Ο Αιμίλιος Χειλάκης έθρεψε την αλαζονεία του και μετά την έφτυσε

Επιβλητικός στην εμφάνιση, πανύψηλος για κοινός θνητός, αλλά παράλληλα γήινος, ο Αιμίλιος Χειλάκης αποτελεί μία οικεία φιγούρα για τους ανθρώπους που είναι μεγαλύτεροι από 35 χρονών. Κατά γενική παραδοχή ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του ο οποίος έγινε γνωστός από την τηλεόραση αλλά έγραψε και εξακολουθεί να γράφει ‘χιλιόμετρα’ στο θέατρο, που είναι και το μεγάλο του μεράκι. Παράλληλα, για να χρησιμοποιήσουμε μία δική του φράση, ο Χειλάκης είναι άνθρωπος που μιλά για την πολιτεία του.

Ας αρχίσουμε όμως από τα καθαρά θεατρικά δρώμενα γιατί ο Αιμίλιος, μαζί με τη σύζυγό του Αθηνά Μαξίμου και άλλους συντελεστές, ανεβάζουν εφέτος την Αντιγόνη, το εμβληματικό και βαθιά πολιτικό δράμα του Σοφοκλή. Κρατήστε εδώ το ‘βαθιά πολιτικό’: “Το αρχαίο δράμα το επιλέγω καθαρά για τον πολιτικό του χαρακτήρα. Δεν το διαλέγω ποτέ για να παίξω τον Αγαμέμνονα ή τον Κρέοντα. Για μένα τα τελευταία 15 χρόνια έχει τελειώσει το θέατρο ‘παίζω το ρόλο’. Ευκαιρία για να μπορέσεις να συνεργαστείς με ανθρώπους είναι τα μεγάλα έργα. Και για να μιλήσεις για την πολιτεία σου ευκαιρία είναι το αρχαίο δράμα. Είναι πολύ πιο δύσκολο να μιλήσεις για την πολιτεία του με τα τωρινά έργα γιατί ακόμη δεν έχουν πάρει την απόσταση που χρειάζεται από το σήμερα. Και ξέρεις κάτι; Κανένα αρχαίο έργο δεν είναι εκτός της συγκυρίας μας”.

Μας έδωσε και περισσότερες λεπτομέρειες για το κριτήριο της επιλογής…Γιατί, όπως ξέρετε, η Αντιγόνη έχει ανέβει χιλιάδες φορές στα θέατρα του κόσμου: “Δεν έχω να σου πω τίποτα παραπάνω για το έργο που επέλεξα. Απλά θα σε κάνω να ακούσεις μία ιστορία που ίσως κάτι σου πει και σου δώσει μία απάντηση. Αν εγώ σου κατευθύνω την απάντηση, θα σου κουνάω το δάχτυλο. Όχι, δεν το θέλω αυτό, δεν με ενδιαφέρει. Διαλέγω όμως, ως καλλιτέχνης που έχει μία αποδοχή, να σας πω μία ιστορία. Κάποιοι λένε ότι ο Αιμίλιος κάτι έχει να μας πει. Κάποιοι άλλοι λένε ότι ο Αιμίλιος, μωρέ, θέλει να παίξει το ρόλο. Οκ! Ελάτε όμως. Έχουμε μέσα στην παράσταση ερωτήσεις για σας. Δεν αναρωτιόμαστε μόνοι μας, ρωτάμε ευθέως. Ο καθένας από εκεί και πέρα θα το πάρει σπίτι του με την παρέα του, θα το επεξεργαστεί και θα συντελεστεί η πράξη της κρίσης. Το θέατρο δεν θέλει γενναίους συντελεστές, γενναίους θεατές θέλει”

Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

Έχει το ελληνικό θέατρο γενναίους θεατές; “Όχι πολλούς. Όχι όσους θα έπρεπε ακόμη. Γιατί εμείς δεν έχουμε περάσει Διαφωτισμό, δεν έχουμε περάσει Αναγέννηση. Η Αναγέννηση και ο Διαφωτισμός, ειδικά στην κεντρική Ευρώπη, έχει δημιουργήσει θεατές που αναλαμβάνουν το ρίσκο της ταυτότητάς τους. Καμιά φορά υπάρχουν και οι πανηγυρτζήδες που έρχονται απλά να πουν ότι είδαν μία παράσταση, ναι. Υπάρχει όμως κόσμος με βαθύτητα και ανάγκη. Αλλά οι περισσότεροι έχουν τη χαρά να πουν ότι θα πάνε να δουν ένα διάσημο ηθοποιό”.

