
Το σημείο του σώματος που αποκαλύπτει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου
Έχεις αφήσει τον εαυτό σου; Μάθε τι δείχνει ένα συγκεκριμένο σημείο του σώματος για τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
- 25 ΜΑΡ 2025
Ποια είναι η σχέση με το σώμα σου; Εννοώ, έχεις μάθει να το «ακούς»; Για παράδειγμα, πονάει η πλάτη σου. Κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις και συνεχίζεις την πορεία σου προς την πλήρη καταστροφή της ή ζητάς βοήθεια -ορθοπεδικού- για να καταλάβεις τι συμβαίνει και να το διαχειριστείς;
Ή παίρνεις κιλά και μια ημέρα διαπιστώνεις πως τα πόδια σου ή η καρδιά σου δοκιμάζονται (σαν να κόβεται η ανάσα σου, σαν κάτι να μην πηγαίνει καλά), όταν ανεβαίνεις σκάλες. Ποια είναι η συνέχεια; Συνεχίζεις να τρως όπως τρως και να βάζεις κι άλλα κιλά ή παίρνεις τις αποφάσεις σου;
Σήμερα, θα σε βοηθήσω να κάνεις μια καλή πράξη για εσένα, ακόμα και αν είσαι ο πιο αναβλητικός τύπος που υπάρχει εκεί έξω. Πώς; Με το να μεταφέρω το εύρημα μελέτης που αναφέρει ότι η περιφέρεια της μέσης μας είναι παράγοντας κινδύνου για καρκίνο. Να εξηγηθώ.
Οι οδηγίες του ΠΟΥ για τη μέση μας
Το σωματικό μέγεθος και το υπερβολικό βάρος, τα οποία εκτιμώνται συμβατικά με τη χρήση του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), είναι καθιερωμένοι παράγοντες κινδύνου για πολλούς τύπους καρκίνου.
Τον περασμένο Ιανουάριο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε ενημερώσει για την πρώτη μελέτη «του είδους» που εξέτασε τη σχέση μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της φυσικής δραστηριότητας και το συσχετισμό τους με τον κίνδυνο για καρκίνο.
Στις οδηγίες που είχε εκδώσει καθόρισε ως όριο υψηλού κινδύνου για την περίμετρο της μέσης των αντρών έως 88 cm και των γυναικών έως 102 cm.
Ο ΠΟΥ συνέστησε τουλάχιστον 150 με 300 λεπτά την εβδομάδα μέτριας έντασης σωματική δραστηριότητα, όπως γρήγορο περπάτημα, ή τουλάχιστον 75 με 150 λεπτά την εβδομάδα έντονης σωματικής δραστηριότητας, όπως τρέξιμο, ή ισοδύναμο συνδυασμό μέτριας έντασης και εβδομαδιαίας δυναμικής δραστηριότητας.
Τώρα, έρχεται νέα μελέτη που θα παρουσιαστεί στο φετινό (11–14 Μαΐου) Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO 2025) στη Μάλαγα και δημοσιεύεται στο The Journal of the National Cancer Institute. Τι δείχνει;
Η περίμετρος της μέσης (WC) είναι ισχυρότερος δείκτης κινδύνου από τον ΔΜΣ για την ανάπτυξη καρκίνων που σχετίζονται με την παχυσαρκία στους άνδρες, αλλά όχι στις γυναίκες.
Η εργασία διεξήχθη από τους Δρ Ming Sun, Δρ Josef Fritz και Δρ Tanja Stocks του Lund University στο Μάλμε της Σουηδίας και συνεργάτες τους. Ανέλυσαν δεδομένα 339.190 ατόμων που συλλέχθηκαν από διάφορους σουηδικούς πληθυσμούς, οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε αξιολογήσεις υγείας με αξιολογήσεις ΔΜΣ και περιφέρειας μέσης την περίοδο 1981-2019. Το 61% του δείγματος ήταν αντικειμενικά μετρημένο, το 39% αυτοαναφερόμενο και η μέση ηλικία ήταν τα 51.4 έτη.
