογώ πως αρχικά είχα σκεφτεί πως θα βγει πολύ ωραία η ιστορία που θα γράψω -δεν είχα φτάσει ακόμα στα του βιβλίου. Ο Άλεξ ήταν τότε εκ των κορυφαίων prospects της περιοχής και είχα σκεφτεί πως θα είχε ενδιαφέρον να πάω στο Μilwaukee και να τον συναντήσω, ώστε να γράψω το προφίλ του. Όταν έφτασα εκεί, έτυχε να είναι στο σπίτι και ο Γιάννης -ήταν κάτι που συνέβη από καθαρή τύχη.

Άρα είχα την ευκαιρία να περάσω μια μέρα και με τους δυο. Στο κείμενο που τελικά, παρουσίασα απεικονίζονται ισόποσα τα αδέλφια. Τότε ήταν που σκέφτηκα το μήπως να έγραφα ένα βιβλίο για τον Γιάννη. Η ιστορία του μου είχε φανεί πολύ ανθρώπινη, πολύ σχετική και παγκόσμια. Το πνεύμα του εκπροσωπεί τόσα με τα οποία όλοι μπορούμε να συνδεθούμε. Όπως; Η αγάπη της οικογένειας, η σκληρή δουλειά, τα μεγάλα όνειρα, τη σημασία του να είσαι καλός άνθρωπος και του να μπορείς να διαχειριστείς τραύματα και ρατσισμό. Ήθελα να αναζητήσω περισσότερες πληροφορίες, να μάθω περισσότερα για όσα είχε περάσει ο Γιάννης, πριν γίνει star του ΝΒΑ».

Χρειάστηκε να δουλεύει νυχθημερόν (βάλε στη μέση και τη διαφορά ώρας με το Los Angeles στο οποίο έχει έδρα και την πανδημία -με τις απολύσεις στη δουλειά της και το γενικότερο άγχος) για έναν ολόκληρο χρόνο («από το Μάρτιο του 2020 έως το Μάρτιο του 2021») για να είναι συνεπής στην προθεσμία που είχε. «Οι περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι σου δίνουν δυο χρόνια για να ετοιμάσεις ένα βιβλίο. Επειδή όμως, δεν γνωρίζαμε αν ο Γιάννης θα μείνει στο Milwaukee (σ.σ. υπέγραψε νέο συμβόλαιο με τους Bucks το περασμένο Δεκέμβρη, ώστε να μείνει για άλλες πέντε σεζόν -το προηγούμενο συμβόλαιο έληγε αυτό το καλοκαίρι), η προθεσμία που είχα να έχω τελειώσει με τα πάντα έληξε την 1η Μαρτίου του 2021». Και τότε η Mirin φρόντισε να έχει τα πάντα έτοιμα.

Τι ετοίμασε; «Δεν μπορώ να αποκαλύψω τους τίτλους των κεφαλαίων -θα τα δείτε στις 10/8. Αυτό που μπορώ να πω είναι πως ένα κομμάτι ασχολείται με την παιδική του ηλικία έως την εφηβεία, ένα άλλο με τον ερχομό στις ΗΠΑ και την πρώτη του σεζόν στο ΝΒΑ και ένα όσα ακολούθησαν έως την υπογραφή του μεγαλύτερου συμβολαίου στην ιστορία του ΝΒΑ».

Ήλθε σε επικοινωνία με 300 ανθρώπους -με τον παπά της εκκλησίας όπου πήγαιναν κατηχητικό τα αδέλφια Αντετοκούνμπο, τους παιδικούς φίλους και τον Αντώνη Σαμαρά έως την ίδια την οικογένεια Αντετοκούνμπο και αξιωματούχους του ΝΒΑ.

Οι 221 δέχθηκαν να της μιλήσουν. «Δεν μπορείς να τα έχεις όλα (γελάει)! Σε κάποιες από αυτές τις συνεντεύξεις έπρεπε να χρησιμοποιήσω μεταφραστή, γιατί εγώ δεν μιλάω ελληνικά και οι άνθρωποι που είχαν να μοιραστούν ιστορίες δεν μιλούσαν αγγλικά. Ευτυχώς με βοήθησαν πολλοί Έλληνες δημοσιογράφοι. Από την αρχή επικοινώνησα με την εταιρία που εκπροσωπεί τον Γιάννη, ώστε να ενημερώσω για αυτό που θα ετοίμαζα και που θα έκανα -πριν καν αποκτήσω συμβόλαιο για το βιβλίο.

