«Όταν ο Willem Dafoe μού είπε ότι του άρεσε το Inside βούρκωσα»: Ο Βασίλης Κατσούπης στο OneMan
Το Inside με τον Willem Dafoe έχει πια ανοίξει και στη Βόρεια Αμερική. Εμείς μιλήσαμε με τον Βασίλη Κατσούπη για τη δημιουργία του, τον Dafoe και την αιφνίδια Macarena της ταινίας.
- 28 ΜΑΡ 2023
ΧΩΡΟΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ: APOTEKA CAFE BAR
Το Inside με τον Willem Dafoe έχει πια ανοίξει και στη Βόρεια Αμερική. Εμείς μιλήσαμε με τον Βασίλη Κατσούπη για τη δημιουργία του, τον Dafoe και την αιφνίδια Macarena της ταινίας.
Δεν έχω αργήσει αλλά με περιμένει ήδη στο Apoteka. Πίσω του κάθεται ο Larry Gus, aka ο μουσικός Παναγιώτης Μελίδης, φίλος του και θέμα της πρώτης του μεγάλου μήκους ταινίας, το ντοκιμαντέρ Ο Φίλος μου ο Larry Gus που είχε κάνει πρεμιέρα το 2016 στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ο Βασίλης Κατσούπης έχει επιστρέψει στην Ελλάδα για λίγες μόνο ημέρες, πριν φύγει ξανά για την προώθηση του Inside στο εξωτερικό. Η πρώτη του ταινία μυθοπλασίας με πρωταγωνιστή τον Willem Dafoe είχε ήδη ανοίξει μία εβδομάδα στην Ελλάδα όταν τον συνάντησα, και ετοιμαζόταν να ανοίξει στη Βόρεια Αμερική εντός των επόμενων ημερών.
Η ιδέα για το Inside προέκυψε το 2011, κατά την πρώτη επίσκεψη του δημιουργού στη Νέα Υόρκη, όταν παρατήρησε πως τα πανύψηλα, εντυπωσιακά κτίρια του Μανχάταν θα μπορούσαν να σε εγκλωβίσουν βίαια μέσα τους. Εάν παγιδευόσουν σε ένα από αυτά, με τον υπόλοιπο κόσμο στα πόδια σου, πώς θα ζητούσες βοήθεια;
Κάπως έτσι κλείστηκε ο Dafoe ως ληστής έργων τέχνης σε ένα υπερπολυτελές μινιμαλιστικό διαμέρισμα, παγιδευμένος από ένα περίτεχνο σύστημα ασφαλείας που μπορεί να τον οδηγήσει στην τρέλα. Θα τον απομονώσει, θα τον λιμοκτονήσει, θα του παίξει τη Macarena σε στιγμές που γλείφει την κατάψυξη για να πιει λίγο νερό.
Ο Dafoe, ένα «ζωντανό installation τέχνης» όπως τον έχει αποκαλέσει ο σκηνοθέτης που ακόμα δεν μπορεί να πιστέψει ότι ο αγαπημένος του ηθοποιός έπαιξε στην ταινία του, είναι επί 90 σχεδόν λεπτά στην οθόνη μας. Αφήνει τον εαυτό του γυμνό, σωματικά και ψυχολογικά, εισχωρώντας βαθιά σε μια ταπεινή ασχήμια ατόφιας απόγνωσης. Συμπρωταγωνιστής του στην ταινία είναι τα ίδια τα έργα τέχνης που αντιπροσωπεύουν και συμβολίζουν τα πάθη του ως φυσική τους εκδήλωση, την ψυχική του κατάρρευση, τον χρόνο που χάνει το νόημά του.
Αυτά και πολλά περισσότερα ακολουθούν στην κουβέντα που κάναμε με τον Βασίλη Κατσούπη, ένα μεσημέρι στην Κυψέλη.
Όταν είχα πρωτοπάει στο Μανχάταν, είχα εντυπωσιαστεί μεν αλλά κοιτούσα ταυτόχρονα τα πολύ μεγάλα τους κτίρια και δεν ένιωθα πως μένουν άνθρωποι μέσα.
