Γιατί ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν λειτουργεί τόσο γρήγορα όσο νομίζουμε
Καυχιόμαστε ότι ο εγκέφαλος του ανθρώπου είναι πολυεργαλείο που λειτουργεί με απίστευτη ταχύτητα. Αποδεικνύεται ότι είναι πιο αργός και από τον Επιτάφιο.
- 20 ΔΕΚ 2024
Ένα από τα πλάνα που έχει ο Elon Musk (τύπος που δεν έχει όνειρα, αλλά πράγματα που θέλει να κάνει και τα μέσα να τα κάνει) είναι να δημιουργήσει έναν τρόπο που θα επιτρέπει στον ανθρώπινο εγκέφαλο να επικοινωνεί απευθείας με έναν υπολογιστή. Χωρίς να χάνει χρόνο με την αργή ομιλία ή το αργό γράψιμο.
Το είπε πρόσφατα στο πιο δημοφιλές podcast του πλανήτη (του Joe Rogan). Διευκρίνισε ότι θα διαθέσει τον δικό του εγκέφαλο στις υπηρεσίες της επιστήμης.
Μεταξύ όσων ενδιαφέρεται να δει να συμβαίνουν, όταν με το καλό φτιάξει τη διεπαφή, είναι η πραγματική ταχύτητα της σκέψης μας.
Ερευνητές από το Caltech τον ενημέρωσαν ότι όταν με το καλό (γιατί για αυτόν τον άνθρωπο συνήθως δεν υπάρχει «αν», υπάρχει «πότε») συνδέσει τον εγκέφαλό του με υπολογιστή, δεν θα καταφέρει να επικοινωνήσει πιο γρήγορα από ό,τι θα επικοινωνούσε αν χρησιμοποιούσε ένα τηλέφωνο.
Ναι, τα πράγματα δεν είναι όπως πιστεύουμε. Όντως ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι η πιο περίπλοκη μηχανή του γνωστού σύμπαντος, αλλά όπως κάθε άλλη μηχανή έχει κι αυτός περιορισμούς.
Ο εγκέφαλός μας λειτουργεί κάπως παράδοξα
Μελέτη αποκάλυψε ότι θυμόμαστε, αποφασίζουμε και φανταζόμαστε πράγματα στον ρυθμό «των ασήμαντων 10 bits ανά δευτερόλεπτο». Πόσο αργό είναι αυτό;
Ακολουθεί πρακτικό παράδειγμα.
Φαντάσου πως πληκτρολογείς σε ένα παλιό τηλεγραφικό σύστημα ένα μήνυμα που μεταδίδει ένα χαρακτήρα ανά δευτερόλεπτο. Κάθε χαρακτήρας (γράμμα ή αριθμός) μπορεί να αναπαρασταθεί σε 8 bits. Άρα σε 10 δεν θα έστελνες ούτε δυο γράμματα.
Το hello των 5 χαρακτήρων, θα χρειαζόταν 40 bit και θα μεταδιδόταν σε 4 δευτερόλεπτα. Ένα emoji θα χρειαζόταν 10 δευτερόλεπτα.
Αυτός λοιπόν, είναι ο ρυθμός με τον οποίον παίρνουμε αποφάσεις, ανακαλούμε θύμισες και φανταζόμαστε.
Σε αντιδιαστολή, τα αισθητηριακά συστήματα του ανθρώπου συγκεντρώνουν δεδομένα σε ρυθμό 1.000.000.000 bits το δευτερόλεπτο.
«Το βιολογικό παράδοξο κατά πάσα πιθανότατα συμβάλλει στην ψευδή αίσθηση πως ο εγκέφαλος μας μπορεί να κάνει παράλληλα φαινομενικά απεριόριστες σκέψεις».
Από ευρήματα μελετών που διήρκεσαν σχεδόν έναν αιώνα και δεδομένα από διάφορα πεδία (ψυχολογία, νευροεπιστήμη, τεχνολογία, ανθρώπινη επίδοση κ.α.) επί της ταχύτητας επεξεργασίας μεμονωμένων νευρώνων έως τη γνωστική ικανότητα των «πρωταθλητών μνήμης», οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η ανθρώπινη νόηση έχει επανειλημμένα μετρηθεί ότι λειτουργεί μεταξύ περίπου 5 και 20 bit ανά δευτερόλεπτο.
