Ο Tony Gilroy απογείωσε το Andor γιατί δεν τον ένοιαζαν τα Star Wars
Ο Tony Gilroy δεν ήταν απαραίτητα μία προφανής επιλογή δημιουργού για τα Star Wars, αυτό όμως ήταν που τον έκανε ιδανικό για το Andor.
- 29 ΑΠΡ 2025
«Ο Tony Gilroy είναι ένας πολύ ειλικρινής σεναριογράφος», δηλώνει ο Diego Luna για τον δημιουργό του Andor, σε press conference όπου συμμετείχα μέσω Zoom. «Γράφει για αυτά που τον ενδιαφέρουν, για αυτά που τον ανησυχούν. Από την αρχή θέλαμε να πούμε την ιστορία πίσω από την τεράστια θυσία που κάνουν οι αντάρτες στο Rogue One. Τι κρύβεται πίσω από την επανάσταση και ποιο είναι το κοινωνικοπολιτικό κλίμα; Τι κρύβεται πίσω από αυτή την υπέρτατη θυσία; Και στη συνέχεια, προφανώς η γραφή του αντικατοπτρίζει τον κόσμο στον οποίο ζει. Όλη η πρόσφατη ιστορία που γνωρίζει και έχει μελετήσει. Είναι πολύ καλά μελετημένος. Πολύ πολιτικό ον».
Και ο λόγος, σύμφωνα με τον ηθοποιό, που η 2η σεζόν του Andor μοιάζει τόσο σημερινή ενώ γράφτηκε πέντε χρόνια πριν, είναι οι γνώσεις του showrunner του.
«Το πρόβλημα με την ανθρωπότητα είναι ότι δεν μαθαίνουμε», συνέχισε. «Έχουμε την τάση να κάνουμε τα ίδια λάθη ξανά, και ξανά, και ξανά. Φαίνεται ότι η ιστορία απλά επαναλαμβάνεται. Δυστυχώς, αυτή η σειρά θα είναι επίκαιρη σήμερα, αλλά και πιθανώς σε 20-50 χρόνια. Και είναι τόσο επίκαιρη βασικά επειδή ο Tony Gilroy είναι τόσο καλός σεναριογράφος».
Όταν ο Gilroy κατέφθασε στην παραγωγή του Rogue One για να ξαναγράψει μέρος του σεναρίου και να σφίξει τα γυρίσματα που είχαν ξεχειλώσει, είχε γράψει και γυρίσει ταινίες Bourne, και είχε επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας για το Michael Clayton και μία Πρωτότυπου Σεναρίου για την ίδια ταινία.
Όπως θα βρεις παρακάτω στη συζήτηση που προέκυψε μαζί του μέσα από ερωτήσεις που τέθηκαν στην press conference, η στροφή του δημιουργού σε ένα ήδη υπάρχον franchise δεν ήταν τυχαία στο σήμερα του Χόλιγουντ, αν και η επόμενη πρωτότυπή του ιδέα ψάχνει χρηματοδότηση και είναι μία ταινία που ελπίζει να γυρίσει με τον Oscar Isaac.
Πώς έγινε όμως το Andor η σειρά Star Wars που αγάπησαν όλοι;
Αυτές οι σειρές γίνονται όλο και μεγαλύτερες επειδή το κοινό απαιτεί πολύ περισσότερα σήμερα. Ποιες είναι οι αποτυχίες ή και οι επιτυχίες, για τις οποίες μπορείς να μιλήσεις όσον αφορά τον προϋπολογισμό και τη χρηματοδότηση;
Όταν ξεκινήσαμε, ήταν σχεδόν σα να φτιάχναμε το Pearl Harbor. Μας έλεγαν, «χτίστε μας έναν καθεδρικό». «Κατασκευάστε ένα αεροπλανοφόρο». Το Game of Thrones ήταν ακόμα σε κυκλοφορία και το streaming θα γινόταν, υποτίθεται, τα πάντα. Έτσι αυτή ήταν η εντολή στην αρχή. Είπαμε ότι θα κάναμε 8 επεισόδια, εκείνοι ήθελαν 12. Η κλίμακα ήταν το παν.
