ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ο Σπύρος Γραμμένος ενοχλείται που είναι φίλος με τον Φοίβο Δεληβοριά

Ένας καλλιτέχνης που έχει μάθει να μην μασάει τα λόγια του, μιλάει στο Oneman για το νέο του δίσκο, τον ΣΥΡΙΖΑ, το προσφυγικό και την εξουσία.

Ο Σπύρος Γραμμένος δεν είναι ο Πιτσιρίκος. Δεν ξέρω βέβαια αν το πίστευε αυτό και κανένας άλλο πλην του Αδώνιδος Γεωργιάδη, όμως αυτά καλό είναι να τα ξεκαθαρίζουμε (λολ).

Ο Σπύρος Γραμμένος λοιπόν, δεν είναι ο Πιτσιρίκος, είναι όμως ένας χαρισματικός καλλιτέχνης που έχει πολλά πράγματα να σου πει. Και μέσα απ’ τα τραγούδια του και εκτός του στενού πλαισίου ενός πενταγράμμου και μιας κιθάρας.

Ένας καλλιτέχνης με προσωπικό στιλ, με σατιρική διάθεση στα κομμάτια του, με ιδιαίτερες συναυλίες και ακόμα πιο ιδιαίτερες δηλώσεις. Υπάρχουν βλέπεις οι τραγουδιστές που περιορίζονται σε τυπικές και ανούσιες τοποθετήσεις κι υπάρχει κι ο Σπύρος ο Γραμμένος, με τη δική του άποψη και φιλοσοφία για τη ζωή, την πολιτική και το τραγούδι.

Έχοντας διαβάσει αρκετές συνεντεύξεις του, ανυπομονούσα για τη στιγμή που θα καθίσει απέναντί μου και θα είμαι εγώ αυτός που θα απευθύνει τις ερωτήσεις. Κι ας μην είναι ο Πιτσιρίκος.

Η στιγμή αυτή ήρθε μερικές ημέρες πριν, ένα πρωινό στο Μετς. Οι ερωτήσεις βρίσκονταν γραμμένες μπροστά μου, όμως το μόνο βέβαιο ήταν ότι πολύ γρήγορα, η συζήτηση θα ξέφευγε από κάθε σενάριο.

Κλείνοντας (και φέτος) τα δεκάξι

Φωτογραφίες: Μάρκος Χουζούρης/Action Images

Μια κουβέντα (γιατί περί αυτού επρόκειτο, για μια πολύ όμορφη κουβέντα στην οποία “έτυχε” να γράφει κι ένα μαγνητοφωνάκι) με τον Σπύρο Γραμμένο, είναι δεδομένο ότι θα κατέληγε σε μονοπάτια πολιτικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος. Πριν απ’ αυτό όμως, λίγη μουσική. Κατά προτίμηση, κάτι από το νέο του δίσκο.

Μόλις κυκλοφόρησε ο τρίτος μου δίσκος, λέγεται ‘16’ (δεκάξι), ενώ έχει 11 τραγούδια. Το ‘16’ είναι ο τίτλος ενός τραγουδιού, το οποίο είναι ένα απ’ τα πιο αγαπημένα μου κομμάτια. Όλα το ίδιο τα αγαπάω, απλά αυτό είναι το πιο καινούριο κι είναι πιο εσωτερικό”. Είχα την εντύπωση πως όλοι του οι δίσκοι δηλώνουν εσωτερικοί. “Εμένα οι δίσκοι μου ήταν πάντα 60% χιουμοριστικοί και 40% προσωπικοί. Αυτός βγήκε πιο εσωτερικός, υπάρχει βέβαια πάλι το χιούμορ. Είναι όμως ό,τι πιο βαρύ έχω γράψει. Το έγραψα ανήμερα των γενεθλίων μου, εξ ου και το ‘κλείνω και φέτος τα δεκάξι’. Ήταν σαν το κομμάτι αυτό να κάλυψε όλο το δίσκο, γι΄αυτό και του δώσαμε το όνομά του”. Το κόνσεπτ “γράφω τραγούδια με σύμμαχο το χιούμορ” πώς ακριβώς προέκυψε;

 

Είναι κάτι που χρησιμοποιώ γενικά στην καθημερινότητά μου, ακόμα και σε πολύ δύσκολες καταστάσεις της ζωής μου. Το χιούμορ είναι άμυνα. Κι όταν έχασα τον πατέρα μου, το χρησιμοποίησα και πάλι. Στο δίσκο είναι ένα κομμάτι για τον πατέρα μου, το οποίο ένας φίλος χαρακτήρισε ντοκιμαντέρ κηδείας. Όλο αυτό που δημιουργείται στις κηδείες απ’ τους συγγενείς δεν είναι αστείο, είναι γελοίο.

