O B.D. Foxmoor μετανιώνει που δεν έπαιξε ξύλο με κάποιους

Δεν είναι εύκολο να συνειδητοποιείς πως ένα συγκρότημα με το οποίο έχεις συνδέσει τα παιδικά σου χρόνια αποφάσισε να βάλει τέλος στην πορεία του. Κάπως έτσι καταλαβαίνεις πως τα χρόνια περνάνε, πως μαζί με τους αγαπημένους σου στίχους, τις αγαπημένες σου μελωδίες, έχεις πια μεγαλώσει κι εσύ.

Μην ξεγελιέσαι, δεν υπήρξα ποτέ κανένας φανατικός ακροατής των Active Member. Μεγάλωσα όμως μέσα στα χρόνια της μεγάλης “ακμής” του χιπ χοπ και του low bap και οι “Μύθοι του Βάλτου” δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τη δισκοθήκη μου.

Μαζί με τους φίλους μου τραγουδούσαμε κομμάτια όπως τη “Μελωδία της Παρακμής” αλλά και τα “Άκου Μάνα” και τον Γιάννη τον Αδιάφορο, τους στίχους των οποίων θυμάμαι ακόμα, έστω κι αν έχω χρόνια να τα ακούσω.

Με όλα αυτά στο μυαλό μου, παρακολούθησα την τελευταία συνέντευξη τύπου των Active Member, εκεί όπου ο B.D. Foxmoor και η Sadahzinia, δηλάδη ο Μιχάλης και η Γιολάντα, προσπάθησαν συγκινημένοι να εξηγήσουν τους λόγους αυτού του τέλους και να εκφράσουν τα συναισθήματα που τους προκαλεί αυτή η απόφαση.

Λίγη ώρα μετά το τέλος της συνέντευξης Τύπου, με τα συναισθήματα να είναι ακόμα έντονα και το βλέμμα του Μιχάλη φορτισμένο, τον συνάντησα στο δισκάδικό του στο Κουκάκι και μου μίλησε για όλα. Για το τέλος, τα νέα ξεκινήματα, για αυτά που μετάνιωσε και για αυτά που κρατάει.

Το τέλος και η νέα αρχή

Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

Σε μια συμβατική συνέντευξη, συνήθως πιάνεις το νήμα από την αρχή και το ξετυλίγεις σιγά σιγά μέχρι να φτάσεις στο σήμερα. Όχι σε αυτή τη συνέντευξη όμως. Έπρεπε να ξεκινήσω από το τέλος και να ζητήσω για ακόμη μια φορά μερικές εξηγήσεις. Γιατί τώρα και βασικά, γιατί, σκέτο.

“Η ανάγκη για το τέλος προέκυψε από τους πρώτους μήνες του 2015. Τους λόγους που με οδήγησαν σε αυτή την απόφαση όμως δεν μπορώ ούτε στον ίδιο μου τον εαυτό να τους πω ακόμα καθαρά. Δεν έχω βρει το χρόνο να κάτσω να τους αναλύσω για να μπορώ να τους μεταφέρω. Είναι ένα παζλ από πράγματα, ένας συνδυασμός. Αν αναφερθώ σε ένα από τα κομμάτια αυτά συγκεκριμένα, θα αδικήσω πολλά από τα υπόλοιπα”.

Αισθάνεται όμως σίγουρος ότι έχει πάρει τη σωστή απόφαση, έστω κι αν δεν μπορεί να την εξηγήσει ακόμα; “100% σίγουρος δεν είμαι, όχι. Έτσι κι αλλιώς με τόσο μεγάλο ποσοστό βεβαιότητας δεν παίζω με τίποτα στη ζωή μου. Έχω βέβαια την αίσθηση ότι κάνω το σωστό αλλά δεν είμαι και 100% βέβαιος. Θα δείξει”, μου εξηγεί και με έναν παράξενο τρόπο, παρά το γεγονός ότι εκφράζει μια αβεβαιότητα, η φωνή και το ύφος του βγάζουν μια σιγουριά.