Για τη 2η σεζόν, μέχρι να κυκλοφορήσουμε, αυτό είχε ήδη αλλάξει πάρα πολύ. Όλα είχαν συρρικνωθεί. Το streaming δεν ήταν η χρυσή χήνα που όλοι πίστευαν ότι θα ήταν. Αυτό ήταν μια πραγματικά μεγάλη αφύπνιση για όλους αλλά και πολλές πραγματικά δύσκολες αποφάσεις για εμάς, για τη Disney, και ένα πραγματικά μεγάλο στοίχημα. Ο Bob Iger είχε επιστρέψει και απολύονταν άνθρωποι. Και δεν είχαμε κάποια φθηνότερη εκδοχή της σειράς. Είναι σαν να επιπλώνεις τις Βερσαλλίες. Δεν μπορείς να βάλεις έπιπλα ΙΚΕΑ μέσα, απλά δεν γίνεται.
Η φιλοσοφία μας σχετικά με τη δημιουργία του Andor ωστόσο, ήταν ένα από τα πράγματα που μας επέτρεψαν να συνεχίσουμε, και ήταν ότι δεν σπαταλήσαμε ούτε δεκάρα ποτέ. Χρησιμοποιήσαμε τα πάντα. Θα έλεγα ότι ήμασταν ίσως μια από τις πιο αποδοτικές σειρές που είχαν ποτέ στο δίκτυο. Προετοιμαστήκαμε σαν τρελοί. Ήμασταν πολύ ακριβοί, αλλά κάθε τι που φτιάχναμε έβγαινε στην οθόνη. Νομίζω ότι αυτό είναι το κλειδί για να δουλεύεις σε μεγάλες σειρές. Ξέρω ότι υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα shows που έχουμε παρακολουθήσει και βλέπεις σπατάλες, ανακατασκευές και όλα τα υπόλοιπα. Εμείς δεν κάναμε ποτέ κάτι τέτοιο. Ό,τι κάναμε ήταν ακριβές, μέχρι τέλους. Βοήθησε και η ώθηση από την κριτική που πήραμε στην πρώτη σεζόν. Αυτά ήταν πράγματα που έδωσαν στη Disney την αυτοπεποίθηση να ρισκάρει.
Στα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από όταν ξεκίνησαν, οι ήρωες έχουν γίνει λίγο πιο ευάλωτοι. Αλλά μετά έχουμε και το σύμπαν της Marvel όπου οι ήρωες είναι κατά κάποιο τρόπο άφθαρτοι. Πόσο ενδιαφέρον είναι να δημιουργείς έναν ήρωα;
Ασχολούμαι με τους ήρωες εδώ και πολύ καιρό. Πρέπει το κοινό να θέλει να είναι ο ήρωας. Νομίζω αυτό είναι απαραίτητο. Νομίζω όμως και ότι το Sopranos έκαναν πραγματικά κάτι θεμελιώδες για κάθε δημιουργική συζήτηση. Μετά τον Tony Soprano, συνειδητοποίησαν όλοι ότι οι πρωταγωνιστές δεν χρειάζεται να είναι συμπαθείς, αρκεί να είναι συναρπαστικοί. Θεωρώ πως πρέπει να κρατήσουμε το επίπεδο πολυπλοκότητας που έχουμε τώρα, αλλά πρέπει να είσαι σε θέση να συνδέεσαι μαζί τους.
Η εσωτερική καλοσύνη του Diego Luna είναι αναπόφευκτη σε ό,τι κάνει για παράδειγμα. Είναι απλά ένας υπέροχος άνθρωπος. Συνεργάζομαι μαζί του 10 χρόνια τώρα και δεν είχαμε ποτέ διαφωνία. Ό,τι κι αν κάνει, όσο διεφθαρμένο ή όσο άσχημο κι αν είναι, πάντα νιώθεις ότι υπάρχει αυτό το μικρό φωτοστέφανο που εξακολουθεί να καίει μέσα του. Είναι μεσσιανική φιγούρα.
Το Andor μπορεί να θεωρηθεί – ή θεωρείται από κάποιους – ως αλληγορία κατά του φασισμού. Πολύ επίκαιρο αυτή τη στιγμή.