Οι πιο προσεκτικοί στο διαφημιστικό της παράστασης θα παρατηρήσουν ότι το καστ περιορίζεται σε τρεις βασικού ηθοποιούς. Υπάρχει όμως λόγος γι’ αυτό:”Έτσι γινόταν παλιά. Έτσι το έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες. Νομίζεις ότι δεν είχαν τα λεφτά για να το κάνουν διαφορετικά; Όχι. Οι τρεις υποκριτές ήταν σ’ ένα θέατρο το οποίο στηριζόταν πάρα πολύ στην πίστη και στο ότι μήνα Μάρτιο, και προς τιμήν του Διονύσου, παιζόταν θέατρο. Λατρευτικός ήταν ο σκοπός του θεάτρου. Κάποιοι άρχισαν να λένε μεγάλες ιστορίες στο λατρευτικό τύπο του θεάτρου. Χρειαζόταν κάποιος που βγαίνει σαν τον παπά, σαν τον ψάλτη και μιλάει. Λέει το λόγο με τον οποίο μιλάμε προς τον Διόνυσο. Τι πετύχαιναν όμως μ’ αυτό; Δεν είχαν ψυχολογισμούς όπως εμείς τους αντιλαμβανόμαστε. Αν παίξω τον Κρέοντα από την αρχή μέχρι το τέλος της παράστασης, θα είμαι ‘καρφωμένος’ στο τι πρέπει να κάνει ο Κρέοντας. Προσεγγίζω το ρόλο όχι στη σημαντικότητά του αλλά στη δική μου σημαντικότητα. Μικραίνει το πράγμα. Ευτυχώς ο Κρέοντας είναι πολύ μεγαλύτερος από τον οποιονδήποτε Χειλάκη.

Όταν όμως ο Χειλάκης θα παίξει τον Κρέοντα και την Ευριδίκη, έχει να πει τα λόγια τους που έχουν θέση στην ιστορία για να πάει παρακάτω αυτό που ακούει ο θεατής. Δεν είμαστε λοιπόν πια ‘ψυχολογικοί’ στους ρόλους όπως είναι ο Στανισλάφσκι και άλλες υπέροχες σχολές που όμως έχουν μείνει λίγο πίσω. Το σημαντικότερο είναι να ειπωθεί η ιστορία. Γιατί η Μαξίμου θα πει τα λόγια της Αντιγόνης και του Τειρεσία. Ο Σαράντης θα πει τα λόγια της Ισμήνης, τα λόγια του σκοπού, τα λόγια του Αίμονα και τα λόγια του αγγελιαφόρου στο τέλος. Αυτό το παζλ των λόγων του Σοφοκλή από τους συγκεκριμένους ηθοποιούς μέσω των συγκεκριμένων χαρακτήρων συνθέτει μία ολόκληρη ιστορία”. Εδώ είχαμε απορία: Δεν είναι ψυχοφθόρο για τον ηθοποιό να παίζει παραπάνω από έναν ρόλο σε μία παράσταση;

Όχι, είναι πολύ πιο απελευθερωτικό. Είναι πολύ καλύτερο να έχω να παίξω 10 ρόλους σε μία παράσταση, παρά να έχω να παίξω έναν. Δεν θα κουβαλήσω δέκα ψυχολογίες ενώ αν έχω τον Κρέοντα μόνο, θα κουβαλήσω τη μία και μοναδική ψυχολογία. Και αυτό θα είναι πολύ πιο βαρύ. Θα προσεγγίσω λάθος τα πράγματα, θα πάω εγώ να γίνω πιο σημαντικός από το ρόλο. Κάνοντας όμως δύο η τρεις ρόλους γίνονται πιο σημαντικοί οι ρόλοι από εσένα