Η Γιολάντα, η Sadahzinia στους Active Member και σύζυγος του Μιχάλη στη ζωή, πώς δέχτηκε αυτή την απόφαση; Άλλωστε, αν και δεν ήταν πάντα επίσημο μέλος του συγκροτήματος, βρισκόταν εκεί από την αρχή, από τα πρώτα βήματα. “Όταν της το είπα με ρωτούσε γιατί, διαφωνούσε. Δεν ήταν εύκολο να της εξηγήσω τους λόγους, δεν είναι εύκολο να εξηγήσεις απλά μια αίσθηση που έχεις. Στο τέλος όμως εμπιστεύτηκε την αίσθησή μου και το δέχτηκε. Μακάρι να μην την πήρα στο λαιμό μου”.

Για ακόμη μια φορά παραδέχεται πως δεν είναι σίγουρος για την απόφαση αυτή. Αν στην πορεία το μετανιώσει, υπάρχει περίπτωση να τους δούμε ξανά μαζί; Μήπως πέσουν κι οι Active Member τελικά θύμα της επιδημίας των τελευταίων συναυλιών που τελικά δεν ήταν τελευταίες;  “Όχι, η απόφαση δεν αλλάζει, δεν παίζουνε με αυτά. Με τα πράγματα που θεωρώ σοβαρά δεν επιτρέπεται αυτό. Έτσι κι αλλιώς, σε ένα χρόνο από σήμερα θα είναι δρομολογημένα άλλα πράγματα και θα πρέπει να μείνουμε σε αυτά”. Του ζητάω να μου αναλύσει λίγο τα μελλοντικά αυτά σχέδια. 

«Εκτός από το δίσκο το δικό μου και της Γιολάντας, γίνεται και μια ταινία για την οποία έχω γράψει μουσική, με σκηνοθέτη και ομάδα παραγωγής από το εξωτερικό. Είναι μια επαγγελματική προσπάθεια δηλαδή. Υπάρχει ακόμα το πρότζεκτ ‘Alivas’ στο οποίο βρίσκομαι με πολλούς ακόμα μουσικούς. Είναι αρκετά πειραματικό, με ‘μπλιμπλίκια’ και live όργανα. Υπάρχει και το Low Bap Foundation το οποίο θα έχει πλέον δράση και εκτός μουσικής, εκτός καλλιτεχνικής ζωής γενικότερα, σε κοινωνικό επίπεδο. Για τον επόμενο χρόνο αυτά είναι τα πλάνα μου, αυτά που έχουμε στο desktop”.

“Μετάνιωσα που δεν έπαιξα μάπες”

Στην συνέντευξη Τύπου, ο B.D. Foxmoor έκανε λόγο για αρκετά πράγματα που τον πίκραναν κατά τη διάρκεια της πορείας των Active Member, χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος. Προσπαθώ να εκμαιεύσω κάτι περισσότερο.

“Προτιμώ να μιλήσω για την πίκρα μου μετά τη συναυλία, δεν θέλω να γεμίσω κανέναν με τύψεις γιατί βλέπω ότι η διάθεση είναι διαφορετική, μην τους έχω πικραμένους εκεί. Δεν είναι ανάγκη να με έχουν πικράνει άλλοι άλλωστε, μπορεί να έχουμε πικραθεί κι από μας τους ίδιους. Αν πω κάτι τώρα όμως θα είναι πολύ βιαστικό, είναι αυτός ο συνδυασμός που σου είπα και πριν, δεν θέλω να μιλήσω για κάτι συγκεκριμένο. Δεν το αποφεύγω δηλαδή, μην νομίζεις. Θα τα πω όταν πρέπει κι όταν είμαι σίγουρος”.