Λέει δηλαδή μέσα απ’ τα τραγούδια του, όσα δεν μπορεί εύκολα να πει αλλιώς; “Όπως πια ξέρουν όλοι και το έχω πει ξανά, εγώ στα Γιάννενα είχα κομμωτήριο. Φυσικά δεν μπορούσα να λέω στους πελάτες και τις πελάτισσες αυτά που ήθελα, όπως ήθελα κι έτσι τα έλεγα λίγο πιο ανάλαφρα. Νομίζω ότι έτσι μου βγήκε αυτό, σε συνδυασμό με το ότι άκουγα από μικρός σατιρικούς τραγουδιστές”.

Το θέατρο, η παιδεία και τα σχόλια στο ίντερνετ

 

Η αλήθεια είναι ότι το κούρεμα σε συνδυασμό με την πολιτική σάτιρα, δεν ταιριάζει και τρομερά, όπως και να το κάνουμε. Είναι η μουσική ο μόνος τομέας στον οποίο διοχετεύει ο Σπύρος το ταλέντο του ή δοκιμάζει κι άλλα πράγματα, τώρα που άφησε για πάντα(;) το ψαλίδι; 

Έχω γράψει με μια φίλη μια παράσταση η οποία θα πάει και στο Bob Festival, λέγεται ‘Κέρνα ένα ακόμα’. Εκεί θα παίξει 15 λεπτά και μετά θα την ετοιμάσουμε για να ανέβει κάποτε. Γράφω γενικά, το θέατρο μ’ αρέσει πάρα πολύ, τώρα έχω γράψει κι ένα παιδικό το οποίο ελπίζω να ανέβει άμεσα, απ’ τον Οκτώβρη να το παίξουμε, αυτό το έχω κάνει κουκλοθέατρο. Έχω γράψει το σενάριο εγώ, είναι όλο με ρίμα, πολιτικό είναι, αν και παιδικό, είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο ποίημα, πιο μικρό απ’ τον εθνικό ύμνο πάντως. Λέει στην ουσία πως η ιδιοκτησία κι η εξουσία μπορεί να καταστρέψει μια ιδανική κοινωνία”. Ιδιοκτησία κι εξουσία, μεγάλες έννοιες για μικρά παιδιά, όχι;

Το θέμα της ιδιοκτησίας μας το μαθαίνουν έτσι κι αλλιώς απ’ όταν είμαστε παιδάκια, που μας λένε ότι αυτό είναι δικό μας κι αυτό όχι. Στην τελική, όλα δικά μας είναι και τίποτα δεν είναι δικό μας. Σε ζαλίζουν ότι κάτι είναι ή δεν είναι δικό σου κι αυτό το κάτι σπάει, χαλάει, πεθαίνει και αναιρεί το νόημα της όλης φάσης”. Κι η εξουσία; “Μας μαθαίνουν πάντα ότι κάποιος είναι ο αρχηγός, παίζουμε κλέφτες κι αστυνόμους, παίζουμε Ινδιάνους και καουμπόηδες, υπάρχουν οι Βασιλιάδες που είναι πάντα κακοί, δεν υπήρχε κανένας καλός Βασιλιάς ποτέ. Εγώ νομίζω ότι αυτά τα πράγματα πρέπει να τα λέμε από νωρίς στα παιδιά, ότι για παράδειγμα ο Άγιος Βασίλης στην πραγματικότητα ήταν πράσινος”. Κι αυτά θα τα μάθουν από το κουκλοθέατρο; Το σχολείο δεν θα έπρεπε να τους τα μάθει αυτά; Ήρθε η ώρα να τα βάλουμε και πάλι με το σύστημα της παιδείας;

“Είναι και θέμα δασκάλου στο σχολείο, όχι μόνο συστήματος. Εγώ βλέπω πολλά νέα παιδιά που κάνουν ωραίο μάθημα κι ωραίες δουλειές με τα παιδιά, όπως βίντεο. Χρησιμοποιούν για καλό την τεχνολογία δηλαδή, όσο τους το επιτρέπουν”. Όσο τους το επιτρέπουν ποιοι;