Χωρίς την απεργία, η σειρά θα έπρεπε να είχε βγει πριν από ένα χρόνο. Τη χτίσαμε λίγο-πολύ πριν από 4-5 χρόνια και δεν το γράψαμε παρέα με μία εφημερίδα. Ο λόγος για τον οποίο ήρθα στη σειρά ήταν ότι μου είπαν, ok, μπορείς να πάρεις αυτόν τον τεράστιο καμβά για να δουλέψεις, όλους αυτούς τους πόρους, και φυσικά τον Diego. Μπορείς να κάνεις μία καθοριστική έρευνα για την επανάσταση, την εξέγερση και την αυταρχική εξουσία.
Τα μελετούσα αυτά όλη μου τη ζωή, χωρίς να μπορώ να τα χρησιμοποιήσω. Ήταν σαν να πέρασα όλη μου τη ζωή διαβάζοντας ιστορία και να είπα, ω θεέ μου, μπορώ να τα χρησιμοποιήσω εδώ. Αντλώ στοιχεία από έξι χιλιάδες χρόνια ιστορίας, από την Αϊτινή Επανάσταση, τη Ρωσική Επανάσταση, την Αμερικανική Επανάσταση, τη Βρετανική Επανάσταση, τον πρώιμο καθολικισμό.
Οι στιγμές ειρήνης και ευημερίας στην ιστορία είναι πολύ λίγες. Νομίζω ότι το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας είναι η επανάληψη. Είτε έδειχνες το Andor σε κάποιον πριν από εκατό, τριακόσια, τετρακόσια χρόνια, ή τριακόσια χρόνια από τώρα, νομίζω ότι θα είναι ακόμα επίκαιρη.
Καθώς έδενες τις ιστορίες, αισθάνθηκες ποτέ ότι υπήρχαν σημεία του Rogue One που θα ήθελες να μπορούσες να αλλάξεις στην υπηρεσία της αφήγησης στο Andor, ή ήταν μία εύκολη σύνδεση;
Έπρεπε να ελέγχουμε όσα είχαν συμβεί στο Rogue One, ώστε να μην τα παραβιάσουμε. Το πραγματικά ωραίο όμως στον Andor εκεί ήταν πως υπήρξε ο τέλειος πολεμιστής κατάσκοπος. Ήταν ένας καταπληκτικός ηγέτης, που μπορεί να πει ψέματα, να αποπλανήσει, να αλλάξει γνώμη και σχέδιο. Και προφανώς τον είχαν εμπιστευτεί με μία απίστευτη αποστολή.
Η ιδέα μου λοιπόν ήταν να τον πάμε πέντε χρόνια πίσω και να τον κάνουμε κατσαρίδα. Να τον πάρουμε από τη χειρότερη μέρα της ζωής του και να δούμε αυτή την κατσαρίδα να γίνεται πεταλούδα. Αυτή ήταν η θέση μου. Στο Rogue One κινείται τόσο γρήγορα, είναι τόσο αινιγματικός. Εκείνα τα μικρά κομματάκια, τα ψίχουλα που υπήρχαν, ήταν φοβερά χρήσιμα για αυτό που έπρεπε να κάνουμε εδώ. Και δεν είναι υπερβολικά εκτεθειμένος στο Rogue One, έτσι δεν υπήρχε κάτι που έπρεπε να αλλάξω.
Η σειρά είναι επίσης μια σειρά που φτιάχνει σταρ. Όταν κάνεις κάστινγκ, έχεις όλους αυτούς τους σπουδαίους ηθοποιούς χαρακτήρων που φέρνουν τη δύναμή τους, αλλά πάντα εισάγεις και νέους ανθρώπους που συνεχίζουν στη σειρά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τι αναζητάς σε αυτούς τους ανθρώπους και πόσο σημαντικό είναι το υποστηρικτικό καστ;
Η υπερδύναμή μας σε αυτή τη σειρά ήταν το κάστινγκ, της Nina Gold και του Martin Ware. Η Nina έχει κάνει το κάστινγκ σε όλες τις σειρές. Είχαμε 400 ομιλούντες ρόλους στις δύο σεζόν. Ένας Αμερικανός showrunner μου είχε πει, «θα το χαρείς πολύ, θα πας στη Nina και εκείνη θα σου φέρει όλους αυτούς τους ηθοποιούς που δεν έχεις ξαναδεί. Οι Βρετανοί σκηνοθέτες δεν θα τους προσλάβουν επειδή έπαιζαν στο Eastenders, ή στο Carnation Street, ή σε κάποια κακή διαφήμιση γάλακτος, και έτσι τους σνομπάρουν. Για σένα όμως θα είναι φρέσκοι, δεν θα τους ξέρεις αλλά θα είναι φανταστικοί». Η δεξαμενή ταλέντων στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι εξαιρετική.
