ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

O Στράτος Τζώρτζογλου είναι ο πιο ειλικρινής σταρ εκεί έξω

Μια συζήτηση με καλεσμένους τον Κάρολο Κουν, τη γιαγιά του ηθοποιού, τον Οιδίποδα επί Κολωνώ και τη θρυλική χωριάτισσα.

Πριν βιαστείς να βγάλεις συμπεράσματα για τον Στράτο Τζώρτζογλου, θα ήταν καλό να ρίξεις μια ματιά στο βιογραφικό του – στη θεατρική και κινηματογραφική του πορεία. Έχει συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες, έχει πάρει κρατικά βραβεία και όλα αυτά πριν κλείσει τα 35 του. Κάρολος Κουν, Μίνως Βολανάκης, Ζυλ Ντασσέν, Σπύρος Ευαγγελάτος, Ρούλα Πατεράκη, Ανδρέας Βουτσινάς, Θεόδωρος Αγγελόπουλος, Παντελής Βούλγαρης, Μιχάλης Κακογιάννης, και Νίκος Παναγιωτόπουλος είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που τον έχουν σκηνοθετήσει, ενώ τιμήθηκε δύο φορές με το πρώτο Κρατικό βραβείο Α’ αντρικού ρόλου για την ταινία ‘Πάνω Κάτω και Πλαγίως’ του Μιχάλη Κακογιάννη με την Ειρήνη Παπά και με το δεύτερο βραβείο Α’ αντρικού ρόλου το 1989 για την ταινία ‘Τοπίο στην Ομίχλη’ του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, στο Stars de Demain στη Γενεύη.

Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Τσακαλίδης / SOOC Images

Με την πλειονότητα του κοινού να τον έχει ταυτίσει με τις τηλεοπτικές σειρές στις οποίες έχει πρωταγωνιστήσει, σήμερα στα 52 του χρόνια, ακομπλεξάριστος και χαλαρός, αντιμετωπίζει το τεράστιο θεατρικό του background με ρεαλισμό και τελείως φυσικά, σαν να υπάρχουν πολλοί άλλοι που έχουν καταφέρει μια καριέρα σαν τη δική του. Παράλληλα, δεν σταματά να ονειρεύεται τους επόμενους μεγάλους ρόλους που θα παίξει. Αν νιώθει ενοχικά για την τεράστια επιτυχία που είχε στην τηλεόραση; Αυτό μας το απαντά κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας που έγινε με αφορμή τις παραστάσεις του έργου ‘Αφροδίτη με Γούνα’ στη Θεσσαλονίκη.

Έχεις πλέον τεράστια θεατρική και κινηματογραφική εμπειρία, συνεργασίες με ιερά τέρατα της Τέχνης, κρατικά βραβεία. Νιώθεις γεμάτος και χορτασμένος; Τι σου δίνει κίνητρο να συνεχίζεις;

Σωστές απαντήσεις δεν υπάρχουν, μόνο σωστές ερωτήσεις. Εκεί που νομίζεις ότι κατέχεις την απάντηση, ήδη έχεις χάσει την εικόνα. Η ζωή είναι ένα συνεχές γίγνεσθαι. Το να απαντήσεις αν αισθάνεσαι άδειος ή γεμάτος, εξαρτάται πολύ από την εποχή στην οποία βρίσκεσαι και πώς ερμηνεύσεις εσύ την πραγματικότητα. Φέτος επέστρεψα στο Θέατρο Τέχνης, τριάντα χρόνια μετά το θάνατο του Κουν, που συμπίπτουν με τα δικά μου τριάντα χρόνια ως ηθοποιός, γιατί υπήρξα ο τελευταίος μαθητής του.

