Η Jean Smart για τη Silk Spectre και τις αληθινές μάσκες του ‘Watchmen’

To ‘Watchmen’ του HBO από τον Damon Lindelof (Lost, The Leftovers) μπήκε πυροβολώντας. Κυριολεκτικά στην εισαγωγή του πιλότου όπου μας έκανε μάρτυρες στο πραγματικό, ιστορικό μακελειό της Tulsa το 1921, το χειρότερο γεγονός φυλετικής βίας στην ιστορία της Αμερικής που κατέστρεψε τη ‘μαύρη Wall Street’ όπως αποκαλούσαν τότε την περιοχή και άφησε πίσω εκατοντάδες θύματα, αλλά και μεταφορικά δίνοντας στο δίκτυο τα καλύτερα νούμερα ντεμπούτου σειράς που είχε δει μετά το ‘Westworld’.

Η σειρά του Lindelof συνεχίζει την ιστορία των ‘Watchmen’ από το τέλος των κόμικ και όχι της ταινίας του Zack Snyder και, με το 3ο επεισόδιο ‘She Was Killed by Space Junk’, στήνει το πιο κοντινό στη μυθολογία του Alan Moore σκηνικό, με την επιστροφή Laurie. Αka της Silk Spectre, μέλος των Watchmen, κόρη του Comedian και πρώην σχέση του Dr Manhattan και του Nite Owl, από άλλο πια πόστο.

Η Jean Smart που την υποδύεται δίνει άλλη μια ερμηνεία βράβευσης (έχει ήδη 3 Emmys) και μαζί με τον Tim Blake Nelson, τον βαρύ αστυνομικό της σειράς με τις αμφιλεγόμενες μεθόδους, φρέσκος αυτός από το ‘Ballad of Buster Scruggs’ κι αυτή από το ‘Legion’, μας μιλούν παρέα για τους χαρακτήρες τους στη σειρά, τις μάσκες που φορά η ανθρωπότητα και τον ρατσισμό.

***

Q: Tim, είσαι από την Tulsa. Ήταν αυτό πόλος έλξης για το show;

Timothy Blake Nelson: Θα έλεγα ότι ήταν τριτογενής επιρροή. Πρώτα και κύρια ήταν ο Damon Lindelof, μετά ότι ο Damon Lindelof κάνει τους ‘Watchmen’, και μετά ο χαρακτήρας. Οπότε βασικά, θα έλεγα ότι ο χαρακτήρας ήταν τρίτος και τέταρτη η Tulsa.

Jean Smart: Σου έδωσαν τα κλειδιά της πόλης ή κάτι τέτοιο;

TBN: Δεν θα καυχηθώ, η Tulsa με αγαπάει.

JS: Είμαι σίγουρη.

Q: Πόσοι άνθρωποι έξω από την Tulsa πιστεύετε ότι ήξεραν για το μακελειό;

TBN: Πλησιάζει η εκατονταετία, είναι μια ατιμωτική περίσταση και γι’ αυτό πιστεύω ότι θα το μάθουν. Γνωρίζω ότι φτιάχνεται και ένα ντοκιμαντέρ και η ίδια η πόλη αγκαλιάζει την ιδέα της αντιμετώπισης του παρελθόντος της όσο προσεγγίζουμε την εκατονταετία. Και πάνω απ’ όλα, αυτό το show νομίζω θα το εκθέσει όπως ήταν, μία από τις μεγαλύτερες αν όχι η μεγαλύτερη φυλετική σφαγή στην ιστορία της Αμερικής.

JS: Εξεπλάγην πάντως που δεν ήταν κάτι ευρύτερα γνωστό. Αν ήταν, ίσως, δεν ξέρω, με μεγαλύτερη πόλη κάπου, σε μία από τις ακτές ή κάτι τέτοιο, μπορεί να ήταν αλλιώς.

TBN: Ο Bryan Stevenson [καθηγητής Νομικής,ακτιβιστής, ιδρυτής της πρωτοβουλίας Equal Justice], στο μουσείο που έχει σχέσεις με το Equal Justice Initiative στο Montgomery, έχει μια πληθώρα από πλακέτες με περιοχές της Αμερικής όπου έγιναν λιντσαρίσματα, και τα μέλη των κοινοτήτων καλούνται υποτίθεται να πάνε και να τις πάρουν από το μουσείο. Παροτρύνονται να τις πάρουν και να τις βάλουν στις κοινότητές τους. Και πολλές είναι ακόμα στο μουσείο.