Πέρα από πίκρες, έπειτα από 23 χρόνια ζωής του συγκροτήματος, ο Μιχάλης για ποια πράγματα έχει μετανιώσει; “Έχω μετανιώσει και πραγματικά και μεταφορικά που δεν έπαιξα μάπες με κάποιους. Δυστυχώς κάποια πράγματα σε αυτή τη χώρα γίνονται μόνο έτσι”, ξεσπά και αμέσως το μυαλό μου πάει στις γνωστές κόντρες του παρελθόντος. Πριν προλάβω όμως να βγάλω συμπεράσματα, σπεύδει να εξηγήσει. “Όχι όχι, δεν μιλάω γι’αυτό, μιλάω για άλλα πολύ μεγαλύτερα και πιο επικίνδυνα πράγματα. Πολύ πιο σπουδαία από κάποιες εσωτερικές παρεξηγήσεις. Αυτά συμβαίνουν παντού, δεν έχει καμία σημασία αν 2-3 άνθρωποι μαλώσανε, αυτά είναι μαλακίες. Εννοώ ότι θα έπρεπε να έχουμε παίξει περισσότερα χαστούκια με το σύστημα, με το καλλιτεχνικό σινάφι και τις διαδικασίες του, με κάποιες κοινωνικές ομάδες”. 

“Έχω μετανιώσει που επέμενα πολύ στις εμμονές μου, για τη βιάση που έδειξα. Για τη δαιμονοποίηση των χορηγών. Είναι καλό να μπορείς να αναγνωρίζεις τις μαλακίες που έχεις κάνει στο διάβα σου και να μπορείς να τις μαζεύεις”, παραδέχεται, όμως αφήνει απ’ έξω τις μουσικές του επιλογές. Δεν έχει μετανιώσει για τίποτα που έχει να κάνει με τη μουσική;

“Μουσικά δεν έχω μετανιώσει για κάτι. Έχω πειραματιστεί αρκετά για τις δυνατότητές μου και τις ικανότητές μου, μην ξεχνάς ότι δεν είμαι μουσικός. Παιχνίδι κάνω με τους ήχους και τα μουσικά δείγματα. Χρωστάω πάρα πολλά σε αυτούς που έφτιαξαν τα μουσικά δείγματα. Νομίζω όμως ότι τους έχω φερθεί με αρκετή ευγένεια και σεβασμό φτιάχνοντας τα δικά μου κομμάτια”. Φυσικά, 23 ολόκληρα χρόνια διαδρομής δεν θα μπορούσαν να μην αφήσουν και πολλές ωραίες στιγμές. Του ζητάω να ξεχωρίσει κάποιες.

“Θα ξεχώριζα μόνο το γεγονός ότι κατάφερα να είμαι όλα αυτά τα χρόνια με τη Γιολάντα χωρίς να υπάρχει πρόβλημα ούτε στην προσωπική μας ζωή, ούτε στο γκρουπ, βγάλαμε δυο παιδιά μαζί, το οποίο ήταν πιο σπουδαίο και πιο όμορφο από όλα τα τραγούδια που γράψαμε μαζί. Μπορεί λοιπόν να με ρώτησες για τους Active Member, καταλαβαίνεις όμως ότι κι αυτό που σου λέω κομμάτι των Active Member είναι”. Αλήθεια, ο B.D. Foxmoor κι η Sadahzinia βάζουν στα παιδιά τους να ακούσουν Active Member;

“Τα παιδιά μου ακούνε Active Member από μόνα τους. Μακάρι στην πορεία να βρουν πιο σπουδαία πράγματα να ακούνε. Aσχολούνται ήδη με τη μουσική από μόνα τους, χωρίς να τα επηρεάζω. Δεν θα ήθελα να ασχοληθούν επαγγελματικά, όμως δεν πρόκειται να τα εμποδίσω. Εδώ δεν κατάφερα να δείξω στον εαυτό μου δρόμο, θα δείξω στα παιδιά μου;”

Ο Μιχάλης μέσα από τους Active Member έκανε οικογένεια. Φίλους, έκανε; “Φιλίες έκανα λίγες, είμαι παράξενος σε αυτά, δεν μπορώ να κάνω εύκολα φίλους. Γνώρισα λίγους ανθρώπους που τους θεωρώ πια αδέρφια μου, κανείς όμως από το χώρο, δυστυχώς”.

Η σχολή κι οι επιρροές του

Ήδη ο Μιχάλης παραδέχτηκε ότι χρωστάει πάρα πολλά σε αυτούς που έφτιαξαν τα samples που χρησιμοποίησε. Με έναν άνθρωπο ο οποίος μπορεί μεν να μη δηλώνει μουσικός, έχει όμως γράψει τη δική του ιστορία στο χώρο, δεν γίνεται να μην ανοίξεις μουσική κουβέντα. Το να ξεχωρίσει ένα από τα εκατοντάδες samples που έχει ταιριάξει στα τραγούδια που έγραψε, ήταν κάτι που πάντα ήθελα να ρωτήσω.