Ξέρω και περίπτωση δυστυχώς σε σχολική γιορτή πριν δύο χρόνια, όπου είχαν τοποθετήσει ένα πανό ‘δεν φοβάμαι τίποτα, δεν ελπίζω τίποτα, είμαι ελεύθερος’ και την επόμενη μέρα μια μάνα έστειλε μια τετρασέλιδη επιστολή που έλεγε ότι βάζετε κομμουνιστές και άθεους στα σχολεία.

Όμορφα πράγματα. Παραμένει δηλαδή η ελληνική κοινωνία οπισθοδρομική; “Δεν είναι θέμα ελληνικής οπισθοδρομικότητας, παντού υπάρχει αυτό, αυτή η μορφή κοινωνίας έχει αρχίσει να σαπίζει παντού. Αυτός που πίστευε στο ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία κι είχε κάνει και καλά πράγματα μόνος του, ήταν υποτίθεται αυτοδημιούργητος, όταν τα έχασε όλα αυτά, επειδή έσκασε απολύτως λογικά η φούσκα, έπρεπε να τα ρίξει κάπου. Οι αντιδράσεις που βιώνουμε γύρω μας είναι σχιζοφρενικές, ειδικά στο δρόμο, που σκοτώνονται, στεναχωριέμαι πάρα πολύ με το ξύλο και τα βρισίδια. Μέσα στα αυτοκίνητα και στα σχόλια στο ίντερνετ βγάζουν όλοι τα νεύρα τους”. Έχει πάρει και τον Σπύρο αυτή η μπάλα των νεύρων και του μίσους; Μία βόλτα στα video clip του στο YouTube αρκεί για να δεις ότι αρκετά νεύρα έχουν ξεσπάσει και σε αυτό το comment section. “Πλέον δεν θέλω να διαβάζω καν σχόλια στα δικά μου video στο YouTube, που παλιά το έκανα. Το κάνω καμιά φορά διασκεδαστικά μόνο, όμως ενώ στην αρχή γελάω, μετά στεναχωριέμαι γι’ αυτόν που δεν έχει παρέα και αντιμετωπίζει τη μοναξιά του έτσι”.

Η πολιτική στο τραγούδι κι η αρρώστια του ρατσισμού

 

Το ότι τα πολιτικά μηνύματα, έστω και με τη μορφή της σάτιρας, διέπουν τους στίχους του Σπύρου, δεν χρειάζεται να το κουβεντιάσουμε περισσότερο. Μου εξήγησε ήδη τους λόγους που τον οδήγησαν σε μια τέτοια επιλογή. Έχει κάποιο απώτερο στόχο με αυτή την επιλογή όμως; Θέλει να στείλει κάποιο μήνυμα, να επηρεάσει έναν τρόπο σκέψης;

Η τέχνη ήταν πάντα πολιτική. Εγώ πάντως δεν γράφω ποτέ στοχευμένα. Όταν το γράφω δεν έχω κάτι στο μυαλό μου, να το διαβάσει ο άλλος και να καταλάβει κάτι συγκεκριμένο. Αφού το γράψω τα σκέφτομαι αυτά. Ας πούμε το ‘Τι με κοιτάς’, ένα τραγούδι το οποίο αναφέρεται στους πρόσφυγες, θα ήθελα να το ακούσει κάποιος και να το καταλάβει. Δεν αναφέρεται στον πρόσφυγα, αναφέρεται στον άνθρωπο, σε αυτόν που πέθανε στη Σερβία, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στη Σμύρνη, ώστε ο άλλος να κάνει τη σύνδεση. Είμαστε κόκκοι άμμου σε ένα απέραντο σύμπαν και πλακωνόμαστε αν θα μείνεις εσύ εδώ ή αν θα έρθω εγώ εκεί, είναι γελοίο αυτό το πράγμα”. Τελικά ποιος είναι ο Έλληνας; Αυτός που δείχνει έμπρακτα την αλληλεγγύη του στο δράμα των προσφύγων, ή αυτός που τους πετάει γουρουνοκεφαλές;