JS: Αλήθεια;

TBH: Ναι, γιατί οι άνθρωποι δεν θέλουν να το αντιμετωπίσουν. Και μετά κοιτάς την απόλυτη ειρωνεία, ότι τα μνημεία μας για τον Εμφύλιο Πόλεμο βορειοανατολικά είναι σε απελπιστική κατάσταση, πολλά απ’ αυτά. Υπάρχει αυτό το υπέροχο ποίημα του Robert Lowell, το For the Union Dead, που μιλά γι’ αυτό. Αλλά όταν πας στον Νότο – τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα που έγινε το κίνημα για την απομάκρυνσή τους – τα μνημεία του Εμφυλίου για τη Συνομοσπονδία στον Νότο είναι φοβερά φροντισμένα. Οπότε υπάρχει μια ενδιαφέρουσα δυσαρμονία. Είμαι εναντίον της απομάκρυνσης των αγαλμάτων γιατί νομίζω μπορείς να τα αφήσεις και κάνεις διευκρινίσεις με πλακέτες ή να βάλεις κάποιον μοντέρνο καλλιτέχνη να κάνει κάποιο μνημείο για αντιστάθμιση κι έτσι να μην αγνοείς την ιστορία.

Q: Μιλώντας για μνημεία, ας μιλήσουμε για τον Looking Glass και τη Laurie Blake, ποιοι είναι και τι σημαίνουν στο ‘Watchmen’.

JS: Η Laurie Blake – το όνομά της είναι Laurie Juspeczyk στην πραγματικότητα – είναι πια πράκτορας του FBI και κυνηγά μασκοφόρους, αυτόκλητους τιμωρούς. Ήταν και η ίδια τέτοια, οπότε είναι αρκετά περίπλοκο, και ήταν και οι γονείς της τέτοιοι, οπότε έχει πολύ αρνητικά συναισθήματα, μεγάλα βάρη από τα παιδικά της χρόνια και τους γονείς της. Για διάφορους λόγους έχει καταλήξει στο FBI και συλλαμβάνει τιμωρούς που πιστεύει ότι όχι μόνο είναι γελοίοι, αλλά και επικίνδυνοι. Ταυτόχρονα της λείπει λίγο η ζωή που είχε, η ενθουσιώδης εποχή όπου ήταν πολύ νέα, συναντήθηκε με τον Dr Manhattan και ερωτεύτηκε, όταν ήταν σελέμπριτι και τα πάντα ήταν συναρπαστικά. Αλλά δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει την περίοδο που ήταν με τον Dr Manhattan και αυτό ήταν ένα πολύ οδυνηρό κομμάτι της ζωής της.

TBN: Θέλω να πω ότι στα κόμικ η Laurie Blake είναι ένα πανέμορφο, πολύπλοκο, έξυπνο, ραγισμένο άτομο και το να βρεις μια ηθοποιό να παίξει έναν τέτοιο ρόλο είναι πολύ δύσκολο, πέτυχαν διάνα με τη Jean […] Οπότε ναι, ο Looking Glass από το μυαλό του Damon Lindelof, είναι ένας χαρακτήρας που φορά μια πλήρως αντανακλαστική μάσκα και χρησιμοποιεί τη σύγκρουση και το μυστήριο της μάσκας για να βρει την αλήθεια για τους υπόπτους στο αστυνομικό τμήμα της Tulsa. Είναι ένας νόμιμος τιμωρός, αυτό δηλαδή που έχουν γίνει οι αστυνομικοί σε αυτό το εναλλακτικό σύμπαν.

Q: Οι ανακριτικές σκηνές του Looking Glass είναι εκπληκτικές οπτικά, αλλά και άβολες από την πλευρά του θεατή γιατί, παρότι δεν είναι βίαιες, φωνάζουν αστυνομική βία και βασανιστήριο. Πώς είναι να τις παίζεις;

TBN: Είναι εξόχως – ποια να είναι η λέξη; Είναι εξόχως ενδυναμωτικές για μένα ως ηθοποιό και εννοώ ότι ποτέ δεν έχω βιώσει τέτοιο στάτους σε σκηνή όσο το βιώνω σ’ εκείνο το σετ, παίζοντας αυτόν τον χαρακτήρα, φορώντας τη μάσκα. Ήταν ενδυναμωτικό σε σημείο που σχεδόν με τρόμαξε. Και τότε, σε μια εξίσου σπουδαία στιγμή της ζωής μου ως ηθοποιός, αντιστράφηκαν οι όροι από τη Jean και τον δικό της χαρακτήρα στον ίδιο ακριβώς χώρο, κι αυτή η απότομη πτώση κύρους ήταν πολύ ενδιαφέρουσα.