Υπολόγισαν επίσης, ότι ο συνολικός όγκος πληροφοριών που μπορεί να μάθει ένα άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του, θα μπορούσε άνετα να χωρέσει σε μια μικρή κίνηση αντίχειρα.
Από την άλλη, τα ανθρώπινα αισθητηριακά συστήματα, όπως η όραση, η όσφρηση και ο ήχο λειτουργούν πολύ πιο γρήγορα -περίπου 100.000.000 φορές περισσότερο από τον ρυθμό που κάνει η γνωστική λειτουργία.
«Όταν συνδυάζεις αυτούς τους αριθμούς, συνειδητοποιείς πως υπάρχει αυτό το τεράστιο κενό», δήλωσε ο εκ των συγγραφέων της εργασίας, νευροεπιστήμονας στο California Institute of Technology,Markus Meister, «από αυτό το παράδοξο προκύπτουν ενδιαφέρουσες νέες ευκαιρίες για την επιστήμη να οργανώσει την έρευνα διαφορετικά».
Κράτησε πως «ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι πολύ λιγότερο εντυπωσιακός από ό,τι πιθανόν πιστεύουμε. Είναι απίστευτα αργός όταν έρχεται η ώρα να πάρει αποφάσεις. Είναι γελοία πιο αργός όταν συγκρίνεται με συσκευές με τις οποίες αλληλεπιδρούμε».
Οι άλλοι μύθοι για τον εγκέφαλό μας
Οι ερευνητές διαπίστωσαν και πολλά άλλα ενδιαφέροντα στην έρευνά τους. Όπως για παράδειγμα ότι οι πολλές πληροφορίες που μεταδίδονται από τις αισθήσεις μας συμβάλλουν στη λανθασμένη ιδέα ότι καταγράφουμε κάθε λεπτομέρεια και αντίθεση που υπάρχει γύρω μας «κάτι που δεν είναι αποδεδειγμένα αλήθεια. Μετά βίας ξεχωρίζουμε ό,τι είναι έξω από το κέντρο του βλέμματός μας.
Επειδή τα μάτια μας έχουν την ικανότητα να εστιάζουν σε οποιαδήποτε λεπτομέρεια γύρω μας, το μυαλό μας μάς δίνει την ψευδαίσθηση ότι αυτά τα πράγματα είναι παρόντα ταυτόχρονα όλη την ώρα, παρόλο που στην πραγματικότητα πρέπει να εστιάσουμε σε συγκεκριμένες οπτικές λεπτομέρειες για να τα καταγράψουμε» .
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με τη νοητική ικανότητα. «Καταρχήν, θα μπορούσαμε να κάνουμε πολλές διαφορετικές σκέψεις και να κατευθύνουμε τη νόησή μας με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, αλλά στην πράξη, μπορούμε να έχουμε μόνο μία σκέψη τη φορά», εξήγησε ο έτερος συγγραφέας της μελέτης, υποψήφιος διδάκτορας νευροβιολογίας στο Caltech, Jieyu Zheng.
Άρα, ο εγκέφαλός μας μπορεί να κάνει -αργά- μόνο ένα πράγμα τη φορά. «Ένα από τα πράγματα που συμβάλλουν στην υπερδιογκωμένη αίσθηση του νου είναι ότι δεν έχουμε συγκριτικό μέγεθος. Δεν υπάρχει τρόπος να βγούμε έξω από τον εαυτό μας για να αναγνωρίσουμε ότι δεν κάνουμε και κάτι το φοβερό».
Ο Meister σημείωσε επ’ αυτού πως «αν μπορούσαμε να έχουμε 1.000 σκέψεις παράλληλα, η καθεμία με 10 bit ανά δευτερόλεπτο, η απόκλιση δεν θα έπρεπε να είναι όσο μεγάλη είναι. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι βαθύ μυστήριο για το οποίο σχεδόν τίποτα δεν είναι γνωστό».