“Το αγαπημένο μου sample είναι και το πρώτο sample που έχω χρησιμοποιήσει. The Brothers Johnson δηλαδή για να φτιάξω το τραγούδι “Το Μεγάλο Κόλπο”. Δεν ήταν το πρώτο sample που χρησιμοποίησα γενικά, ήταν το πρώτο σε συνθήκες καλές”. Οι επιρροές του όταν έκανε τα πρώτα του μουσικά βήματα ποιες ήταν; “Στιχουργικά δεν είχα επιρροές, μουσικά είχα φυσικά πάρα πολλές. Οι Public Enemy ας πούμε και όλη αυτή η σχολή της Golden Era της χιπ χοπ, αλλά είχα και σκα και ροκ ακούσματα, τριπ χοπ, ρέγκε, τον απόηχο της ψυχεδέλειας”.

Όταν ζήτησα ένα σχόλιο για τη σημερινή σκηνή του χιπ χοπ, περίμενα ότι θα ακούσω το Μιχάλη να ασκεί δριμεία κριτική. Έκανα λάθος, καθώς μίλησε με μεγάλο ενθουσιασμό για αυτά που ακούει σήμερα. “Δεν κρίνω τις εποχές ανάλογα με το ποιο είναι το κυρίαρχο ρεύμα, τις κρίνω ανάλογα με το αν μπορώ να βρω κάτι καλό να ακούσω. Μπορώ λοιπόν ακόμα να βρω κάτι καλό να ακούσω, οπότε θεωρώ ότι τα πράγματα είναι καλά. Υπάρχει σκηνή, τόσο παγκοσμίως όσο και εδώ στην Ελλάδα”.

Μιας και πιάσαμε την ελληνική σκηνή, στα δικά μου αυτιά, αυτό το χαρακτηριστικό ραπάρισμα του B.D. Foxmoor έχει δημιουργήσει τη δική του σχολή, με νεαρούς και όχι μόνο ράπερ να αντιγράφουν τη βαριά και κάπως αργή χροιά του στο στυλ τους. Πώς νιώθει ο ίδιος που πλέον αποτελεί οδηγό για τους νεότερους στον τρόπο ραπαρίσματος; “Αναπόφευκτα έχει γίνει κι αυτό, σχολή δεν το λες, θες δεν θες επηρεάζεσαι από κάποιους προγενέστερους από σένα, κι εγώ άλλωστε όταν ξεκίνησα είχα επηρεαστεί από ράπερς που θαύμαζα. Δεν το έχω μελετήσει πάντως, ούτε ασχολούμαι”.

Οι συνεργασίες

Οι σημαντικές συνεργασίες δεν απουσίασαν ποτέ από το ρεπερτόριο των Active Member και του B.D. Foxmoor προσωπικά όλα αυτά τα χρόνια. Τώρα που οι Active Member δεν θα υφίστανται πια, να περιμένουμε περισσότερες συνεργασίες;

“Υπάρχουν πολλές συνεργασίες τις οποίες θα ήθελα να κάνω, ελπίζω στην πορεία να τα προλάβω όλα. Μπορεί και να μην προλάβω βέβαια, δεν χάλασε κι ο κόσμος. Ήδη έχω γνωρίσει κι έχω συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς”. Όσο για τις συνεργασίες που δεν θα καταφέρει να πραγματοποιήσει ποτέ; “Μια συνεργασία την οποία θα ήθελα πολύ να κάνω και την είχα δρομολογήσει είναι με την Lhasa de Sela. Είχε κανονιστεί δηλαδή και δεν προλάβαμε επειδή αρρώστησε. Θα κάναμε ένα ρεμίξ αρχικά και πολλά ακόμα στην πορεία. Λατρεμένη μου ερμηνεύτρια και μουσικός, δυστυχώς έφυγε νωρίς”, περιγράφει με έκδηλη την στεναχώρια στο βλέμμα του.