JS: Είναι αστείο γιατί μόλις σκέφτηκα για πρώτη φορά ότι ίσως υπάρχει ένα μέρος της Laurie που τον ζηλεύει λίγο. Επειδή της λείπει αυτό το συναίσθημα στο οποίο αναφέρθηκες.

Q: Είναι ενδιαφέρον γιατί ο χαρακτήρας του μεταμορφώνεται όταν βάζει τη μάσκα κι αυτό είναι κάτι που η Jean δεν έχει πια και σίγουρα θα έλειπε σε κάποιον που το είχε. Αυτή η δυνατότητα να μεταμορφώνεται και να απαλλάσσεται από οτιδήποτε κάνει.

JS: Ναι, και το να βάζεις όποιον αντιμετωπίζεις σε μια παντελώς ευάλωτη, κατώτερη θέση. Είναι λίγο σαν τον εκτελεστή με την κουκούλα.

Q: Η ανωνυμία είναι δύναμη.

JS: Δεν μπορώ να θεωρηθώ υπεύθυνος για όσα κάνω, απλά κάνω τη δουλειά μου.

TBN: Νομίζω το show εξετάζει όχι μόνο τι συμβαίνει όταν οι χαρακτήρες κρύβονται πίσω από πραγματικές μάσκες, αλλά το πώς χρησιμοποιούμε τις μάσκες – είτε τις φοράμε, είτε όχι – το πώς αντιμετωπίζουμε αυτόν απ’ τον οποίο αγοράζουμε ένα αναψυκτικό στο μπακάλικο της γειτονιάς όταν του παρουσιαζόμαστε με ένα χαμογελαστό πρόσωπο ακόμα κι αν είχαμε ένα φριχτό πρωί. Έπειτα ψηφίζουμε ηγέτες που καλύπτονται πίσω από τις μάσκες και τις ταυτότητες που επιστρατεύουν για να μας πείσουν να τους ψηφίσουμε. Συμβαίνει, λοιπόν, με τον μικρότερο τρόπο και με τον μεγαλύτερο. Οι άνθρωποι βάζουν μάσκες για να έχουν δύναμη.

JS: Και μιλούσαμε για το πώς οι υπολογιστές και τα κινητά είναι κι αυτά μοντέρνες μάσκες, με τους ανθρώπους να νιώθουν ανώνυμοι και να αναβλύζουν οργή για οτιδήποτε. Όταν δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσουν τον συνάνθρωπό τους, να τον αντιμετωπίσουν κυριολεκτικά πρόσωπο με πρόσωπο, παρεκτρέπονται με τρόπους που είναι κάπως πρωτόγονοι.

Q: Το show έχει πολύπλευρους γυναικείους χαρακτήρες – νιώθετε πως είναι φεμινιστικό;

JS: Δεν το σκέφτηκα έτσι. Δεν ξέρω αν είναι αναγκαίο να το σκεφτόμαστε με αυτό τον τρόπο ή να το αποκαλέσουμε έτσι. Θέλω απλά να πάρουν όλοι κάτι από αυτό, κάτι διαφορετικό. Δεν θέλω να του βάλω τέτοιες ταμπέλες ή προσδοκίες.

TBN: Δεν είναι πάντως πως δεν είναι φεμινιστικό, αλλά είναι και ευμετάβλητο και αλλάζει την προσοχή και την ταυτότητά του από επεισόδιο σε επεισόδιο με τρόπου που αψηφά απολαυστικά την κατηγοριοποίηση.