Επίσης, η ιδεολογία μου δεν μου επιτρέπει να μην παίξει ο χορός το βασικότερο μέρος της τραγωδίας, είναι αυτός που λέει στους θεατές τι έχει συμβεί στο μύθο, όπως έκανε πάντα ο χορός. Ο χορός για μένα δεν είναι απλά ένα ευχάριστο διάλειμμα, μουσικό. Είναι αυτός που βάζει τις περισσότερες ερωτήσεις. Τα παιδιά του χορού, τα οποία είναι εξαιρετικές μονάδες, λειτουργούν πραγματικά σαν ένα άτομο. Είναι υπέροχο να βλέπεις μία ομάδα επτά ανθρώπων να σημειώνει γκολ μετά από όλες τις πάσες. Ο χορός μας είναι κάτι σαν την Μπαρτσελόνα, δεν έχει επιθετικό, παίζει 4-6-0!”

Το επιχειρηματικό πνεύμα του θιασάρχη πώς μπορεί να ταιριάξει με την τέχνη της υποκριτικής;

“Θα έκανες αυτήν την ερώτηση στον συγχωρεμένο τον Τεγόπουλο τον εφημεριδά”;

Η δημοσιογραφία δεν είναι τέχνη…

“Μα ενέχει την τέχνη του λόγου..”

Δεν απευθύνεται όμως στις καρδιές των ανθρώπων, απευθύνεται στο μυαλό τους…

“Έχω προλάβει εφημερίδες της δεκαετίας του 70 και του 80 στις οποίες υπήρχαν άρθρα που θα χαρακτήριζες λογοτεχνικά. Η κατάρα των ελληνικών εφημερίδων ήταν ο λαϊκισμός της ‘Αυριανής’. Κοίτα πάντα θα υπάρχει ένα ρυάκι που μπορεί να κατεβάζει νερό και δίπλα να εκβάλλει ένας βόθρος. Πήγαινε λίγο πιο πάνω, πριν συναντηθεί με το βόθρο, να πιεις το νερό σου. Μην ασχοληθείς με το βάθρο, πάντα θα υπάρχει. Είναι αποτέλεσμα των εκκενώσεών μας ο βόθρος. Αλλά όχι και να πιω νερό από εκεί.

Είμαστε όμως ένα κακά παιδευμένο έθνος. Ακόμα ζούμε τα απόνερα του κατασκευασμένου ελληνικού κράτους του 1824. Κάναμε μία επανάσταση και προσπαθήσαμε να ορίσουμε εθνική συνείδηση. Κάποια στιγμή φτάσαμε να λέμε ότι ο αρχαίος Έλληνας ήταν Χριστιανός. Η εθνική ταυτότητα ορίζεται από το πως αντιλαμβάνεσαι τους υπόλοιπους μέσα στον κόσμο και όχι με το να λες αυτός δεν πρέπει να υπάρχει. Η παιδεία μας είναι λίγο επιλεκτική. Προς ένα τόπο και ένα χρόνο. Μαθαίναμε για τους κακούς Τούρκους. Θα έπρεπε να υπάρχει και ένα μάθημα γιατί μας λένε αυτοί κακούς Έλληνες. Τι πιστεύουν αυτοί για μας. Συγκριτική παιδεία δεν υπάρχει. Τελείωσα το Λύκειο παπαγαλίζοντας”.

Η ερώτηση για το πόσο φανερή είναι η επιστροφή του στην τηλεόραση τον ζορίζει λίγο: “Εσύ θα ξανάπαιζες; Η αναγνωρισιμότητα… Μεγάλη κουβέντα. Τότε θα έπρεπε να είναι στη θέση μου και να σκηνοθετούν αρχαίο δράμα γύρω στους 20000 ηθοποιούς που πέρασαν από την τηλεόραση. Η αναγνωρισιμότητα δεν έχει να κάνει με σένα. Το θέμα είναι γιατί σε θυμάται ο άλλος. Σου λέει σε θυμάμαι από εκείνο το σήριαλ. Ρωτάς τι θυμάσαι ακριβώς και δεν μπορεί να σου απαντήσει. Όταν είσαι παρών στις επάλξεις έρχεται και η δημιουργική αναγνωρισιμότητα. Να σε θυμάται ο άλλος σε πέντε παραστάσεις. Να είσαι συνεπής. Να δοκιμάζεις νέα πράγματα.