Για έξι μήνες δουλειά έβγαλα μόνο 180 ευρώ, σε μια εποχή όπου πραγματικά η επιβίωση δεν είναι αστείο θέμα

Παρόλα αυτά, όταν είδα ένα ζητιάνο έξω από την πόρτα μου που δεν είχε να φάει και δεν είχε καν τη δυνατότητα να βγάλει κάποια λεφτά, ενώ εγώ έχω τουλάχιστον την πιθανότητα ότι μπορεί και να βγάλω, αμέσως είδα τα πράγματα σε άλλη προοπτική. Το να νιώθεις άδειος ή γεμάτος εξαρτάται πολύ από τον τρόπο που βλέπεις την πραγματικότητα, γιατί συνεχώς η ερμηνεία μας γι’ αυτήν αλλάζει.

Για ποιους λόγους επέλεξες αυτό το επάγγελμα και τι προσδοκίες έχεις από εδώ και πέρα;

Αν ξεκινήσει κάποιος για οποιοδήποτε λόγο μια καριέρα σε οποιοδήποτε επάγγελμα, πιθανόν να το κάνει για λόγους που αργότερα θα φανούν επιφανειακοί. Κάποιος, για παράδειγμα, που θέλει να γίνει ηθοποιός, μπορεί να αποζητά τα φώτα της σκηνής, της δημοσιότητας, ή τα χρήματα που νομίζει ότι θα βγάλει. Εγώ θα μπορούσα να πω ότι σταματώ και τώρα, γιατί έχω κάνει μια καριέρα για την οποία άλλοι ηθοποιοί θα χρειάζονταν δέκα ζωές. Την ίδια όμως στιγμή, λέω ότι μπορώ να ξεκινήσω μία άλλη καριέρα, ίσως πιο πνευματική. Όχι τόσο στο να πάρω, όσο στο να δώσω. Είχα τις προάλλες μια συζήτηση με κάτι μαθητές κι ένιωσα ότι είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να μεταδώσεις οτιδήποτε είσαι στη νέα γενιά, αλλά με μία αίσθηση πραγματικής γενναιοδωρίας και αγάπης και αγνότητας, γιατί οι αναζητήσεις τους ξεκινούν από εκεί.

Με τέτοια θεατρική θητεία στο βιογραφικό σου, αισθάνεσαι ότι είναι λίγο άδικο να σε θυμούνται και να σε κρίνουν από τη συμμετοχή σου σε τηλεοπτικές σειρές;

Αν θεωρούσα ότι υπάρχει αδικία δεν θα πήγαινα να κάνω αυτές τις δουλειές. Ο ίδιος προβληματισμός, πάντως, υπήρξε από το πρώτο μου κιόλας σήριαλ: “Τι γυρεύω στα τηλεοπτικά πλατό μετά τον ‘Θάνατο του Εμποράκου’ με τον Ζυλ Ντασσέν;”.

Ο λόγος που έκανα τηλεόραση τότε, ήταν γιατί η γιαγιά μου δεν μπορούσε να έρθει στο θέατρο να με δει

Εκείνη τη στιγμή νίκησε μέσα μου η ανάγκη για επικοινωνία με ανθρώπους σαν τη γιαγιά μου. Προτίμησα αυτό παρά το να μην τσαλακώσω την καριέρα του πετυχημένου ποιοτικού ηθοποιού. Δεν ακολούθησα τη στρατηγική που χρησιμοποιούν αυτοί που θέλουν να χτίσουν ένα ‘καλό’ όνομα.

Πώς θυμάσαι τη θητεία σου δίπλα στον Κάρολο Κουν

Η επιλογή του Κουν να με πάρει ενώ ήμουν ένα παιδί από τα γυμναστήρια κι όχι ένας καταξιωμένος κουλτουριάρης ηθοποιός, ήταν ευλογία. Ευλογία ήταν, επίσης, το ότι λίγο πριν πεθάνει στο δωμάτιο του, κάθισε να δώσει πράγματα σε ένα παιδί που μέχρι τότε ήξερε μόνο τον Μπρους Λη. Δεν νομίζω ότι κάποιος στο τέλος της ζωής του σπαταλάει το χρόνο του. Ο Κουν ήξερε ότι υπήρχαν αυτιά να τον ακούσουν και μια ψυχή που μπορεί να τα επεξεργαστεί όλα αυτά σιγά – σιγά.

