Ο Γιάννης Ζουγανέλης αγάπησε τη μουσική με τον δύσκολο τρόπο

Η εικόνα που έχει ο περισσότερος κόσμος για τον Γιάννη Ζουγανέλη, περιλαμβάνει συνήθως ένα αστείο, μία μεταμφίεση, μία φάρσα ή ένα κωμικό σκετς. Αν η ζωή είναι ένα θεατρικό, ο πολυτάλαντος ηθοποιός έχει αρκετούς λόγους για να φέρνει στο σανίδι μόνο όσα θέλει εκείνος να δείξει στον κόσμο από τη ζωή του. Και να κρατήσει στα παρασκήνια, μακριά από τα μάτια του κόσμου, όσα ο ίδιος επιλέγει να κρατήσει για τον εαυτό του και τους δικούς του ανθρώπους.

Οι περισσότεροι τον γνώρισαν μέσα από την τηλεόραση. Μέσα από τις εκπομπές που δημιούργησε για την κρατική τηλεόραση στη δεκαετία του 80 και αργότερα για την ιδιωτική, μέσα από ρόλους και παρουσιάσεις τηλεπαιχνιδιών που τον έκαναν γνωστό ως διασκεδαστή. Ως τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας με το ταλέντο να φέρνει το χαμόγελο στους τηλεθεατές και την ευφυΐα να διαχειρίζεται τηλεοπτικές συνθήκες και καταστάσεις όπως κανένας άλλος Ήταν εξαρχής ο πλακατζής της παρέας, ο γελαστός κωμικός. Αλλά αυτά που γνώριζαν οι περισσότεροι ήταν μόνο ελάχιστες από τις αρετές του. Ο Γιάννης Ζουγανέλης γεννήθηκε σε μία οικογένεια με δύο γονείς κωφούς, κάτι που αποτέλεσε τον λόγο που τον έκανε να εκτιμήσει περισσότερο τη δύναμη του ήχου και να αφοσιωθεί στη μουσική.

Η ιστορία του με τη μουσική ξεκινά από όταν ήταν μικρός. Η πρώτη του επαφή με τη μουσική ήταν σε προσχολική ακόμα ηλικία όταν έκανε τα πρώτα βήματα στην βυζαντινή μουσική. «Τη μουσική την έχουμε από τη  φύση μας. Είμαστε από μόνοι μας όργανα. Έχουμε μελωδικότητα στη φωνή. Εγώ επηρεάστηκα πολύ από την ομορφιά των λειτουργιών και των ακολουθιών της εκκλησίας, αφού μεγάλωσα στον Άγιο Νικόλαο. Με συνεπήρε αυτή η διαδικασία. Πρώτα διάβασα τις νότες της βυζαντινής μουσικής και μετά αλφάβητο». Η συνέχεια τον βρίσκει στο Ελληνικό Ωδείο να μαθαίνει να παίζει κιθάρα, πιάνο, αρμονία και να μελετά τη θεωρία της μουσικής. Με υποτροφία του Υπουργείου Πολιτισμού σε ηλικία 20 ετών σπουδάζει σύνθεση, ενορχήστρωση και όπερα στην Ακαδημία Τεχνών του Μονάχου, την ίδια ώρα που φοιτούσε στην Αρχιτεκτονική Σχολή στο Πολυτεχνείο.

Ένας ακούραστος υπηρέτης της μουσικής, χωρίς κανένα ίχνος έπαρσης για τις δημιουργίες του. Πορεύτηκε στην μουσική μας παράδοση χωρίς τη φήμη και την αναγνώριση που θα μπορούσε κάλλιστα να απολαμβάνει, διδάσκοντας τη μουσική που τόσο αγαπά στην κόρη του Ελεονώρα. Κι αν σε κάποιον θα φαινόταν φυσιολογικό μία τέτοια πορεία να έχει ξεκινήσει από μία οικογένεια μουσικών, θα έπεφτε πολύ μακριά από την πραγματικότητα.