Οι διαγνώσεις καρκίνου ελήφθησαν από το Σουηδικό Μητρώο Καρκίνου.
Ως καθιερωμένοι καρκίνοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία ορίστηκαν εκείνοι για τους οποίους η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) συμπέρανε ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία που τους συνδέουν με την παχυσαρκία. Στη λίστα ανήκουν αυτοί του οισοφάγου (αδενοκαρκίνωμα), του στομάχου (καρδία), του παχέος εντέρου, του ορθού, του ήπατος/ενδοηπατικού χοληφόρου πόρου, του παγκρέατος, του μαστού, της χοληδόχου κύστης, των ωοθηκών, του νεφρικού καρκινώματος, του μηνιγγιώματος, του θυρεοειδούς και του πολλαπλού μυελώματος.
Οι συγγραφείς υπολόγισαν τους σχετικούς κινδύνους καρκίνων που σχετίζονται με την παχυσαρκία για την περιφέρεια μέσης και το Δείκτη Μάζας Σώματος, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα (πχ ηλικία, συνήθειες καπνίσματος και κοινωνικοδημογραφικοί παράγοντες -επίπεδο εκπαίδευσης, εισόδημα, χώρα γέννησης και οικογενειακή κατάσταση).
Κάνοντας τις απαραίτητες μετατροπές (πχ η περιφέρεια μέσης και Ο ΔΜΣ μετρώνται σε διαφορετικές κλίμακες), σε παρακολούθηση 14 ετών κατά μέσο όρο, καταγράφηκαν 18.185 καρκίνοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Στους άντρες, μια αύξηση περιφέρειας μέσης κατά περίπου 11 cm συσχετίστηκε με 25% υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνων που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Μια αύξηση ΔΜΣ κατά 3,7 kg/m2 αντιστοιχούσε σε 19% αυξημένο κίνδυνο.
Επιπλέον, μετά τον υπολογισμό του ΔΜΣ, το υψηλό WC εξακολουθούσε να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρκίνο που σχετίζεται με την παχυσαρκία στους άντρες. Αυτό υποδηλώνει ότι ο αυξημένος κίνδυνος που σχετίζεται με την κοιλιακή παχυσαρκία είναι συγκεκριμένος και δεν εξηγείται μόνο από το υψηλό σωματικό μέγεθος, όπως μετράται με τον ΔΜΣ.
Οι γυναίκες είναι διαφορετικές
Οι συσχετίσεις μεταξύ των γυναικών ήταν πιο αδύναμες και παρόμοιες για την περιφέρεια μέσης και τον ΔΜΣ. Για παράδειγμα, μια αύξηση περίπου 12 cm στην περίμετρο της μέσης και μια αύξηση κατά 4,3 kg/m2 στο ΔΜΣ σχετίζονταν και τα δύο με 3% υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου.
Γιατί διαφέρουν οι άντρες από τις γυναίκες;
Μια εύλογη εξήγηση, όπως είπαν οι ερευνητές «είναι ότι οι άντρες είναι πιο πιθανό να αποθηκεύουν λίπος σπλαχνικά, ενώ οι γυναίκες γενικά συσσωρεύουν περισσότερο υποδόριο και περιφερικό λίπος. Κατά συνέπεια, η περίμετρος της μέσης είναι πιο ακριβής μέτρηση του σπλαχνικού λίπους στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
Αυτό μπορεί να κάνει την περίμετρο της μέσης ισχυρότερο παράγοντα κινδύνου για καρκίνο στους άντρες και να εξηγεί γιατί η περίμετρος της μέσης προσθέτει πληροφορίες κινδύνου πέρα από αυτές που μεταφέρει ο ΔΜΣ στους άντρες, αλλά όχι στις γυναίκες».