Η Elizabeth Dulau που παίζει την Kleya ήρθε κατευθείαν από τη Δραματική Σχολή RADA για μας. Η πρώτη της δουλειά. Τη βάλαμε απέναντι στον Stellan. Αν δεν είχε λειτουργήσει αυτό, αν ήταν απλά καλή, δεν θα μπορούσαμε να τη χρησιμοποιήσουμε περισσότερο. Αλλά θεέ μου, βλέπεις τι μπορεί να κάνει και απλά αρχίζεις να γράφεις για το συγκεκριμένο άτομο. Τα ίδια με τον Muhannad Bhaier που υποδύεται τον Wilmon. Η Genevieve O’Reilly μπορεί να κάνει τα πάντα.
Το εγωιστικό μέρος για μένα ήταν ότι, ακόμα και σε αυτή την προχωρημένη φάση της καριέρας μου, ενώ θα έπρεπε να έρχεται η φθορά, έχω γίνει πολύ καλύτερος σεναριογράφος από αυτή τη σειρά, επειδή ήξερα για ποιους έγραφα, την ορχήστρα για την οποία έγραφα, ότι τα όργανά της ήταν συντονισμένα. Μακάρι να μπορούσα να πάρω τις δεξιότητες γραφής που έχω τώρα, να γυρίσω 30 χρόνια πίσω και να ξαναρχίσω από την αρχή. Πραγματικά έμαθα πολλά από αυτούς τους ηθοποιούς.
Αυτή είναι η τελευταία σεζόν, που σημαίνει και ένα γλυκόπικρο αντίο. Γιατί πήρατε αυτή την απόφαση;
Δεν μπορώ να υπερτονίσω την άγνοια και την αφέλεια που είχα όταν ξεκίνησα, που είχαμε όλοι μας. Πήγα στο Λονδίνο να αρχίσουμε το κάστινγκ, θα σκηνοθετούσα τρία επεισόδια την άνοιξη, και έρχονταν και τα σενάρια. Ένιωθα ότι πρέπει να ξαναγράψω το δικό μου, ότι έπρεπε να ξαναγράψω των άλλων. Αν δεν είχε συμβεί ο Covid θα ήταν καταστροφή. Ο Covid μας έκλεισε όμως και ήλπιζα τότε ότι η σειρά θα εξαφανιζόταν, γιατί μόλις είχα αρχίσει να συνεδητοποιώ τι πράγμα είχαμε υπογράψει. Ένιωθα ότι κάναμε ένα τεράστιο λάθος.
Όταν έκανα επιτέλους γυρίσματα και επέστρεψα από την καραντίνα, πήγα στη Σκωτία, και ενώ καθόμουν με τον Diego είπαμε ότι δεν υπήρχε περίπτωση να κάνουμε πέντε σεζόν. Θα χρειάζονταν 15 χρόνια. Θα ήταν πια ένας 60χρονος άνδρας και η απογήρανση είναι πολύ δύσκολη. Όταν ξεκινήσαμε τη δεύτερη σεζόν, ξέραμε ότι είχαμε κάνει μία επένδυση που έπρεπε να εξαργυρωθεί. Ξέραμε επίσης ότι κάναμε σπριντ και ότι θα δίναμε ό,τι είχαμε. Δεν είμαι σίγουρος ότι η σειρά θα ήταν το ίδιο καλή εάν είχε ανοιχτό τέλος.