Δεν θα ξαναέπαιζα λοιπόν, όχι. Δεν είναι χώρος πια για μυθοπλασία η τηλεόραση. Κάποτε λέγαμε ιστορίες. Τώρα; Γυρίζονται τα επεισόδια σε μία ημέρα. Στο παρελθόν κάναμε 6 και 7 ημέρες. Δεν προλαβαίνεις καν να μάθεις τα λόγια σου. Προχειροδουλειές. Αν μου πουν όμως ότι υπάρχει ένα σήριαλ στο οποίο θα γυρνούσαμε ένα επεισόδια ανά επτά ημέρες με αυτούς τους ηθοποιούς, θα έλεγα ναι, πάμε. Είμαι απόλυτος γιατί δεν πρόκειται να γίνει ποτέ”.

Έχω θρέψει την αλαζονεία μου

Η κουβέντα, αργά αλλά σταθερά, θα μπει σε πιο προσωπικά και ίσως πιο…φιλοσοφικά μονοπάτια. Αρχής γενομένης με την ερώτηση για το ποιες είναι οι Αντιγόνες της δικής μας εποχής: “Ξέρεις ποιες είναι οι πιο χαρακτηριστικές Αντιγόνες σήμερα και δεν το ξέρουν; Ο Πούτιν και ο Τραμπ! Γιατί πάνε να ελέγξουν κάτι που ουσιαστικά δεν ελέγχεται. Δεν μπορείς να βάλεις τον απόλυτο έλεγχο πάνω στα πράγματα. Ο Σοφοκλής μέσα στο έργο μιλάει για τη μοίρα. Εμείς όμως αντιλαμβανόμαστε ότι ο κόσμος έχει μέρη του τυχαίου, πολλά μέρη του τυχαίου μέσα του. Αν εσύ πας μονοδιάστατα να ορίσεις κάτι, είσαι μία Αντιγόνη. Η, ίσως και Κρέοντας, γιατί αυτοί οι δύο είναι οι όψεις του ίδιου νομίσματος. Προσπαθούν να ορίσουν ακριβώς ένα πράγμα και πηγαίνουν στον τοίχο με χίλια! Το μαγικό σ’ αυτούς τους ήρωες είναι ότι ξέρουν ότι πάνε στο θάνατο. Συνεχίζουν όμως να το κάνουν. Οι Τραμπ και οι Πούτιν αυτού του κόσμου νομίζουν ότι θα σπάσει ο τοίχος.

Στην καθημερινότητα δεν υπάρχουν Αντιγόνες, υπάρχουν πολλοί χοροί. Οι άνθρωποι που διαρκώς υπενθυμίζουν στους ηγέτες τους ότι τα πράγματα μπορεί να είναι αλλιώς. Αλλά καμία τραγωδία δεν ονομάστηκε χορός. Ξέρεις που θα δεις χορούς αρχαίας τραγωδίας; Αν κοιτάξεις μία στάση λεωφορείου και περιμένουν είκοσι άνθρωποι. Έχουν ένα κοινό στόχο, κοιτούν όλοι μπροστά, κάθε ένας έχει διαφορετική ιδιότητα, διαφορετικό φύλο αλλά θέλουν να πάρουν το λεωφορείο να πάνε στη δουλειά τους. Αυτό είναι χορός αρχαίας τραγωδίας. Αν το αναλύσεις, αντιλαμβάνεσαι την τραγικότητα της εποχής μας. Όλοι πηγαίνουν για να δουλέψουν.

Πάμε πολλές φορές να τα μικρύνουμε τα πράγματα και να πούμε ‘Αντιγόνη ή Κρέοντας’. Μα είσαι όλο το έργο της Αντιγόνης. Είσαι ένας άνθρωπος ο οποίος είσαι μέρος του τυχαίου. Στην ερώτηση ‘ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε’ είναι υπέροχη η απάντηση που έχει δώσει ο Αρκάς. Είσαι, λοιπόν, μέρος του ενός δισεκατομμυριοστού ενός γαλαξία που ο γαλαξίας είναι το εν τετράκις δισεκατομμυριοστό των υπόλοιπων γαλαξιών. Είμαστε με λίγα λόγια μέρη του τυχαίου. Η τυχαιότητα είναι το βασικό. Εγώ αυτό ονομάζω θείο, αν με ρωτήσεις για κάποια ανώτερη δύναμη. Το θείο δεν είναι παρεμβατικό. Αν, λοιπόν, υπάρχει κάτι που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε και δεν μπορούμε να ελέγξουμε, είναι το τυχαίο. Η τυχαιότητα δεν έχει σχέδιο, αλλά υπάρχει. Απλά επειδή είμαστε άνθρωποι λέμε ότι το τυχαίο δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς σχέδιο. Μα τότε δεν θα ήταν τυχαίο. Εμείς θέλουμε να βάλουμε σχέδιο. Αν αναλάβεις την τυχαιότητα ως άνθρωπος θα καταλάβεις για ποιο λόγο δεν πρέπει να νοσταλγείς το παρελθόν ούτε να πρεσβεύεις στο μέλλον”.