Η πρώτη εντύπωση που μου είχε κάνει ήταν ο κόσμος που εγκλωβίστηκε τότε την 11η Σεπτεμβρίου. Τους έβλεπες να πηδάνε από τα παράθυρα. Δες, αυτοί ήταν τόσο προνομιούχοι και έλεγαν κάθε μέρα «κοίτα τι θέα έχω» και όταν έγινε αυτό… Τελικά το να ζεις σε κάτι τέτοιο – που εμένα μου αρέσει πάρα πολύ το να ζεις σε ένα διαμέρισμα στα σύννεφα – είναι απάνθρωπο γιατί δεν μπορείς να φύγεις εύκολα.
Τρελάθηκα την πρώτη φορά που πήγα εκεί. Πήγα μεγάλος, 33-34. Για λίγο πήγα, τέσσερις μέρες, και έπαθα κατάθλιψη γιατί ήταν το μέρος που ήθελα να ζήσω. Άμα πήγαινα στα 18 μου, στα 25 μου, θα έκανα τα αδύνατα δυνατά για να αρχίσω τη ζωή μου εκεί.
Ειδικά μετά από το γύρισμα του Inside δε νιώθεις στοχειωμένος από το να ζεις σε ένα τέτοιο διαμέρισμα;
Δεν κατάλαβες, την ταινία ήθελα να τη γυρίσω γιατί είχα έναν κρυφό πόθο ότι θα τη γυρίζαμε στη Νέα Υόρκη. Δε γινόταν με τίποτα, δε θα μπορούσαμε να γυρίσουμε σε location. Το διαμέρισμα όμως είναι όπως θα ήθελα να ήταν το διαμέρισμά μου εκεί. Μου αρέσει ο μπρουταλισμός, το τσιμέντο πάρα πολύ σαν υλικό όταν χρησιμοποιείται στην αρχιτεκτονική. Έβγαλα τα απωθημένα μου. Νομίζω ότι έχτισα το σπίτι των ονείρων μου, αλλά δε μου έμεινε τίποτα.
Στο εύχομαι.
Δύσκολο.
Φαντάζομαι κάποτε έλεγες ότι ήταν δύσκολο να κάνεις ταινία με τον Willem Dafoe. Ποτέ δεν ξέρεις.
Εννοείται, ναι. Είμαι μεγάλος όμως πια. Όταν είσαι 46, ξέρεις, πόσες ταινίες μπορείς να κάνεις; Να κάνεις μία κάθε δύο χρόνια άμα πάνε όλα καλά; Πιο νωρίς δεν γίνεται.
Οι αναφορές σου ποιες είναι;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στον Βόλο. Το σινεμά για τη μητέρα μου ήταν ένα μέρος βρώμικο. Κλειστό, γεμάτο αρρώστιες, βήχουν όλοι μέσα και τα λοιπά. Ενώ ο πατέρας μου ήταν χομπίστας, με Super 8, που ήθελε να γίνει φωτογράφος και δεν μπόρεσε γιατί δεν τον άφησε ο παππούς μου. Δεν ήταν μικρομηκάς αλλά του άρεσε να κινηματογραφεί πράγματα και μετά τον έβλεπα στη μουβιόλα να τα μοντάρει. Είχαμε από πολύ μικροί βιντεοκάμερα – μία Hitachi. Όταν είσαι μικρός τα μαθαίνεις γρήγορα, εγώ και ο αδερφός μου που ήταν μικρότερος. Είχα μάθει να τραβάω, κάναμε κάτι animation με τα playmobil, γυρίζαμε τον αδερφό μου να παίζει καράτε, αλλά ποτέ δεν ήταν στη σπιλμπεργκική φάση, ότι θέλω να κάνω σινεμά.
Μετά στο Λύκειο ξεκίνησα να κάνω ραδιόφωνο σε ένα μουσικό σταθμό στον Βόλο. Μετά ή θα πήγαινα εδώ σε ΙΕΚ που δεν ήθελα να το κάνω γιατί ήθελα να το σπουδάσω πιο advanced, ή θα πήγαινα Αγγλία. Είχα κάνει ένα foundation course στη Θεσσαλονίκη όπου τα μαθήματα ήταν Κινηματογράφος, Ιστορία Τέχνης και κάτι ακόμα. Αυτά τα δύο μου άλλαξαν τη ζωή, τον κόσμο. Επειδή ήταν media production το course που έκανα, είχαμε και video production και film production. Μου πήρε καιρό να αποφασίσω και να πω ότι θέλω να γίνω σκηνοθέτης, γιατί νόμιζα πως για να γίνεις σκηνοθέτης πρέπει να έχεις τρελή σφαιρική μόρφωση. Κάπως ντρεπόμουν να το πω. Ένιωθα πως οι σκηνοθέτες είναι homo universalis. Μετά γνώρισα τόσους τενεκέδες που έλεγα κρίμα που το είχα έτσι στο νου μου (γέλια).