Μιας και μελαγχολήσαμε, βρήκα την ευκαιρία να εκφράσω και μια προσωπική μου απορία. Ο Γιάννης ο αδιάφορος, είναι ένα αληθινό πρόσωπο;

“Ο φασίστες και οι αριστεροί που μας αξίζουν”

Οι Active Member μίλησαν για το πρόβλημα του φασισμού πολλά χρόνια πριν, με το εξαιρετικό και πιο επίκαιρο από ποτέ “Καλά Κρασιά”, ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε πριν από 15 ολόκληρα χρόνια, όταν όλα αυτά που ζούμε σήμερα μας φαίνονταν αδιανόητα. Σήμερα που δυστυχώς φαίνονται να επιβεβαιώνονται, πως νιώθει ο Μιχάλης; Περίμενε μια τέτοια εξέλιξη;

“Όταν έγραφα το ‘Καλά Κρασιά’ το περίμενα ναι. Άλλοι δεν το περίμεναν και τους βρήκε στον ύπνο. Δυστυχώς είχα κουραστεί τόσο πολύ πλέον που κοιμόμουν κι εγώ. Εκείνη την εποχή λίγοι ήταν αυτοί που καταλάβαιναν ότι έρχεται αυτή η ιστορία. Μετά όλοι έγιναν ειδικοί”.  Για τη σημερινή εκδοχή του προβλήματος, όπως εκφράζεται πλέον και θεσμικά, τι πιστεύει;

“Είμαι από τη γενιά που ζει την πραγματικότητα πάντα δυσάρεστα, δεν σε αφήνουν να έχεις ανία και αμηχανία. ‘Εχουμε περάσει δύσκολα, υπήρχαν πάντοτε εχθροί, μπορεί διαφορετικοί, μπορεί άλλης αισθητικής αλλά πάντοτε υπήρχαν. Δεν θέλω να υπερεκτιμήσω τόσο τους σημερινούς, μπορεί να μην είναι τόσο σπουδαίοι όσοι οι παλιότεροι. Διαφορετικές οι εποχές, διαφορετικοί κι οι εχθροί.” Η θέση του ίδιου απέναντι στη Χρυσή Αυγή και τους ψηφοφόρους της;

“Μιλάω γενικά σε αυτούς που ρίχνουν τη ψήφο τους, δεν μιλάω σε κάποιον ψηφοφόρο συγκεκριμένα. Δεν ξέρω όμως κι αν θέλω να γίνουν σαν τα μούτρα μου. Εγώ απέχω εδώ και χρόνια συνειδητά από αυτές τις διαδικασίες, δεν με αφορά και πολύ. Θα έπρεπε όλοι όσοι συμμετέχουν πάντως σε αυτή την ισχνή δημοκρατία να αναρωτηθούν τι πάει στραβά και να δώσουν εξηγήσεις κι όχι εμείς που απέχουμε. Ο φασισμός ήταν, είναι και θα είναι πρόβλημα. Εφόσον το θέτεις εκλογικά, πιστεύω ότι δεν έχουμε τελειώσει με αυτό το φαινόμενο, δεν βλέπω άλλωστε να έχει κανείς διάθεση να τελειώσει κάτι. Ευτυχώς δεν έχουν κι αυτοί διάθεση να το χοντρύνουν γιατί τώρα πια έχουν λαδώσει το εντεράκι τους και περνάνε καλά. Έχουν μια μορφή εξουσίας και νομικής κάλυψης, είναι όλα πιο βατά και πιο ήσυχα. Έχουμε πάντως τους αριστερούς και τους φασίστες που μας αξίζουν”.

Εκτός από το “Καλά Κρασιά”, αρκετά από τα τραγούδια των Active Member έχουν αποδειχθεί προφητικά και επανέρχονται σήμερα, όντας πιο επίκαιρα από ποτέ. Με ποιο από όλα αυτά θα περιέγραφε τη σημερινή κατάσταση που βιώνει η χώρα μας; “Θα έλεγα ένα δικό μου τραγούδι κι όχι των Active Member, από το δίσκο που θα βγάλω τώρα. Λέγεται ‘Τι άλλο φοβάμαι’ και είναι η συνέχεια του ‘Τι άλλο φοβάσαι’. Αυτή είναι η δική μου αίσθηση για όσα ζούμε σήμερα”.