Φυσικά και είναι πιο κοντά στην αλληλεγγύη ο Έλληνας. Δεν το περίμενα αυτό, ξαφνιάστηκα ευχάριστα. Όσον αφορά αυτούς που πετάνε γουρουνοκεφαλές και τέτοια, εντάξει, σε ένα μέρος με δέκα εκατομμύρια ανθρώπους, θα υπάρχει κι ένα εκατομμύριο με σχιζοφρένεια”. Σχιζοφρένεια, ή ατόφιος, τοξικός ρατσισμός;

Μα ο ρατσισμός είναι αρρώστια, χρήζει ψυχιατρικής βοήθειας. Όταν αποζητάς το θάνατο του άλλου και θέλεις να γυρίσει στον πόλεμό του, έχεις πρόβλημα. Αυτός θα ήθελε χίλιες φορές παραπάνω από σένα να ήταν στο σπίτι του. Ακόμα κι οι μετανάστες που φεύγουν δεν το θέλανε. Έχω γράψει κι ένα κομμάτι, το ‘Οι φίλοι μου’ για αυτούς που αναγκάζονται να αφήσουν τη χώρα μας. Θέλει νομίζει κανένας να αφήσει το Ρούκουνα και την Ανάφη για να πάει να μείνει στην Αγγλία, δηλαδή χέσε με. Ωραίο είναι να φεύγεις, αλλά δεν αφήνεις εύκολα την οικογένεια και τους φίλους σου. Κι εγώ σηκώθηκα κι έφυγα απ’ τα Γιάννενα αλλά ήθελα κι έφυγα.

Άρα δεν είμαστε ένας λαός-ρατσιστής όπως πολλοί καταλογίζουν; “Ποτέ δεν μιλάω εθνικά εγώ, ότι το πρόβλημα είναι ελληνικό, η βλακεία, όπως κι η εξυπνάδα είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Παντούς έχει ηλίθιους, έξυπνους, ευαίσθητους κι αναίσθητους”. Μιας και μπήκαμε για τα καλά στα χωράφια της πολιτικής, είχε έρθει η ώρα να πέσει στο τραπέζι το θέμα του ΣΥΡΙΖΑ. Ως δηλωμένος αριστερός, είναι κι ο Σπύρος απογοητευμένος απ’ την διακυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα και των συντρόφων του; Είχε άλλες προσδοκίες; “Φυσικά και απ’ τη μία περίμενα κάτι διαφορετικό απ’ τον ΣΥΡΙΖΑ, απ’ την άλλη όμως δεν πίστεψα και ποτέ στην εξουσία. Με το που παίρνει κάποιος εξουσία γίνεται αυτό το πράγμα. Στην προκειμένη περίπτωση, πέρα απ’ την εξουσία που έχουν πάρει οι συγκεκριμένοι, έχουν κι άλλους πάνω απ΄ το κεφάλι τους να τους εξουσιάζουν και τα έχουν κάνει σκατά. Αυτό που με ενοχλεί είναι ότι αυτοί που στήριξαν το ΣΥΡΙΖΑ αισθάνονται τώρα πάρα πολύ άσχημα, που δεν φταίνε αυτοί που κάποιος τους πρόδωσε. Το παίρνουν προσωπικά ότι έχουν μερίδιο ευθύνης. Όχι, δεν είναι έτσι, τους κορόιδεψαν, ήταν για όλους μας η τελευταία ελπίδα, έμοιαζαν πιο φιλικοί με τον άνθρωπο. Πάντα είχα προβλήματα με την εξουσία και για άλλη μια φορά κατάλαβα αυτό το πράγμα”.

 