Είναι ένα πράγμα που πάντα λέω στον κόσμο, ότι η σκηνοθεσία δεν είναι να βλέπεις σινεμά και να διαβάζεις για το σινεμά. Είναι να διαβάζεις λογοτεχνία, να διαβάζεις ποίηση, να ξέρεις ιστορία της τέχνης, να βλέπεις πράγματα, να ζεις. Φυσικά και να ασχολείσαι με το σινεμά, να αναλύεις, αλλά δεν είναι η τεχνική. Κάποιος είχε πει, «όταν ένας σκηνοθέτης δεν έχει τι να πει γίνεται φωτογράφος». Πιστεύω ότι για να πιάσεις κάμερα και να ξεκινήσεις να τραβάς πρέπει να ξέρεις τον λόγο. Όχι γιατί θα κάνεις ωραία πλάνα.
Άρα το Inside είναι το πάντρεμα των δύο πραγμάτων που σου άλλαξαν τη ζωή, του σινεμά και της ιστορίας της τέχνης. Και ο curator της συλλογής σας στην ταινία, ο Leonardo Bigazzi, ήταν μέλος της δημιουργικής ομάδας, σωστά;
Εννοείται! Δυστυχώς μπήκε 4 μήνες πριν τα γυρίσματα και αυτό που κατάφερε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα είναι τρελό. Το να πείσεις όλους αυτούς τους καλλιτέχνες να πάρουν μέρος… ακόμα δεν μπορώ να πιστέψω πώς έγινε. Από την άλλη είχα κάνει τεράστια έρευνα και ήξερα περίπου τι χρειαζόμουν για τη συλλογή. Είχα μία ιδέα που έπρεπε να είναι αληθοφανής και σε αυτό χρειάζεται να ξέρεις τον κόσμο της τέχνης από την πλευρά του επιμελητή. Η συλλογή αυτή έτσι όπως την επιμελήθηκε ο Leonardo είναι μία συλλογή που θα μπορούσε να υπάρχει. Δεν υπάρχει κανένα έργο τέχνης που να βρίσκεται σε μουσείο και αν βρίσκεται είναι on loan. Είναι όλα από προσωπικές συλλογές. Βλέπεις έργα τέχνης σε ταινίες και λες μα καλά, αυτό είναι το MoMa, δε θα έπρεπε να είναι εκεί.
Αυτό που έγινε στο Inside ίσως έγινε για πρώτη φορά. Δεν ξέραμε πόσο δύσκολο θα ήταν. Μπορεί να είναι η πρώτη ταινία που συμβαίνει να έχει συλλογή από contemporary artists που ζούνε. Θα δεις Πικάσο στις ταινίες ας πούμε. Το πιο εύκολο για εμάς θα ήταν να πάρουμε τα έργα του Schiele, γιατί αυτά μπορεί να τα διαχειρίζεται ένα ινστιτούτο, ένα estate ας πούμε, και παίρνεις τα δικαιώματα. Για όλα τα άλλα μιλούσε ο Leonardo με τους καλλιτέχνες και τους ιδιοκτήτες, και μετά έγινε μία διαδικασία με συμβόλαια. Τρία δικηγορικά γραφεία στον κόσμο ασχολήθηκαν γιατί δεν είχαν ξαναγίνει τέτοια συμβόλαια.
