Η πικρή αλήθεια είναι ότι γινόμαστε όλο και λιγότερο έξυπνοι
Φιλαράκια μας δυστυχώς. Οι μελέτες είναι εναντίον μας και, όχι, δεν λένε ψέματα. Γινόμαστε όλο και πιο χαζοί.
- 20 ΜΑΡ 2025
Δεν είναι αυτό που θέλεις να διαβάσεις, αλλά είναι αυτό που πρέπει να μάθεις. Συνήθως έτσι πάει, όσο και να πονάει. Γιατί ναι, πονάει, το να επισημοποιούνται όσα φοβόσουν δεν είναι ό,τι καλύτερο. Έχουμε, λοιπόν, κακά νέα και οφείλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Για το καλό σας. Για το καλό μας.
Το τελευταίο μεγάλο διάστημα ακούμε και διαβάζουμε για το πώς οι νέοι σήμερα γίνονται λιγότερο έξυπνοι, με το μυαλό τους να μοιάζει με βρεφική κρέμα από τα TikToks και το Instagram, ανίκανοι να συνθέσουν μια πρόταση χωρίς τη βοήθεια του ChatGPT ή να διαβάσουν οποιοδήποτε βιβλίο που θεωρείται δύσκολο.
Αλλά υπάρχουν και κάποια καλά νέα ή τουλάχιστον νέα που θα μπορούσαν να μετριάσουν κάπως την απογοήτευσή μας: Δεν είναι μόνο οι Gen Zers (μιας και όλα κινούνται γύρω από αυτούς) που γίνονται πιο χαζοί, είναι επίσης οι millennials και οι boomers. Ας πιούμε μαζί αυτό το ποτήρι, είμαστε together σε αυτή την κατρακύλα.
Σύμφωνα με ένα πρόσφατο άρθρο των Financial Times, το οποίο ανέλυσε πολλαπλές μελέτες από όλο τον κόσμο, παρατηρούμε μια απότομη μείωση «της ικανότητας του μέσου ανθρώπου να σκέφτεται και να λύνει νέα προβλήματα».
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι ενήλικες δυσκολεύονται όλο και περισσότερο με την απλή λογική, την αριθμητική και την επίλυση προβλημάτων, ενώ η μείωση των δεξιοτήτων ανάγνωσης είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή.
Αλλά εδώ που έχουμε φτάσει δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η τεχνολογία των smartphones παίζει σημαντικό ρόλο σχεδόν παντού: έχουν γίνει πολλές μελέτες τον τελευταίο καιρό που δείχνουν ότι το διαδίκτυο επηρεάζει την προσοχή μας, τη μνήμη και συρρικνώνει ακόμη και τον εγκέφαλό μας.
Το αστείο – αν υπάρχει κάτι αστείο σε όλο αυτό – είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς φαίνεται να το καταλαβαίνουν αυτό ενστικτωδώς – κάποιοι άνθρωποι αντιδρούν αμυντικά στην ιδέα ότι μπορεί να υπάρχουν μειονεκτήματα στο να περνάμε 10 ώρες στην οθόνη την ημέρα, αλλά οι μελέτες δείχνουν ότι αποτελούν μειοψηφία.
Παράλληλα με την άνοδο των smartphones, διαβάζουμε λιγότερα βιβλία και άρθρα εφημερίδων και αντ’ αυτού καταναλώνουμε περισσότερες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και περιεχόμενο βίντεο.
Η αιτία αυτών των προβλημάτων δεν είναι τόσο το ίδιο το διαδίκτυο, όσο ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται στην οθόνη μας: το ατελείωτο feed και ο συνεχής καταιγισμός περιεχομένου που μας παρουσιάζεται αντί να το αναζητούμε ενεργά. Αυτό αντιπροσωπεύει «μια μετακίνηση από την αυτοκατευθυνόμενη συμπεριφορά προς την παθητική κατανάλωση και τη συνεχή εναλλαγή πλαισίου», γράφει ο John Burn-Murdoch στους Financial Times.
Τουλάχιστον τώρα θα πρέπει να σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο τους νέους κάτω των 25 ετών, λες και οι μεγαλύτερες γενιές περνούν όλο το χρόνο τους διαβάζοντας βιβλία φιλοσοφίας και όχι βλέποντας reels στο Instagram.
