ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Οι Magnetic Fields στην Αθήνα: Δυο-τρία πράγματα που έμαθε η ζωή στον αισθηματία Stephin Merritt

Αυτή θα είναι η πιο φορτισμένη συναυλία του φθινοπώρου. Αυτός είναι ένας από τους πιο ευφυείς τραγουδοποιούς όλων των εποχών.

Μπαίνει στο ταξί με την κάμερα να τον ακολουθεί, λέει στον οδηγό τον προορισμό του, ο οδηγός τον ρωτάει για ποιο λόγο γυρίζουν για εκείνον ένα ντοκιμαντέρ, «γιατί είμαι συναρπαστικός, γράφω υπέροχη μουσική», του απαντάει, ο ταξιτζής όμως επιμένει.

-Ποιο είναι το επώνυμο σου;
-Merritt.
-Merritt;
-Ναι.
-Δεν το έχω ούτε καν ακουστά.

Είναι μια χαρακτηριστική σκηνή του προ δωδεκαετίας ντοκιμαντέρ  Strange Powers: Stephin Merritt and the Magnetic Fields” για τα έργα και τις ημέρες ενός ευφυούς εναλλακτικού συνθέτη και της μπάντας που αφεντεύει· μια σκηνή όχι τυχαία επιλεγμένη για το trailer αφού είναι ενδεικτική του κεντρικού νοήματος – της ταινίας και όχι μόνο: Οι Magnetic Fields ηχογραφούν και κυκλοφορούν δίσκους εδώ και 32 χρόνια πια. Για κάποιους είναι εμβληματική μπάντα. Για τους περισσότερους είναι εντελώς άγνωστοι.

Είκοσι πέντε χρόνια μετά την κυκλοφορία του -αξεπέραστου, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, αν και ο πήχυς στα τραγούδια του πολυγραφότατου Merritt παραμένει πολύ υψηλός- αριστουργήματός τους, 69 Love Songs, ενός άλμπουμ που κατέχει εξέχουσα θέση σε κάθε indie καταβολών δισκοθήκη που, όπως λένε, σέβεται τον εαυτό της, αλλά και την 406η στη λίστα του Rolling Stone με τα 500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών, οι Magnetic Fields έρχονται επιτέλους στην Αθήνα (22 Νοεμβρίου, Floyd, Πειραιώς 117).

Όποι@ μείνει ασυγκίνητ@, να το κοιτάξει.

Ειλικρινά δεν πιστεύω ότι η μουσική έχει κατ’ ανάγκη να κάνει με συναισθήματα. Θα έλεγα ότι κατά κάποιο τρόπο είναι πιο σημαντική από τα συναισθήματα. Φυσικά η μουσική δεν είναι το μέσο για να περιγράψεις μια μη-μουσική εμπειρία, εκτός αν πρόκειται για κάτι απλό, όπως το να πέφτεις και να σηκώνεσαι, ή το να αντικρίζεις κάτι μεγάλο ή μικρό ή το δίπολο ένταση-επίλυση. Στην καλύτερη περίπτωση η μουσική ίσως απλά να μπορεί να κατευθύνει προς κάποια συναισθήματα, αλλά ακόμη και τότε, είναι κάτι που αφορά ένα πολύ μικρό αριθμό ανθρώπων. Που έχουν το ίδιο κούρεμα με σένα.

Δεν κάνω μουσική για να επαναστατήσω απέναντι στη μητέρα μου. Σε αντίθεση, δηλαδή με τον Stephen Sondheim (σ.σ. Διάσημος Αμερικανός συνθέτης που σύμφωνα με δηλώσεις του απεχθανόταν τη μητέρα του που τον κακοποιούσε ψυχολογικά) ή τη Nina Simone (σ.σ. Το πραγματικό της όνομα ήταν Eunice Kathleen Waymon αλλά υιοθέτησε το ψευδώνυμο Nina Simone για να μπορεί να δίνει συναυλίες χωρίς την άδεια της μητέρας της που δεν ενέκρινε την εμπλοκή της με τη «μουσική του διαβόλου») ή… τον Eminem (σ.σ. ο αθυρόστομος Marshall Mathers έχει επανειλημμένα μιλήσει για την τρικυμιώδη σχέση με τη μητέρα του).

Και τι πάει να πει χαρά; Δεν νομίζω ότι έχω βιώσει ποτέ μου την εμπειρία αυτού του πράγματος που ο κόσμος αποκαλεί «χαρά». Το μυαλό μου απλώς δεν λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Προσπαθώ να δώσω μια εξήγηση για ποιο λόγο μπορεί αυτό να συμβαίνει στο τραγούδι “Weird Diseases”.

Η νιότη είναι εξίσου γελοία με τα γηρατειά, όπως και με τη μέση ηλικία. Όλοι μας είμαστε απλώς μεταλλαγμένες μαϊμούδες, και ο καθένας πιστεύει ότι είναι ο Θεός. Το οποίο δε βγάζει καθόλου νόημα. Ο νέος βλέπει τον γέρο σαν ένα βαρετό βλάκα. Το ίδιο ισχύει και αντίστροφα. Κανένας από τους δύο δεν κάνει λάθος.

Στο πρώτο μου άλμπουμ ήμουν ένας ιμπρεσιονιστής. Από τότε είμαι απλά ένας αφηγητής, κάποιος που λέει ιστορίες.