Σε άλλες ταινίες έχεις είτε όσα προέρχονται από estates, είτε lookalikes, είτε από έναν καλλιτέχνη που έχει αναλάβει τη δουλειά. Και εμείς είχαμε commissioned έργα – έκανε ο Francesco Clemente ένα έργο για μας, πράγμα αδιανόητο, και ο Στέφανος Ρόκκος που έκανε την προσωπογραφία του ιδιοκτήτη. Ο Clemente είχε ξανακάνει μόνο για τον Cuaron στο Great Expectations. Έχουμε δύο έργα του Maurizio Cattelan ας πούμε, που ο Cattelan δεν είχε δώσει στον Sorrentino για το Grande Belezza όταν του είχε ζητήσει. Φαντάσου πώς του το πούλησε ο Leonardo.
Η συλλογή είναι co-star στο Inside.
Είπες πριν ότι ένας σκηνοθέτης πρέπει να ξέρει τι θέλει να πει όταν ανοίγει την κάμερα. Εσύ δεν θες να πεις πολλά για το νόημα της ταινίας.
Εγώ ξέρω τι λέω αλλά αυτό που μου αρέσει στις ταινίες, στη μουσική, σε άλλες τέχνες, είναι να μπορέσεις να προσφέρεις στον θεατή έναν κόσμο που θα του δώσει ένα experience. Δεν με ενδιαφέρει να υπαγορεύσω. Μου αρέσει να δίνω τροφή και ο κόσμος, ανάλογα με το μυαλό και τις εικόνες του, να βρίσκει πράγματα και να κάνει engage. Φυσικά δεν το κάνουν όλοι. Μου έχουν στείλει μηνύματα μίσους, δεν μπορείς να φανταστείς. Θα στα δείξω. Για να μπει όμως σε διαδικασία ένας άνθρωπος να σου στείλει μήνυμα σημαίνει πως αυτό που του έδειξες τον έχει ταρακουνήσει, έστω και στη βαρεμάρα. Εγώ προτιμώ το βρίσιμο από το «μεχ». Και ενώ έχουμε πολύ καλές κριτικές, βγήκε ο άλλος από τη San Francisco Chronicle και είπε «μην πάτε να δείτε τη νέα ταινία του Willem Dafoe». Έχεις και τέτοια πράγματα. Από το να έχω μία μεσοβέζικη αντίδραση, προτιμώ το extreme.
Αλλά ναι, εγώ θέλω να δίνω τυράκια και ο κόσμος να βγάζει τα δικά του συμπεράσματα. Έχουν υπάρξει θεωρίες για το Inside που όταν τις σκέφτομαι λέω ναι, θα μπορούσε να είναι αλληγορία για αυτό ή για το άλλο πράγμα. Υπάρχουν συμβολισμοί στην ταινία για παράδειγμα, αλλά βρίσκουν κι άλλους που δεν μου είχαν περάσει από το μυαλό. Κάποιοι βλέπουν και ποπ συμβολισμούς. Ας πούμε το ψάρι στο ενυδρείο. Μας είχε πει ο ίδιος ο Dafoe ότι είναι το ψάρι-χαρακτήρας του στο Finding Nemo, αλλά δεν το είχαμε κάνει επίτηδες. Κι όμως πολύς κόσμος το εντόπισε ήδη από το τρέιλερ και το συζητάει στο Reddit.
Άλλοι λένε ότι ο χαρακτήρας είναι ο Green Goblin και τα γεγονότα του Inside είναι ο λόγος που έγινε ο Green Goblin. Τα πρώτα reactions που βλέπαμε στο τρέιλερ ήταν από pop cinema bloggers, από τον κόσμο των υπερηρωικών ταινιών. Έως και fan art έχουν κάνει για αυτό που γράφει Osborn και Sam Raimi.
Σκέφτηκα ότι άμα έρθουν και αυτοί οι άνθρωποι, καλό είναι. Από την άλλη άμα έρθουν θα φάμε ξύλο γιατί ίσως θα περιμένουν να δουν κάτι πιο heist, ενώ μπαίνουν σε μία ταινία που πλησιάζει περισσότερο στο arthouse.
Στο δικό μου μυαλό σχολιάζεται σίγουρα ο καπιταλισμός στην ταινία. Βρισκόμαστε σε ένα πολυτελές, hi-tech διαμέρισμα που σιγά-σιγά διαλύεται.
Εννοείται.
Ένιωσα επίσης ότι έχει φτιαχτεί μεν από έναν άνθρωπο που λατρεύει την τέχνη, αλλά και που θέλει να αντιμετωπίζουμε κριτικά αυτούς που τη δημιουργούν.