Εσύ, Αιμίλιε Χειλάκη, δεν νοστάλγησες ποτέ το παρελθόν σου και, τέλος πάντων, αυτό είναι κακό; “Όχι, αλλά πρέπει να ξέρει κανείς τι νοσταλγείς. Με τον εαυτό σου στα 19 και τώρα, αν μιλούσατε εσείς οι δύο ποτέ, θα τα βρίσκατε; Τι νοσταλγείς εσύ από αυτόν;” Θα σου έλεγα ότι νοσταλγώ τη νεανική μου φύση…

“Μα μπορείς να την έχεις και τώρα! Είσαι νεότερος από μένα, άρα έχεις μία νεανική φύση έναντι σε κάτι, σε κάποιον. Πάντα να μιλάμε ως προς κάτι. Αν θέλω να γίνω καλός ηθοποιός, ή, τέλος πάντων, καλύτερος, πάντα ως προς το είδωλό μου ή μ’ αυτό που έχω θαυμάσει. Κάποιοι λένε εγώ θέλω να είμαι ο καλύτερος ηθοποιός του κινηματογράφου. Δηλαδή; Να βγάζεις λεφτά; Να κάνεις καριέρα στο Χόλιγουντ; Τι εννοείς καλύτερος; Η, απλά, θέλεις να παίξεις καλύτερα από τον Μέριλ Στριπ αν την ορίσουμε ως την κορυφαία ηθοποιό του αιώνα μας; Όρισε τι είναι το σημαντικό για σένα, θρέψε την αλαζονεία και τη ματαιοδοξία σου και μετά αφού τα κάνεις όλα αυτά, απλά παίξε”.

Και μιλώντας επί προσωπικού για τη… θρέψη της αλαζονείας μας πληροφορεί ότι “βέβαια την έχω θρέψει! Μιλάς σε άνθρωπο που είναι 48 χρονών και εφέτος κλείνει 30 χρόνια στη δουλειά. Τα πρώτα 10 χρόνια θρέφεται η αλαζονεία, τότε γίνονται οι ωσμώσεις.

Μα πρέπει να ‘φουσκώσεις’. Αν δεν ‘φουσκώσεις’ τότε, τι διάολο; Η αλαζονεία είναι στη φύση του ανθρώπου. Το θέμα είναι πως την διαχειρίζεσαι εσύ, πώς θα μπορέσεις να ζήσεις μ’ αυτήν. Κάποια στιγμή μαζεύεσαι

Εσύ μαζεύτηκες Αιμίλιε Χειλάκη; “Πάντα το κάνω όταν συμπεριφέρομαι αλαζονικά. Το κακό δεν είναι να πεις είμαι καλύτερος από αυτόν. Το θέμα είναι να μπορείς να το αποδείξεις και να το υποστηρίξεις. Αλαζονικό είναι να βγεις και να πεις είμαι καλύτερος από σένα και να μην μου αποδείξεις ποτέ. Και να φύγεις. Μα αποδείξτε το. Και αν είστε καλύτεροι από μας, να παίξουμε μαζί. Όλα αυτά που θεωρούμε ως αρνητικά χαρακτηριστικά, πρέπει να τα έχει ο άνθρωπος αλλά μέσα στην κρίση του. Μέσα στη στιγμή που μπορεί να καταλάβει τι μπορεί να τα κάνει. Πρέπει, ορισμένες φορές, να είσαι αλαζονικός με κάποιον ασεβή”.

Δεν αντέχω πια τους γαυροπασόκους

Έχει έρθει η ώρα πλέον να μιλήσουμε για πολιτική. Χωρίς φόβο, με πολύ πάθος και δίχως μαλλιά στη γλώσσα: “Δεν μπορείς να μιλάς για Ελλάδα. Όχι επειδή είμαστε σκλαβωμένοι αλλά γιατί είμαστε μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου συστήματος. Δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόβλημα της Ελλάδας όταν είναι μέρος ενός τεράστιου προβλήματος το οποίο λέγεται διοίκηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα στις αγορές που είναι η Ασία, η Ρωσία, η Αμερική. Το δικό μας πρόβλημα απλά φάνηκε. Φαίνεται στην Ιταλία, ίσως να φανεί και στην Ισπανία. Ο Σάντσεθ δεν θα μπορέσει να βρει τις εναλλακτικές που χρειάζεται και θα κινηθεί ως Τσίπρας”.

Άρωμα συμβιβασμού μυρίζει στην ατμόσφαιρα: “Ακριβώς, συμβιβασμός. Έλεγα κάποια στιγμή ότι ο μόνος τρόπος για να κυβερνηθεί αυτή τη στιγμή η Ελλάδα για να ξαναφέρουμε τη δυνατότητα κοινωνικού κράτους είναι μία κεντροδεξιά κυβέρνηση. Όχι ακροδεξιά όπως αυτή που θέλει να στήσει ο Μητσοτάκης με όλα τα στελέχη που έχει μαζέψει δίπλα του. Γι’ αυτό δεν θα μπορέσει να βγει ποτέ ο Μητσοτάκης. Το πιστεύω. Το ακροδεξιό στοιχείο που κουβαλάει αυτό το κόμμα μέσα του με Γεωργιάδη και Βορίδη αποτρέπει πολλούς κεντρώους να πάνε και να ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία. Ο Τσίπρας έχει κινηθεί κεντροδεξιά, όσο και αν προσπαθεί να μας πει ότι υπάρχει αριστερή πρόθεση. Μα δεν έχουμε το κοινωνικό κράτος που θα έπρεπε. Γιατί δεν τον άφησαν; Δεν έχει σημασία. Αυτή τη στιγμή δεν το έχουμε”.

Πολιτική χωρίς ντιλ δεν μπορεί να υπάρξει; “Όχι βέβαια! Μπορούμε όμως εκεί μέσα εμείς να ορίσουμε κοινωνικό κράτος; Τι είναι το κοινωνικό κράτος; Να μην πληρώνεις 5 ευρώ για την είσοδο στο νοσοκομείο. Και δεν είναι το ποσό, είναι ότι λες από μέσα σου ότι πληρώνω για την υγεία μου. Το πιο απλό των πραγμάτων, δωρεάν υγεία. Οι Αμερικανοί δεν έχουν δωρεάν υγεία και παιδεία, δεν έχουν κοινωνικό κράτος. Αυτό θέλουμε να κάνουμε; Κοινωνικό κράτος είναι η υπηρεσία του κράτους προς τον πολίτη. Νομίζω ότι έχουμε φτάσει σ’ έναν νεοφεουδαρχικό τύπο διακυβέρνησης, απλά το φέουδο είναι λίγο πιο ψηφιακό στις ημέρες μας δεν έχει να κάνει τόσο πολύ με κτήματα”.

Τον γυρίσαμε τρία χρόνια πίσω. Το ‘όχι’ τελικά στο δημοψήφισμα υπερίσχυσε γιατί υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που δεν είχαν τίποτα να χάσουν; Η λόγω της μιντιακής προπαγάνδας;

“Βέβαια το δεύτερο. Ήταν αλητεία! Του ΣΚΑΪ και του Mega. Πόσο γελοία θεέ μου! Ήταν στρατευμένη αστειότητα. Και να μην ήξερα τι θα ψηφίσω, δεν θα ψήφιζα ναι. Έβλεπα τους Πρετεντέρηδες αυτού του κόσμου να μαδάνε την τελευταία τρίχα του κορμιού τους για να μείνουν εκεί που ήταν. Αποδείχθηκε ότι όλοι αυτοί, σαν γαυροπασόκοι που ήταν, ήθελαν για πάντα τα προνόμιά τους. Είναι ο Έλληνας που δεν πρέπει να υπάρχει πια. Αυτός που έλεγε ότι ‘εγώ θα είμαι πάντα πρωταθλητής και πάντα κυβέρνηση’. Ο γαυροπασόκος μπορεί να είναι Παναθηναϊκός και να ψηφίζει Νέα Δημοκρατία. Πρόκειται για νοοτροπία. Ο γαυροπασοκισμός λοιπόν ηττήθηκε κατά κράτος στο δημοψήφισμα. Στις εποχές των αναταράξεων τα άκρα δεν αναδύονται, απλά μένουν στη θέση τους. Εγώ δεν θεωρώ ότι ο Έλληνας είναι φασίστας. Θεωρώ ότι είναι συντηρητικός”.

Μπάστα, ξανά, εδώ: Και πως προκύπτει τότε το 7% της Χρυσής Αυγής; “Υπάρχει μέσα σ’ αυτό το ποσοστό ένα μέρος ανθρώπων που θεωρούν σωστό τον εθνικισμό, τον εθνικοσοσιαλισμό μάλλον καλύτερα. Να μιλήσουμε με θεωρίες. Αν διαβάσεις τη θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού, θα καταλάβεις ότι είναι μία απάντηση στη θεωρία του παγκόσμιου σοσιαλισμού. Οι πρακτικές πολλές φορές για να εδραιωθούν τα πράγματα δεν διαφέρουν. Σωστά λέει ο Χρυσαυγίτης ‘άντε ρε απόγονε του Στάλιν’. Ο Στάλιν ένας εθνικοσοσιαλιστής ήταν ουσιαστικά, δεν ήταν διεθνιστής. Ο Τσόρτσιλ εθνικιστικά κινήθηκε απέναντι σ’ όλο αυτό αλλά θα μου πεις ότι ήταν περίοδος πολέμου. Ο Έλληνας που ψηφίζει Χρυσή Αυγή δεν καταλαβαίνει για ποιες δολοφονικές πρακτικές μιλάμε”.

Δεν πρόκειται πάντως περί δικαιολόγησης, όπως διευκρινίζει: “Ο μέσος Χρυσαυγίτης δεν έχει καμία ιδεολογία. Θα σου πουν  ότι δεν το κάνει κανείς, ότι κανείς δεν κινείται βάσει ιδεολογίας. Ωραία, τέρμα οι ιδεολογίες λοιπόν. Να τα βάλουμε κάτω τα πράγματα; Από σένα, Χρυσαυγίτη, κινδυνεύω. Δεν κινδυνεύω από αυτόν που μπορώ να διαφωνήσω πολιτικά μαζί του και να μαλώσουμε. Έχω κολλητούς φιλελεύθερους. Δεν θα πεθάνει κανείς από τους δυο μας, αν διαφωνήσουμε. Το πολύ-πολύ να μην πιούμε το ποτό μας. Αλλά μαχαίρια δεν θα βγάλουμε. Εδώ υπάρχει πρόβλημα. Και ξέρεις τι; Λέμε για το δεξιό και το αριστερό άκρο. Το αριστερό άκρο, που έχει πολλή βία, έχει να κάνει με την εναντίωση σε κάποια μορφή εξουσίας. Το δεξιό άκρο εναντιώνεται στον άνθρωπο. Στο διαφορετικό. Είναι στα άκρα αλλά από την ίδια αφετηρία δεν ξεκινάνε. Γι’ αυτό και στη συνείδηση του κόσμου η 17Ν κάτι ήξερε. Δεδικαίωται η 17Ν στα μάτια του κόσμου. Όχι στα θύματα φυσικά. Ο κόσμος νόμιζε ότι αυτοί οι άνθρωποι κάτι ήξεραν, αλλά αποδείχθηκαν ότι δεν ήξεραν τίποτα. Για την αριστερή βία πιστεύουμε ότι με κάποιο τρόπο μας προστατεύει από το κακό της εξουσίας. Φαιδρό και λάθος. Αλλά μπορώ να δω το διαχωρισμό. Ίσως όμως μεγάλωσα πια και δεν πιστεύω στη βία γενικά.

Υπάρχει ένα μεγάλο παράδειγμα. Σκότωσαν τον Φύσσα, μετά σκότωσαν δύο Χρυσαυγίτες. Χάρηκε κάποιος; Υπάρχει κάποιος που πανηγύρισε που βρέθηκε ο δράστης για να πυροβολήσει στο κεφάλι δύο θύματα; Η εν ψυχρώ δολοφονία είναι πρόβλημα. Έχω παρεξηγηθεί για κάποια πράγματα. Μου λένε ‘πιστεύεις στον προπηλακισμό;’ ‘Όχι’ λέω ‘δεν πιστεύω στον προπηλακισμό, πιστεύω στην αλλαγή της μάσκας’. Είναι κάτι πολύ σοβαροί τύποι που αν τους γιαουρτώσεις, τους χαλάς τη σοβαρότητα. Εγώ, τέλος πάντων, προτιμώ να τους χλευάζω από σκηνής”. Αυτό ακούστηκε ενδιαφέρον αν μην τι άλλο:

Έχουν έρθει πολλές φορές πολιτικοί στο θέατρο και την ώρα που παίζω το ρόλο τούς κοιτάω. Παγώνουν. Κοκομπλόκο! Έρχονται και στα καμαρίνια κάποιοι. Έχω βρει ένα μότο για να το λέω και να περνάω καλά. Ότι εγώ είμαι πιο σοβαρός πολιτικός επί σκηνής από εσάς τους ηθοποιούς στη Βουλή. Γελάνε στο πλαίσιο της κοσμιότητας αλλά το καταλαβαίνουν πάρα πολύ καλά. Χάριν αστειότητας το λέω βέβαια. Αν το πίστευα το παραπάνω, θα ήμουν ο Άδωνις του ελληνικού θεάτρου

Το…γηπεδικό κομμάτι της ζωής του ο ένθερμος Παναθηναϊκός Χειλάκης το φυλάει ως κόρη οφθαλμού. Και έχει συγκεκριμένους λόγους γι’ αυτό:  “Στο γήπεδο εγώ επικοινωνώ με τον 15χρονο. Και ο 15χρονος δεν έχει νόρμες διαλεκτικής. Εγώ μπορώ να μπω σε μία θεματική και να αρχίσουμε να συζητάμε για κάτι. Ο 15χρονος δεν έχει καμία. Έχει μόνο αδρεναλίνη και τεστοστερόνη”.

Πώς θα κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη Αιμίλιε; “Έχω πολύ μεγάλη ανάγκη σαν επαγγελματίας οι άνθρωποι που επισκέπτονται το επάγγελμά μου να συνειδητοποιήσουν ότι είναι μέρος κάτι πολύ μεγαλύτερου από τους ίδιους και από μας. Πάμε να επικοινωνήσουμε με κάτι που έχει γραφτεί πριν από πάρα πολλά χρόνια και το οποίο, δυστυχώς, ακόμη μας αφορά. Λέω δυστυχώς γιατί όταν το 442 πχ ο Σοφοκλής έλεγε ‘πολλά τα δεινά και ουδέν ανθρώπου δεινότερον πέλει’ (Πολλά είναι τα φοβερά, αλλά τίποτα δεν υπάρχει πιο φοβερό απ’ τον άνθρωπο) μετά από 2500 χρόνια ακριβώς το ίδιο μπορούμε να πούμε. Μου λένε καμιά φορά υπάρχει εκπαιδευμένο προσωπικό στην Ελλάδα στο επάγγελμά σου, εκπαιδευμένοι σκηνοθέτες κτλ;  Λέω ναι. Αυτό που δεν έχουμε είναι παιδευμένο κοινό.”

Και το τέλος της δικής σου σταδιοδρομίας; “Άκου. Υπάρχει ένας άνθρωπος που θαυμάζω, ο Γιάννης ο Βογιατζής. Τον ξέρουμε από τις παλιές ελληνικές ταινίες. Με τον Γιάννη πριν από δύο χρόνια παίζαμε μαζί στη ‘Λυσιστράτη’ στην Επίδαυρο. Ήταν τότε 90 ετών. Πόσο θα ήθελα, αν φτάσω ποτέ στην ηλικία του, να έχω τη χαρά του Γιάννη όταν ανέβαινε στη σκηνή! Τι ωραίο που ήταν. Ο Γιάννης ήταν ευτυχισμένος. Μας κοιτούσε και χαιρόταν. Ελιξίριο είναι η τέχνη μας!”