Στους μήνες που ακολούθησαν, τους ενημέρωνα και για τις εξελίξεις. Δεν με βοήθησαν, αλλά είχα τη δυνατότητα να πάρω συνέντευξη από το Γιάννη, τη μητέρα του τη Βερόνικα και τελικά από όλα τα αδέλφια, μέσω των επαφών που είχα αποκτήσει ήδη. Είμαι ευγνώμων για τις ώρες που μου αφιέρωσαν τα μέλη της οικογενείας του. Ήταν κάτι που έκανε τη διαφορά, ως προς το να μάθω για τις στιγμές που διαμόρφωσαν τον Γιάννη ως άνθρωπο -όχι ως μπασκετμπολίστα».

Σε μια από τις δικές μας επικοινωνίες, αναπτύξαμε τα του πώς τελικά, η Ελλάδα έδωσε την υπηκοότητα στον Γιάννη -και τον Θανάση, σε πρώτη φάση. Της εξήγησα ότι θα είχε ενδιαφέρον να μιλήσει με τον τότε Πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά και φρόντισα να της βρω και έναν τρόπο να έλθει σε επαφή μαζί του. Βλέπεις, στην Ελλάδα ξέρουμε τα πάντα για τον Γιάννη, πέραν των λεπτομερειών που έκριναν την έκδοση διαβατηρίου -με τη Νιγηρία και την Ισπανία να είναι έτοιμες να “κλέψουν” τον παίκτη, εξαιτίας της αναλγησίας του ελληνικού κράτους.

«Βρήκα τον κύριο Σαμαρά, όπως μίλησα και με άλλα μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου. Όταν ξεκίνησα το βιβλίο, δεν σκέφτηκα ποτέ πως αυτό που θα γράψω θα είναι το βιβλίο του αιώνα ή το καλύτερο όλων. Το μόνο που ήθελα ήταν να κάνω καλή δουλειά. Να κάνω ό,τι καλύτερο μπορούσα. Και αυτό νομίζω ότι είναι το διαφορετικό αυτού του βιβλίου: είναι το πρώτο που πραγματικά, εμβαθύνει στην παιδική ηλικία του Γιάννη, για την οποία ξέρουμε πολύ λίγα στις ΗΠΑ.

Για την ακρίβεια, το μόνο που ξέρουν οι περισσότεροι είναι πως μεγάλωσε σε συνθήκες φτώχειας και πουλούσε μπιχλιμπίδια στο δρόμο. Αυτό το βιβλίο είναι το πρώτο που έχει μιλήσει εκτενώς με τους παιδικούς του φίλους, τους συμπαίκτες και τους προπονητές που είχε ως παιδί και την οικογένεια του. Θα ήθελα να προσθέσω εδώ πως δεν αναφέρομαι στα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια, με focus στο τραύμα ή τις δύσκολες στιγμές. Επισημαίνω τη χαρά, τις διασκεδαστικές στιγμές. Κάποιες φορές οι άνθρωποι επικεντρώνονται στα αρνητικά και δεν μιλούν για τις καλές στιγμές. Η ελπίδα μου είναι πως το βιβλίο αυτό θα κάνει τη διαφορά, ένεκα της ισορροπίας που θα βρει ο αναγνώστης: σε κάθε δύσκολη στιγμή, θα δείτε πως υπήρχε και μια αχτίδα γέλιου και αγάπης».