Ναι. Μία παρανόηση που γίνεται συχνά είναι ότι καταστρέφει τα έργα τέχνης. Όχι, τα επαναχρησιμοποιεί. Ήμασταν πολύ προσεκτικοί σε αυτό. Δεν βανδαλίζει. Δεν το θέλαμε αυτό, οι μόνοι που κατέστρεψαν έργα τέχνης ήταν οι Ναζί. Σίγουρα όμως είναι μία ταινία με πολιτικές προεκτάσεις. Για τον καπιταλισμό, πολλοί βλέπουν μέσα το global warming, σίγουρα για τον κόσμο της τέχνης.
Μίλησες πριν για το τεχνικό μέρος της σκηνοθεσίας. Εδώ ποιο ήταν το πιο δύσκολο τεχνικά πράγμα που έκανες;
Σίγουρα το σκηνικό. Ήταν τεράστιο. Αυτό που είχα πει από την αρχή είναι πως δε θα το κάναμε σε green screen. Η Νέα Υόρκη δηλαδή δεν ήθελα να είναι green screen. Στην αρχή είχαμε πει να το κάνουμε σε LED screens, αλλά θα χρειαζόμασταν LED μεγαλύτερες και από του Mandalorian. Μετά είπαμε με projection. Το είχα δει σε ένα making of για το Oblivion. Ήταν όμως πολύ μικρότερο, το δικό μας σετ ήταν 800 τμ. με 11 μέτρα μήκος ταβάνι. Όλος αυτός ο χώρος έπρεπε να είναι και στεγανοποιημένος επειδή πλημμυρίζει στην ιστορία, άρα δε θα έπρεπε να πέσει νερό στους προτζέκτορες.
Μετά η μεγάλη δυσκολία ήταν οι περιορισμοί λόγω Covid. Ο φόβος ήταν πως αν προέκυπτε κρούσμα θα έπρεπε να κλείσει η παραγωγή για δύο εβδομάδες, άρα θα τελείωνε η ταινία εκεί. Όλο αυτό το σκηνικό θα έπρεπε να κρατηθεί δύο εβδομάδες παραπάνω και επίσης ο Dafoe θα έφευγε μετά για άλλο πρότζεκτ κατευθείαν.
Είδα ότι αποκάλεσες την ερμηνεία του “living art installation”.
Είναι από μόνος του ένα έργο τέχνης. Δύο ηθοποιοί το έχουν αυτό – αυτός και η Tilda Swinton. Μία κάμερα να βάλεις να τους τραβάει και δεν χρειάζεσαι τίποτα άλλο.
Είχαμε μιλήσει με αφορμή το Nightmare Alley και είχε αναφέρει πως θα έδινε μάχη, θα πήγαινε στον πόλεμο, για να αποδείξει ότι έχει παίξει περισσότερους καλούς χαρακτήρες παρά κακούς. Έχει χαραχθεί όμως από ρόλους κακών ή γκρίζων ανθρώπων.
Αυτό που λέγαμε είναι πως πρέπει να τον συμπαθήσεις στην ταινία, να συμπάσχεις. Αν δεν τον συμπαθήσεις, έχεις αποτύχει. Εμένα βέβαια μου είχε σκάσει διαφορετικά, από το Platoon. Μου είχε μείνει το πόσο συμπαθητικός ήταν εκεί.
Και μετά έπαιξε τον Χριστό.
Ναι! Και στο Mississippi Burning είναι πολύ συμπαθητικός χαρακτήρας.
Και στο Florida Project. Είπε πάντως ότι είχες την εξυπνάδα να μην τον αντιμετωπίσεις ως σταρ.