Τι είδε σε σένα;

Νομίζω το πάθος μου. Αγνό πάθος είδε – πιθανόν και μια αντοχή, ότι αυτό που είμαι μπορώ να το μεταφέρω στη γενιά μου. Ο Κουν ήξερε ότι δεν θα τα παρατήσω και δεν θα το εκμεταλλευτώ όλο αυτό προς ίδιον όφελος. Όντας νέος κι εμφανίσιμος, σε μια Ελλάδα που ζητούσε νέα πρόσωπα, ζεν πρεμιέ, ήταν εύκολο όλα αυτά να γίνουν ματαιοδοξία και εγωισμός. Νομίζω ότι αν ο Κουν έβλεπε έστω και ψήγματα τέτοια μέσα μου, δεν θα προσπαθούσε να μου εμφυσήσει τη δυνατότητα να πετύχω εις βάρος των άλλων. Γιατί όλη η ζωή του Κουν ήταν μια αυτοθυσία. Θα μου πεις, τι σχέση έχει ο Κουν με μένα, που έκανα τηλεόραση;

Όλη μου τη ζωή προσπάθησα ό,τι κάνω να το κάνω με αγάπη

Σκεφτόμουν ότι ναι, χρειάζεται να παίξω στην τηλεόραση, για να με δουν άνθρωποι που δεν έχουν τη δυνατότητα να έρθουν στο θέατρο. Δυστυχώς μόνο στη χώρα μας συμβαίνει ακόμα να τα διαχωρίζουμε αυτά τα δύο και οι μεν να πλακώνονται με τους δε, και καμιά φορά οι μεν με τους μεν και οι δε, με τους δε, δηλαδή καμιά φορά και μέσα στο ποιοτικό κουλτουριάρικο σύστημα, θα δεις ανθρώπους που μισούν ο ένας την ομάδα του άλλου και αν πας να δουλέψεις με τον έναν, δεν θα δουλέψεις μετά με τον άλλον.

Εσύ, ωστόσο, φάνηκε ότι μπορείς να τα ισορροπήσεις. Πώς κατάφερες να συνδυάσεις τις δύο πορείες, στην τηλεόραση και στο θέατρο;

Καμιά φορά στις συνεντεύξεις πέφτεις στην παγίδα να περιαυτολογείς και να λες πόσο ήρωας έχεις υπάρξει. Οπότε, θεωρώ ότι είναι σπατάλη χρόνου να λέω πόσο καλός ήμουν σε όλη μου την ζωή. Και λάθη έκανα πολλά, ενώ πολλές όμως φορές με στήριξε αυτό που λέμε ‘τυχερή στιγμή’, μια ενέργεια που με έσωζε κάθε φορά που πήγαινα να κάνω το λάθος.

Δεν μπορώ να γνωρίζω πόσο έχω συμβάλει εγώ στην πορεία μου και πόσο μια ευλογία που υπήρχε στη ζωή μου από την αρχή

Ακόμα και όταν ζούσα δύσκολα παιδικά και νεανικά χρόνια και τα γέμιζα με όνειρα, ήμουν ευλογημένος. Τα δύσκολα χρόνια, λοιπόν, είναι μια ευλογία που ένας χορτάτος δεν μπορεί να έχει. Μόνο έτσι μπορεί να ξεκινήσεις να δημιουργείς, γιατί το μόνο που σου μένει είναι το όνειρο. Οπότε, μήπως το να πετύχεις τελικά σημαίνει να διώξεις τα όνειρα από τη ζωή σου; Ίσως τελικά πιο κοντά στον ορισμό της επιτυχίας να βρίσκονται αυτοί που καταφέρνουν και βλέπουν τη μεγάλη εικόνα. Αυτό το πετυχαίνεις μόνο όταν φύγεις από το ‘εγώ’ σου.