Q: Ως κάποιος που μεγάλωσε στην Tulsa, νιώθεις πως όσα συμβαίνουν τώρα με τις διαφυλετικές εντάσεις και τη λευκή κυριαρχία ήταν πάντα εκεί και απλώς τώρα βρίσκουν κάποιου είδους νομιμοποίηση ή υπάρχει κάποιο νέο στοιχείο που τροφοδοτείται και ενθαρρύνεται;

TBN: Νομίζω είναι κάτι που έχει εξελιχθεί από τις αρχικές μας αμαρτίες. Έχεις τον χαρακτήρα της Joanna Burden στο ‘Faulkner’s Light in August’ να λέει στον Joe Christmas, «Αυτό δεν πρόκειται ποτέ να φύγει από τη λευκή ταυτότητα και την αμερικανική ταυτότητα. Δεν θα φύγει ποτέ. Απλά δεν θα φύγει». Και νομίζω ότι είναι πιθανώς πραγματικότητα αυτό μέχρι αναπόφευκτα χιλιετίες από τώρα, αν δεν έχουμε αυτοκαταστραφεί, να είμαστε απλώς μία μικτή φυλή στον πλανήτη, γιατί εκεί πιστεύω ότι μάλλον πηγαίνουμε. Ξέρουμε πως, ακόμα κι αν οι Homo Sapiens κατέστρεψαν τους Neanderthal, έχουμε μάλλον λίγο Neanderthal μέσα μας.

JS: Έχω περισσότερο DNA από τους Neanderthal από σχεδόν οποιονδήποτε άλλον στη βάση δεδομένων του 23andMe.

Q: Αλήθεια;

JS: Ναι!

TBN: Οι Neanderthal είχαν μεγαλύτερους εγκεφάλους.

JS: Ευχαριστώ.

TBN: Αλλά το θέμα είναι ότι αυτό που δεν είχαν οι Neanderthal και είχαν οι Homo Sapiens ήταν ότι οι δεύτεροι ήταν πιο κοινωνικοί, συναισθηματικοί και δούλευαν καλύτερα με άλλους.

JS: Εγώ δεν τα πηγαίνω καλύτερα με άλλους.

TBN: Έτσι εξηγούνται πολλά, Neanderthal εσύ. Αλλά νομίζω ότι είναι σχετικό με τη θεωρία της εξέλιξης – ο ρατσισμός, πιστεύω, δεν θα φύγει μέχρι να είμαστε όλοι ένα και, αν όλα πάνε καλά, η ανθρωπότητα θα είναι εδώ στο μέλλον για να το δούμε να συμβαίνει.

JS: Είμαι λίγο πιο αισιόδοξη από τον Tim. Ελπίζω ότι μέσα από τη γνώση και την εκπαίδευση και τη συμβίωση θα βρούμε τρόπο. Νομίζω υπήρξε μια περίοδος, τα ‘60s, τα ‘70s, όπου υποτίθεται θα είχαμε αχρωματοψία, θα σταματούσαμε τις φυλετικές διακρίσεις και θα βλέπαμε ο ένας τον άλλον ως μεμονωμένο άτομο. Πράγμα που ακούγεται καλό, αλλά δεν είναι ακριβώς ρεαλιστικό και δεν είναι και χρήσιμο. Και δεν νομίζω πως είναι αυτό που θέλει και η Αφροαμερικανική κοινότητα πια. Πιστεύω θέλουν να ταυτοποιούνται ως Αφροαμερικανοί και πρέπει να σεβόμαστε την ιστορία και τις κουλτούρες τους χώρια από των λευκών Αμερικανών, και με κάποιον τρόπο να έχουμε αμοιβαίο σεβασμό και τη δυνατότητα να συνυπάρξουμε. Κάθε φορά που φτιάχνουμε μια σειρά σαν κι αυτή, ή μια ταινία, ένα βιβλίο ή κάποιο τραγούδι, μακάρι να κάνει τον κόσμο να το σκέφτεται λίγο παραπάνω.

***

Το ‘Watchmen’ προβάλλεται στην Ελλάδα αποκλειστικά από τη Nova, ταυτόχρονα με την Αμερική, κάθε Κυριακή, στις 04:00 μετά τα μεσάνυχτα, και σε Prime Time προβολή κάθε Δευτέρα, στις 22:00, από το Novacinema4HD. Η σειρά διατίθεται και μέσω των υπηρεσιών Nova Go και Nova On Demand, ώστε οι συνδρομητές να μπορούν να το απολαύσουν, όποτε εκείνοι θέλουν και όπου και αν βρίσκονται.

***

Και τώρα, πάμε μια βόλτα στο 1999 με το διαχρονικό twist της “Έκτης Αίσθησης”. Στο πλαίσιο του αφιερώματός μας για το θρυλικό σινεμά του 1999, δες το νέο μας επεισόδιο POP για τις Δύσκολες Ώρες, με καλεσμένο τη Μίνα Μπιράκου.