Πώς ένας Αμερικανός σκηνοθέτης εμπνεύστηκε από τον Λάνθιμο και γύρισε τον ανεξάρτητο θρίαμβο της χρονιάς

Στο Φεστιβάλ Δράμας όπου βρίσκομαι αυτή τη βδομάδα (και για το οποίο θα διαβάσετε -αν θέλετε!- όλες τις εντυπώσεις σύντομα στο PopCode), καθημερινά συναντά κανείς δεκάδες νέους ως επί το πλείστον δημιουργούς να παρουσιάζουν τις μικρού μήκους ταινίες του σε κάποια πρώτα βήματα του κινηματογραφικού τους ονείρου. Πολλές ιδέες, πολλά ερεθίσματα, διαφορετικά δημιουργικά μέσα, μα ένας κοινός στόχος: Μια ταινία μικρού μήκους αλλά μεγάλου κόπου, να φτάσει στη μεγάλη οθόνη.

Σε έναν άλλο, σαν παράλληλο (αλλά τελικά όχι τόσο μακρινό) κόσμο, στο Φεστιβάλ Καννών, ένας άλλος νέος σκηνοθέτης κάθεται απέναντί μου στην ξύλινη προβλήτα μιας πανέμορφης παραλίας, φοράει γυαλιά ηλίου και βερμούδα, έχει ένα χαμόγελο ως τα αυτιά. Η ταινία του, το ‘Thunder Road’, έχει μόλις το προηγούμενο βράδυ κάνει πρεμιέρα στο πλαίσιο του acid, ενός μικρότερου παράλληλου τμήματος του Φεστιβάλ. Σήμερα, καθώς γράφεται αυτό το άρθρο, η ταινία προβάλλεται σε διανομή στη Γαλλία σε πάνω από το 70 αίθουσες, ξεπληρώνοντας το μπάτζετ της μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο.

Όχι κι άσχημα για μια ταινία που ξεκίνησε ως μικρού μήκους το 2016, ένα μονοπλάνο το οποίο βραβεύτηκε με το μεγάλο βραβείο στο Σάντανς, και που επεκτάθηκε σε μεγάλου μήκους φέτος, γυρισμένο από τον Cummings με βοήθεια φίλων και χάρη σε μια καμπάνια στο Kickstarter. Η μεγάλου μήκους εκδοχή του ‘Thunder Road’ κέρδισε επίσης το μεγάλο βραβείο, αυτή τη φορά στο SXSW. Στην ταινία, ένας αστυνομικός προσπαθεί να αποδεχτεί το θάνατο της μητέρας του ύστερα από ένα ξέσπασμα στη διάρκεια της κηδείας. Το ξέσπασμα αυτό ήταν η μικρού μήκους- αυτό που ακολουθεί, είναι η η μεγάλου, που μπορείτε να δείτε απόψε. Έχοντας διακριθεί και στα δύο μεγάλα φεστιβάλ ανεξάρτητου κινηματογράφου στις ΗΠΑ (με μια ταινία αγνά ανεξάρτητη, σε μια εποχή που ο όρος δυσκολεύεται να κρατήσει το νόημά του), ο Cummings μεταπήδησε στις Κάννες και ξεκίνησε έτσι μια φεστιβαλική πορεία που περνά απόψε κι από την Αθήνα, με την προβολή στις Νύχτες Πρεμιέρας.

Κι όλα ξεκίνησαν από μια ταπεινή, φτιαγμένη με λιγοστά υλικά, ταινία μικρού μήκους.

Δείτε την:

O Cummings στο Twitter του εμφανίζεται διαρκώς γεμάτος δίψα και ορμή για δημιουργία, καλώντας συνεχώς τους υπόλοιπους κινηματογραφιστές να μη το βάζουν κάτω, να βγουν εκεί έξω και να γυρίσουν την ταινία τους, με ό,τι μέσα κι αν διαθέτουν, εκτός συστήματος, χωρίς να περιμένουν. Έχει μάλιστα συχνά αναφερθεί ως έμπνευση, στον ‘Κυνόδοντα’ του Γιώργου Λάνθιμου.

Μιλήσαμε για πολλά πράγματα, για το πώς άντλησε από τον Will Ferrell για να ερμηνεύσει τον απαιτητικό ρόλο, για το πώς μια μικρού μήκους ταινία μπορεί να είναι το διαβατήριο ενός μεγάλου ταξιδιού, το πώς οι νέοι δημιουργοί σήμερα μπορούν περισσότερο από ποτέ άλλοτε να καταφέρουν να φτιάξουν την ταινία τους. Και ξεκινήσαμε από τον Λάνθιμο.

Έχω δει να αναφέρεσαι στον ‘Κυνόδοντα’ ως έμπνευση.

Ναι, ο ‘Κυνόδοντας’ είναι σπουδαίος. Είναι μία τοποθεσία, λιγοστές τοποθεσίες για την ακρίβεια, αλλά 85-90% της ταινίας συμβαίνει μέσα σε ένα σπίτι και αυτός ο τύπος, ο Γιώργος [σσ. “and that dude, Yorgos”, ξεκάθαρο υλικό για twitter bio] δημιούργησε ένα σύμπαν μέσα σε αυτό το σπίτι κάπου στην Ελλάδα κι αυτό είναι τόσο εμψυχωτικό. Αν ξεφορτωθείς όλα αυτά τα κρόσια των δημοφιλών ταινιών και γυρίσεις κάτι σε ένα μέρος, υποχρεώνεις το κοινό αλλά και εσένα ως δημιουργός να εστιάσεις στα σημαντικά πράγματα. Χαρακτήρες, ιστορία, ερμηνείες, σχεδιασμό ήχο, φωτογραφία. Αγαπώ τον ‘Κυνόδοντα’ γιατί είναι μια εκπληκτική επίδειξη αυτού.

Αυτός ο dude και η ομάδα του έστησαν ένα περίεργο cult σε αυτό το σπίτι και το παρακολουθείς κι αυτό σε διδάσκει για τον κόσμο του, και για την δικτατορία μέσα σε αυτό το σπίτι. Και είναι ενδιαφέρον και καθηλωτικό και σε ιντριγκάρει ασταμάτητα. Και είναι κάτι που συμβαίνει σε ένα σκηνικό! Σε κάνει να θες να κάνεις πράξη τα πάντα. Κάθε νέος δημιουργός μπορεί να είναι σε φάση “ωραία, κουλ, αυτός ο τύπος το έκανε σε ένα σπίτι στην Ελλάδα, οι γονείς μου έχουν ένα σπίτι, ή μπορώ να πάω στο σπίτι του φίλου μου και να γυρίσω κάτι”. Νομίζω πολλοί από τους περιορισμούς του μπάτζετ σε ταινίες είναι επειδή– ή τουλάχιστον στα σενάρια που διαβάζω εγώ, συμβαίνουν σε 40 διαφορετικές τοποθεσίες, όλα αυτά τα πράγματα θα είναι πολύ ακριβά. Γράψε κάτι που μπορείς να γυρίσεις με τα μέρη που έχεις στη διάθεσή σου, κι αυτός αυτό έκανε και η ταινία είναι γαμημένα απίστευτη. Εσένα σου άρεσε;

Είναι ίσως η καλύτερη ελληνική ταινία των τελευταίων 30 χρόνων.

Ναι, είναι τρομακτική. Και πάρα πολύ αστεία επίσης!

Του είχα μιλήσει φέτος μετά το ‘Ελάφι’ και μου φάνηκε ενδιαφέρον που έλεγε ότι του λείπει το πώς έκανε μικρές ταινίες στην Ελλάδα με φίλους και με 5 ανθρώπους και λιγότερα μέσα.

Έχω ακούσει από πολλούς ανθρώπους να μεταφέρουν αντίστοιχα… λένε πως το να κάνεις μια μικρή ανεξάρτητη ταινία είναι σα να πηγαίνεις σε καλοκαιρινή κατασκήνωση και το να κάνεις μεγαλύτερη ανεξάρτητη είναι σα να πηγαίνεις στο Πανεπιστήμιο, στο Χάρβαρντ ας πούμε. Είναι όλα πολύ πιο ελεγχόμενα, παραμένει φαν και έχεις ακόμα τους φίλους σου αλλά είναι τα πάντα πιο σοβαρά. Αλλά όχι, εμένα μου αρέσει η κατασκήνωση. [γελάει] Θέλω να συνεχίσω να κάνω ταινίες σαν καλοκαιρινή κατασκήνωση.

Στην ταινία επέλεξες να πρωταγωνιστήσεις επειδή θεώρησες πως θα ήταν ευκολότερο να το γυρίσεις αν έπαιζες εσύ;

Δεν έκανα ποτέ μαθήματα ερμηνείας, πάντα σκηνοθεσία ήταν το πρωταρχικό μου πράγμα. Κοιτάζω την ηθοποιία ως αυτο-σκηνοθεσία κατά κάποιο τρόπο. Κάνω αυτό που θα ήθελα ένας ηθοποιός να κάνει, έτσι ερμηνεύω. Δεν είχα ποτέ όνειρο να γίνω ηθοποιός. Ήμουν παραγωγός για 8 χρόνια και μετά πέρασα στη σκηνοθεσία επειδή οι ταινίες πάνω στις οποίες δούλευα δε συνδέονταν με το κοινό και είπα ΟΚ, γάμα το, απλά θα φτιάξω κάτι που νιώθω πως θα συγκινήσει το κοινό. Αλλά όχι, πάντα σκηνοθέτης θεωρούσα πως είμαι, όχι ηθοποιός. Δεν είχα ποτέ πρόσβαση σε μεγάλους ηθοποιούς τρομερά ταλαντούχους. Οπότε σκέφτηκα, αφού έτσι κι αλλιώς χρησιμοποιώ τους φίλους μου, γιατί να μην παίξω κιόλας.

Και το γύρισμα του μικρού μήκους ήταν έτσι; Πήρες τους φίλους σου και κάνατε γύρισμα μια μέρα;

Ναι, ήταν ένα γύρισμα 6 ωρών. Είχα κάνει πρόβες για 2 μήνες πριν, κάθε μέρα κάθε στιγμή που είχα ελεύθερη έκανα το μονόλογο. O φίλους μου ο Drew Daniels που γύρισε το ‘Krisha’, τον γνώρισα εδώ κατά σύμπτωση, το ‘Krisha’ είναι άλλη μια ταινία που γυρίστηκε με συγγενείς και φίλους, και ήρθε εδώ και κοιμήθηκε στον καναπέ μου, οπότε μου χρώσταγε. Και έτσι έγινε το ‘Thunder Road’.

Αλλά παρότι ήταν μόνο 6 ώρες γύρισμα, ήταν εφικτό επειδή είχα πρόσβαση στον ηθοποιό για 24 ώρες το 24ωρο το προηγούμενο δίμηνο. Έκανα πρόβες στο ντουζ, στο δρόμο για τη δουλειά. Φίλμαρα τον εαυτό μου στο κινητό και το έστελνα στους φίλους μου ρωτώντας τι πιστεύουν, αν είμαι αστείος, αν δεν είμαι αστείο, αν δεν είμαι αρκετά σοβαρός, κλπ. Αυτός είναι ο μόνος λόγος που βγήκε καλή η ταινία.

Και στην ταινία νιώθω σαν να έχεις κάτι από Will Ferrell.

Στην μεγάλου μήκους; Οπωσδήποτε! Στη σκηνή στο πάρκινγκ που φωνάζω, αυτό είναι τελείως Will. Στις πρόβες ακόμα περισσότερο, Will Ferrell, Danny McBride, Will Forte, τέτοιο στυλ. Και σκεφτόμουν πως δεν πρέπει να το κάνω αυτό αλλά από την άλλη δε μπορείς να το ελέγξεις, όταν φωνάζεις σε κόσμο και λες γελοία πράγματα δεν γίνεται να μη φανείς σαν τον Will Ferrell, έχει το μονοπώλιο στην κωμωδία του να φωνάζεις εξωφρενικά πράγματα.

Πώς αναπτύχθηκε το concept της αρχικής ταινίας; Η απόφαση για το να το κάνεις μια λήψη συγκεκριμένα. Τα έκανε όλα πιο γρήγορα αυτό; Ήταν θέμα αναγκαιότητας; Υποθέτω σίγουρα δεν ήταν πιο εύκολο.

Όχι, γιατί παρότι γλιτώνεις χρόνο στο σετ όταν το κάνεις μια λήψη, υπάρχουν πράγματα στο post, θα έλεγα πως είναι πιο επίπονο έτσι. Το έκανα επειδή ήξερα πως θα είναι εντυπωσιακό. Περίπλοκο πράγμα, έπρεπε να είναι τέλειο, όλα τα ζουμ, όλη η κίνηση. Και ήξερα πως το να κάνεις τον κόσμο να γελά και να κλαίει την ίδια στιγμή είναι πολύ δύσκολο. Βασικά προσπάθησα να το κάνω όσο πιο δύσκολο γινόταν. Προσπάθησα να το κάνω όσο πιο εντυπωσιακό γινόταν.

Τότε δούλευα παράγοντας branded κωμικό περιεχόμενο για το College Humor και δεν είχα δημιουργικό έλεγχο στα πράγματα που έκανα, δεν ήταν αστείο, δεν ήταν σημαντικό και δεν ξέρω, μετά από κάθε σκετς που κάναμε σκεφτόμουν τι κάνουμε τώρα εδώ, γιατί το κάνουμε αυτό; Διαμαρτυρόμουν όλη την ώρα στην κοπέλα μου για αυτό και μου είπε Ωραία, πήγαινε κάντο, απόδειξε αυτά που λες. Και το έκανα και έγινε κάτι σαν κάθαρση, ήταν σα να έλεγα Άντε γαμήσου, ΑΥΤΟ είναι αστείο, αυτό είναι σημαντικό! Και μπόρεσα να το κάνω και με μικρότερο μπάτζετ. Το να μπορέσεις να εντυπωσιάσεις και να επιδείξεις κάτι που όντως έχει κάποια σημασία… Απλά ήμουν έτοιμος σε εκείνο το σημείο της ζωής μου να κάνω κάτι επειδή ήμουν τόσο τσαντισμένος με αυτά που έκανα.

Αναφέρθηκες πολύ στη λέξη “σημαντικό”, με ποιο τρόπο πιστεύεις είναι σημαντικό αυτό που έκανες με το ‘Thunder Road’;

Χρησιμοποίησα αυτή τη λέξη επειδή είναι σημαντικό για μένα, σίγουρα, είναι σαν γράμμα αγάπης προς τη μητέρα μου, η οποία ακόμα ζει, by the way! Είναι σαν γράμμα συγγνώμης, γιατί καθώς ενηλικιώθηκα συνειδητοποίησα πόσο δύσκολο θα πρέπει να ήταν το να μεγαλώνεις ένα παιδί. Καταλαβαίνεις πως οι γονείς είναι απλά άνθρωποι και σε φρόντισαν και ήσουν τελείως μαλάκας απέναντί τους κάποιες φορές και νιώθεις αυτό τον τεράστιο σεβασμό όταν μεγαλώνεις.

Αλλά χρησιμοποιώ τη λέξη σημαντικό επειδή συνειδητοποιώ πως στην περισσότερη κωμωδία δεν υπάρχει πολύ ψαχνό, είναι απλά ζάχαρη. Αγαπώ τις ταινίες που δίνουν στον κόσμο πυρομαχικά για να τους βοηθήσουν να ανταπεξέλθουν στις ζωές τους και το γεγονός πως μπορείς να το κάνεις αυτό μέσω της κωμωδίας, είναι κάτι σημαντικό. Το να κάνεις κάτι κάνοντας τον κόσμο να γελάσει αλλά και να μεταδώσεις ιδέες, να φτιάξεις κάτι σπαρακτικό για το να είσαι θνητός, για τη ζωή, για την κληρονομιά. Και ήθελα να πω κάτι για όλα αυτά αλλά ήξερα πως για να το κάνω αυτό χωρίς να φανώ υπερβολικά λιτός, έπρεπε να κάνω τον κόσμο να γελά.

Σε ένα κείμενο με συμβουλές προς νέους δημιουργούς έχεις γράψει, “γύρισε το μικρού μήκους φιλμ της μεγάλου μήκους ταινίας που θες να φτιάξεις”. Πώς τη βλέπεις αυτή τη σχέση, εσύ το είχες από την αρχή στο μυαλό σου ότι θα εξελιχθεί έτσι;

Όχι. Έκανα το μικρού μήκους ως ένα πράγμα, αυτό μπορούσα να αντέξω οικονομικά ώστε να έχω απόλυτο έλεγχο. 13 λεπτά. Αυτό μπορούσα. Κι αυτή ήταν ολόκληρη η ιδέα τότε για μένα. Και μετά για μήνες, όποτε σκεφτόμουν αν θα μπορούσε να γίνει μεγάλου μήκους, αυτό θα έπρεπε να είναι η κλιμάκωση, αυτά είναι τα πιο σημαντικά λεπτά της ζωής αυτού του τύπου. Οπότε αυτή η σκηνή θα έπρεπε να συμβεί 60 λεπτά μέσα στην ταινία και άρα νωρίτερα θα έπρεπε να είναι αυτός να μιλάει με τη μητέρα του, και έχει προβλήματα να λύσει, και μετά αυτή πεθαίνει… αυτό είναι μια γαμημένα βαρετή ταινία. Το έχουμε δει, είναι το ‘8 Mile’. Δεν θα το έκανα αυτό.

Βλέποντας όμως ξανά το short ένα χρόνο μετά, σκεφτόμουν τη στιγμή που η κόρη του χαρακτήρα μου απομακρύνεται από μένα και δε θέλει να κάτσει δίπλα μου. Όταν γράφουμε σενάρια πρέπει στις 10 πρώτες σελίδες να υπάρχει αυτό το περιστατικό που τα πυροδοτεί όλα, που στέλνει τον ήρωα στο ταξίδι του. Και σκέφτομαι ξαφνικά Ω, γαμώ, αν αυτό είναι η πρώτη σκηνή της ταινίας τότε η υπόλοιπη ταινία πρέπει να είμαι εγώ προσπαθώντας να κάνω την κόρη μου να με αγαπήσει ξανά επειδή την έκανα να νιώσει τόση ντροπή. Και η υπόλοιπη ταινία μπορούσε να είναι για το να είσαι γονιός, και μου ήρθε έτσι ξαφνικά.

Και σκέφτομαι ωραία, αυτό είναι η ταινία. Την έγραψα και τότε ΚΑΝΕΙΣ δε βοήθησε. Πήγα σε 65 μίτινγκ στο Χόλιγουντ, σε όλους τους μεγάλους. Τους είπα ότι θέλω να κάνω ταινία από τη μικρού μήκους που κέρδισε στο Sundance, όπως έγινε παλιότερα το ‘Whiplash’ η το ‘Napoleon Dynamite’ ή όποιο άλλο ανίστοιχο. Και όλοι με ρωτούσαν αν θέλω να παίξω εγώ. Και λέω ναι, έκανα καλή δουλειά στο μικρού μήκους, θα ήθελα να παίξω εγώ. Ήθελαν κάποιον σαν τον Jude Law ή… το θέμα είναι ότι εγώ δεν τους ξέρω αυτούς τους ανθρώπους, δεν είμαι διασημότητα. Και το έκανα μόνος μου. Και ξεκίνησα μόλις ένα Εργαστήριο για ανθρώπους που είναι κινηματογραφιστές και ετοιμάζουν το ντεμπούτο τους, που έχουν μικρού μήκους ταινίες που θέλουν να τις κάνουν μεγάλου μήκους, επειδή κανείς δε θα βοηθήσει. Υπάρχει τόσο ενέργεια από ανθρώπους που δεν τους δίνει κανείς ώθηση και δεν ξέρουν πώς. Οπότε θέλω να χρησιμοποιήσω την πείρα μας έχοντας κάνει ήδη αυτό το πράγμα, δυο φορές τώρα, μία με το ‘Krisha’ όπου ήμουν παραγωγός και μία με το ‘Thunder Road’, ώστε να δώσω σε κόσμο την εκπαίδευση που χρειάζονται για να το κάνουν μόνοι τους. Και να πω ότι Συγγνώμη, κανείς δε θα σε βοηθήσει, πρέπει να το κάνεις μόνος σου.

Πήρε λίγους μήνες αφού έγραψα το σενάριο πριν συνειδητοποιήσω πως ήμασταν μόνοι μας, κανείς δε θα έδινε χρήματα. Κι έτσι έτρεξα ένα Kickstarter για 7-8 μήνες, μαζέψαμε $36,000 από εκεί, από φίλους και συγγενείς και αγνώστους, και μετά ακόμα κι όταν έκλεισε η καμπάνια επικοινωνούσαν μαζί μας άνθρωποι. Η καμπάνια στο Kickstarter έγινε έτσι κάτι σαν διαφημιστικό. Μπορέσαμε να χρηματοδοτήσουμε την ταινία έτσι, είναι τρελό, δε θα ονειρευόμουν ποτέ πως αυτός είναι ένας τρόπος να φτιάξεις μια ταινία.

Όλη αυτή η διαδικασία με τα μίτινγκ που περιγράφεις ακούγεται αποκαρδιωτική.

Είναι η κόλαση. Για μένα είναι σαν εθισμός στο τζόγο. Παίζουν μαζί σου με την ιδέα μιας μεγάλης επιτυχίας που μπορεί και να γίνει πραγματικότητα και τότε ξοδεύεις ένα σωρό λεφτά ελπίζοντας πως κάποιος θα έρθει και θα σου δώσει… πως θα κερδίσεις το λαχείο, πως θα σου δώσουν ένα εκατομμύριο δολάρια για να κάνεις μια ταινία. Κι αυτό δε συμβαίνει.

Κι επίσης, γιατί να το θέλεις αυτό; Έχεις μια σπουδαία ιδέα και έρχεται ένα πρακτορείο και σου λέει θα σου δώσω $35,000 για να γράψεις το σενάριο αλλά τώρα μου ανήκει η πνευματική ιδιοκτησία. Πάρε τα λεφτά τώρα για την ιδέα σου και άμα γίνει ταινία το 90% των κερδών μου ανήκουν. Αλλά όμως αν ποντάρεις στον εαυτό σου, γράψεις, το αναπτύξεις εσύ με φίλους και συνεργάτες, μπορείς να γυρίσεις μια ταινία στην πίσω αυλή του σπιτιού σου με τους φίλους σου, όπως το ‘Krisha’ και να σου ανήκει 100%. Είναι ένα εξωφρενικό παζάρι αρπακτικών αυτή τη στιγμή, όπου οι πάντες απλά γαμάνε τους κινηματογραφιστές.

Είσαι πάντα στο twitter πολύ υποστηρικτικός μιλώντας σε νέους δημιουργούς, μιλάς διαρκώς για το πώς πρέπει να μην περιμένουν για να κάνουν την ταινία τους.

Go fucking do it!

Με ενδιαφέρει αυτό που λες επειδή το λες όχι ερχόμενος από ένα μέρος γεμάτο πρόσβαση και βοήθειας από στούντιο. Οπότε πρακτικά, πιο συγκεκριμένα, τι σημαίνει αυτό το “go fucking do it” για έναν νέο δημιουργό;

Ο λόγος που το κάνω είναι ότι- δε θα πιστέψεις πόσοι άνθρωποι λένε ευχαριστώ για την εμψύχωση ή ότι ήθελα έμπνευση κλπ. Νιώθω σα να τρέχω γραμμή υποστήριξης! [γελάει] Υπάρχει μια τέτοια κουλτούρα αποθάρρυνσης. Θέλουν να σε αποθαρρύνουν επειδή έτσι το κάνουν να φανεί σα να τους χρειάζεσαι. Μεγάλα στούντιο λένε πως Α, δεν είναι αληθινή ταινία αν την κάνεις για κάτω από 100 χιλιάδες, “αλλά καλή τύχη”. Το κάνουν επειδή είσαι ανταγωνιστής τους. Τρελό.

Κι αν εγώ μπορώ να είμαι εκείνος που θα βοηθήσει με τα βήματα που πρέπει να γίνουν, ξέρεις, το να φτιάξεις μια καμπάνια στο Kickstarter, να συγκεντρώσεις τους φίλους σου, να γράψεις πράγματα που μπορείς όντως στα αλήθεια να γυρίσεις, που μπορείς να πραγματοποιήσεις στην ταινία… Ξέρεις, μην κάνεις κάτι σαν μια τεράστια Star Wars ταινία, μην δουλέψεις πάνω στο γράψιμο ενός τέτοιου πράγματος, δούλεψε πάνω σε ταινίες που μπορείς να φτιάξεις εδώ και τώρα, σε δυο μήνες από τώρα, με λιγοστά VFX, ταίριαξέ την σε ένα είδος, κάτι που μπορεί να απευθυνθεί σε ένα κοινό. Και μετά γύρισέ το, μόνταρέ το, μπορείς να τα κάνεις πια όλα αυτά σε ένα λάπτοπ και με μικρές κάμερες. Κυριολεκτικά μπορείς να γίνεις εσύ το στούντιο και απλά αναπαράγεις αυτά που θα έκανε ένα στούντιο. Αγόρασε διαφημίσεις στο facebook για ταινίες που έχουν κοινό παρόμοιο με το δικό σου, κι έτσι κάνεις ακριβώς αυτό που κάνουν οι διανομείς. Και το κάνεις από την κρεβατοκάμαρά σου φορώντας την πιτζάμα σου. Νομίζω πως αυτό είναι το μέλλον. Δε σε σταματά τίποτα από το να κάνεις μια ταινία πρακτικά, το μόνο που σε σταματά είναι το μυαλό σου, το να νομίζεις πως δε θα είναι καλό ή πως δε θα είναι αληθινή ταινία επειδή κάποιοι άνθρωποι με κουστούμια δε σου έδωσαν ένα εκατομμύριο δολάρια.

Κάποιος σε ρώτησε προχτές στο Twitter αν είχε λεφτά αν πρέπει να τα επενδύσει σε σχολή ή σε κάμερα κι εσύ είπες κάμερα!

[γελάει]

Ναι, ΟΚ, είπε ένα εξάμηνο σχολής. Και κοίτα, πιστεύω υπάρχει αξία στο να περάσεις 4 χρόνια με ανθρώπους που αγαπάνε το σινεμά. Άνθρωποι που δούλεψαν στην ταινία μου ήταν από τη σχολή μου. Αλλά ακόμα και όταν σπούδαζα, το 95% των πραγμάτων που έμαθα, τα έμαθα στο σετ. Έξω από την τάξη. Αν δεις χιλιάδες ταινίες κι έχεις αληθινά καλό γούστο στο σινεμά μπορεί ακόμα να μην έχεις την παραμικρή ιδέα πώς να κάνεις μια ταινία. Μπορεί να καταλαβαίνεις τη γλώσσα του σινεμά αλλά δεν ξέρεις πώς να τη μιλήσεις. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβεις πώς χειρίζεσαι μια κάμερα και πώς λες μια ιστορία κι αυτό μπορεί να είναι πιο χρήσιμο από το να δεις ένα μάτσο ταινίες ή περιμένοντας να φτιάξεις μια ταινία που είναι τέλεια, ή αισθητικά όλα όσα είχες φανταστεί. Πήγαινε εκεί έξω με ένα iPhone και μάθε πώς να λες μια ιστορία.

Όταν βγήκε το ‘Logan Lucky’ σκεφτόμουν πώς ακόμα και ένας δημιουργός σαν τον Soderbergh έχει σιχαθεί το σύστημα ενώ είναι ήδη πετυχημένος μέσα σε αυτό, και ψάχνει τρόπους να γυρίσει ταινίες απέξω, με ανεξάρτητη χρηματοδότηση.

Ναι! Υπάρχει ένα τρομερά ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για τον Coppola που είναι στα γυρίσματα μιας από τις πιο μεταγενέστερες ψηφιακές του ταινίες και είναι στο σετ ένα τεράστιο camera truck, παντελώς αχρείαστο εκείνη τη μέρα αλλά το φέραν ανεξαρτήτως. Και ο Coppola είναι σε φάση ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΓΑΜΩ ΟΛΟΙ ΑΥΤΟΙ [γελάει] φωνάζει ποιοι είναι, πόσους ανθρώπους έχουμε στο σετ, και κάνει “απολύεστε όλοι!” Δεν τα χρειάζεσαι όλα αυτά! Και είναι αστείο να βλέπεις τον Coppola να το λέει αυτό, ο άνθρωπος που έκανε το ‘Αποκάλυψη Τώρα!’ και τους ‘Νονούς’. Καταλαβαίνει, προσαρμόζεται στο σύγχρονο σινεμά. Δεν τα χρειάζεσαι όλα αυτά τα πράγματα. Μπορείς να γυρίσεις μια ταινία με ένα κινητό. Υπάρχουν ας πούμε τρεις δημοφιλείς ταινίες αυτή τη στιγμή εκεί έξω γυρισμένες με κινητά.

Είναι κάτι που λέω συχνά σε ανθρώπους. Αν θες να κάνεις μια ταινία μεγάλου μήκους, κάνε πρώτα μια ταινία σα να ήταν η πρώτη σου, γύρισε μια ταινία 90 λεπτών σε ένα iPhone για να μάθεις να λες μια ιστορία. Όλες οι ιστορίες με τις κάμερες δε θα έχουν πια σημασία, θα εκδημοκρατηθεί τελείως η κατάσταση, θα έχουν οι πάντες πρόσβαση σε κάμερες 4K αν δεν έχουν ήδη. Η τεχνολογική εξέλιξη θα το κάνει ευκολότερο για τους ανθρώπους να πουν μια ιστορία και εκεί πρέπει να εστιάζουν αντί για την τεχνολογία. Η τεχνολογία θα εξελίσσεται και θα γίνεται όλο και πιο εύκολο το να κάνεις μια ταινία στο μέλλον. Τώρα είναι η στιγμή να μάθουμε πώς να λέμε ιστορίες.

Όταν είχα δει το ‘Tangerine’ με κόσμο που δεν ήξερε τι είναι και πώς έχει γυριστεί, μετά δεν το πίστευαν όταν τους το έλεγα. Είναι γυρισμένο με κινητό και δεν έχει τίποτα να ζηλέψει.

Πεθαίνω με τις φωτογραφίες αυτής της ταινίας από το σετ, που είναι βασικά ο Sean Baker να κρατάει ένα τηλέφωνο και να κάνει [κάνει διάφορες πόζες κρατώντας το τηλέφωνό του]. Είναι τόσο σπουδαίο επειδή μοιάζει τόσο χαζό! Απομυθοποιεί τελείως την εμπειρία του να φτιάχνεις μια ταινία. Λατρεύω να παίρνω φωτογραφίες του εαυτού μου στα πιο χαζά πιθανά στησίματα. Έγραφα ας πούμε ένα podcast για το ‘Thunder Road’, αντί να γράψω σενάριο ,έγραψα ένα podcast με ήχους και μουσική και το έστειλα στο καστ και το συνεργείο για να καταλάβουν το ρυθμό της ταινίας και το πώς την φαντάζομαι.

Είναι κοινή τακτική αυτή; Πρώτη φορά το ακούω.

Όοοοοχι; Δεν ξέρω, εγώ ξεκίνησα να το κάνω επειδή διαπίστωσα πως είναι εύκολο να παρεξηγήσεις ένα κείμενο σε μια σελίδα και τα αστεία μπορεί να μην περνάνε, τα αστεία στο ‘Thunder Road’ έχουν όλα να κάνουν με την ερμηνεία και το πώς τα λέω. Οπότε για να περνάνε όλα όπως θέλω έστειλα το podcast και ώσπου να μαζευτούμε στο σετ είχαμε κατά κάποιο όλοι δει την ταινία.

Έγραφα λοιπόν το podcast μες στη ντουλάπα μου με μια χάλια λάμπα δίπλα μου στο πάτωμα, ένας μικρός ασφυκτικός χώρος, με ρούχα απλωμένα τριγύρω για να απομονώνεται ο ήχος. Και με πήραν μια φωτογραφία και την πόσταραν και μου άρεσε γιατί είναι κάτι που το βλέπεις, μπορείς να το κάνεις μέσα σε μια ντουλάπα και να δημιουργήσεις κάτι που θα καταλήξει στη μεγάλη οθόνη.

Ως κινηματογραφιστές, ξεκινάμε και φανταζόμαστε πως για να φτιάξουμε κάτι θα πρέπει να είναι αυτή η πολύ γκλαμουράτη εμπειρία του να φαίνεσαι πάρα πολύ κουλ στο σετ αλλά στην πραγματικότητα ο περισσότερος χρόνος σου είναι σα να σέρνεσαι μέσα σε ένα βάλτο για να καταφέρεις να κάνεις μια ταινία. Θέλω να δείχνω σε κόσμο ότι μπορεί να το κάνει μόνος του!

Ας πούμε είδα τον Trey [σσ. Edward Shults, σκηνοθέτης του ‘Krisha’] να κερδίζει το βραβείο στο SXSW και να ανεβαίνει με σαγιονάρες και ένα backpack και να λέει “hey thanks guys” και δε νομίζω να έχω δει ποτέ κάτι με το οποίο να έχω ταυτιστεί περισσότερο. Μπορώ να το κάνω αυτό!, σκέφτηκα. Δε μπορώ να κάνω Spielberg, αλλά μπορώ σίγουρα να κάνω αυτό. Νομίζω αυτό είναι το μέλλον. Σαγιονάρες.

Και μιλώντας για το μέλλον, τι σκέφτεσαι τώρα μετά το ‘Thunder Road’;

Θέλω να κάνω ξανά ταινίες μιας τοποθεσίας, εμπνευσμένος ξανά από τον ‘Κυνόδοντα’. Θέλω να κάνω μια ταινία με τους φίλους μου για ένα όργιο στο Μαλιμπού, θα είναι όλοι τους κωμικοί, θα μαζευτούμε εκεί κι ο χαρακτήρας μου θα βγαίνει και θα λέει “σας ευχαριστώ που ήρθατε για αυτό το διήμερο, πεθαίνω και ήθελα να πειραματιστώ με ομαδικό σεξ, σας ευχαριστώ που ήρθατε”. Στην αρχή του ΣΚ θα σκέφτονται όλοι WTF και στο τέλος θα υπάρχει μια κλιμάκωση με 8 κωμικούς που θα πηδιούνται στο σαλόνι [γελάει]. Θα είναι μεγάλο και όμορφο και αστείο και γεμάτο δίψα για ζωή, εντελώς γελοίο και πολύ άβολο. Θέλω να κάνω κι άλλες ταινίες σαν καλοκαιρινή κατασκήνωση.

***

*Το φανταστικό ‘Thunder Road’ του Jim Cummings προβάλλεται στις 24ες Νύχτες Πρεμιέρας. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 71ου Φεστιβάλ Καννών. Και για τα μικρού μήκους σαν αυτά που κάνει ο Jim Cummings, το Φεστιβάλ Δράμας πραγματοποιείται φέτος 16-22 Σεπτεμβρίου, αλλά για αυτό θα πούμε περισσότερα σύντομα.