«Μεγάλωσα μικρός. Αναγκαστικά οι συνθήκες με οδήγησαν να μεγαλώσω σε πολύ μικρή ηλικία. Και τώρα που μεγάλωσα δεν αισθάνομαι ότι έχω μεγαλώσει. Η ζωή μου είναι συνεχώς οξύμωρα σχήματα.»

Όσο οξύμωρο κι αν φαίνεται, η αγάπη του Γιάννη Ζουγανέλη για τη μουσική γεννήθηκε σε ένα περιβάλλον που ο ήχος, πόσο μάλλον η μουσική, ήταν μία πολυτέλεια. Όπως λέει και ο ίδιος, ήταν η αδυναμία των γονιών του ο λόγος που τον έκανε να κατανοήσει τη σημασία του ήχου και να αγαπήσει από τόσο μικρός τη μουσική. «Γεννήθηκα σε ένα περιβάλλον που για μένα έπαιξε καταλυτικό και κομβικό ρόλο ο ήχος. Δεν άκουγαν οι γονείς μου. Όταν συνειδητοποίησα την αξία του ήχου, μπήκα σε μια διαδικασία να εντρυφήσω στο κομμάτι αυτό,  από μικρό παιδάκι». H πρώτη φορά που κατάλαβε ότι οι γονείς του ήταν κωφοί ήταν όταν σε ηλικία δυο ετών είδε δυο βάζα να πέφτουν και να σπάνε και οι γονείς του να μην αντιδρούν στο θόρυβο.

O Γιάννης Ζουγανέλης είναι ένας εξαιρετικός μουσικός. Κι αν οι δικές μας οι γενιές αγνοούν το γεγονός αυτό, οι παλαιότερες ίσως πρόλαβαν να τον ακούσουν. Με πάνω από 50 προσωπικούς δίσκους και συμμετοχή σε άλλους τόσους, ο Γιάννης Ζουγανέλης έχει πολλούς λόγους να θεωρείται ως ένας από τους ανθρώπους που τίμησαν την μουσική μας παράδοση όσο ελάχιστοι, γράφοντας μουσική ακόμα και για θεατρικά έργα και τηλεοπτικές σειρές, με το μοναδικό χάρισμα ενός πραγματικά ολοκληρωμένου καλλιτέχνη.

«Εγώ που βρίσκομαι ανάμεσα σε δύο τέχνες, την μουσική και την ηθοποιία, για να καταλήξω σε απόψεις κουράστηκα, δεσμεύτηκα, μελέτησα, μορφώθηκα. Βρίσκομαι στη δυσάρεστη θέση πολλές φορές, να λέω κάτι σοβαρό, ένα τραγούδι ας πούμε και να γελάνε. Δυστυχώς η εικόνα παραχαράζει την προσωπικότητα. Ζω, μεγαλώνω και ταυτίζομαι και με τις δύο αυτές υποστάσεις που μπόρεσα – να το πω έτσι με σεμνότητα – να εξελίξω στην ζωή μου».

Όσα πράττει καθημερινά για τους κωφούς και τους κωφάλαλους στην Ελλάδα τα γνωρίζει σχεδόν αποκλειστικά ο ίδιος και οι δικοί του άνθρωποι. Σε κάθε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, αποφεύγει με ταπεινότητα το θέμα, προσπαθώντας όμως να δώσει το μήνυμα για τη στήριξη αυτών των ανθρώπων.

H δική του σχέση με τους γονείς του και το περιβάλλον στο οποίο γεννήθηκε, είναι οι λόγοι που ανέδειξαν τον Γιάννη Ζουγανέλη όχι απλά σε έναν σπουδαίο διασκεδαστή όπως γνωρίζουν πολλοί, όχι απλά σε έναν σπουδαίο μουσικό όπως γνωρίζουν ορισμένοι, αλλά σε έναν σπουδαίο άνθρωπο, όπως θα έπρεπε να γνωρίζουν όλοι.