Τι θα σου λείψει εκτός από τους ηθοποιούς;
Ζούσα στο μυαλό μου και σε καθαρή φαντασία επί πέντε χρόνια, κάθε μέρα. Είναι ένα πολύ ισχυρό ναρκωτικό και ένα πολύ καλό μέρος για να κρυφτείς. Μου λείπει αυτό. Ως showrunner, έχεις πολλά να αναδείξεις και μετά το κοινό μπορεί να βάλει όποια ιδεολογική πινελιά θέλει. Το πιο όμορφο όμως, το πιο απλό και το πιο αδιαμφισβήτητο είναι το Andor αφορά την κοινότητα, την αξία της. Η αυτοκρατορία, οι φασίστες ή οι αντιεξουσιαστές, όπως θέλετε πείτε τους, είναι όλοι η καταστροφή αυτής της κοινότητας και όλων των επιπέδων της. Στο μικρότερο αλλά και στο υψηλότερο επίπεδο. Είναι κάπως συναρπαστικό το να κάνεις μία σειρά όπου η εκκλησία είναι η κοινότητα στον πυρήνα της.
Είχα έναν φίλο που ήρθε στην προβολή χθες το βράδυ και ενώ είχαμε ανέβει όλοι στη σκηνή, είπε «δεν ήξερα πως τα έχεις βγάλει πέρα αυτά τα πέντε χρόνια, αλλά πραγματικά φαινόταν ότι ήσαστε ευτυχισμένοι μαζί και όχι ο ένας στο λαιμό του άλλου». Το να χτίζεις μία κοινότητα είναι αόριστα ουτοπική, ενώ κάνεις μία σειρά για την καταστροφή της κοινότητας, ήταν ισχυρό. Θα μου λείψει αυτό.
Αυτή η σεζόν είναι πολύ πιο βαθιά ριζωμένη σε θέματα κατασκοπείας και αντικατασκοπείας. Υπό αυτή την έννοια, η αφηγηματική σου δεξιοτεχνία απηχεί την ένταση και τις αποχρώσεις της σειράς Bourne. Υπήρχαν συγκεκριμένες ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές που αποτέλεσαν δημιουργική έμπνευση για τη 2η σεζόν του Andor;
Το Le Village Français για παράδειγμα. Λατρεύω αυτή τη σειρά και την έβλεπα περίπου την εποχή που έφτιαχνα το Andor. Έμαθα από αυτό ότι πρέπει να προσπαθείς πάντα να έχεις όσο το δυνατόν περισσότερες αποφάσεις από τους χαρακτήρες. Κάθε επεισόδιο του Le Village Français έχει χιλιάδες επικές αποφάσεις.
Θα έλεγα ότι η πιο εμπνευστική σειρά για μένα ήταν το Babylon Berlin. Με ξετρέλανε με το πόσο όμορφη ήταν αυτή η σειρά. Η πρώτη σεζόν που έκαναν ήταν απίστευτη. Σκέφτηκα, ας κάνουμε και εμείς κάτι τόσο περίπλοκο, όμορφο, εμπλουτισμένο.
Έχεις πει ότι το Andor είναι το πιο σημαντικό πράγμα στο οποίο είχες την ευκαιρία να δουλέψεις.
Έχω κάποιους συνοδοιπόρους φίλους, σεναριογράφους που έβγαζαν τα προς το ζην γράφοντας ταινίες. Εκπαιδευτήκαμε τη δεκαετία του ’80 και φυσικά έπρεπε να θρέψεις την οικογένειά σου, σωστά; Αισθάνομαι ότι τα πρώτα τρία τέταρτα της καριέρας μου τα έκανα ως συγγραφέας διηγημάτων, και αυτή ήταν μια ευκαιρία να γίνω μυθιστοριογράφος. Και όχι απλά να γράψω ένα μυθιστόρημα, αλλά ένα επικό μυθιστόρημα. Αυτό που είναι πραγματικά ωραίο στο να γράφεις σήμερα και δεν υπήρχε όταν ξεκίνησα, ή ακόμα και στην πορεία, είναι ότι σου δίνεται πλέον τον χρόνο που πρέπει να πάρει πραγματικά μια ιστορία. […]
Το Andor ήταν η ευκαιρία στη ζωή μου για να γράψω ένα μεγάλο μυθιστόρημα για την επανάσταση. Έχω τόσα πολλά να πω και τόσους πολλούς ανθρώπους για να το κάνω. Ήθελα να ασχοληθώ με την προπαγάνδα. Ήθελα να ασχοληθώ με τη χειραγώγηση. Η πρώτη κιόλας σκηνή με τον Ben Mendelsohn και τη συζήτηση για την πιθανότητα καταστροφής του Ghorman, βασίζεται στη Διάσκεψη του Wannsee. Όταν η εξουσία παίρνει το μικρόφωνο.