Τον αντιμετώπισα μέσω άγνοιας. Φυσικά όταν τον έβλεπα ένιωθα ένα τεράστιο δέος, μια ανατριχίλα και έναν φόβο. Ξέρεις κάτι όμως; Δεν έβγαλε και αυτός τη σταρούκλα ποτέ. Ήταν ένας άνθρωπος άμεσος, μαζί μας. Την πρώτη φορά που ήρθε στην Κολωνία, όπου ζούσαμε όλοι σε ένα apart-hotel, και τον καλέσαμε για φαγητό. Μαγειρέψαμε όλοι δηλαδή και μετά σηκώθηκε να πλύνει τα πιάτα. Καμία σχέση με αυτό που πολλοί θα έχουν υπόψη για σταρ του σινεμά. Και στο σετ ήταν φοβερά γενναιόδωρος και υπομονετικός. Γιατί σκέψου πως και για μένα ήταν η πρώτη φορά που δούλευα με έναν ηθοποιό. Ως τότε δούλευα με ηθοποιούς για διαφημιστικά και το προηγούμενό μου φιλμ ήταν ντοκιμαντέρ. Δεν ήταν εύκολο για μένα να μπω στο κλίμα και έδειχνε τεράστια υπομονή. Από την άλλη ένιωθα και μεγάλη ευθύνη.
Να μην τον εκθέσεις με κάποιον τρόπο.
Εννοείται. Όταν βρεθήκαμε στην Ιταλία για να κάνει ADR ήταν η πρώτη φορά που είδε ένα cut της ταινίας και ήρθε χαρούμενος, χαμογελαστός, γαμάτο και τέτοια. Ε, έβαλα τα κλάματα. Εκείνη τη στιγμή έφυγε όλο το άγχος. Ήταν ανακούφιση. Τον αγκάλιασα και βούρκωσα. Η αλήθεια είναι ότι τότε πια, ο μόνος στον οποίο με ενδιέφερε να αρέσει η ταινία ήταν αυτός, κανένας άλλος. Ήταν αυτή η ευθύνη. Φαντάσου να έκανα μία ταινία που να του φαινόταν μια μπούρδα. Πήγε η καρδιά μου στη θέση της.
Λέει παντού τα καλύτερα για σένα. Διάβαζα τώρα μία συνέντευξή του στο Moviefone όπου έλεγε ότι το Inside είναι director’s movie. Ότι αν αρέσει σε κάποιον σημαίνει ότι του αρέσεις εσύ γιατί είναι εντελώς η υπογραφή σου.
Είναι, αλλά εγώ δεν πιστεύω σε αυτό. Δεν πιστεύω ότι οι ταινίες είναι του σκηνοθέτη. Είναι όλου του crew μαζί. Το σινεμά είναι καθαρά συνεργατική τέχνη και δεν μου αρέσει το «σινεμά του δημιουργού». Ναι ΟΚ, εσύ έχεις αναλάβει σαν ένας καπετάνιος να οδηγήσεις ένα πλοίο, αλλά χωρίς τον σωστό μηχανικό δεν μπορείς να το κάνεις. Κάνεις fluffing όλη τη δημιουργική ομάδα για να σου δίνει τα καλύτερα, να σου δίνει input. Γιατί εσύ μπορεί να έχεις μία ιδέα, να τη βλέπεις όμως ως ένα σημείο μόνο, και να υπάρχει κάποια πολύ καλύτερη. Πρέπει να δίνεις αέρα στους συνεργάτες σου και να απολαμβάνεις αυτά που έχουν να σου δώσουν. Όσο είναι δικό μου το Inside, άλλο τόσο είναι του βοηθού παραγωγής που κουβαλούσε.
Έχεις πει όμως ότι δεν έχεις μέσα σου ιδιαίτερα την τελειομανία.
Ναι, ποτέ δεν ήμουν τελειομανής. Που στη διαφήμιση χρειάζεται. Όταν όμως κάθεσαι και χαραμίζεσαι για το τέλειο, χάνεις τόσα πράγματα που μπορούν να συμβούν.
Οι σκηνοθέτες που έχουν ξεκινήσει από τη διαφήμιση, από τον Λάνθιμο και τον Ridley Scott ως τον Fincher, δεν σνομπάρουν καθόλου αυτή την πλευρά της καριέρας τους.
Είναι τεράστιο σχολείο η διαφήμιση. Είχα μπει συνειδητά εκεί. Όταν τελείωσα το Master μου για να κάνεις σωστό γύρισμα το έκανες σε φιλμ. Δεν υπήρχε ακόμα το digital. Η πρώτη φορα με 35 mm κάμερα ήταν στο πρώτο διαφημιστικό που έκανα. Ήταν ένας τρόπος για να μάθω τεχνικά πράγματα στο σινεμά και να έχω κανονικό crew. Αντί να σκοτώνω διαμερίσματα για να κάνω μία μικρού μήκους έκανα διαφημιστικά και πληρωνόμουν πάρα πολύ καλά, ενώ παράλληλα μάθαινα. Ειδικά στην ταχύτητα. Εάν προκύψει κάτι σε διαφημιστικό πρέπει να το λύσεις μέσα σε λεπτά. Δεν έχεις την πολυτέλεια να το σπρώξεις για αύριο.
Είναι σχολείο όμως και το πώς επικοινωνείς με τον κόσμο έξω από το συνεργείο. Με τους πελάτες, με τους δημιουργικούς. Και πώς μαθαίνεις να παρουσιάζεις την ιδέα σου. Στη διαφήμιση το κάνεις με μεγάλη λεπτομέρεια.
Έμαθες να κάνεις ένα καλό pitch.
Αυτό που άρεσε τελικά του Dafoe και μπήκε ήταν η παρουσίαση που του έκανα. Του είχα δείξει πώς θα είναι το σπίτι, τα έργα τέχνης, έκανα ένα mood video για να καταλάβει το look and feel της ταινίας, και κατάλαβε ότι έχει να κάνει με κόσμο που έχει κάτι στο μυαλό του.
Στο Macarena πώς κατέληξες;
Καταρχάς επειδή είναι τρολ τραγούδι. Ήταν σαν να τον τρολάρει το σύστημα του σπιτιού. Το ξέρουν όλοι ως ένα αστείο τραγούδι που θα το χορέψουν σε ένα πάρτι. Έχει μία μαύρη πλευρά όμως. Έχει χρησιμοποιηθεί από τον αμερικανικό στρατό σε PSYOPs, σε ψυχολογικό πόλεμο. Όταν έμπαιναν στο Ιράκ σε ένα χωριό και σκότωναν τον μισό πληθυσμό πήγαιναν μετά με ηχεία και για να δείξουν ότι έρχονται φιλικά στα παιδάκια και τις γυναίκες έπαιζαν το Macarena. «Δεν είμαστε κατακτητές, είμαστε φίλοι». Είχε χρησιμοποιηθεί και από την Εθνοφυλακή τότε στις μεγάλες διαδηλώσεις στο Portland για το Black Lives Matter για να χορέψουν με τους διαδηλωτές. Ήταν λοιπόν σαν το σπίτι να προσπαθεί να συμφιλιωθεί μαζί του.
Γιατί λες ότι δεν είσαι doer; Έκανες κάτι μεγάλο και δύσκολο.
Γιατί θα ήμουν στη 15η ταινία μου τώρα. Είμαι από αυτούς που αν σκεφτώ μία ιδέα στο μυαλό μου και τη φτιάξω ωραία είναι σα να την έχω κάνει. Μένω εκεί. Παίρνω αυτή τη χαρά. Άλλοι πρέπει να δοκιμάσουν, να το φτιάξουν και να το βγάλουν. Εγώ πρέπει να βρίσκομαι με έναν doer δίπλα για να σετάρω. Ο Καρναβάς αυτό είναι. Θα σκεφτεί κάτι και θα πάει να το κάνει. Εγώ θα το πω σε 2-3 φίλους θα μου πουν «α, τι ωραία ιδέα!» και θα χαρώ με αυτό. Η ταινία δε θα γινόταν αν δεν υπήρχε ο Καρναβάς. Ήμουν τόσο χαρούμενος με την ιδέα, τη συζητούσα από 5 χρόνια πίσω και χαιρόμουν απλά που άρεσε.
Τι άλλο έρχεται;
Έχουμε αρχίσει να γράφουμε ξανά με τον Ben, κάτι τελείως διαφορετικό. Έπειτα υπάρχει κάτι που είχαμε ξεκινήσει εδώ με τον Παναγιώτη να το γράφουμε πριν τα γυρίσματα και το ανακαλύψαμε τώρα και είπαμε ωπ, είναι σχεδόν έτοιμο. Συνεχίζω επίσης τα διαφημιστικά και έχει αρχίσει και η διαδικασία που σου στέλνουν σενάρια άλλοι πλέον.
