Χωρίς τον Αλεχάντρο Χοδορόφσκι δεν θα είχες “Breaking Bad”

Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι να δεις το “Jodorowsky’s Dune”. Είναι ένα ντοκιμαντέρ για την καλύτερη ταινία του κόσμου, το “Dune”. Κάτι σαν το “Chinese Democracy” των Guns ‘n’ Roses του Axl Rose. Μια τεράστια προκαταβολή, πολύ μεγάλες φιλοδοξίες, ακόμα περισσότερες προσδοκίες και μία τουλάχιστον δεκαετία από ανέκδοτα. Με τη διαφορά ότι το “Chinese Democracy” τελικά κυκλοφόρησε με αρκετά καλές κριτικές ενώ το “Dune” δεν γυρίστηκε ποτέ από τον Χοδορόφσκι.

Και είναι μεγάλο κρίμα που η ταινία των ονείρων του σκηνοθέτη-συγγραφέα-κομιξά-μίμου-θεατράνρωπου-σουρεαλιστή-διανοητή Αλεχάνδρο Χοδορόφσκι έμεινε ένα όνειρο. Θα ήταν ένα απίστευτο τρία στα τρία μετά το “El Topo” και το “The Holy Mountain”, δύο από τις ταινίες που παρά την περιορισμένη προβολή τους -κυκλοφόρησαν με ευρεία διανομή καμιά τριανταριά χρόνια μετά- σφράγισαν τα ψυχελικά 70s και την εποχή που το LSD ήταν μια τις ελπίδες της ανθρωπότητας για να ξεπεράσει τα όρια της.

Ακόμα θυμάμαι την ημέρα που είδα το “The Holy Mountain” με έναν κολλητό σε μια φοιτητική προβολή στο Ρέθυμνο. Ένας ληστής που μοιάζει με το Χριστό πάει σε μια πόλη για να ψειρίσει τους τουρίστες. Στην πορεία γίνεται φίλος με έναν νάνο που του λείπουν τα χέρια. Στη διαδρομή μαλώνει με έναν ιερωμένο που τον κατηγορεί για την αυταρέσκεια του. Ο πιστολάς του τρώει το πρόσωπο. Εκεί μαζεύεται ένα πλήθος και ο ληστής ανεβαίνει σε έναν πύργο όπου βρίσκει έναν αλχημιστή. Κάνει την ανάγκη του σε ένα δοχείο (η σκηνή έχει πάσα λεπτομέρεια) και ο αλχημιστής το μετατρέπει σε χρυσό.

Πόνεσαν τα μυαλά μας τέλος πάντων.

Αλλά που να φανταστούμε ότι το -πρέπει να έχεις κοιμηθεί καλά για να δεις- “The Holy Mountain” θα γινόταν μια δεκαετία μετά η έμπνευση για το “Yeezus Tour” του Kanye West.

Το δε “Dune” ήταν η έμπνευση για το “5th element” του Λικ Μπεσόν με ένα τριάστερο καστ από Γκάρι Όλντμαν, Μπρους Γουίλις και Μίλα Γιόβοβιτς. Δεν είναι μόνο ότι βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φρανκ Χέρμπερτ αλλά τα εικαστικά του ήταν μια πιο-αντιγραφή-δε-γίνεται από τα σκίτσα των σκηνών που είχε φτιάξει ο Χοδορόφσκι για την ταινία

Θέλω να πω, αν δε σταμάτησες ήδη να διαβάζεις, ότi αυτός ο περίεργος τύπος είναι πίσω από μερικά εμβληματικά έργα της ποπ κουλτούρας

Και από την άλλη είναι κρίμα γιατί θα ήταν πολύ ωραίο να βλέπαμε αν η ενασχόληση με την τέχνη είναι πραγματική θεραπεία. Ο πατέρας του Χοδορόφσκι, ένας σταλινικός μέχρι το κόκκαλο παρά το ότι ο Στάλιν ήταν η αιτία του εκτοπισμού του στη Χιλή (μαζί με έναν άγνωστο αριθμό Ρωσοεβραίων) ήταν ένας ιδιαίτερα βίαιος και αυταρχικός χαρακτήρας. Ο Χοδορόφσκι ήταν ο καρπός του βιασμού της μάνας του μετά από αρκετό ξύλο. Η μάνα του δεν του έδειξε ποτέ στοργή γιατί της θύμιζε το βιασμό και η τοπική κοινότητα της Tocopilla του έδειξε το πρόσωπο του αντισημιτισμού και του ρατσισμού.

Δεν απορώ καθόλου, δηλαδή, που ο Χοδορόφσκι δημιούργησε έναν φανταστικό κόσμο στο μυαλό του. Διάβασε και έγραψε ποίηση, σπούδασε ψυχολογία και φιλοσοφία στο Κολέγιο, τα παράτησε για να ασχοληθεί με το θέατρο και τη μίμηση.

Έκανε και ένα φεγγάρι τον κλόουν. Ιδέες και εμπειρίες που στη συνέχεια συνδυάστηκαν και γέννησαν την ψυχομαγεία (ας πούμε η απόδραση σε έναν μαγικό κόσμο) και την ψυχογενεαλογία (η επίδραση που έχουν τα γεγονοντα που συνέβησαν μερικές γενιές πιο πριν στον ψυχισμό μας).

Είπαμε, είναι γκουρού ο άνθρωπος.

Δε θεωρώ επίσης καθόλου δίκαιο να λέγεται ό,τι ο Χοδορόφσκι είναι μόνο σουρεαλιστική θεωρία. Στο Παρίσι που ουσιαστικά άρχισε η καριέρα του,ο Χοδορόφσκι δούλεψε στο θίασο του Μαρσέλ Μαρσώ και τον ακολούθησε σε παγκόσμια περιοδεία. Είχε και δημιουργικό ρόλο γράφοντας ρουτίνες για τις παραστάσεις.

Αλλά ρε φίλε πιο σημαντικό είναι ότι ο Χοδορόφσκι είχε πολύ σημαντικές ιδέες για την τέχνη. Έβγαινε από τα ρούχα του με τη σταθερότητα των χαρακτήρων στα διάφορα έργα, ήθελε να αλλάζουν όπως αλλάζουν οι άνθρωποι στη ζωή τους.

Θέλω να πω μπορεί να φανταστείς έναν Walter White τον ίδιο από την αρχή του Breaking Bad μέχρι το τέλος. Δεν είναι τέλειο που στο τέλος ο βαρόνος της μεθαμφεταμίνης δεν έχει καμία σχέση με τον τίμιο καθηγητή χημείας;

Και συμφωνώ με αυτό που δήλωνε τότε για το “El Topo” ο Χοδορόφσκι: αν είσαι σπουδαίος τότε η ταινία (του πιστολά που στο δρόμο της πνευματικής αναζήτησης σφάζει, κάνει, δείχνει, σκοτώνεται και τελικά ανασταίνεται για να ζήσει σε μία κοινότητα από παραμορφωμένους ανθρώπους) είναι πράγματι σπουδαία. Ένα χάπι LSD από σέλιλοϊντ. Που τρίπαρε τόσο πολύ τον  Τζον Λένον ώστε να πείσει τον πρόεδρο της εταιρείας των Beatles να χρηματοδοτήσει το “The Holy Mountain” με ένα εκατομμύριο δολάρια.

Μια παρένθεση εδώ. Αυτή η συνεργασία δεν τελείωσε πολύ καλά γιατί ο πρόεδρος Αλεν Κλάιν απαίτησε από το Χοδορόφσκι να κάνει μια νέα ταινία πάνω στο “Story of O.” της Pauline Reage με θέμα το γυναικείο μαζοχισμό. Καθόλου τυχαία μια γνωστή σειρά fetish porn είναι το “The Training of O.”

Ο Χοδορόφσκι αρνήθηκε με αποτέλεσμα ο Κλάιν που είχε τα δικαιώματα του “El Topo” και του “The Holy Mountain” να εμποδίσει την προβολή για περισσότερο από 30 χρόνια.

Το λέω μόνο γιατί ο λόγος που αρνήθηκε ο Χοδορόφσκι είναι ότι πρόσφατα είχε μυηθεί στις αξίες του φεμινιστικού κινήματος. Δεν έκανε τίποτα για το χρήμα.

Κάτι που αποδεικνύεται και από τα κωμικοτραγικά που έγιναν στα γυρίσματα του “Dune”. Ο Σαλβαδόρ Νταλί ζήτησε 100 χιλιάδες δολάρια την ώρα για να παίξει έναν ρόλο. Δύο εκατομμύρια δολάρια έκαναν φτερά σε λίγες μέρες. Το σενάριο του Χοδορόφσκι αντιστοιχούσε 14 ώρες καθαρής ταινία. Αυτό το λεύκωμα με τα σκίτσα ήταν στο μέγεθος τηλεφωνικού καταλόγου. Τελικά οι παραγωγοί απηύδησαν και γείωσαν το project.

Γι’ αυτό, επιμένω. Υπάρχουν πολύ λόγοι για να δεις το “Hodorowsky’s Dune”.