Πιστεύεις ότι είναι ευκολότερο για έναν σεναριογράφο να προσποιείται ότι η ιστορία του συμβαίνει σε έναν γαλαξία πολύ, πολύ μακριά, αντί να βρει χρηματοδότηση για μία τηλεοπτική σειρά ή ταινία που θα μιλάει για όσα συμβαίνουν στο εδώ και τώρα, ακόμα κι αν σε ένα μέρος της κοινωνίας μπορεί να μην αρέσουν αυτά που έχει να πει;
Ναι. Γιατί εργάζονται τόσοι εξαιρετικά ταλαντούχοι άνθρωποι πάνω σε IP; Γι’ αυτό. Οι πρωτότυπες ιδέες και οι άγνωστοι χαρακτήρες προσθέτουν ένα ολόκληρο ακόμη επίπεδο φόβου στο Χόλιγουντ. Υπάρχει πολύς φόβος εδώ. Είναι λυπηρό αλλά το IP κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται άνετα. Η αρένα των Star Wars και η ευκαιρία που μου δόθηκε είναι ζουμερή, καθαρή και διασκεδαστική. Υπάρχουν άλλα IP για τα οποία δεν θα ήμουν ευτυχής να δουλέψω.
Ποιο είναι το ενδιαφέρον σου για τα Star Wars;
Είδα την πρώτη ταινία το 1977. Δεν είναι μυστικό ότι δεν ήταν ποτέ η θεματολογία μου. Εγώ πήγα στο Rogue One σα γιατρός. Ένας μισθοφόρος, λίγο-πολύ σαν τον Cassian Andor. Και κατά έναν περίεργο τρόπο αυτό με έχει ωφελήσει σε πολλά πράγματα – το να μη γνωρίζω πολλά, να μη νοιάζομαι, είναι μία υπερδύναμη. Όταν κάτι δεν λειτουργεί, το να είσαι φαν δεν βοηθάει. Στο Rogue One ήταν μία πολύ κλινική εμπειρία. Αυτό είναι τελείως διαφορετικό. Ήμουν all in. Το αίτημα όμως εδώ ήταν να αλλάξουμε τη γραμματική, να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Δεν χρειαζόταν να ερωτευτώ τα Wookiees και τα φωτόσπαθα. Δεν θα βοηθούσε σε αυτό που έπρεπε να κάνω.
Θέλαμε απλώς να μιλήσουμε για την ελπίδα. Θα ήμουν πραγματικά απογοητευμένος αν δεν τελειώναμε την ιστορία μας με την ελπίδα. Ξέρω ότι αυτό ακούγεται σαν T-shirt με τσιτάτο «οι επαναστάσεις χτίζονται πάνω στην ελπίδα», αλλά είναι αλήθεια. Αν δεν την έχουμε, αν αυτό το φως σβήσει, τότε δεν ξέρω πώς συνεχίζουμε. Θέλω να είμαι θετικός στο τέλος, όσο βαριά και αν είναι όλα αυτά. Νομίζω ότι οι άνθρωποι που γράφουν ιστορία, πολλές φορές, είναι αυτοί που ξεχνιούνται. Πολλοί από αυτούς τους χαρακτήρες στο Andor, είναι το χαλίκι που πατήθηκε στον δρόμο προς την απελευθέρωση.
Πολλούς από τους ανθρώπους της Ιστορίας που υπήρξαν απολύτως απαραίτητοι για το πού βρισκόμαστε τώρα, τους πραγματικούς ήρωες, δεν τους έχουμε ακούσει ποτέ. Νομίζω ότι πρέπει να έχεις κάτι ελπιδοφόρο στο τέλος για να δικαιολογήσεις τη θυσία τους».
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.