Άκουσε χιλιάδες πράγματα. Μεταξύ αυτών που την εξέπληξαν «ήταν όσα έμαθα για τη λιποθυμία του Γιάννη στις προπονήσεις, επειδή δεν υπήρχε τίποτα να φάει. Σοκαρίστηκα και με το πόσο τράβηξε την ιστορία με την υπηκοότητα του η ελληνική κυβέρνηση, μολονότι είχαν έλθει εκπρόσωποι από όλες τις ομάδες του ΝΒΑ να τον δουν στην Ελλάδα. Επίσης, εξεπλάγην με το πόσο μόνος ήταν στην πρώτη του χρονιά στο Μιλγουόκι, κάτι για το οποίο δεν μίλησε κανείς τότε και όλοι πίστευαν πως περνά τη χρονιά της ζωής του.

Στην πραγματικότητα, ήταν μακριά από την οικογένεια και το σπίτι του, σε ένα δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον, μόνος. Σε μια αφήγηση έμαθα πως μήνες μετά το συμβόλαιο που υπέγραψε με το Milwaukee απείλησε ότι θα φύγει, αν οι Bucks δεν έκαναν τα πάντα, για να βγάλουν το συντομότερο βίζα στα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας του προκειμένου να μπορεί να τους πάρει μαζί του στις ΗΠΑ. Η βίζα αυτή έγραφε επάνω «βοηθητικό προσωπικό».

«Συγκλονίστηκα (δεν μπορώ να πω, βέβαια ότι εξεπλάγην) με το ρατσισμό που βίωσε ως παιδί και βιώνει ακόμα στην Ελλάδα, μολονότι είναι εθνικός ήρωας και εκπροσωπεί στο 100% τη χώρα».

Μια άλλη έκπληξη ένιωσα και όταν έμαθα τη σχέση του με τη Νιγηρία και πόσο παρούσα ήταν στη ζωή του. Παρ’ όλα αυτά φαν της χώρας λένε πως εύχονταν να είχαν βαθύτερη σχέση μαζί του, να μιλούσε περισσότερο για εκείνους».

Στο βιβλίο της η Mirin έχει γράψει για τις περιπολίες της Χρυσής Αυγής στη γειτονιά όπου ζούσε ο Αντετοκούνμπο και όπου ακόμα δεν περνούν εύκολα οι μετανάστες από την Αφρική. Όπως ακόμα δεν έχει βρεθεί η λύση στο πρόβλημα με την υπηκοότητα. «Κάτι που κάνει εξαιρετικά τυχερό τον Γιάννη, για την εξέλιξη που είχε η δική του ιστορία. Ναι, δούλεψε πάρα πολύ σκληρά και είναι θαυμαστός ο τρόπος που κατάφερε ό,τι κατάφερε.

Ναι, πρέπει να τον επαινούμε, αλλά είχε τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί κάτι που άλλοι μαύροι -ή Ασιάτες ή ισπανόφωνοι- που ζουν στην Ελλάδα, δεν έχουν. Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι από τους οποίους έχουν στερήσει την ανθρωπιά και την αξιοπρέπεια, μαζί και τις ευκαιρίες για να διαπρέψουν.

Ο Γιάννης ξεπέρασε πολλά για να γίνει το σύμβολο ελπίδας για πολίτες όλου του κόσμου και η προσωποποίηση του αμερικανικού ονείρου. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει ένας άνθρωπος που διστάζει να ξοδέψει χρήματα, που παραμένει βαθιά ιδιωτικός και σκληρός με τον εαυτό του, γιατί έχει αποφασίσει πως είναι υπεύθυνος για τις ζωές όλων των δικών του ανθρώπων και το παράδειγμα προς μίμηση για τα νεαρότερα αδέλφια του. Άρα δεν έχει περιθώριο να κάνει λάθη».

Όσες κορυφές και αν κατακτήσει, δεν θα ξεχάσει το υπόγειο, με τα έπιπλα που ήταν δωρεές στην εκκλησία, τις διαδοχικές απειλές για εξώσεις, το κυνηγητό για την αποφυγή συλλήψεων, τον αγώνα για τη ζωή του και αυτή των αγαπημένων του, χωρίς να έχει καν το φαγητό ως δεδομένο της καθημερινότητας του ή τα ζεστά ρούχα το χειμώνα. Είχε όμως, την τύχη να βρεθούν στο πλευρό του πραγματικοί άνθρωποι, την τύχη να έχει ένα ασύλληπτο ταλέντο.