Όσο για το γεγονός ότι τα κομμάτια του επανέρχονται σήμερα επίκαιρα, σε πορείες και διαδηλώσεις, ο Μιχάλης δεν δείχνει να ενθουσιάζεται. Μάλλον το αντίθετο. “Οι στίχοι μου έχουν γίνει μότο, τίτλοι τραγουδιών, βιβλίων, συνθήματα σε διαδηλώσεις. Υπήρξαν κάποιες στιγμές που τα πράγματα ήταν ταιριαστά και τουλάχιστον αισθητικά δεν με προσέβαλλαν. Δυστυχώς όμως, τις περισσότερες φορές με προσβάλλουν. Δεν μπορώ να κάνω κάτι γι’αυτό. Για την αισθητική του άλλου δεν μπορώ να κάνω κάτι. Δεν πρόκειται να απαγορεύσω σε κανέναν τίποτα. Ακόμα και η επιθυμία μου να σταματήσουν να τραγουδάνε τα τραγούδια μας σε συναυλίες είναι παράκληση, δεν απαγορεύω σε κανέναν τίποτα. Εδώ δεν θα τα παίζουμε εμείς, θα τα παίζουν οι άλλοι ; Δεν έχει νόημα να ανακυκλώνεται κάτι τέτοιο συναυλιακά, θα μου φανεί αγένεια”.

“Το έντεχνο είναι μια διαστροφή του κοινού”

Στη συνέντευξη Τύπου, οι μπηχτές του Μιχάλη προς κάποιους ερμηνευτές του έντεχνου δεν έλειψαν. Του ζητάω να γίνει λίγο πιο συγκεκριμένος και να εξηγήσει ποιους εννοεί.

“Τα έχω με όλους τους έντεχνους. Δεν ξεχωρίζω κάποιον, μόνοι τους έχουν χαρακτηριστεί σαν κατηγορία ‘ειδική’. Πρέπει να συμβιβαστούμε, είναι άνθρωποι με ειδικές προτεραιότητες, πώς είναι οι άνθρωποι με ειδικές ικανότητες; Ε αυτοί έχουν ειδικές προτεραιότητες και πρέπει να τους κατανοήσουμε. Έχουν ανοίξει μέτωπα και πρέπει να βγάλουν λεφτά για να τα συντηρήσουν”. Εν ολίγοις, τα έχει με την ιδεολογία την οποία προσπαθούν να εκφράσουν;

“Ποια ιδεολογία μωρέ; Μπουρδολογία είναι, ένα σινάφι που κινείται περίεργα, έχει γίνει κυρίαρχο ρεύμα και πιστεύει ότι είναι μια ανάγκη του κοινού ενώ στην πραγματικότητα είναι απλά μια διαστροφή του κοινού. Υπερεκτιμούν αυτό που τους συμβαίνει. Αν με ρώταγες τι θα ήθελες να απογίνουν, θα σου έλεγα να πάνε να γαμηθούν”.

Εκτός από τα ξεκάθαρα καρφιά προς τη συμπεριφορά τους, τα βάζει και με τη μουσική και καλλιτεχνική αξία που πρεσβεύει το έντεχνο; “Μουσικά και τεχνικά δεν θα τους κρίνω εγώ, θα τους κρίνουν και τους έχουν κρίνει αυτοί που πρέπει, οι συνθέτες. Εγώ μόνο στιχουργικά μπορώ να τους κρίνω, νομίζω πως έχω το δικαίωμα. Ερμηνευτικά το πράγμα είναι αρκετά αηδιαστικό από μόνο του. Είναι ωραίο πάντως να είσαι από κάτω και να νιώθεις ότι τραγουδάς πολύ καλύτερα από αυτόν. Κάπως έτσι αυτές οι διαστροφές έρχονται και σμίγουν και εξελίσσονται σε κυρίαρχο ρεύμα”.