Αυτό πώς σου φαίνεται; Θα υλοποιούσες κάποια φορετή ιδέα;
Βεβαίως. Δεν είμαι κολλημένος με τις δικές μου ιδέες.
Στα βραβεία έχει πάει καθόλου το μυαλό σου; Για τον Dafoe κυρίως.
Είμαι ένας άνθρωπος που δεν έχω πάρει βραβείο ποτέ στη ζωή μου. Αν ποντάρεις πάνω μου για βραβεία, ποντάρεις σε κουτσό άλογο (γέλια).
Η ταινία βγήκε πάνω στη φετινή οσκαρική σεζόν, άρα πολύ νωρίς για την επόμενη, όμως η ερμηνεία του εδώ είναι αδιανόητη. Δεν ξέρεις ποτέ. Μπορεί να κρατηθεί το hype.
Οι εταιρείες κάνουν τον Σεπτέμβριο relaunch. Το Everything Everywhere ας πούμε το δούλεψαν σωστά. Βγήκαν κιόλας αρχικά σε λίγες αίθουσες, όπως και το Tár. Εμείς βγαίνουμε σε 300 αίθουσες σε Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδά που μπορεί να μην είναι καλό. Και εγώ τώρα τα μαθαίνω αυτά, δεν είχα ιδέα. Αυτό που έχω καταλάβει είναι πως πρόκειται για industry μέσα στο industry. Το δικό μας σινεμά εδώ δεν είναι καν βιοτεχνία. Το βλέπουν πολύ διαφορετικά.
Θα σου πω ένα παράδειγμα. Στην αρχή της ταινίας βγαίνει η Universal και το Focus Features Presents, και μετά αρχίζεις να έχεις τις κάρτες με τα funds που έχουν δώσει λεφτά. Σε εμάς είναι ένα fund στη Γερμανία, το βελγικό, η ΕΡΤ, το Κέντρο Κινηματογράφου και τα λοιπά. Όλους αυτούς είσαι υποχρεωμένος από τα συμβόλαια να τους βάλεις στην αρχή. Έρχεται όμως η Focus και λέει όχι, μόνο Focus Features θα έχετε, τα πετάτε όλα.
Ήμασταν τρεις μήνες να εξηγούμε πως δεν γίνεται αυτό, είναι βάσει συμβολαίων. Ωραία, λένε, τότε βάλ’τε όλα σε μία κάρτα. Εμείς νομίζαμε πως όλο αυτό γινόταν για καουμποϊλίκι αλλά όχι. Μας εξήγησαν πως σύμφωνα με τις έρευνες και τα metrics που έχουν κάνει, όταν βλέπεις μία ταινία που ξεκινάει με 6-7 κάρτες από χρηματοδότες ξέρεις ότι βλέπεις μία μικρή ταινία. Και λέω ρε μαλάκα ναι, δίκιο έχουν, αφού και εγώ στο ίδιο τρυπάκι μπαίνω. Όταν τα βλέπεις όλα αυτά λες ήρθα σε «ταινιούλα». Τέτοια είναι η λεπτομέρεια στην οποία κοιτάνε το promotion τους.
Το μόνο που πραγματικά θα με έκανε ευτυχισμένο θα ήταν να πάρει ο Dafoe βραβείο. Θα ήταν το ξεπλήρωμα. Πήρε ένα ρίσκο και αυτό το ρίσκο θα έβγαζε κάτι για αυτόν. Είναι εργάτης ηθοποιός. Το σενάριο το ήξερε καλύτερα από μένα. Είχαμε 8 ordino; 7.30 ήταν εκεί. Με το σενάριό του, να το συζητάμε. “Βασίλη, εδώ χτες κάναμε αυτό, μήπως να το αλλάζαμε;”. Δεν άφηνε τίποτα στην τύχη. Αν και 30-40% της ταινίας είναι αυτοσχεδιασμός, δεν ήταν τίποτα στον αέρα. Ήξερε ανά πάσα στιγμή τα πάντα. Τα περισσότερα takes τα είχα με την πρώτη. Θα έπρεπε να του έχει δοθεί Όσκαρ εκατό φορές πριν. Είναι από τους καλύτερους ηθοποιούς που έχουν υπάρξει.