Ο ίδιος θα αναλάμβανε ποτέ συστημική πολιτική δράση; “Με τα κόμματα δεν ασχολούμαι ποτέ”. Ωραία και ποια είναι η αντιπρόταση; “Ρεαλιστικά υπάρχουν παραδείγματα που μπορούμε να δούμε, όπως η Μαριναλέδα, ένα χωριό στην Ισπανία που ζει σχεδόν αυτόνομα, όλοι παίρνουν τους ίδιους μισθούς, δεν υπάρχει αστυνομία, εγκληματικότητα, ανεργία”. Θεωρεί δηλαδή κάτι τέτοιο ρεαλιστικό και στη χώρα μας; Μπορεί να γίνει η Ελλάδα ένα τέτοιο χωριό; “Μπορεί όλη η Ελλάδα να γίνει μικρά χωριά. Μια συνέλευση είναι αυτό το χωριό, μπορεί κάθε γειτονιά να έχει τη δική της συνέλευση. Το 2012, στο κίνημα των αγανακτισμένων, αυτό που έλεγαν όλοι, είναι ‘φτιάξτε γειτονιές, φτιάξτε συνελεύσεις στις γειτονιές σας’. Μπορούμε να συνεννοηθούμε 100 άτομα, αμεσοδημοκρατικά”. Συμμετείχε κι ο ίδιος σε εκείνο το κίνημα; “Κατέβαινα ναι και δεν απογοητεύτηκα από το κίνημα αυτό. Είχε κι άσχημα αλλά βγήκαν και πολύ καλά πράγματα, γεννήθηκαν παρέες, άλλαξε κόσμος τον τρόπο σκέψης του, έφυγαν απ’ το ατομικό”. Ένα από τα πολλά άσχημα πάντως που γεννήθηκαν ή θέριεψαν τα τελευταία χρόνια, είναι και το θλιβερό φαινόμενο της Χρυσής Αυγής και των ψηφοφόρων της. Τι μπορούμε να κάνουμε ρεαλιστικά για να “ξυπνήσουμε” όσους δεν βλέπουν μπροστά τους το προφανές του φασισμού;

 

Δεν μπορώ να απαντήσω. Εγώ έχω πάρει και προσωπικά μηνύματα από τέτοιους τύπους, απ’ τον πρώτο μου δίσκο κιόλας. Μέσα απ’ τα τραγούδια μου προσπαθώ να περάσω τα μηνύματα αυτά. Έχω και προσωπικά παραδείγματα με κόσμο που τα άκουσε και είπε ‘ωπ, τι σκεφτόμουν’“. Έχει αλλαξοπιστήσει κάποιος ακούγοντας Γραμμένο δηλαδή; “Είχα μια περίπτωση ανθρώπου που ήταν φασίστας κι άκουσε τον ‘Παππού’, τη ‘Χώρα των Λωτοφάγων’ που είχα κάνει με το Θηβαίο κι άρχισε να κλαίει γιατί ήταν ο πατέρας του μετανάστης κι είχε πεθάνει λίγες ημέρες πριν. Όλο αυτό του γύρισε το κεφάλι”. Το πολιτικό περιεχόμενο των τραγουδιών του αλλά και όσα λέει ο ίδιος την ώρα των συναυλιών του, προκαλεί αντιδράσεις ανάμεσα στο κοινό του; Έχει ζήσει ο ίδιος κάποιο δυσάρεστο σκηνικό;  “Έχω δει κόσμο να στραβώνει με αυτά που λέω και να φεύγει. Έχω διώξει κι εγώ κόσμο. Απ’ τη σκηνή πιάνω κουβέντα, αλλά όχι τέτοιου είδους, δεν είναι δίκαιο γιατί εγώ έχω το μικρόφωνο. Αν θέλει κάποιος να πάμε για ένα καφέ να το συζητήσουμε, πολύ ευχαρίστως”.

Οι Φοίβος και το Αμυγδαλάκι

 

Αρχίσαμε με μουσική την κουβέντα κι έτσι θα ήταν ταιριαστό να την τελειώσουμε. Ο Σπύρος έχει συνεργαστεί με πολλούς σπουδαίους καλλιτέχνες σε πολύ όμορφες δουλειές. Θα δούμε άμεσα μερικές ακόμα;

Αυτές οι συνεργασίες τυχαίνουν κι έρχονται και συνήθως είναι και χαρές. Θα έρθουν σίγουρα κι άλλα πράγματα. Πολύ ωραίο είναι το αφιέρωμα που κάναμε με το Δεληβοριά τον Δεκέμβρη στο σατιρικό τραγούδι και σίγουρα θα κάνουμε κι άλλο. Είμαι μεγάλος φαν του Φοίβου, συνεχώς με ξαφνιάζει κι ενοχλούμαι πολλές φορές που είμαστε φίλοι γιατί είμαι φαν του. Προσπαθώ όταν είμαστε μαζί να διαχωρίζω τον φίλο Φοίβο απ’ τον καλλιτέχνη. Την ημέρα που βγήκε ο δίσκος μου, τον άκουγα στο αμάξι κι όταν πήγα σπίτι έβαλα να ακούσω Δεληβοριά”. Ακούει κι ο Δεληβοριάς Γραμμένο δηλαδή; “Ακούει ναι, δεν ξέρω αν ακούει όσο φανατικά ακούω εγώ, αλλά ξέρω ότι στους γονείς του αρέσω περισσότερο εγώ”. Πριν προλάβει να σταματήσει να γελάει, τον ρωτάω για την οικογένειά του και πόσο τον βοηθάει στο δρόμο που έχει διαλέξει.