“O Νικήτας είναι αυτοκαταστροφικός”

Για τον Νικήτα Κλιντ ο Μιχάλης έχει μιλήσει αρκετές φορές. Υπήρξε η εντύπωση μετά την συνύπαρξή τους στην Umicah αλλά και τη συνεργασία τους στο τελευταίο άλμπουμ των Active Member, πως οι μεταξύ τους παρεξηγήσεις λύθηκαν και οι σχέσεις τους έχουν αποκατασταθεί. Μέχρι που στη συνέντευξη τύπου, ο Μιχάλης δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον Νικήτα με το ιδιαίτερα…ευγενικό “όταν τον πρωτογνώρισα δεν ήξερε ελληνικά. Τελικά καλύτερα να μην μάθαινε ποτέ”. Τι μεσολάβησε και πάλι;

“Δεν νομίζω ότι είπα κάτι που δεν ήξερε κανείς. Φροντίζει εκείνος να τα μάθουν όλοι, δεν είπα κανένα μυστικό. Παρέα δεν κάναμε ποτέ, ούτε όταν ήταν στο γκρουπ. Κάνα εξάμηνο μετά την Umicah, χαθήκαμε και πάλι. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι το κλίμα έγινε και πάλι όπως ήταν πριν την Umicah, που όποιος πετύχαινε τον άλλο στο δρόμο τον ήθελε νεκρό. Αυτό δεν το επιτρέπει κανείς από τους δυο μας. Αν τον δω τώρα θα πούμε μια μαλακία, θα του τα πω ένα χεράκι για αυτά που κάνει και τέλος”.

Προφανώς τον ενόχλησε η περιβόητη παρουσία του Νικήτα στην προεκλογική ομιλία του Ποταμιού. Πώς την εξηγεί ο Μιχάλης; “Καλύτερα να ρωτήσεις τον ίδιο, είναι ανεξήγητος, είναι τόσο αυτοκαταστροφικός που δεν μπορώ να τον ψυχολογήσω. Το λάθος του για μένα δεν ήταν η πολιτική επιλογή του, αυτά δεν θα τα κρίνω, ο καθένας μπορεί να κάνει τις επιλογές του. Η προσέγγισή του όμως ήταν τραγική, μέχρι λούμπεν”.

Ο ίδιος θα έμπαινε ποτέ στην πολιτική; “Έτσι όπως είναι τώρα τα πράγματα και όπως σχηματίζονται δεν έχω καμία θέση. Τώρα, αν εμφανιστεί κάτι που εκφράζει περισσότερο αυτά που πιστεύω, δεν μπορώ να το αποκλείσω, δεν γίνεται να αποκλείσω εντελώς κάτι από τώρα”. Στο παρελθόν έχει κατηγορηθεί για την διακριτική του απουσία από τα πολιτικά δρώμενα και την απουσία πολιτικού στίχου στα κομμάτια του. Ο ίδιος έχει την εξήγησή του.

“Κάποιοι συμμετέχουν και με τη σιωπή τους, ο καθένας κάνει αυτό που πιστεύει. Το τι θέλει ο κόσμος πολλές φορές είναι παράξενο, αυτό που ζούμε τώρα το ήθελε ο κόσμος, τι σημαίνει αυτό ότι πρέπει να συμβιβαστούμε με αυτό;”

Το τέλος

Το Σάββατο το βράδυ, οι Active Member θα γίνουν πια ένα κομμάτι του παρελθόντος μας. Έχει προετοιμαστεί ο Μιχάλης για αυτή τη βραδιά και πώς την φαντάζεται; “Μια μεγάλη γιορτή, έτσι την φαντάζομαι, με ό,τι μπορεί να συμπεριλαμβάνει μια μεγάλη γιορτή. Πρέπει να τελειώσει, για να είμαστε συνεπείς, έστω και αυτή τη στιγμή. Είμαι περίπου κατασταλαγμένος. Προετοιμασμένος δεν είμαι σίγουρα γιατί δεν το έχω ξαναζήσει. Θα το αντιμετωπίσω όμως, όπως έχω αντιμετωπίσει τόσα και τόσα στο παρελθόν”.

Οι Active Member θα εμφανιστούν για τελευταία φορά στη συναυλία τους “Outro”, το Σάββατο 7 Νοεμβρίου, στο Ποδηλατοδρόμιο του ΟΑΚΑ.