Αισθάνθηκες ποτέ εγκλωβισμένος στον τίλο και στην εικόνα του ζεν πρεμιέ;

Όταν με χαρακτήρισαν ζεν πρεμιέ ήμουν 25 χρόνων. Νέος, δηλαδή, ζεν κυριολεκτικά. Τώρα δεν μπορώ να είμαι ζεν πρεμιέ. Είμαι 52 και είμαι ρολίστας. Παίζω στο θέατρο και αντέχω ερμηνευτικά, κάνοντας ρόλους της ηλικίας μου. Στο Θέατρο Τέχνης τώρα, έπαιξα εφτά διαφορετικούς ρόλους, ανάμεσά τους και τον γέρο στο σταθμό.

(Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Στράτου Τζώρτζογλου)

Πότε έγινε το κλικ μέσα σου και είπες θέλω να πάω στην Αμερική; Τι φανταζόσουν ότι θα συμβεί εκεί;

Δεν φανταζόμουν κάτι, ούτε περίμενα ότι θα κερδίσω κάτι. Πιθανόν να φαντάζεται κάποιος ότι στην Αμερική που είναι η χώρα της μεγάλης ευκαιρίας θα τον δει ένας παραγωγός και θα τον κάνει σούπερ πρωταγωνιστή. Αυτά είναι βλακείες.

Εγώ πήγα στις ΗΠΑ λόγω ανάγκης και η ανάγκη ήταν μία, ο γιος μου. Έπρεπε να σπουδάσει και τα λεφτά ήταν πάρα πολλά κι έπρεπε να είμαι μαζί του

Γιατί στην ουσία ο Αλκιβιάδης μου δίνει την ευλογία του, μέσα από την ομορφιά και την αγνότητα που βλέπει τον κόσμο. Δεν πήγα για καμία καριέρα. Φυσικά, είμαι ανήσυχος άνθρωπος κι όπου βρεθώ θα θέλω να παίξω θέατρο, αλλά ακόμα κι αν ένα κομμάτι του εαυτού μου μπορεί να τρελαινόταν στην ιδέα ότι εκεί θα μου συνέβαινε η μεγάλη ευκαιρία, κατά βάθος ξέρω ότι αυτά είναι χαζομάρες. Γιατί όταν έρχεται η σκληρή πραγματικότητα, όταν πρέπει να πληρώνεις 3.000 δολάρια νοίκι για ένα δωμάτιο και την επόμενη εβδομάδα δεν έχεις να φας, πρέπει να βγουν λεφτά. Κανείς δεν παρατά πορεία 30 χρόνων για να πάει σε μία χώρα που δεν παίζει ποτέ θέατρο. Τα πράγματα εκεί είναι γιγαντιαία. Το να καταφέρεις να κλείσεις να πας σε μια οντισιόν είναι σαν να παίρνεις Όσκαρ.

Αμερικάνικες σειρές βλέπεις; Ξεχωρίζεις κάποια;

To ‘In Treatment’, το ‘House of Cards’, το ‘Daredevil’ και το ‘Game of Thrones‘ είναι κάποιες από αυτές που έχω δει και μου έρχονται στο μυαλό αυτή τη στιγμή. Εκπληκτικές παραγωγές, συγκλονιστικοί ηθοποιοί, δυνατά σενάρια. Ο κινηματογράφος στην Αμερική έγινε μόνο εφέ πλέον, δεν πρωταγωνιστεί ο εκάστοτε ηθοποιός αλλά τα εφέ του υπολογιστή. Η αμερικάνικη τηλεόραση, λοιπόν, έχοντας δισεκατομμύρια μπάτζετ μαζεύει τα καλύτερα μυαλά για ένα και μόνο επεισόδιο και κάνουν αυτά τα αριστουργήματα.

(Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Στράτου Τζώρτζογλου)

Πόσο σε κυνηγάει η ατάκα της Τζένης Μπότση, “Τι έγινε Κωστάκη, σε γουστάρει η χωριάτισσα”;

Δεν με κυνηγάει καθόλου. Είναι σαν υπέροχος τίτλος τιμής. Την ίδια στιγμή που ήμουν ο τελευταίος μαθητής του Κουν, έχω την ευλογία να με ‘κυνηγάει’ όπως λες, αυτή η ατάκα. Ηθοποιός ήθελα να γίνω, δεν ήθελα να γίνω μουσειακό είδος. Μ’ αρέσει να επικοινωνώ με τον κόσμο και μ’ αρέσει που οι άνθρωποι, έστω από αυτό το σήριαλ με γνωρίζουν και με αγαπούν ακόμα. Υπάρχουν παιδιά που με βλέπουν τώρα σε αυτές τις σειρές μέσω Ίντερνετ και με τιμούν με την αγάπη τους.

Πώς είναι να συνεργάζεσαι με δύο φλογερά κορίτσια όπως η Τζένη Μπότση και η Βάνα Μπάρμπα;

Η Τζένη ενώ τηλεοπτικά είναι φλογερό αντικείμενο του πόθου για πολλούς άντρες, στη ζωή της είναι σεμνό και καλλιεργημένο κορίτσι. Συνεργαστήκαμε σε μία διαφορετική φάση σεβασμού και αξιοπρέπειας και δεν την είδα όπως είναι ο ρόλος της στο σήριαλ. Η Βάνα Μπάρμπα είναι κάτι ξεχωριστό, αποτελεί εικόνα των ’80ς, sex symbol, γενναιόδωρο πλάσμα κι έχει αδικηθεί για την εικόνα της.

Ποια είναι τα σχέδιά σου από εδώ και πέρα;

Φεύγω και πάλι για Αμερική σε λίγες μέρες. Όταν θα γυρίσω τον Μάιο, θα συνεχίσω τις παρουσιάσεις του βιβλίου ‘Ο νόμος της επιτυχίας’, του Napoleon Hill. Είναι ένα βιβλίο που παρουσιάζει δεκαέξι βασικούς πνευματικούς νόμους για το πώς να είναι κανείς ολοκληρωμένος. Θα κάνω κάποια σεμινάρια πάνω στην υποκριτική που στηρίζονται στην σεξουαλικότητα. Και τέλος, καμαρώνω για τα κοσμήματα μου, τη σειρά ‘Εf-Stratos’ που ‘αφηγούνται’ 12 συν μία ιστορίες του έρωτα από 12 συν έναν Έλληνες θεούς και τα έχω ονομάσει «Ευ» από την έννοια του καλού. Επιπλέον, δεν αποκλείεται η ‘Αφροδίτη με γούνα’ να πάει και περιοδεία το καλοκαίρι.

Αν μπορούσες μαγικά να επιλέξεις το ρόλο με τον οποίο θα έκλεινε η καριέρα σου, ποιος θα ήταν αυτός;

Θα ήθελα να είναι ο ‘Οιδίποδας Επί Κολωνώ’ στην Επίδαυρο και να είμαι 90 χρονών. Ακριβώς όπως είχα δει τον Μινωτή στα γεράματά του και είχα σκεφτεί τι ευλογία είναι για αυτόν τον άνθρωπο να είναι τόσο υγιής, να έχει τόσο αθλητικό κορμί, φωνή, ρυθμό, εξυπνάδα, διαύγεια, και άλλα που χρειάζεται ένας πρωταθλητής της Τέχνης και να καθηλώνει 14.000 θεατές στην Επίδαυρο στα 92 του. Θα ήθελα, επίσης, να είμαι 90 χρόνων και να παίζω τον Βασιλιά Ληρ.