Η μάνα μου είναι μάνατζερ. Είναι περήφανη, χαίρεται, με βοηθάει πολύ και αυτή κι ο αδερφός μου. Η οικογένειά μου με έχει στηρίξει πάρα πολύ, δεν ξέρω αν θα μπορούσα να το κάνω χωρίς αυτούς. Η μάνα μου μπορεί και να μου γκρινιάξει για ένα τραγούδι που θα πω, όμως δεν θα της δώσω πολλή σημασία. Με τον αδερφό μου έχω άλλη σχέση, αν μου πει ότι ένας στίχος δεν του αρέσει θα το σκεφτώ, είναι πάντα ο πρώτος που ακούει τα τραγούδια μου. Είτε ενθουσιάζεται πολύ, ή καθόλου. Το συζητάμε αλλά δεν έχω αλλάξει ποτέ κάτι, είμαι λίγο ισχυρογνώμων όσον αφορά αυτό, γιατί όταν γράφεις κάτι έχει βγει από σένα. Δεν λογοκρίνομαι για τίποτα, εκτός κι αν πρόκειται για κάτι ιδιωτικό που δεν υπάρχει λόγος να δημοσιευτεί”. Έχοντας ήδη “αλλάξει” μια φορά τη ζωή του, αφήνοντας τα Γιάννενα και την κομμωτική για την Αθήνα και το τραγούδι, πώς βλέπει τον εαυτό του σε μερικά χρόνια από σήμερα;

 

Δεν έχω πλάνο. Αυτό κάνω τώρα και ξέρω ότι είναι αυτό που μου αρέσει. Ζω στην Αθήνα για να κάνω αυτό, αν δεν το έκανα δεν θα ζούσα εδώ. Μου αρέσει η Αθήνα, προτού έρθω έξι χρόνια πριν με τρόμαζε, και τώρα με εκνευρίζει ο θόρυβος, η κίνηση, οι δρόμοι, αλλά μπορείς να ζήσεις πολύ όμορφες στιγμές εδώ”. Θα γύριζε κάποια στιγμή στα Γιάννενα όμως; “Στα Γιάννενα δεν θέλω να γυρίσω, τα έζησα. Πιστεύω ότι ο κάθε άνθρωπος πρέπει κάθε λίγα χρόνια να αλλάζει τη ζωή του. Για τίποτα δεν είμαι σίγουρος πάντως, έχω πει πολλά και τα έχω αναιρέσει, ο άνθρωπος πρέπει να σκέφτεται, να αλλάζει και να εξελίσσεται, μια διαδικασία στην οποία και προφανώς θα κάνεις λάθη και θα κοιτάξεις και πίσω”. Μετανιώνει ο ίδιος για δικά του λάθη; “Υπάρχουν πράγματα που δεν έγιναν όπως θα ήθελα, όμως μέσα απ’ αυτά βρήκα κάτι άλλο, κέρδισα, πήρα πράγματα, δεν μετανιώνω για τίποτα”.

Για το τέλος, μια υποθετική ερώτηση με πρωταγωνιστή τον ίδιο, σε εκδοχή παππού. Αν τον ρωτήσει μια μέρα το (εξίσου υποθετικό) εγγόνι του, ποιο τραγούδι εκπροσωπεί καλύτερα τη δουλειά κι αυτό που ήταν ο Σπύρος Γραμμένος, ποιο θα επέλεγε; “Θα του έβαζα ή το ‘16’ ή το ‘Αμυγδαλάκι’, το τραγούδι που έγραψα για τον πατέρα μου’. Τα έχω και πρόσφατα αυτά κιόλας. Είναι δύσκολη ερώτηση όμως, δεν μπορώ να ξεχωρίσω τα τραγούδια μου απλά ενθουσιάζομαι με τα καινούρια”.