Έχω πολλές ντουζίνες σημειωματάρια τα οποία περιέχουν εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες ιδέες για τραγούδια, ή αν προτιμάς μικρά θραύσματα δημιουργικότητας, αλλά τα περισσότερα από αυτά ποτέ δεν εξελίχθηκαν σε ολοκληρωμένα τραγούδια. Δεν μου αρέσει να ολοκληρώνω ένα τραγούδι αν δεν ξέρω πως θα χρησιμοποιηθεί. Κάποτε άκουσα ότι το “Blue Moon” είναι το μόνο τραγούδι που έγραψαν οι Richard Rodgers and Lorenz Hart χωρίς να είναι προορισμένο για ένα συγκεκριμένο musical. Δεν ξέρω γιατί το θυμήθηκα αυτό τώρα. Πιθανότατα λοιπόν να έχω μερικά ορφανά τραγούδια. Αλλά όχι και τόσο πολλά.

Εκ πεποιθήσεως αρνούμαι να μπω στη λογική να ξεχωρίσω οτιδήποτε ως “favorite”. Είναι η κατάρα της εποχής μας αυτής, τα social media μας κάνουν όλους να συμπεριφερόμαστε σαν δεκάχρονα παιδιά. Από όλους μου τους δίσκους δεν έχω κανένα πιο αγαπημένο τραγούδι σε σχέση με τα υπόλοιπα. Υπάρχουν όμως μερικά τραγούδια που δεν τα κατανοώ πια, και που ακούγοντάς τα πιάνω τον εαυτό μου να νιώθει άβολα και ξύνω το κεφάλι μου με απορία.

Είναι ήδη δύσκολο που όλοι συγκρίνουν οτιδήποτε κάνω με το 69 Love Songs. Θα ήταν όμως ανυπόφορο να αντιλαμβανόμουν ότι όλα τα τραγούδια μου είναι κομμάτια μιας ενιαίας μεγάλης δουλειάς. Δεν θα μπορούσα ποτέ να λοξοδρομήσω. Μα πόσο ανιαρή ιδέα! Είναι σαν να λες ότι το σπίτι σου είναι σαν ένα ενιαίο έργο τέχνης, είτε σου αρέσει αυτό είτε όχι, και το ντουλαπάκι κάτω από το νιπτήρα του μπάνιου θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως κάτι εξίσου διεγερτικό πνευματικά με οτιδήποτε αφήνεις πάνω στο τραπεζάκι του σαλονιού σου.

Όταν ολοκληρώσω την κατασκευή του ειδικού χωροχρονικού επιταχυντή μου, θα ταξιδέψω πίσω στο χρόνο και θα αποτρέψω τη συνάντηση των γονιών του Sean “Napster” Parker. Παρεμπιπτόντως, η λίστα των ζευγαριών που θα απέτρεπα τις μεταξύ τους συναντήσεις για ανάλογα σημαντικούς λόγους, είναι αρκετά μεγάλη, αλλά δεν είναι επί του παρόντος.

Η μουσική και η δυστυχία εξελίσσονται μαζί εδώ και αιώνες. Τα πιο παλιά μουσικά όργανα σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις, είναι κάτι σαν φλάουτα που κατασκευάστηκαν πριν από 42 χιλιάδες χρόνια, όταν ακόμη οι Νεάντερταλ περπατούσαν σε αυτόν τον πλανήτη. Ίσως λοιπόν η μουσική να προϋπήρξε της ανθρώπινης συνθήκης.

H μουσική είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας στην εξέλιξη της ανθρωπότητας. Όπως ακριβώς και η δυστυχία. Βέβαια, και τα ποντίκια μπορούν να είναι δυστυχισμένα, αλλά εμείς μιλάμε για την ανθρώπινη συνθήκη, σωστά; Πάντως η εφαρμοσμένη μουσικολογία σε ζωολογικούς κήπους είναι ένας επιστημονικό πεδίο που ανθίζει τα τελευταία χρόνια, αν και παραμένει αμφιλεγόμενο.

Δεν βλέπω πώς ένα ψέμα μπορεί να βοηθήσει τον οποιοδήποτε, και σίγουρα δε νομίζω να το κάνουν αυτό τα μεγάλα ψέματα, όπως είναι οι θρησκείες. Είμαι ένας σχετικά χαρούμενος άθεος, και νομίζω ότι ο χριστιανισμός είναι απλά μια μεγάλη τρέλα. Ποιος θα ήθελε να πιστεύουν τα παιδιά του στην Κόλαση;

Δεν σχολιάζω σχεδόν ποτέ τις εκδοχές άλλων πάνω στα δικά μου τραγούδια. Κι αν δεν μου αρέσει, τι θα πρέπει να πω; Πρέπει όμως να ομολογήσω το εξής: στην Αργεντινή έχουμε μια tribute band, ονόματι Alvy, Nacho y Rubin, ή αν προτιμάς Los Campos Magneticos. Είναι τόσο καλύτεροι από εμάς, που ντρέπομαι!

Πόσο χρόνο πρέπει τελικά να ξοδέψει κανείς για να φτιάξει ένα και μόνο δίσκο;

Οι Magnetic Fields θα εμφανιστούν στο Floyd (Πειραιώς 117) την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου.